به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کهگیلویه و بویراحمد، رنج مردم کهگیلویه و بویراحمد از بی آبی، تلخ‌ترین اتفاق روزهای اخیر است. یاسوج این روزها فقط در برخی مناطق آب دارد و رد پای کم آبی در این استان نیز به چشم می‌خورد. مایه حیات، این روزها مایه نگرانی مردم است. کهگیلویه و بویراحمد به دلیل کوهستانی بودن و داشتن آب و هوای سرد و خشک، زمستان‌های بسیار سرد و پر برفی دارد و یکی از استان‌های پربارش کشور است. قطعی آب در این استان، این روزها بیش از پیش مشکل ساز شده و حتی روزانه به بیش از ۲۰ ساعت هم رسیده است؛ یعنی مردم در طول روز فقط ۳_۴ ساعت امکان استفاده از آب را دارند و برخی با تجربه ۲۰ ساعت قطعی آب، با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. بی آبی معضلی حل نشده و گره کور شده روستای بنستان است که به دست مسئولین باز نشده و مردم ناچار به تجمع در استانداری شدند.
روز گذشته تعدادی از ساکنین روستای بنستان از توابع شهرستان دنا برای حل معضل قطعی‌های مکرر آب و مشکلات مربوط به این مسئله در جلوی درب استانداری تجمع کردند.
روستای بنستان از توابع شهرستان دنا که در ۵۵ کیلومتری یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد و جمعیت این روستا با ۴۵۰ خانوار بیش از یک هزار و ۵۰۰ نفر است. مردم فقط از ساعت ۵ عصر الی ۸ شب می‌توانند از آب استفاده کنند.
اما چیزی که باعث عصبانیت مردم شده فقط قطعی آب نیست؛ پاسخ مسئولین در این شرایط است که تنها کاهش بارندگی و افت فشار علت این خشکسالی ناگهانی و بزرگ می‌دانند و هیچکس اعتقادی به سوء مدیریت ندارد.
پیش بینی جبران افت منابع آب وابسته به پیش بینی هواشناسی و بارش‌ها است
محمدامین هادیان دکتری مهندسی آب و خاک گفت: در پی کاهش نزولات جوی در سال‌های آبی گذشته، ذخایر و منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی در مقایسه با سنوات گذشته کاهش قابل توجهی یافته و برخی از رودخانه‌های جاری کم آب و یا جریان آنها به حداقل خود رسیده است. از آنجایی که پیش بینی جبران افت منابع آب وابسته به پیش بینی هواشناسی و بارش‌ها است بر همین اساس قطعا تا زمانی که تغذیه وجود نداشته و برداشت‌ها ادامه داشته باشد، روند ذخایر منابع آبی هم کاهشی بوده و این نگرانی وجود دارد. با توجه به کاهش بارندگی‌ها و کاهش ذخایر منابع آبی در سال‌های جاری، رعایت الگوی کشت و میزان برداشت از منابع آبی و مصرف بهینه آب ضروری است و کشاورزان از کاشت محصولات پر آب بر اجتناب کنند. در این شرایط مدیریت مصرف، رعایت الگوی کشت، کشت‌های کم آب، نصب کنتورهای هوشمند آب بر روی منابع آب، عدم آب فروشی، عدم حفر چاه غیرمجاز، بازچرخانی آب در صنایع ضروری بوده و در قالب اقدامات غیرسازه‌ای تعریف و وظیفه همه دستگاه‌های ذی‌ربط و نیز مصرف کنندگان است.
