به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز؛ عصر یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳، بالگرد حامل رئیس‌جمهور که برای افتتاح «سد مرزی «قیز قلعه‌سی» به آذربایجان شرقی سفر کرده بود، در راه بازگشت و در «جنگل دیزمار» بین شهرهای ورزقان و جلفای آذربایجان شرقی دچار سانحه شد و رییس جمهور کشورمان به همراه سایر سرنشینان به شهادت رسید.
سید ابراهیم رئیسی؛ آل هاشم، امام جمعه تبریز؛ حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه؛ مالک رحمتی، استاندار آذربایجان شرقی از جمله سرنشینان این بالگرد بودند.
در پی این سانحه، افکار عمومی مردم کشور، نگران این مساله است که در صورت فقدان شخص دوم کشور، چه کسی سکاندار اداره امور خواهد بود؟
در اولین ساعات پس از انتشار خبر سانحه برای ریاست جمهوری، رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از خانواده سپاهیان پاسدار، با ابراز تاثر از این حادثه تاکید کردند: «ملت ایران نگران و دلواپس نباشند، هیچ اختلالی در کار کشور پیش نمی‌آید.»
علاوه بر تاکید معظم له بر ثبات در اداره کشور، قانون اساسی جمهوری اسلامی چه تدابیری برای چنین شرایط اضطراری اندیشیده است؟ با مراجعه به قانون اساسی، می‌بینیم برای این وضعیت راهکار «شورای موفقت ریاست جمهوری» پیش‌بینی شده است.
شورای موقت ریاست‌جمهوری چیست؟
مطابق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در صورتی که رئیس‌جمهور، به دلیل عزل، کناره‌گیری، غیبت، بیماری یا فوت از انجام وظایف قانونی خود ناتوان باشد، شورای موقت ریاست‌جمهوری مرکب از رئیس مجلس ، رئیس قوه قضائیه و معاون اول رئیس جمهور وظایف او را انجام می‌دهد.
در این اصل قانون اساسی تصریح شده است: «در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهور یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس‌جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس‌جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»
عدم امکان استیضاح وزرا در مدت تصدی معاون اول رئیس جمهور
همچنین طبق اصل یکصد و سی و دوم قانون اساسی، در مدتی که به هر جهت از جمله در مورد فوت رئیس جمهور اختیارات او بر عهده معاون اول است، مجلس شورای اسلامی نمی تواند وزرا را استیضاح کند.
در طول تاریخ پس از انقلاب اسلامی سه بار این وضعیت اضطراری برای جایگاه ریاست جمهوری پیش آمده است:
۱- در خرداد سال ۱۳۶۰ و پس از استیضاح ابوالحسن بنی‌صدر در مجلس و برکناری او با رای عدم اعتماد، جایگاه ریاست جمهوری بدون سکاندار شد و شورای موقت ریاست جمهوری، در مرداد ۱۳۶۰ انتخابات ریاست‌جمهوری را برگزار کرد و شهید رجایی به عنوان رئیس‌جمهور منتخب مردم ایران شد.
۲- پس از شهادت، شهید محمد علی رجایی در حادثه تروریستی بمب‌گذاری در جلسه هیات دولت در شهریوره مان سال باز هم بنا بر قانون اساسی، شورای موقت ریاست‌جمهوری تشکیل شد و یک ماه بعد انتخابات ریاست جمهوری در مهر ماه ۱۳۶۰ برگزار شد و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان سومین متخب مردم برای تصدی پست ریاست جمهوری برگزیده شدند.
۳- پس از رحلت امام خمینی (ره) در خرداد ماه ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری حضرت آیت‌الله خامنه ای را هنگامی که دو ماه به پایان دوران ریاست جمهوری ایشان باقی مانده بود برای تصدی مسند رهبری جمهوری اسلامی برگزید. در پی خالی ماندن صندلی ریاست جمهوری، مرحوم اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس وقت مجلس در مرداد ۱۳۶۸ در انتخاباتی که برگزار شد، رئیس‌جمهو ایران شد.
انتهای پیام/
نظر شما