نیوشا یعقوبی-ایسکانیوز : در مرحله اول باید به این نکته توجه داشت هر چه زمین لرزه ها در عمق کمتری از سطح زمین رخ دهد میزان خسارات بیشتر خواهد شد. برای مثال زلزله بم (2003) با قدرت 6.6 ریشتر در عمق 8 کیلومتری از سطح زمین به وقوع پیوست و 26 هزار و 271 نفر در اثر آن جان خود را از دست دادند اما زمین لرزه نپال (2015) با قدرت 7.8 ریشتر در عمق ۱۵ کیلومتری به وقوع پیوست و طی آن 8 هزار و 964نفر جان باختند. از مقایسه شدت و عمق و میزان تلفات زمین لرزه می توان دریافت که ژرفای زمین لرزه در میزان خسارت های ناشی از زمین لرزه بسیار موثر است.
از جمله موارد دیگری که در زمان وقوع زمین لرزه کمتر به آن توجه می شود تراکم جمعیت در محل وقوع آن است. همان طور که میدانید کشورهای هند و چین از جمله کشور پر جمعیت جهان محسوب می شوند و انتظار می رود میزان تلفات در صورت وقوع زمین لرزه بالای 7.5 ریشتر افزایش یابد . جالب است بدانید زمین لرزه چینگهای جنوبی در چین(2001) با قدرت 7.8 ریشتر کشته ای بر جای نگذاشت زیرا تراکم جمعیت در این منطقه بسیار کم بود و فاقد ساختمان های بلند بوده اما گجرات هند (2001) با قدرت 7.6 ریشتر به دلیل تراکم بالای جمعیت در منطقه به ویژه در منطقه چوباری دست کم 20 هزار نفر جان خود را از دست دادند.
یکی دیگر از مواردی که در وقوع زمین لرزه تاثیر گذار است زمان وقوع آن است اگر زمین لرزه در نیمه شب رخ دهد به دلیل اینکه مردم در خواب هستند، فرصت طلایی برای پناه گرفتن را از دست خواهند داد برای مثال زمین لرزه اخیر کرمانشاه با اینکه با قدرت 7.3 ریشتر رخ داده است تا کنون 474 نفر در اثر آن جان خود را از دست داده اند و بسیاری از افراد توانستند با پناه گرفتن و خارج شدن از محل سکونتشان، جان خود را نجات دهند اما زمین لرزه بم با 6.6 ریشتر در ساعت ۵:۲۶ بامداد زمانی که مردم در خواب بودند به وقوع پیوست و بسیاری از هموطنان عزیزمان پیش از آنکه فرصت پناه گرفتن داشته باشند، جان باختند.
علاوه بر مواردی که پیش تر به آن اشاره شد ، از جمله عواملی که بر میزان خسارت ها و تلفات زمین لرزه ها تاثیر گذار هستند می توان به نوع وقوع زلزله ، گسل های منطقه ، استحکام خانه ها ، میزان لرزه خیزی منطقه و... اشاره کرد که به طور مستقیم بر میزان تلفات و خسارت ها تاثیر گذار خواهد بود.
خبرنگار ایسکانیوز درجدول زیر به بررسی جزئیات زمین لرزه هایی بزرگتر از 6 ریشتر، میزان تلفات و مصدومان که پس از سال 2000 میلادی در سطح جهان رخ داده می پردازد.