آب بخش عمده‌ای از ساختار گیاهان، حیوانات و انسان‌ها را تشکیل می‌دهد
هادیان افزود: آب مهم‌ترین عامل زنده ماندن همه موجودات اعم از گیاهان، حیوانات و انسان‌ها است. گاهی در شرایط سخت انسان‌ها یا حیوانات بدون غذا چند روز بیشتر زنده می‌مانند اما بدون آب دوام زیادی نخواهند آورد. آب بخش عمده‌ای از ساختار گیاهان حیوانات و انسان‌ها را تشکیل می‌دهد. به‌طوری که ۵۸٪ وزن انسان از آب است و ۷۰٪ تا ۹۰٪ عنصر تشکیل دهنده گیاهان را آب تشکیل می‌دهد. سه چهارم گوشت حیوانات خانگی که انسان از آن تغذیه می‌کند آب به وجود آورده است. این ماده حیاتی تقریبا در همه‌ی صنایع و فعالیت‌های انسانی نقش انکار ناپذیری دارد. آب به عنوان ماده‌ی حیاتی برای رفاه انسان مورد استفاده قرار می‌گیرد. انسان‌ها از دیر باز تا کنون زندگی خود را بر مبنای وجود آب بنا کرده‌اند. هر جا آب هست زندگی میسر و فرهنگ وتمدن شکل می‌گیرد. با ثابت بودن مقدار آب کره زمین در مقابل افزایش جمعیت و احتیاج روز افزون انسان‌ها به آب این امر موجب وابستگی بیشتر می‌گردد، که با گذشت زمان آب به شکل یک کالای کمیاب در می‌آید که این نه تنها از مسائل مهم کشورهایی نظیر ایران است که باران کم دارد بلکه از مسائل کشورهای دیگر مثل اروپا نیز به شمار می‌رود. افزایش روز افزون جمعیت، تحول در زندگی بشر به عبارت دیگر وابسته شدن به زمین و آب یعنی به محیط و همچنین ظهور تمدن‌های دامداری و کشاورزی و سرانجام صنعتی سبب پیدایش اشکال دیگر بهره برداری از آب و اهمیت بیشتر آن در شئون مختلف زندگی شده است. از یک طرف افزایش مصرف آب در نتیجه افزایش جمعیت و از طرف دیگر استفاده زیاد از آن در زمینه‌های مختلف، انسان را بیشتر به فکر تامین آب مورد نیاز از محیط اطراف خود انداخت و یکی از راه‌های تامین آب انتقال آب از نقطه‌ای به نقطه دیگر است که همه و همه منجر به بحران آب و کمبود آب و عرضه و تقاضای آب می‌کند. بحران آب یعنی وضعیتی که در آن آب آشامیدنی و غیر آلوده در یک منطقه کمتر از تقاضای آن است. کم آبی یعنی نبود آب شیرین برای تامین تقاضای آب متعارف که کم آبی به علت خشکسالی، فقدان بارندگی و آلودگی پدیدار می‌شود. کم آبی توسط مجمع جهانی اقتصاد به عنوان یکی از بزرگترین خطرات جهانی عنوان شده است. نیمی از بزرگترین شهرهای جهان کم آبی را تجربه می‌کنند. ۹۷٪ از آب‌های موجود کره زمین شور و به مابقی آن شیرین که کمتر از ۳٪ می‌باشد دشوار است. اصلی‌ترین دلایل افزایش جهانی تقاضای آب عدم تطابق جغرافیایی و زمان بین تقاضا و دستیابی به آب شیرین است. کم آبی می‌تواند از دو مکانیزم فرایند شود یکی کم آبی فیزیکی و کم آبی اقتصادی. کم آبی فیزیکی از ناکافی بودن منابع طبیعی برای تامین تقاضای یک ناحیه ناشی می‌شود و کم آبی اقتصادی نتیجه مدیریت ضعیف منابع آب کافی و موجود است.
