تهران-ایسکانیوز: مدیر عامل بنیاد تعاون زندانیان کشور معتقد است تولید زندانی باید به خط قرمز نظام تبدیل شود و تلاشی همه جانبه و اجماعی ملی برای رفع این مشکل باید انجام شود مهمترین و بهترین مسیر بازگشت سعادتمندانه زندانیان به جامعه در کنار اقدامات تربیتی و اصلاحی، حرفه آموزی و اشتغال مدد جویان در دوران محکومیت است.
توسعه فعالیتهای حرفه آموزی و اشتغال زندانیان در کشور
از آنجایی که زندان، مرکزی برای اصلاح و تربيت زندانیان است، باید فضای کافی برای مددجویان فراهم باشد تا فعاليتهای اصلاحی و تربيتی حرفه آموزی واشتغال به خوبی انجام شود. مدیر عامل بنیاد تعاون زندانیان کشوربا بیان این مطلب به ایسکانیوزمیگوید:«از زمانی که وارد مجموعه بنیاد تعاون زندانیان شدم سعی شد با تعامل حداکثری با سازمان زندانها و ادارات کل سازمان در استانها شرایط بازگشت سعادتمندانه مدد جویان به جامعه را فراهم کنیم وخوشبختانه مدیران زندانهای کشور و همه مسئولان همکاری های مناسبی دارند و به توسعه فعالیتهای حرفه آموزی و اشتغال زندانیان در کشور کمک می کنند.
60 هزار نفر شاغل و 100 هزار نفر حرفه آموز
در حال حاضر حدود 60 هزار نفراز مددجویان درسراسر کشور در داخل، پیرامون و بیرون از زندان ها شاغل هستند.
رحیم مطهرنژاد با بیان این مطلب میگوید: «بر اساس تعامل بین سازمان زندانها ، بنیاد تعاون زندانیان کشور و کمک موثر سازمان آموزش فنی حرفه ای حدود 100 هزار نفر از مددجویان در کشور در حال طی کردن مراحل آموزش هستند.»
او با اشاره به اینکه 70 درصد از این مدد جویان پس از کسب مهارت و شرکت در آزمونها گواهینامه فنی و حرفه ای دریافت میکنند میگوید: «بنیاد در مقابل تولیدات و دستاوردهای زندانیان به آنان حقوق و دستمزد پرداخت میکند که 50 درصد از این حقوق و دستمزد به خانواده زندانیان پرداخت میشود
25 درصد در اختیار خود زندانی قرار میگیرد تا در کنار جیره های دولتی اگر نیازی داشت از فروشگاه های داخل زندان خرید کند و 20 درصد برای زمان آزادی اش ذخیره میشود و 5 درصد باقیمانده هزینه بیمه عمر و حوادث میشود.»
مطهر نژاد با تاکید بر اینکه هیچ اخبار و گزارشی از تلاشی که برای حرفه آموزی و اشتغال زندانیان انجام میشود دررسانههای منتشرنمیشودمیگوید: «در زندانها با تمام مشکلات مالی و سخت افزاری و سختیها ، تلاش بسیار گسترده ای برای اصلاح و تربیت ،حرفه آموزی ، اشتغال و بازگشت مددجویان به جامعه صورت میگیرد که توفیقی برای کشور است اما این اقدامات خوب معرفی نمیشود تا باعث روشن شدن اذهان عمومی در خصوص زندان و زندانیان در جامعه شود.»
آسیبهای اجتماعی خانواده زندانیان را تهدید میکند
وقتی یک نفر زندانی می شود، حداقل یک خانواده در معرض آسیب اجتماعی جدی قرار میگیرد و اگر قرار باشد مشکلات را در دل خودمان نگهداریم و اطلاع رسانی نکنیم به نتایج بزرگی نخواهیم رسید.
مدیر عامل بنیاد تعاون زندانیان کشوربه آماری از عملکرد مددجویان بعد رهایی اشاره میکند میگوید: «در برخی از استان ها 400 نفر از مدد جویان بعد از آزادی وام اشتغال گرفتند که 399 نفر از آنان به موقع اقساطشان را پرداخت کرده اند و این نشان میدهد که کار حرفه آموزی و اشتغال اثر بخش بوده است.»
ما به دلایل زندانی شدن افراد کاری نداریم
نباید یادمان برود که کجا داریم خدمت می کنیم، واقعا اگر مشکلات حرفه آموزی و اشتغال زندان های کشور را کنار بگذاریم کار بزرگی درحال انجام است.
مطهرنژاد با بیان این مطلب میگوید:« زندان به معنی واقعی دانشگاه است، درست است محدودیت فضا و محدودیت مالی و امکاناتی داریم اما کسانی از طرف جامعه به عنوان زندانی به ما تحویل داده میشوند ممکن است شغل درستی نداشته و یا کار شرافتمندانه ای که با آن زندگی خود را تامین کنند را بلد نیستند اما وقتی که آموزش میبینند تحت تاثیرشرایط اصلاح، تربیت و حرفه آموزی و اشتغال قرار میگیرند.»
او با اشاره به اینکه در 150 نفر مددجو درمجموعه زندان بابل نماز شب میخوانند میگوید: «عده ای از مددجویان زندانها در روزهای غیر ماه رمضان هم روزه میگیرند و این کارشان از روی اجبار و اکراه یا برای گرفتن امتیاز و مرخصی نیست بلکه با اقدامات تربیتی و اصلاحی،آموزشی انجام شده این کار را انجام می دهند و همین که موفق شویم مددجویی را به جامعه بازگردانیم تا دیگر به سراغ جرم، تخلف و بزهکاری نرود، کار بزرگی کرده ایم.»