توضیحات |
زخمی |
کشته |
قدرت |
تاریخ وقوع |
کشور |
زمین لرزه |
|
کانون این زمین لرزه روستای چوباری بود که در حدود 2 دقیقه طول کشید و نزدیک به 400 هزار خانه در اثر این زمین لرزه ویران شد. شهر باوج، که تنها 20 کیلومتر از مرکز زمین لرزه قرار داشت، به طور کامل ویران شد. در شهر احمدآباد، با جمعیت 6.4 میلیون نفر، 50 ساختمان چند طبقه فرو ریخت و چند صد نفر کشته شدند. |
167 هزار نفر |
20 هزار و 85 نفر |
7.6 |
۲۶ ژانویه 2001 |
هند |
گجرات |
1 |
این زمین لرزه در مرز صفحات نازکا و آمریکای جنوبی به وقوع پیوسته است. این دو صفحه حدود 3 اینچ با یکدیگر همگرایی دارند این زمین لرزه به دلیل فشار ناشی از شکست زمین و خط اتصال این دو صفحه به وقوع پیوست و صفحه آمریکای جنوبی به سمت دریا حرکت کرد و منجر به بروز این زمین لرزه شد. این زمین لرزه در برخی مناطق ساحلی باعث بروز زمین لرزه شد اکثر کوه ها ریزش کرده و منجر به مسدود شدن بزرگراه ها شدند.همچنین علاوه بر تخریب منازل بسیاری از ساختمان های تاریخی این منطقه نیز ویران شد. |
2هزار و 687 نفر |
حداقل 74 کشته که 24 کشته در اثر سونامی بودند |
8.4 |
23 ژوئن 2001 |
پرو |
سواحل جنوبی |
2 |
این زمین لرزه به دلیل تراکم جمعیت بسیار کم و عدم وجود ساختمان ها بلند هیچ کشته ای بر جای نگذاشت . |
- |
0 |
7.8 |
14 نوامبر 2001 |
چین |
چینگهای جنوبی |
3 |
حدود 585 از مرگ و میر ها ناشی از رانش بزرگ درشهر های Santa Tecla و Comasagua بوده است.یکی از دلایل تعداد تلفاتی که این زمین لرزه بر جای گذاشت، فاصله منطقه سن مگوئل از پایتخت السالوادور زیاد است. |
5هزار و 565 نفر |
994 |
7.7 |
13 ژانویه 2001 |
السالوادور |
ساحل سن مگوئل |
4 |
مرکز این زمین لرزه در جنوب Puget Sound در شمال شرقی المپیا بود، اما شوک آن در اورگان، کانادا، شرق واشنگتن و آیداهو نیز احساس شد. اگرچه این زلزله هیچ مرگ و میری به طور مستقیم نداشته اما برای ساکنان مانند یک حمله قلبی مرگبار بود و ویرانی های بسیاری را به بار آورد. در این منطقه تراکم جمعیت کم بوده است. |
400 |
0 |
6.8 |
۲۸ فوریه ۲۰۰۱ میلادی |
آمریکا |
نیسکوالی |
5 |
در 3 مارس حداقل 166 نفر کشته شدند حدود 3 هفته بعد در اثر یک پس لرزه شدید حداقل یک هزار نفر جان خود را از دست دادند.این زمین لرزه در برخی از شهرهای افغانستان و پاکستان تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان و هند نیز احساس می شود. |
- |
هزار و 166 نفر |
7.4 |
3 مارچ 2002 |
افغانستان |
هندوکش |
6 |
مرکز زلزله حدود 10 کیلومتر (6 مایل) در جنوب غربی شهر بم بود یکی از دلایلی که این زمین لرزه ویرانی بسیاری به بار آورد خانه های کاه گلی بود همچنین این زمین لرزه در ساعت 5 بامداد به وقوع پیوست و بسیاری از ساکنان خواب بودند و فرصت پناه گرفتن و رفتن به مکان های امن را نداشتند.
