به گزارش خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز، بامداد سه‌شنبه ۱۹ فروردین ماه ۱۴۰۳«سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به اظهارات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا درباره گفت‌وگوی ایران و آمریکا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ایران و ایالات متحده روز شنبه در عمان برای گفت‌وگوهای غیرمستقیم در سطح مقامات عالی ملاقات خواهند کرد. این یک فرصت و نیز یک آزمون است. توپ در زمین آمریکاست.»
بیشتر بخوانید؛
سایه روشن مذاکره «اصولی» با آمریکا؛ تابوشکنی به شرط واقع‌گرایی
شب گذشته دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا در جریان دیدار با بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل اعلام کرده بود که آمریکا در حال گفت‌وگوی مستقیم با ایران است. این خبر غیرمنتظره در حالی اعلام شد که عراقچی پیشتر اعلام کرده بود که هنوز مذاکره‌ای میان تهران و واشینگتن صورت نگرفته است. رییس‌جمهور آمریکا همچنین اعلام کرد: «مذاکرات ما با ایران در سطح بسیار بالایی در حال انجام است. ما مستقیما با آنها مذاکره می‌کنیم. ما روز شنبه در بالاترین سطح با ایران تعامل خواهیم کرد. ما یک نشست بسیار مهم خواهیم داشت و خواهیم دید چه اتفاقی می‌افتد. فکر می‌کنم همه موافقند که رسیدن به یک توافق بهتر از گزینه‌های دیگر است. شاید توافق با ایران انجام شود.»
اما پیش از این و در شامگاه یکشنبه ۱۷ فروردین ۱۴۰۳ مسعود پزشکیان اعلام کرده بود: «ما به مذاکره باور داریم، ولی نه با ذلت. ما با همه دنیا مذاکره می‌کنیم و با کسی دعوا نداریم، اما زیر بار ذلت نمی‌رویم و به هر قیمت مذاکره نمی‌کنیم. ما دنبال جنگ، ناآرامی و بمب هسته‌ای نیستیم، دیگر چگونه به دنیا اطمینان دهیم؟ ما به دنبال مذاکره هستیم، اما آنها هم باید ثابت کنند که به دنبال مذاکره هستند. اینکه ایران قصد استفاده غیرصلح‌آمیز از توانمندی‌های هسته‌ای خود را ندارد، صرفا حرف من نیست، بلکه فتوای شرعی رهبر معظم انقلاب است.»
عراقچی علاوه بر توضیحی که در آخرین توئیتش درباره غیرمستقیم بودن مذاکرات داده بود در جریان سفر امروزش به الجزایر باز هم بر موضع جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد و گفت: «مذاکرات همانطور که اعلام شد و دیشب طی توییتی اعلام کردم، روز شنبه و در عمان برگزار خواهد شد. مذاکرات غیرمستقیم خواهد بود و ما شیوه دیگری را برای مذاکره نمی‌پذیریم. » وی درباره انتخاب شکل مذاکرات غیر مستقیم نیز گفته است: «اینکه شکل مذاکرات چگونه باشد، تابع مسائل مختلفی است. شکل مورد نظر ما، مذاکرات غیرمستقیم است. دلایل آن نیز قبلا گفته شده است. مذاکراتی که آنها بخواهند از طریق فشار و تهدید بخواهند اراده خود را تحمیل کنند، این یک مذاکره نیست و در حقیقت دیکته‌کردن است.»