مطهر نژاد با بیان اینکه ما به دلیل زندانی شدن افراد کاری نداریم میگوید: « برخی از زندانیها
تخلفهای بزرگی مرتکب نشده اند مانند افرادی که به دلیل پرداخت مهریه زندان هستند یا افرادی که تصادف کرده اند و بر اثر حادثه به زندان افتاده اند اما جزیی از آمار زندانیها هستند و ما شرایطی را فراهم میکنیم تا بازگشت سعادتمندانه ای به جامعه داشته باشند و انسان مفیدی برای جامعه و خانواده های شان باشند واز این راه آسیب را از جامعه کم کنیم.»
خانوداههای مددجویان نیازمند حمایت هستند
تنها اقشار آسیب پذیری که در کشور فاقد دستگاه حمایتی هستند خانواده زندانیان هستند این در حالی است که 185 انجمن حمایت از زندانیان وجود دارد اما به دلیل فقدان منابع مالی کافی ، کار مهمی
نمیتوانند انجام دهند این انجمنها به دلیل نداشتن بودجه کافی نمی تواند حتی 10 درصد از مشکلات جامعه هدفشان را حل کنند.
زندانی نیاز به کار و حمایت دارد
زندانی در دو مقطع نیاز به کار و حمایت دارد، زمانی که در زندان است و به عنوان مددجو به حرفه آموزی، اشتغال به کار و کمک نیاز دارد و زمان بعد از آزادی .
مطهر نژاد با بیان این مطلب میگوید: «کمکهایی که در ارتباط با اشتغال به زندانیان پس از آزادی میشود، در سطح کشور یک دویست ام نیازها هم نیست و این به یک حرکت جهادی نیاز دارد و جامعه باید بپذیرد که زندانی پس از آزادی نیاز به شغل دارد.»
او تاکید می کند: «مشکل زندانیان پس از آزاد شدن این است که کسی حاضر است به آنها کار بدهد البته مردم و خیران حاضر هستند برای آزادی آنان کمک کنند و سالانه بالغ بر 500 میلیارد تومان پول برای آزادی زندانیان پرداخت میکنند، اما کسی حاضر نیست کار و شغل به زندانی آزاد شده بدهد همچنین معتقدم در خصوص تهیه پیوست های فرهنگی ، اجتماعی برای بازگشت زندانیان به جامعه در کشور کوتاهی شده است.»
زندانی محصول قوه قضاییه نیست
زندانی محصول قوه قضاییه نیست، محصول کل جامعه ازخود شخص ، خانواده اش به عنوان اولین نهاد تربیتی است و در کنار آن همه دستگاههای فرهنگی، اجتماعی ،اقتصادی و انتظامی جامعه در تولید زندانی نقش دارند و در نهایت در زمانی که جرم یا تخلفی صورت می گیرد، زندانی در قوه قضاییه باید مدیریت و اداره شود.
مطهر نژاد با تاکید بر اینکه زندانی محصول همه دستگاههای کشور است میگوید: «آیا همه دستگاههایی که در تولید زندانی نقش دارند در حرفه آموزی، اشتغال به کار، نگهداری و بازگشت زندانی به جامعه نقش دارند؟ همه می دانیم که بار اصلی این مشکل بر دوش قوه قضاییه است هر چند قوه قضاییه به تنهایی در این مورد مسئولیت ندارد و همه جامعه از خانواده تا دستگاهها باید برای رفع این مشکل کمک کنند.»
برای ساخت زندان اعتبار می دهند برای اشتغال، نه
در کشورمان برای ساخت زندان بودجه و اعتبار داده میشود اما برای حرفه آموزی و اشتغال به کار زندانیان اعتبار و پولی پرداخت نمیشود. این مهم باید از زبان خودمان ،از زبان قوه قضاییه ،از زبان نخبگان و اساتید دانشگاهها، ائمه محترم جمعه و جماعات، مطرح و یادآوری شود.
مدیر عامل بنیاد تعاون زندانیان کشور با بیان این مطلب میگوید:« بخش بسیار اندکی از زندانیان به لحاظ،جرم ارتکابی و محکومیت شان افراد مضری برای جامعه هستنددر حالی که اکثر زندانیان پس از تحمل مجازات و محکومیت، قابلیت بازگشت به جامعه را دارند واگر جامعه این فرصت را به زندانی ندهد ممکن است دوباره اشتباه و جرم تکرار شود این در حالی که درصد بازگشت زندانیانی که به حرفه آموزی و اشتغال آنان توجه شده بسیار پایین آمده و از 20 درصد به 2 درصد رسیده و 10 برابر کمتر شده است.
انعکاس فعالیت های حرفه آموزی و اشتغال در رسانهها
هرجا در ایجاد شرایط اصلاحی، تربیتی ، حرفه آموزی و اشتغال موفق بوده آمار بازگشت به زندان کاهش پیدا کرده وما باید این موضوع را از زبان رسانهها با مردم و مسئولان در میان بگذاریم و رسانه ها را برای معرفی این فعالیت ها ترغیب کنیم ، تا اطلاعات را به گوش مردم و مسئولان برسانند و ذهنیت جامعه را به زندان ،زندانی و بازگشت زندانیان به جامعه بهبود و تغییر دهند.
زهره حاجیان- سرویس اجتماعی