سی و یکم شهریور ماه؛ روزی که تجاوز آشکار دشمن به خاک پاک ایران آغاز شد و جنگی هشت ساله رقم خورد. این روز، به عنوان نقطه عطفی در تاریخ کشورمان، آغازگر هفته دفاع مقدس نام گرفته است. از ۳۱ شهریور تا ۶ مهر، این هفته فرصتی گران‌بهاست تا یاد و خاطره مردان و زنانی را گرامی بداریم که با شجاعت، ایثار و فداکاری بی‌بدیل خود، امنیت و عزت امروز ایران اسلامی را تضمین نمودند.

در نخستین ساعات جنگ، رژیم بعث عراق با طرحی از پیش اندیشیده شده و با هدف براندازی نظام نوپای جمهوری اسلامی، تجاوزی همه‌جانبه را آغاز کرد. صدام حسین، رئیس جمهور وقت عراق، با پاره کردن پیمان‌نامه ۱۹۷۵ الجزایر، این اقدام خصمانه را علنی ساخت و خاک میهن عزیزمان را مورد تاخت و تاز قرار داد.

اخبار واصله، تلخ و نگران‌کننده بود، اما فاجعه اصلی در جبهه‌های نبرد رخ می‌داد. نیروهای متجاوز با تمام تجهیزات و آمادگی کامل در مقابل مدافعان صف‌آرایی کرده بودند، در حالی که نیروهای ما هنوز در مراحل اولیه سازماندهی بودند. با این حال، رزمندگان غیور با تکیه بر شجاعت و ایمان، قامت برافراشته و روحیه ملت را زنده نگاه داشتند.

در آن روزهای سخت، امام خمینی (ره) با پیام الهام‌بخش خود، مرهمی بر دل‌های نگران مردم نهادند و کورسوی امید به مقاومت را روشن نگاه داشتند؛ ایشان فرمودند: ملت ایران نباید خیال بکنند که جنگی شروع شده است و حالا دست و پای خودمان را گم کنیم. یک چیزی آوردند و یک بمبی اینجا انداختند و فرار کردند، رفتند… یک دزدی آمده است، یک سنگی انداخته و فرار کرده، رفته است سر جایش.

با وجود نابرابری تجهیزات و شرایط دشوار، رزمندگان سلحشور ارتش، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بسیج با شجاعت مثال‌زدنی در برابر دشمن ایستادند. در پشت جبهه‌ها نیز، زنان و خانواده‌ها با پشتیبانی لجستیکی، مراقبت از مجروحان و تهیه تدارکات، نقشی حیاتی و تعیین‌کننده ایفا می‌کردند.

فرماندهان، نماد تدبیر و امید

دانشجویان رشید و فرماندهان برجسته، با شجاعت و تدبیر خود، روحیه‌ای مضاعف به نیروها می‌بخشیدند. شهید حمید باکری، دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف و فرمانده دلاور تیپ ۳۱ عاشورا، در عملیات خیبر، با دقت و وسواسی مثال‌زدنی نیروها را برای نبرد آماده می‌کرد. یکی از همرزمانش در وصف او می‌گوید: حمید شبانه‌روز بر روی ماکت جزایر مجنون کار می‌کرد و تمامی جزئیات را با ما مرور می‌کرد. حتی خود او وارد آب‌ها می‌شد تا همه چیز را به دقت نشان دهد. این دقت نظر و روحیه او باعث شد که ما با اعتماد به نفس و آمادگی کامل وارد عملیات شویم.

شهید حسن باقری، فرمانده و استراتژیست نامدار دوران دفاع مقدس، با صبر و حوصله، نقشه عملیات را تشریح کرده و دل رزمندگان را قرص می‌کرد. همرزم دیگرش خاطره‌ای را این‌گونه روایت می‌کند: وقتی در اوج نبرد بودیم و گلوله‌ها از نزدیک عبور می‌کردند، او لبخندی آرام بر لب داشت و می‌گفت: “نگران نباشید، همه چیز تحت کنترل است.” این روحیه معنوی و اعتماد به نفس او برای ما منبع انگیزه و مایه دلگرمی بود.

این دو شهید بزرگوار تنها نمونه‌هایی درخشان از شجاعت، دقت نظر و امیدآفرینی در میان نیروها بودند و امروز به عنوان الگوهایی الهام‌بخش برای نسل جوان شناخته می‌شوند.