با تمام این اوصاف، پرسشی که برای افکار عمومی مردم ایجاد شده این است که چگونه در حالی که مقامات ایرانی سخن از مذاکرات غیرمستقیم می‌گویند، رئیس‌جمهور آمریکا خبر از مذاکرات مستقیم داده است و بر این موضع پافشاری می‌کند؟ آیا ترامپ قصد بازی روانی با افکار جامعه ایرانی دارد؟ هدف وی از وعده توافق توام با تهدید چیست؟ تیم ایرانی در برابر این صحنه‌آرایی چه موضعی باید بگیرد؟
برای روشن شدن پاسخ این پرسش‌ها با چند تن از نمایندگان مجلس گفتگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
رسالت اصلی مذاکره‌کنندگان راستی‌آزمایی آمریکا در درخواست مذاکره است
منوچهر متکی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و وزیر اسبق امور خارجه با بیان این که از تدبیر هوشمندانه مقام معظم رهبری در مدیریت تحسین برانگیز مذاکرات بین ایران و امریکا به عنوان احدی از آحاد ملت ایران تشکر می‌کنم، به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: به عنوان نماینده مردم مایلم نکته‌ای را به مذاکره کنندگان محترم یادآوری کنم و آن این است که رسالت اصلی این مذاکره‌کنندگان راستی‌آزمایی آمریکا در درخواست مذاکره است. آنها باید از طریق دولت عمان که طرف واسط بین مذاکرات هست اظهارات آمریکایی‌ها را اخذ کرده و آن را مورد سنجش قرار دهند و نتیجه این راستی آزمایی را به افکار عمومی انتقال دهند که آیا طرف آمریکایی در مذاکره جدی است یا خیر؟
وی با تاکید بر این که شاخص‌های جدی و صادق بودن در مذاکره مشخص است گفت: بر اساس پاره‌ای شاخص‌ها طرف مقابل باید مورد ارزیابی قرار گیرد زیرا پیشینه رفتار آمریکایی‌ها در موضوعات مختلف ظرف ۴۶ سال گذشته هیچ خروجی جز بی‌اعتمادی و عدم پایبندی به تعهدات نداشته است و این موارد تبدیل به ویژگی عام آمریکا شده است.
دستگاه دیپلماسی مراقب صحنه و شیطنت‌ها باشد
متکی با اشاره به ادعای ترامپ درباره مذاکراه مستقیم با ایران گفت: من بحثی درباره ادعای ترامپ ندارم، در واقع ترامپ وارد یک دوره و حوزه جدید شده است که اگر آن را تصحیح نکند آنچنان به زمین خواهد خورد که دیگر نام و نشانی از وی در تاریخ آمریکا نخواهد ماند. ترامپ با چهار موضوع در سیاست خارجی روبرو شد و شکست خورد و در دور دوم نیز نتوانست رای بیاورد و این بار هم دور دومی برای وی متصور نیست.
این دیپلمات پیشین در ادامه افزود: نکته دیگری که مایلم به دستگاه دیپلماسی یادآور شوم این است که در این‌گونه موارد ممکن است طرف مقابل به دنبال شیطنت و صحنه‌سازی باشد مثلا ممکن است میزبان متقاضی این باشد که شما مذاکرات مستقیم ندارید پس بیایید مثلا ناهار یا شام مشترک داشته باشیم که نوعی بازی دیپلماتیک است و با هدف سوء انجام می‌شود و به آنها این فرصت را می‌دهد که ادعا کنند که همانطور که ترامپ در کنار نتانیاهو اعلام کرد، آمریکا و ایران مذاکره مستقیم دارند و حالا هم محقق شده است. بنابراین هوشمندی در نیفتادن به این دام از دستگاه دیپلماسی انتظار می‌رود.
در مذاکره غیرمستقیم هدف آمریکا مشخص می‌شود
قاسم روابخش، نائب رئیس اول کمیسیون شورا و امور داخلی مجلس با اشاره به سخنان مکرر ترامپ درباره مذاکره با ایران گفت: رئیس‌جمهور آمریکا در واقع وارد بازی جنگ روانی شده است زیرا از سوی فشار می‌آورد و تهدید می‌کند و از طرف دیگر نامه‌نگاری می‌کند و از مذاکرات مستقیم حرف می‌زند و مساله وی هم فقط ایران نیست بلکه در حال مذاکره با روسیه نیز هست. اما به نظر من آمریکایی‌ها در ضعیفت‌ترین شرایط نسبت به چند دهه اخیر قرار گرفته‌اند و تیم ترامپ هم بدترین تیم در طی این سال‌ها است و با تصمیم‌هایی که می‌گیرند حتی در حال از دست دادن شرکا و هم پیمان‌های خودشان نیز هستند که نمونه آن وضع تعرفه‌های تجاری است.
