گروه دانشگاه ایسکانیوز، سارا طاهری- حوزه پژوهش، فناوری و کارآفرینی یکی از ارکان اصلی فعالیتهای دانشگاه آزاد اسلامی است. این دانشگاه دارای امکانات، سرمایهها و ظرفیتهای علمی-پژوهشی و فناوری عظیمی است که این روزها در زمینههای علم و فناوری حرکت رو به رشدی دارد. دو رویداد جشنواره فرهیختگان و برگزاری هفته پژوهش، تشکیل شورای عالی پژوهش و راهاندازی سامانه «سماپ» سه اقدامی است که این روزها از سوی مسئولان دانشگاه در حوزه پژوهشی دنبال میشود.
ایمان عطارزاده مدیر کل پایش، نظارت و آمار و اطلاعات پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتوگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز از جزئیات این سه اقدام سخن میگوید.
به گفته عطارزاده که این روزها به عنوان دبیر شورای عالی پژوهش دانشگاه نیز منصوب شده است، برای ساماندهی و کاهش تعداد کمیسیونها و کمیتههایی که در حوزههای مختلف پژوهشی وجود دارد شورای عالی پژوهشی تشکیل شد که به صورت یک چتر حمایتی روی کمیسیونها است.
او همچنین گفت: هدف کلی جمعآوری و گزارشگیری آمار و دانستههای پژوهشی در سامانه سماپ تحلیل اطلاعات هستند؛ یعنی موضوعی که مد نظر قرار گرفته، تحلیل آمار و اطلاعات و بررسی تِرَند وضعیت واحدهای دانشگاهی و استانها از دید پژوهشی است.
مشروح این گفتوگو را در زیر میخوانید:
ایسکانیوز: چندی است شورای عالی پژوهش در دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل شده و شما هم به عنوان دبیر این شورا انتخاب شدید؛ فعالیت این شورا بر چه اساسی است و اصلا با چه هدفی تشکیل شد؟
عطار زاده: کمیسیونها و کمیتههای مختلفی در دانشگاه در حوزههای مختلف پژوهشی داشتیم؛ برای ساماندهی و کاهش تعداد این کمیسیونها و کمیتهها و همچنین جلوگیری از تصمیم سازیهای غیر یکدست، شورای عالی پژوهشی تشکیل شد که به صورت یک چتر حمایتی روی کمیسیونها است. برنامهمان در این شورا این است که سه کمیسیون تخصصی ذیل شورای پژوهشی داشته باشیم و ذیل هر کدام از این کمیسیونها نیز کمیتههایی است که کارهای مربوط به حوزهها را مدیریت میکنند؛ بنابراین ساختار تشکیلاتی جدیدی شکل گرفته است که برنامهها و اهدافی حوزههای پژوهشی را به صورت ساخت یافته و منظم برنامهریزی میکند. اطلاعات این شورا نیز عموما از پایان به بالا بوده و هدف نیز این است که سیاستهای کلان دانشگاه به صورت منظم و یکنواخت در تمام زیر مجموعهها در نظر گرفته شود. این کمیسیونهای تخصصی در حوزه پژوهش هستند؛ یعنی پژوهشگاه و شبکههای آزمایشگاهی متولی آن است و هر کدام از آنها نیز متولی چند کار ویژه خواهند بود.
ایسکانیوز: چند نمونه از این کمیسیونها را توضیح دهید که مشخصا چه کاری انجام میدهند.
عطارزاده: به عنوان مثال یک کمیسیون انتشار و نشر دانشگاهی داریم که مربوط به مجلات دانشگاهی، چاپ کتاب دانشگاه و به طور کلی موضوعاتی مرتبط با نشر دانشگاه آزاد اسلامی است که در این کمیسیون متمرکز شده اند. ذیل آن نیز کمیتههایی وجود دارد که کارها را انجام می دهند. در واقع سیاستگذاری، طرح و بررسی در کمیتهها و بررسی تخصصی در کمیسیونها اتفاق می افتد. تصمیم سازی نهایی و سیاستگذاری کلان نیز در شورای عالی پژوهشی انجام میشود.
