به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، قانون برنامه هفتم توسعه پس از تصویب در مجلس از سوی محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری برای اجرا ابلاغ شد. این قانون بیانگر هدف‌گذاری برای پنج‌ساله ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۷ است. پیش‌ از آن قانون ششم توسعه برای سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ هدف‌گذاری کرده بود.

با توجه به وقفه‌ بین برنامه ششم و هفتم توسعه و بازه زمانی حدودا ۱۰ ساله‌ ایجاد شده، به نظر می‌رسد باید شاهد تحقق بسیاری از اهداف برنامه ششم باشیم؛ اما مقایسه هدف‌گذاری‌ها در حوزه آموزش عالی برنامه‌های ششم و هفتم توسعه نشان‌دهنده نوعی در جا زدن در طول یک دهه است.

در ادامه به بررسی جزئیات برنامه‌های ششم و هفتم توسعه در حوزه علم فناوری می‌پردازیم؛

برنامه هفتم توسعه دولت را موظف کرده است به منظور حضور موثر نظام آموزش عالی کشور در تولید، توسعه و نشر علم و فناوری و تربیت دانشجو در سطح بین‌المللی و برقراری توازن و ارتقای کیفیت آموزش عالی و پژوهش و فناوری، برنامه‌هایی را اجرا کند.

جدول زیر شامل اهداف کمی نظام علمی، فناوری و پژوهشی برنامه پنجساله هفتم توسعه است؛

جدول زیر برنامه ششم توسعه است که باید در سال ۱۴۰۰ محقق می‌شد؛

بر اساس جداول فوق، ایران باید در سال ۱۴۰۷ به رتبه ۱۴ علم در جهان برسد، در حالی که بر اساس برنامه ششم توسعه باید در پایان سال ۱۴۰۰ به رتبه ۱۲ می‌رسید. این هدفگذاری‌ها در حالی انجام می‌شود که رتبه علمی ایران در سال ۱۳۹۵ و ۱۴۰۳ تغییری نکرده و در رتبه ۱۵ جهانی باقی مانده است.

یکی دیگر از سنجه‌های ذکر شده در جداول فوق، سهم محصولات با فناوری متوسط به بالا از تولید ناخالص داخلی است. این سهم برای برنامه ششم توسعه ۵ درصد و برای برنامه هفتم توسعه ۷ درصد هدف‌گذاری شده است. بر اساس آمارهای منتشر شده سهم محصولات های تک از تولید خالص داخلی در سال ۱۳۹۶، یک و نیم درصد و در سال ۱۴۰۲، یک دهم درصد است. درصدهایی که نشان‌دهنده پسرفت کشور در سهم محصولات های تک از تولید ناخالص داخلی هستند.

رتبه صادرات محصولات با فناوری بالا از کل صادرات در منطقه بر اساس هدف‌گذاری برنامه ششم توسعه باید به رتبه سوم و بر اساس برنامه هفتم توسعه باید به رتبه دوم در منطقه برسد. بررسی جایگاه ایران در صادرات محصولات های تک از کل صادرات در منطقه نشان می‌دهد که کشورمان در سال ۱۳۹۹ از نظر شاخص صادرات محصولات با فناوری متوسط و پیشرفته سرانه (MHX pc) در رتبه ۷۷ از میان ۱۵۴ کشور قرار دارد و کشورهایی مانند کویت (۶۴)، ترکیه (۵۱) و عمان (۵۳) در جایگاهی بهتر از ایران قرار دارند.

همچنین بر اساس این جدول در برنامه هفتم توسعه مقرر شده است که سهم آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای در کلیه زیرنظام‌های آموزش عالی و کلیه مقاطع براساس نیازهای جامعه و اصلاح برنامه‌های درسی با رویکرد افزایش مهارت های حرفه‌ای به ۴۰ درصد افزایش یابد. بر اساس برنامه ششم توسعه قرار بود 30 درصد آموزش‌های مهارتی شود که محقق نشد. مسئولان باید پاسخگوی هدف‌گذاری جدید بدون تحقق اهداف پیشین باشند.

به نظر می‌رسد تعدد نمونه‌هایی از این دست بیانگر درجا زدن ۱۰ ساله برنامه‌های ششم و هفتم توسعه در علم و فناوری کشور هستند. همچنین در برخی دیگر از موارد هم اهداف فاصله بسیاری با واقعیت دارند.

انتهای پیام/