وی در ادامه با اشاره به مشکلات داخلی آمریکا گفت: در بیش از ۴۰ شهر آمریکا علیه ترامپ تظاهرات انجام شده است و وضعیت داخلی اسرائیل هم چندان مناسب نیست و براین اساس و برخی دلایل دیگر در مذاکره با روسیه نیز تا حدی عقب‌نشینی کردند. حالا هم سراغ مذاکره با ایران آمده است اما مقام معظم رهبری با تدبیر عمل کردند و اعلام کردند مذاکرات غیرمستقیم باشد زیرا اصلا به آمریکایی‌ها اعتماد نداریم. اگر مذاکره مستقیم باشد ممکن است باز هم خودشان میز مذاکره را ترک کنند و بعد هم بگویند ایرانی‌ها حرف‌های ما را قبول نکردند و مذاکره را تعطیل کردند.
اگر مذاکرات غیرمستقیم فرسایشی شود، جهش قیمت‌ها بوجود می‌آید
روانبخش با بیان این که آمریکا باید راستی‌آزمایی شود گفت: اگر مذاکرات غیرمستقیم باشد معلوم می‌شود که آنها واقعا دنبال مذاکره هستند یا هدف دیگری دارند و همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند دنبال تحمیل مواضعشان هستند یا بحث مذاکره جدی است. مثلا اگر بخواهند ایران صنعت هسته‌ای، قدرت دفاعی کشور و حمایت از محور مقاومت را کنار بگذارد، پذیرفته نمی‌شود. اما اگر این مذاکرات برای برقراری روابط تجاری و اقتصادی باشد باید تحریم‌ها، مخصوصا تحریم‌های ثانویه را که سایر کشورها را وادار به تحریم ایران کردند، بردارند. در این راستی‌آزمایی‌ها با توجه به شرایطی که آمریکایی‌ها در داخل و در عرصه بین‌المللی دارند ممکن است کمی عقب‌نشینی کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است مذاکرات غیرمستقیم به مذاکرات مستقیم تبدیل شود، گفت: پس از راستی آزمایی‌ها اگر نتیجه مثبت بود ممکن است مقام معظم رهبری اجازه بدهند که مذاکرات مستقیم انجام شود. نکته قابل ملاحظه در مذاکرات غیرمستقیم پیشگیری از فرسایشی شدن آن است زیرا اگر طول بکشد به ضرر ما خواهد شد و عده‌ای سودجو خواهند گفت مذاکرات نتیجه نداد و به جهش قیمت‌ها دامن می‌زنند پس باید مذاکرات غیرمستقیم طولانی نشود.
نمایندگان مجلس برغیرمستقیم بودن مذاکرات تاکید دارند
یعقوب رضازاده، دبیر اول کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به بخشی از جلسه غیرعلنی صبح سه شنبه ۱۹ فروردین ماه ۱۴۰۳ به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: در جلسه صبح امروز قاطبه نمایندگان مجلس بر موضع جمهوری اسلامی ایران درباره مذاکرات غیر مستقیم تاکید کردند، هرچند که ترامپ شب گذشته از مذاکره مستقیم صحبت کرد. در این جلسه آقای قالیباف نیز تاکید کردند که اولا مذاکره به هیچ وجه شروع نشده است و ثانیا این مذاکرات به شکل غیرمستقیم خواهد بود.
وی در توضیح هدف ترامپ از جنگ روانی و بازی با افکار عمومی گفت: وی با این کارها می‌خواهد بگوید من در برقراری رابطه پیشرو و استقبال کننده هستم و طرفی که جلو نمی‌آید و استقبال نمی‌کند، ایران است در حالی که اصلا قضیه برعکس است. ایران اعلام کرده است حاضر به مذاکره غیرمستقیم است و معتقدیم دستگاه دیپلماسی از این طریق نیز می‌تواند کارها را جلو ببرد زیرا بدعهدی‌های آمریکا را به کرات نسبت به کشور خودمان و سایر کشورها دیده‌ایم و نمونه اخیر آن رفتاری بود که با زلنسکی شد پس به فرموده رهبر انقلاب مذاکره مستقیم نخواهیم کرد.
رضازاده درباره منافع مذاکره غیرمستقیم نیز گفت: مذاکرات غیرمستقیم انجام می‌شود تا اطمینان حاصل کنیم که طرف مقابل اولا چه خواسته‌هایی دارد و ثانیا تا چه حد بر عهدش باقی می‌ماند و سرانجام رهبر انقلاب درباره ادامه و تغییر سطح گفتگو تصمیم خواهند گرفت.
انتهای پیام/
نظر شما