به همین شکل برای حوزههای دیگر مثل کنفرانسها، همایشها، طرحهای مطالعاتی دانشگاه، ارتباط با صنعت، مراکز تحقیقاتی و غیره نیز مشمول کمیسیونهایی می شوند و ذیل هر کمیسیون نیز کمیتههای تشکیل میشود که کمیسیون متولی انجام و بررسی فعالیتها در حوزههای مختلفی است که در حوزه پژوهش اتفاق میافتد. متولی شورای عالی پژوهش نیز پژوهشگاه و شبکههای آزمایشگاهی دانشگاه در نظر گرفته شده است تا بتوانیم با یک سیستم منسجم و یکپارچه همه امور پژوهشی دانشگاه را طبق یک ساختار سلسه مراتب منظم هدایت کنیم.
ایسکانیوز: امسال جشنواره فرهیختگان و هفته پژوهش قرار است در آذرماه برگزار شود؛ در ارتباط با این دو رویداد توضیح دهید. آیا تاکنون آثاری به دستتان رسیده است؟
عطارزاده: هنوز آثاری به دستمان نرسیده است؛ اما کمیتههای ارزیابی شکل گرفته که به زودی بررسی موارد و مستندات واحدهای دانشگاه بر اساس پارامترهای معرفی شده را آغاز میکنیم. روال به این صورت است که هر سال فراخوان این جشنواره را اعلام و واحدهای دانشگاهی بر اساس جداول ارزیابی به استانها معرفی میشوند. استانها نیز طبق جداول ارزیابی اعضای هیات علمی واحدهای منتخب خود را معرفی کرده و آنهایی که شرایط احراز را بر اساس پارمترها داشته باشند، انتخاب میشوند. سپس این افراد به حوزه پژوهشگاه و شبکههای آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی معرفی میشوند و ما نیز در اسرع وقت در دستور کار داریم تا کمیتههای ارزیابی موارد را از تمام کشور گرفته و در حوزههای مختلف آنها را بررسی کنند. از جمله کتب، پژوهشگران برتر و غیره همه این موارد را طبق جدول ارزیابی انتخاب و در دستور کار قرار می گیرند.
ایسکانیوز: فاکتورهای ارزیابی برای معرفی آثار برتر چیست؟
عطارزاده: حوزههای مختلفی داریم. مثلا در حوزه پژوهشگران برتر دانشگاه آزاد اسلامی پارمترهایی مثل تعداد مقالاتی که اعضای هیات علمی در مجلات معتبر آی اس آی ISI و Web Of Scienceداشته باشند، مورد نظر قرار میگیرد. همچنین کیفیت مقالات در فاکتورهای Q4 Q1 Q2 Q3 نیز لحاظ میشود و مقالاتی که مرتبه Q1 وQ2 را دریافت کنند ارزش بالاتری برای ما دارند؛ همچنین دستاوردهای پژوهشی اعضای هیات علمی که شامل طرحهای برون دانشگاهی و درون دانشگاهی باشند و به طور کلی خروجیهای مطلوبی از دید فناوری داشته باشند جزو فاکتورهای ارزیابی خواهد بود. این طرحها حتی میتواند تولید فناوری باشد؛ یعنی وقتی طرحی ارائه میشود، خروجی آن تبدیل به یک محصول شود. این فاکتورها برای ما طبق آن جدول ارزش دارند و حتی اگر اعضای هیات علمی کتابی منتشر کرده باشند نیز مد نظر گرفته میشود. به عبارتی افراد را طبق این پارامترها رتبه بندی میکنیم. این جدول امتیازاتی دارد که هم به استانها اعلام شده است و هم اعضای هیات علمی در جریان آن هستند که بر اساس آن یک جمع بندی نهایی انجام داده و افراد مختلف را در حوزههای مختلف انتخاب میکنیم.