در پشت جبهه‌ها، مردم عادی نیز نقشی بی‌بدیل ایفا می‌کردند؛ از تهیه غذا و دارو گرفته تا دوختن لباس و حفظ روحیه رزمندگان. مادری اهوازی با قلبی پر از عشق و افتخار می‌گوید: وقتی پسرم را برای اعزام به جبهه بدرقه می‌کردم، اشک در چشمانم حلقه زد، اما می‌دانستم اگر او نرود، کسی از شهر ما دفاع نخواهد کرد. هر شب، دستانم را به دعا برمی‌داشتم تا فرزندانمان سالم بازگردند.

مردم مناطق مرزی نیز در پناهگاه‌ها، روزهای سختی را تحمل کردند. پیرمردی آبادانی خاطره‌ای تلخ اما پر امید را بازگو می‌کند: دشمن بی وقفه شهر ما را زیر آتش گرفته بود، ما خانواده‌ها را جمع کردیم و به گوشه‌ای پناه بردیم. با این حال، بچه‌ها بازی می‌کردند و می‌خندیدند. این خنده‌های شیرین، برای همه ما قوت قلب بود.

در دل سختی‌ها، رزمندگان لحظات کوتاهی از شادی و معنویت را تجربه می‌کردند؛ از دور هم جمع شدن کنار آتش و نوشیدن چای، تا صرف یک لقمه نان، نوشتن نامه‌ای به خانواده یا قرائت قرآن و دعا.وقتی اولین پیام امام (ره) را شنیدیم، همه ما یک نفس راحت کشیدیم. احساس کردیم تنها نیستیم و حمایت روحی عظیمی دریافت کردیم.

میراث ماندگار دفاع مقدس

دوران دفاع مقدس، تنها یک تجربه نظامی نبود، بلکه گنجینه‌ای گران‌بها از دستاوردها و درس‌های ارزشمند برای ملت ایران است. در سایه این جانفشانی‌ها، خاک پاک میهن حفظ شد و از تجاوز دشمنان در امان ماند. امنیت ملی کشور تثبیت گردید و مرزها با صلابت پاسداری شدند. این دوران، روحیه ملی را تقویت کرد و اعتماد به نفس ملت را به اوج خود رساند. تجربه‌های گران‌بهایی در مدیریت بحران و جنگ آموخته شد که تا به امروز راهگشاست. مهم‌تر از همه، فرهنگ ایثار، فداکاری و همبستگی در تار و پود جامعه تنیده شد و نیروهای مسلح کشور، با تکیه بر ایمان و تجربه، به بلوغ و اقتدار رسیدند. دفاع مقدس به روشنی نشان داد که پیروزی، نه تنها با تجهیزات، بلکه با ایمان، اتحاد و امید حاصل می‌شود.

این هفته، تلنگری است تا دوباره به عمق ارزش‌های دفاع مقدس بیندیشیم. ایثار و فداکاری را باید مسیر زندگی و سرنوشت‌ساز ملت بدانیم. اتحاد و همبستگی ملی را رمز موفقیت در هر شرایط سختی تلقی کنیم. عزت، شجاعت و پایبندی به ارزش‌های معنوی را سرمایه اصلی خود بدانیم. از خاطرات شیرین و تلخ رزمندگان، درس صداقت، شجاعت و مسئولیت‌پذیری را فرا بگیریم. نمایشگاه‌ها و روایت خاطرات، گنجینه‌هایی برای احیای هویت ملی و بازسازی غرور تاریخی ما هستند و همواره به یاد داشته باشیم که قدرت فرهنگ، ایمان و همبستگی، تکیه‌گاه محکمی در برابر تمامی تهدیدهاست.

دفاع مقدس؛ نماد جاودانه عزت، شجاعت و ایثار ملت ایران است. بازخوانی این دوران، نه تنها ادای احترامی به گذشته است، بلکه چراغ راهی برای مقاومت، امید و همبستگی ملی امروز و فردای کشور خواهد بود. امنیت، استقلال و آزادی کنونی ایران، ثمره خون پاک مردانی است که با ایمان و شجاعت، آینده‌ای روشن را برای ملت خود رقم زدند.

*فعال رسانه‌ای

انتهای یادداشت/