|
30 هزار نفر |
26 هزار و 271 نفر |
6.6 |
26 دسامبر 2003 |
ایران |
بم |
7 |
در این زمین لرزه 200،000 نفر بی خانمان شدند. گزارش ها حاکی از آن است که بیش از 1243 ساختمان در اثر این زلزله به طور کامل نابود شده اند همچنین جاده ها و خیابان ها نیز فروپاشیدند به طوری که تا چند روز پس از زلزله، سه پل و بزرگراه اصلی محل زلزله هنوز بسته بودند این زمین لرزه باعث ایجاد سونامی محلی شد که قایق ها را در ساحل جزایر بالئارای آسیب دیدند. |
10 هزار و 261 نفر |
2 هزار و 266 نفر |
6.8 |
21 می 2003 |
شمال الجزایر |
بومرداس |
8 |
این زمین لرزه باعث تخریب ساختمان ها شد . این زلزله در نزدیکی انتهای شرقی کمربند کوه ریف رخ داد که بخشی از مرز بین صفحات آفریقایی و اوراسیا محسوب شده و منطقه کم جمعیتی است. |
926 زخمی |
631 نفر |
6.4 |
24 فوریه 2004 |
مراکش |
ساحل شمالی |
9 |
مرکز اصلی زلزله اصلی حدود 160 کیلومتری ساحل غربی سوماترا شمالی و در عمق در عمق 30 کیلومتری در زیر دریا به وقوع پیوست. این حادثه تنها در اندونزی ۱۶۵ هزار و ۷۰۰ نفر و در سریلانکا، ۳۵ هزار و ۴۰۰ نفر جان خود را از دست دادند. سونامی باعث آسیب جدی و مرگ و میر تا ساحل شرقی آفریقا شد به طوری که آژانس های امداد رسانی گزارش دادند که یک سوم از کشته ها کودکان هستند. |
125 هزار نفر |
227 هزار و 898 نفر |
9.1 |
26 دسامبر 2004 |
اندونزی |
سوماترا |
10 |
این زمین لرزه حدود یک دقیقه به طول انجامید یکی از دلایل تلفات کم این زمین لرزه این بود که در طول یک گسل ناشناخته در دریای ژنکی، شمال شهر فوکوکا اتفاق افتاد همچنین این منطقه به عنوان یکی از امن ترین مناطق ژاپن از لحاظ بلایای طبیعی شناخته شده و مانند سایر نقاط ژاپن فعالیت لرزه ای در آن به ثبت نرسیده بود. |
70 نفر |
1 نفر |
6.6 |
20 مارس 2005 |
ژاپن |
فوکوکا |
11 |
این زمین لرزه شدید و ژرفای آن ۱۹٫۱ کیلومتر بود و تلفات بسیاری را داشت.در کشورهای منطقه ای شامل افغانستان، تاجیکستان و سین کیانگ چین حس شد. همهی روستاها دستکم ۳۲۳۳۵ ساختمان در زمینلرزه تخریب شده و رانش زمین در نیز ایجاد شد. |
75 هزار و 266 نفر |
87 هزار و 351 نفر |
7.6 |
8 اکتبر 2005 |
پاکستان |
کشمیر |
12 |
جاوه جزیره ای بزرگ و پرجمعیت در مجمع الجزایر اندونزی است . عمق این زمین لرزه 12 کیلومتر بود و تلفات بسیاری را بر جای گذاشت و در جاکارتا، پایتخت و بزرگترین شهر اندونزی نیز احساس شد.بیش از 127 هزار ساختمان در زمینلرزه خراب شد. در اثر سونامی حدود 300 کیلومتر از ساحل دچار خسارت شد
|
۳۸ هزار و ۵۶۸ نفر |
۵ هزار و 782 |
6.2 |
26 می 2006 |
اندونزی |
زمین لرزه و سونامی در جزایر جاوه |
13 |
این زمین لرزه بسیار عظیم بود و با عمق کانونی 19 کیلومتر در منطقه ای با 12 میلیون جمعیت به وقوع پیوست این مرگبارترین زلزله ای بود که از زمان 1976 در چین رخ داده بود.این زلزله در ۲۶۰ کیلومتری آن نیز استانی با ۳۰ میلیون نفر جمعیت قرار دارد. در این زمین لرزه حدود ۸۰٪ ساختمان ها در منطقه زلزله زده دچار آسیب شد |