ایسکانیوز: دو هفته پیش فرایند ثبت آمار در سامانه متمرکز آمار و اطلاعات پژوهشی (سماپ) در پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی آغاز شد. این سامامه مشخص چه کاری انجام میدهد؟
عطارزاده: سماپ مخفف سامانه متمرکز آمار و اطلاعات پژوهشی است. حوزههای بسیار متنوع بودند و داشت و نقصی که در این زمینه وجود داشت این بود که هر حوزه صرفا آمار و اطلاعات خود را به صورت فیزیکی از واحدهای دانشگاهی دریافت میکرد؛ به عبارتی سامانههای مجزایی داشتیم که اطلاعات پراکندهای را ارائه میکردند؛ اما هیچ سامانه متمرکز و منسجمی برای ترکیب آمار و اطلاعات پژوهشی وجود نداشت. کاری که سماپ انجام میدهد این است که آمار و اطلاعات حوزههای مختلف پژوهش را در قالب یک سامانه پژوهشی دریافت میکند. در واقع مهمترین ویژگی آن دریافت اطلاعات یکپارچه حوزههای پژوهشی است. این اطلاعات در گروههای مختلف از جمله حوزه ارتباط با صنعت، تعداد مقالاتی که واحدهای دانشگاهی دارند، آمار همایشهای برگزار شده، طرحهای برون دانشگاهی و درون دانشگاهی، تعداد کتبهای منتشر شده و غیره تقسیم بندی میشوند. به عبارتی هر کدام از اینها آمار مجزای خود را دارند که قبلا توسط حوزهها به صورت تکه تکه جمع آوری میشد و انسجامی در جمع آوری آنها وجود نداشت. اتفاقی که در سماپ افتاد این بود که همه جداول اطلاعاتی مختلف را به صورت یکپارچه در سامانه طراحی کردیم. این سامانه سه سطح مختلف دارد؛ سطح واحدهای دانشگاهی، استان و سازمان مرکزی.
ایسکانیوز: تفاوت نوع جمعآوری اطلاعات در این سه سطح چیست؟
عطارزاده: زمانی که واحد دانشگاهی اطلاعات خود را ثبت میکند، استان امکان گزارشگیری تمام واحدهای دانشگاهی استان خود را پیدا میکند؛ یعنی به صورت یک مجتمع، استان نیز به محض این که یک رکورد اطلاعاتی ضبط میشود تمام اطلاعات واحدهای دانشگاهی خود را دیده و میتواند گزارشگیری کند. همین سبک برای سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و یا همکاران ما در ستاد نیز وجود دارد.
در ستاد هم به محض این که واحد رکوردی را ضبط میکند، آمار تجمیع شده تمام استانها جمع آوری میشود؛ یعنی هم مشخص است که کدام واحد این اطلاعات و آمار را ثبت کرده و هم مشخص است که مربوط به کدام استان است؛ بنابراین تجمیع آمار و دانستههای تمام استانها را به صورت یکپارچه داریم. در نهایت سماپ در سه سطح واحد استان و سازمان امکان دسترسی به اطلاعات تجمیع شده مربوط به حوزههای مختلف پژوهشی را فراهم می کند.
ایسکانیوز: هدفتان تنها جمعآوری اطلاعات پژوهشی است؟
عطارزاه: هدف کلی جمع آوری و گزارش گیری آمار و دانستههای پژوهشی نیست و همکاران ما در ستاد به دنبال تحلیل اطلاعات هستند؛ یعنی موضوعی که مد نظر قرار گرفته، تحلیل آمار و اطلاعات و بررسی تِرَند وضعیت واحدهای دانشگاهی و استانها از دید پژوهشی است. از استانها خواستیم گزارشهای فعالیتهای پژوهشی خود را به صورت فصلی یعنی در پایان هر فصل در جداول ثبت کنند. در نتیجه عملکرد پژوهشی هر واحد یا هر استان در انتهای هر فصل قابلیت بررسی توسط ستاد در سازمان را خواهد داشت و این اتفاق اولین بار است که در دانشگاه آزاد اسلامی روی می دهد.
ایسکانیوز: با این اوصاف تمام واحدها آمار و فعالیتهای پژوهشی خود را در سماپ ثبت کردهاند؟
عطارزاده: تا اولیل هفته حدود 70 واحد دانشگاهی در حال ثبت اطلاعات خود بودند و قطعا با اطلاع رسانی صورت گرفته بقیه واحدهای دانشگاهی نیز اقدام به ثبت میکنند.
انتهای پیام /