برای مباره با کم آبی و مشکلات ناشی از آن از روش‌های زیر پیشنهاد می‌شود
وی افزود: الف- اولویت‌های مصرف همزمان با کمبود بارندگی، شرایط اقلیمی و آب و هوایی کشور دچار تغییر و جابجایی شده است. مثلاً گرمای بعضی شهرهای سردسیر در اولین روزهای سال جدید به ۲۸ تا۳۰ درجه رسید. گرمایی که معمولاً شهرها در تابستان شاهد آن بودند مثلا یاسوج همیشه شاهد برف‌های حجیم در کوه‌های خود بوده است درحالی که در دو سال اخیر در کوه‌های شهر کهگیلویه و بویراحمد برف چندانی نیامده است. ب) جیره بندی: در پی کاهش بارندگی، مسئولان وزارت نیرو از احتمال جیره بندی آب در برخی از استان‌های کشور در تابستان خبر دادند. استان‌هایی چون: اراک، یزد، کرمان، همدان و سیستان و بلوچستان درسال گذشته دچار کمبود آب وجیره بندی شدند. برای افزایش بارش باران و رفع بحران در سال گذشته بسیاری از استان‌ها نماز استسقا (باران) به جا آوردند. اصلاح ساختارمصرف: براساس آمارهای موجود در وزارت نیرو و میانگین سی ساله، بارندگی سالانه ایران ۲۵۰ میلی متر بوده است که همین آمار نشان دهنده این است که بارش سالانه کشورمان نسبت به جهان خصوصا کشورهای اروپایی که بیشتر از۷۰۰ تا ۸۰۰ میلی متر درسال است بسار کمتر ازحد متوسط بارندگی است. در عین حال باروند صنعتی شدن کشورها، به طور طبیعی پساب‌های صنعتی (شیمیایی ) هم افزایش چمشگیری می‌یابد.
ایشان افزود: فاضلاب‌ها به چاه‌ها و سفره‌های زیر زمینی نشت می‌کنند که پیامد آن افزایش اپیدمی بیماری‌ها است. موارد زیر نیز درحل بحران آب می‌تواند کارگشا باشد: ۱- تدوین آیین نامه اجرایی چگونگی آب
۲- حفاظت و بازیافت در برنامه بخش‌های مصرف
۳- آگاه سازی عمومی و مشارکت مردم دربرنامه ریزی و مدیریت آب
۴- توجه به عرضه و تقاضا در کل چرخه آب
۵- توجه دقیق به مدیریت جامع آب
۶- برآورد ارزش اقتصادی آب در هر یک از حوزه‌های آبزی
۷- توجه به برنامه‌های اجرایی مدیریت خشکسالی
۸- استفاده از روش‌های نوین آبیاری و کم آبیاری (آبیاری قطره‌ای)
نابودیِ ۷۵درصد آب ایران با تبخیر
هادیان خاطر نشان کرد: تنها دلیل باقیمانده، مناسب نبودن ساز و کار هدایت و ذخیره سازی آب در پشت سدها است. استفاده از روش‌های نادرست ذخیره آب و نگهداری آن در سدها باعث شده است که سطح زیادی از آب با نور خورشید در تماس باشد و مقدار بسیاری از آن به دلیل تبخیر از بین برود. چهار دلیل اصلی برای بحران آب در سطح محلی و ملی شناسایی شد: عدم برنامه ریزی مکانی مناسب، مدیریت نامناسب، تلاش برای توسعه نامناسب، اتخاذ تصمیمات نادرست در مورد تخصیص آب و عدم قیمت گذاری نامناسب آب و عدم توانایی کشاوزان در بهینه سازی آبیاری. ایران با مشکلات جدی آب در مقیاس محلی و ملی روبرو است، مثل افزایش تقاضای آب و کمبود آن، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، پایین آمدن کیفیت آب و افزایش فقدان اکوسیستم. اگر این مشکلات هر چه زودتر حل نشود ممکن است در سال‌های آینده فجایع زیادی به بار بیاید. این بحران ناشی از عوامل متعددی از جمله تغییرات اقلیمی، رشد جمعیت، افزایش مصرف سرانه، توسعه نامتوازن کشاورزی و صنعت و مدیریت ناکارآمد منابع آبی است. تغییرات اقلیمی باعث کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما شده که این امر منجر به کاهش منابع آب تجدیدپذیر می‌شود. در ایران، متوسط بارندگی سالانه کمتر از یک سوم متوسط جهانی است و این مسئله شرایط را بحرانی‌تر کرده است. یکی از راه‌های حل مشکل کم آبی صرفه جویی در مصرف است. ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی‌اش، نسبت به میانگین جهانی تبخیر بسیار بالاتری دارد. اما اگر مسئولین، با روش‌های مناسب و درست آب را ذخیره کنند؛ نه تنها در استان کهگیلویه و بویراحمد بلکه در کل کشور شاهد خشکسالی و کمبود آب نخواهیم بود.
خبرنگار: فائزه صداقت
انتهای خبر/
نظر شما