به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از چهارمحال و بختیاری، دانشگاه‌های سطح کشور از دیرباز تاکنون دستخوش تغییرات و فراز و نشیب‌هایی در امر آموزش بوده‌اند که همین امر در پرورش علمی نسل‌های دانشگاهی، اثرات مختلفی مبنی بر پویایی و شکوفایی یا بلعکس، ایستایی و رکود علمی و پژوهشی، ایجاد کرده است. بتازگی شاهد شروع طرح دستیاران آموزشی در دانشگاه آزاد اسلامی بوده‌ایم که متولی اجرایی این طرح، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان این دانشگاه است.

به همین سبب طی گفت‌وگویی با روح الله یداللهی عضو هیئت علمی دانشگاه و رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی استان چهارمحال و بختیاری، قصد آشنایی و بررسی این طرح را داریم که به شرح ذیل است.

طرح دستیار آموزشی در راستای سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد شده است

طرح دستیار آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی چیست؟ و به چه منظور ایجاد شده است؟

این طرح با عنایت به منویات مقام معظم رهبری مبنی بر نخبه‌پروری و حمایت از جوانان مستعد و کارآمد و در راستای تحقق اهداف سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی و ایجاد بستری لازم جهت ارتقاء کیفیت آموزشی بوجود آمده است. طرح دستیاری آموزشی در جهت استفاده از دانشجویان مقطع دکتری واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور و کمک به این دانشجویان جهت پرداخت قسمتی از شهریه آنها و کاهش هزینه‌های دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان یک سازمان غیردولتی و مستقل است. بدلیل اینکه جمعیت زیادی از دستیاران آموزشی از جوانان هستند، می‌توانیم از این طرح به عنوان مصداق بارز جوانگرایی و خودباوری در مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی و حتی کشور نام ببریم.

هدف از ایجاد طرح دستیاری آموزشی چیست؟

۱-ارتقاء مهارت‌های مدرسی دانشجویان با هدف ارتقاء کیفیت فعالیت آموزشی آتی

۲-توان‌افزایی تخصصی دانشجویان در تدریس

۳-سرمایه‌گذاری در حوزه نیروی انسانی مستعد

۴-تعمیق دانش تخصصی دانشجویان دکتری

ارتقاء جریان علمی و ایجاد یکپارچگی و هم‌افزایی در هرم دانشجویی دانشگاه

چه کسی می‌تواند به عنوان دستیار آموزشی در دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت کند؟

دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی که ترم یک تحصیلی خویش را گذرانده‌اند، می‌توانند با مراجعه به سایت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی که بخشی از سایت به همین موضوع اختصاص یافته است، ثبت‌نام کنند و پس از گذراندن موفقیت‌آمیز یک دوره عملی و تئوری، به عنوان دستیار آموزشی شناخته می‌شوند.

دانشجویان مقطع دکتری تخصصی ترم یک و دانشجویان رشته‌های تخصصی علوم پزشکی که ترم دوم را گذرانده‌اند می‌توانند متقاضی دستیاری آموزشی باشند

متقاضیان ورود به طرح دستیاری آموزشی، باید چه شرایطی را دارا باشند؟

همانطور که اشاره شد، دانشجویان مقطع دکتری تخصصی(بجز رشته‌های علوم پزشکی) که ترم یک را گذرانده و دانشجویان رشته‌های تخصصی علوم پرشکی که ترم دوم تحصیلی خویش را گذرانده باشند، می‌توانند تا زمان فارغ‌التحصیلی، در واحد محل تحصیل یا دیگر واحدهای دانشگاهی، به عنوان کارورز دستیاری آموزشی، به تدریس مشغول شوند. علاوه بر آن دانشجوی متقاضی باید به لحاظ تحصیلی فعال باشد و دارای حکم محکومیت در کمیته انضباطی دانشگاه نباشد؛ که صحت این دو مؤلفه توسط باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحدها به عنوان متولی این طرح، از معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی و همچنین معاونت فرهنگی و دانشجویی واحد، استعلام می‌شود. پس از تأییدیه این دو معاونت، سایر مراحل انجام خواهد شد.

