آیین نخل‌گردانی  خمین آذرماه  1391 در فهرست میراث معنوی به ثبت ملی رسید

یکی از آیین‌های ریشه‌دار که مرتبط با اعتقادات مردم شیعی در شهرستان خمین هرساله و در روز عاشورا با شیوه‌ها و کیفیت سابق برگزار می‌شود، مراسم نخل گردانی است.نخل خمین که بر اساس شواهد و مستندات قدمتی 400 ساله دارد، نخلی چوبی و به لحاظ شکل ظاهری و عناصر ساختاری همسان با نمونه نخل‌هایی است که در مرکز ایران و شهرهایی چون قم، کاشان و یزد در روز عاشورا گردانده می‌شود.

به‌گزارش ایسکانیوز ، مراسم مرتبط با سال قمری و شهادت سرور شهیدان حضرت امام حسین(ع) است و با نام نخلی که نمادی از تابوت امام حسین(ع) است نام‌گذاری می‌شود.

به‌طور کلی شروع مراسم نخل‌گردانی در خمین در دهه اول محرم و با تزیین نخل از طرف شورای نخل همراه است. این شورا متشکل از 5 نفر: رئیس شورا، مسئول حسابداری، مسئول تدارکات و امورفرهنگی، بازرس و دیگر عضو فعال تشکیل می‌شود، این 5 نفر از طرف خاندان‌هایی که حق حمل نخل را دارند انتخاب می‌شوند.

تزیین نخل خمین که از اول دهه محرم شروع می‌شود تا روز عاشورا بدین ترتیب است:

یک روز قبل از محرم غبارروبی و عطرافشانی نخل صورت می‌گیرد و درِ نخل باز می‌شود.

روز اول چادرهای مشکی نخل موجود تعویض و چادرها شست‌وشو به تن نخل پوشانده می‌شود.

روز سوم طناب‌کشی نخل انجام می‌شود. طناب‌کشی به‌مانند دیگر نخل‌های ایران باعث استحکام چارچوبه نخل شده و به صورت ذوزنقه، لوزی و متوازی‌الاضلاع انجام می‌شود.

روز پنجم چادر روی نخل عوض می‌شود و روز هفتم طره سبز نخل بسته می‌شود.

روز هشتم داخل نخل با پارچه‌های کتیبه‌دار، و مزین به آیات قرآنی تزیین می‌شود.

روز نهم و شب تاسوعا طرف راست و چپ نخل نام‌های حضرت امام حسین(ع)، حضرت ابوالفضل(ع) و در پیشانی نخل سپر و شمشیرها بسته می‌شود. به تابوت (طرفین اریب نخ) پارچه سبز براق و به کمر نخل یک کتیبه قرمز بسته می‌شود. در این روز تزیین نخل به پایان می‌رسد.

نخل‌گردانی خمین از ساعت 8 صبح روز عاشورا و با انجام طناب‌کشی داخل نخل و بستن چوب‌های عمودی و پنجه‌های بالای آن شروع می‌شود. حاملان، نخل را از جایگاه یادشده بیرون آورده و آن را به‌طرف میدان پانزده خرداد حرکت می‌دهند.

در نخل‌گردانی خمین از نکات حائز اهمیت حاملان نخل‌اند که در حقیقت از خاندان‌های اصیل شهر خمین هستند این خانواده‌ها بر اساس قراردادها و توافقاتی که بین خود داشته‌اند، در پایه‌های افقی نخل که در جابه جایی آن نقش اساسی دارد هر کدام جایگاهی به اندازه بیست سانتیمتر دارند که با پلاک‌های زرد رنگ مشخص کرده‌اند.

از جمله خانواده‌های حامل نخل در روز عاشورا می‌توان به خانواده‌های محمدی، موگوئی، افسری، مهرپور، فرقدان، قاسمی، زین‌العابدینی، والی‌پور، عرب، رضوانی، فریدونی، پارسا و... نام برد.

نخل در کنار امامزاده محمد(ع) در میدان پانزده خرداد بر روی یک چهار پایه آهنی به ارتفاع 1/60 قرار می‌گیرد تا مردم بتوانند از زیر آن به‌راحتی عبور کنند. و بعد از آنکه تمام هیئت‌های عزاداری شهر جمع شدند نخل را به‌سمت میدان عاشورا حرکت می‌دهند به‌طوری که قبل از اذان ظهر در این مکان قرار گیرد.

پس از نماز ظهر عاشورا نخل از جایگاه به‌طرف امامزاده شاهزاده ابوطالب(ع) و جایگاه سرپوشیده حرکت داده می‌شود و تا زمان انجام مراسم سال بعد در آنجا آرام می‌گیرد.

705

کد خبر: 840906

وب گردی

وب گردی