374 هزار و 176 نفر |
69 هزار و 197 نفر |
7.9 |
12 می 2008 |
چین |
سیچوان |
14 |
کانون آن در ۱۵ کیلومتری جنوب پورتو پرنس، پایتخت کشور هائیتی، واقع شده بود و خسارات بسیاری را به این شهر وارد کرد. سازمان ملل این زمینلرزه را بدترین فاجعهای خواندهاست که تا سال ۲۰۱۰ با آن روبرو بودهاست و تقریبا قریبا سه میلیون نفر تحت تاثیر این زلزله قرار گرفتند. 1.5 میلیون نفر مردم در ابتدا آواره شدند و 55،107 نفرنیز تا سپتامبر 2016 آواره باقی می مانند. |
300 هزار نفر |
230 هزار نفر |
7 |
12 ژانویه 2010 |
هائیتی |
پورتو پرنس |
15 |
این زلزله در منطقه ساحلی مائوله در ۱۱۵ کیلومتری شمال- شمال شرقی شهر ساحلی کونسپسیون و ۳۲۵ کیلومتری جنوب غربی سانتیاگو پایتخت شیلی در عمق ۳۵ کیلومتری آبهای اقیانوس آرام در سواحل غربی این کشور رخ داد. این زمین لرزه حدود سه دقیقه طول کشید و لرزش در بسیاری از شهرهای آرژانتین، از جمله بوینوس آیرس، کوردوبا، مندوزا و لاریاکا احساس شد. زلزله باعث ایجاد سونامی شد که چندین شهر ساحلی را در جنوب غربی شیلی ویران کرد و بندر تالکاهونو آسیب زد.همچنین هشدارهای سونامی در 53 کشور صادر شد.علت کم این زمین لرزه را می توان رخ دادن در عمق 35 کیلومتری زمین در نظر گرفت. |
- |
525 نفر |
8.8 |
27 فوریه 2010 |
شیلی |
مائوله |
16 |
این زمین لرزه در نزدیکی سندای در استان میاگی در شمال شرقی ژاپن رخ داد. عمق این زمین لرزه در ۲۴ کیلومتری زمین گزارش شدهاست. برآوردها نشان میدهد زمینلرزه توهوکو قویترین زمینلرزه در ژاپن و پنجمین در جهان از زمان آغاز ثبت شدت زلزلهها از ۱۹۰۰ میلادی عنوان شدهاست.این زمین لرزه خطر سونامی را داشت به همین منظور دولت ژاپن از مردم خواست که نواحی ساحلی را تخلیه کرده و به نواحی بلند بروند. تصاویر پس از سونامی شهر مینامیسانریکو نشان میدهد که حتی آثاری از وجود شهر باقی نماندهاست. در شهر ریکوزنتاکاتا تا طبقهٔ سوم ساختمانها به زیر آب فرورفتند. طبق ارزیابی کارشناس این احتمال وجود دارد که سونامی در این شهر بین ۱۵ تا ۲۰ متر ارتفاع داشتهاست. شهر میاکو در استان ایواته قبلاً تجربهٔ سونامی را داشتهاست و خاکریزی به ارتفاع ۱۰ متر برای مقابله با سونامی در این شهر ساخته شدهبود. خرابی شهر نشاندهندهٔ اینست که ارتفاع این سونامی در این ناحیه از ۱۰ متر نیز بیشتر بودهاست. |
5 هزار و 950 نفر |
15 هزار و 893 نفر |
9 |
11 مارس 2011 |
ژاپن |
زمینلرزه و سونامی توهوکو |
17 |
مرکز این زمین لرزه در حدود ۲۹ کیلومتری جنوبشرق لامجونگ نپال و کانون آن در عمق ۱۵ کیلومتری سطح زمین بوده است. زمین لرزه باعث سقوط بهمن در اورست هم شد که در اثر آن دست کم ۱۸ نفر کشته و ۶۱ نفر هم زخمی شدند.تعداد پس لرزه های این زلزله 24 بود و در اثر آن 3.5 میلیون نفر بی خانمان شدند. |
21 هزار و 952 نفر |
8 هزار و 964نفر |
7.8
|
25 آپریل 2015 |
نپال |
جنوبشرق لامجونگ |
18 |
701