استاد پشتیبان تدریس از بدو فعالیت دستیاران آموزشی بر عملکرد ایشان نظارت دارد

نحوه فعالیت دستیاران آموزشی به چه صورت است؟ و چه ضمانتی وجود دارد که این دستیاران، فعالیت خویش را به درستی انجام دهند و اشکالی در روند آموزش دانشگاه بوجود نیاید؟

مدیرگروه تخصصی محل کارورزی در ابتدای ثبت‌نام، برای هر کدام از دستیاران آموزشی، یک نفر از اساتید هیئت علمی باسابقه و صاحب سبک در گروه مربوطه را به عنوان استاد پشتیبان تدریس، انتخاب می‌کند که وظیفه ایشان، بررسی، تأیید و نظارت بر فعالیت دستیاران آموزشی است که به طرق مختلف انجام می‌شود.

همچنین در طول دوره کارورزی که ۳ ترم است، اگر بی‌نظمی آموزشی و یا نارضایتی از سمت دانشجویان نسبت به عملکرد دستیاران وجود داشته باشد، در پرونده ارزیابی کاورزری دستیاران، لحاظ می‌شود. در واقع این ۳ ترم، فعالیت دستیاران موقتی بوده و به عنوان کارورز دستیاری فعالیت می‌کنند که ممکن است در صورت بی‌نظمی و نارضایتی در هر مقطع زمانی، همکاری با کارورزان لغو شود. کارورزانی که بتوانند از این دوره در سطح مطلوب، عبور کنند، به آن‌ها گواهینامه پایان دوره اعطا خواهد شد و از این مقطع زمانی به بعد، به عنوان دستیار آموزشی شناخته می‌شوند.

آیا برای متقاضیان دستیاری آموزشی، سقف واحد تدریس وجود دارد یا به صورت نامحدود می‌توانند به تدریس بپردازند؟

طبق بخشنامه‌ ابلاغ‌شده از سوی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، دستیاران آموزشی می‌توانند در هر ترم، حداکثر ۱۲ واحد، تدریس داشته باشند. متقاضیان طرح کارورزی، باید در طول ۳ ترم، حداقل ۲۴ واحد را تدریس کنند.

دوره کارورزی به چه صورت می‌باشد؟

متقاضیان از بدو ورود به طرح دستیاری آموزشی، در کنار تدریس، تا ۳ ترم پایش می‌شوند و طی همین مدت، یک دوره ۴۰ ساعته کارورزی شامل سرفصل‌های روش تدریس، نحوه برقراری ارتباط با دانشجو و روانشناسی را می‌گذرانند.

دستیاران آموزشی در چه مقاطعی می‌توانند به تدریس کنند؟

در ابتدا صرفاً مجوز تدریس در دوره های کاردانی و کارشناسی، و پس از گذراندن دوره کارورزی و دریافت گواهینامه پایان دوره کارورزی، اجازه تدریس در مقطع کارشناسی ارشد و فعالیت به عنوان مشاور پایان‌نامه را نیز دارند.

کارگروه صلاحیت علمی دستیاران آموزشی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد

نحوه ارزیابی دستیاران آموزشی به چه صورت است؟

علاوه بر مواردی که درباره ارزیابی دستیاران از ابعاد مختلف گفته شد، یک کارگروه صلاحیت علمی شامل افراد متخصص در آن حوزه علمی، رئیس دانشکده تخصصی استانی و مدیرگروه استانی وجود دارد که در آن کارگروه، دستیاران را از روش‌های مختلف از جمله نظرسنجی دانشجویان کلاس و مصاحبه شفاهی، مورد ارزیابی علمی قرار می‌گیرند. همچنین در این مسیر، از مجرای گزینش دانشگاه نیز ارزیابی می‌شوند.

گواهینامه ویژه مدرسی برای افرادی هم که جذب هیئت علمی شده‌اند به عنوان یک پایه محسوب می‌شود

دستیاران آموزشی چه امتیازاتی می‌توانند از این طرح بدست آورند؟

امتیازات دستیاران آموزشی را می‌توان به دو دسته امتیازات مالی و امتیازات علمی تقسیم کرد.

از لحاظ مالی، دستیاران آموزشی که به فعالیت می‌پردازند، به ازای هر ساعت تدریس، بخشی از مبلغ شهریه دانشجویی آن‌ها معادل مربی پایه یک و پس از گذراندن دوره کارورزی و دریافت گواهینامه صلاحیت، معادل مربی پایه دوم کسر می‌شود. اگر دانشجویی در واحدی بجز محل تحصیل خویش، در قالب دستیار آموزشی به فعالیت بپردازد، نامه‌ای از واحد میزبان به سمت واحد محل تحصیل دستیار آموزشی ارسال و طبق آن، تعداد ساعات تدریس، از مبلغ شهریه ایشان کسر می‌شود.

از لحاظ علمی نیز در صورت وجود شرایط برابر در جذب هیئت علمی وابسته و پیوسته، دارندگان گواهینامه ویژه مدرسی، در اولویت هستند.

گواهینامه ویژه مدرسی برای افرادی هم که جذب هیئت علمی شده‌اند، به عنوان یک پایه محسوب می‌شود.

لازم به ذکر است که امتیازات صرفاً به دستیاران آموزشی ختم نمی‌شود و برای اعضای هیئت علمی که در نقش استاد پشتیبان، فعالیت دارند، به ازای هر ساعت تدریس که دستیار تحت نظرشان دارد، یک دهم(۰.۱) از موظف تدریس و یک ساعت از موظف حضور ایشان کسر می‌شود.

تعداد ۶۶۵ نفر متقاضی تدریس به عنوان دستیار آموزشی در چهارمحال و بختیاری بوده‌اند

میزان استقبال متقاضیان طرح دستیاران آموزشی در استان چهارمحال و بختیاری، تا این لحظه به چه صورت بوده است؟

باتوجه به اینکه شروع این طرح از خردادماه سال جاری بوده است، اولین فراخوان در تابستان امسال انجام و فراخوان دوم نیز در حال برگزاری است. تاکنون مجموعاً ۶۶۵ نفر متقاضی تدریس به عنوان دستیار آموزشی داشته‌ایم؛ که تعداد ۴۲۰ نفر از آن‌ها دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی در استان چهارمحال و بختیاری و سایر آن‌ها از دیگر نقاط کشور هستند.

بیشترین تعداد متقاضیان، زیرشاخه علوم انسانی و از رشته‌های حقوق، روانشناسی و حسابداری هستند.

دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی همزمان با تحصیل تئوری در دانشگاه به کار عملی و تدریس نیز می‌پردازد

طرح دستیاران آموزشی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

دانشگاه آزاد اسلامی، سال‌های سال از نیروهای حق‌التدریس استفاده می‌کرد، بطوریکه تعدادشان چند برابر اساتید هیئت علمی بود. به عبارت دیگر ما در حدود ۶۰هزار نیروی حق‌التدریس در سراسر کشور داشتیم که این تعداد، علاوه بر بار مالی زیاد برای دانشگاه، به عنوان یک وزنه سنگین، از پویایی این مجموعه، کاسته بود. همچنین بسیاری از مدرسین حق‌التدریس، صلاحیت علمی لازم را نداشتند و به صرف داشتن مدرک تحصیلی مرتبط، به تدریس می‌پرداختند. در تمامی دنیا، دستیار آموزشی(TA) و دستیار پژوهشی(RA) یک طرح شناخته شده و در حال اجراست؛ اما در ایران، برای اولین بار در کشور در دانشگاه آزاد اسلامی اجرا شد و همین موضوع باعث ایجاد انگیزه در بین نیروی جوان و پرانرژی در حال تحصیل در کشور است. در واقع دانشجوی مقطع دکتری همزمان با تحصیل تئوری در دانشگاه، به کار عملی و تدریس نیز می‌پردازد.

در کل اگر بخواهیم این طرح را ارزیابی کنیم، دانشگاه آزاد اسلامی در درجه اول، تحقیق و تدریس را زیر نظر اساتید خبره، به دستیاران، آموزش می‌دهد و در کنار تحصیل، افراد را برای کار در مشاغل آینده آماده می‌کند. از طرفی دیگر، بخشی از هزینه تحصیل دانشجو را کسر می‌کند و در کاهش هزینه‌ها به دانشگاه آزاد اسلامی نیز کمک بزرگی می‌شود و این طرح می‌تواند برای دانشجو و نیز دانشگاه، یک معامله برد-برد و امیدبخش باشد و در آینده و درازمدت، تبعات مثبتی در پی دارد.

اگر اشخاصی متقاضی طرح دستیاران آموزشی باشند، به چه صورت می‌توانند اقدام به ثبت‌نام کنند؟

متقاضیان می‌توانند بصورت مجازی و غیرحضوری تمامی مراحل ثبت‌نام را از طریق مراجعه به سایت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی به آدرس http://bpj.iau.ir انجام دهند. مراحل ثبت‌نام با استفاده از کد ملی متقاضی و شماره تلفن همراه که بنام متقاضی باشد قابل انجام است. علاوه بر آن، جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند با شماره تلفن باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد تماس گیرند و یا بصورت حضوری مراجعه کنند.

خبرنگار: محمود اسماعیل‌پور اشکفتکی

انتهای پیام/