به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، سامانه‌های علم‌سنجی ابزار مهمی برای جستجوی اطلاعات مقالات و پژوهشگران است. اگر اطلاعات موجود در این ابزار از سوی پژوهشگران مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و سپس نتیجه‌گیری انجام شود، این نتایج قابل اعتماد خواهند بود؛ اما اگر به داده‌های خام این بانک‌های اطلاعاتی اکتفا شود، تنها سبب رشد کمّی علم در کشور خواهد شد. 

عبدالرضا نوروزی در گفت‌وگو با ایسکانیوز، سامانه‌های علم‌سنجی را بانک اطلاعاتی دانست و اظهار کرد: وجود بانک‌های اطلاعاتی ضروری است و تحلیل‌های علم‌سنجی بر اساس همین بانک‌های اطلاعاتی انجام می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد با بیان این که تحلیل، بدون بانک اطلاعاتی امکان‌پذیر نیست، گفت: بانک‌های اطلاعاتی عملکرد استادان را دسته‌بندی و مشخص می‌کنند اما داده‌های این بانک‌ها بدون تحلیل ارزشی ندارند. برای مثال اگر استادی 30 مقاله منتشر کرده باشد، تعداد این مقالات در بانک وجود دارد اما این که این مقالات در راستای اولویت‌های جامعه بوده است یا نه، مشخص نیست.

وی با اشاره به این که کیفیت مقالات و مجلات منتشرکننده در این بانک‌ها مشخص نیست، افزود: به همین دلیل لازم است که یک متخصص علم‌سنجی این داده‌ها را تحلیل کند.

نوروزی درباره شیوه درست استفاده از داده‌ بانک‌های اطلاعاتی خاطرنشان کرد: اگر از داده‌هایی که بانک به ما می‌دهد، مستقیم استفاده و نتیجه‌گیری شود، به بی‌راهه خواهیم رفت اما اگر از داده‌ها برای تحلیل علم‌سنجی در راستای برنامه‌ها استفاده و سپس نتیجه‌گیری شود، ثمربخش خواهد بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد ادامه داد: جستجو در این بانک‌ها نباید معیار تصمیم‌گیری باشد مثلا از این که استادی 60 مقاله نوشته است، نمی‌توان نتیجه گرفت که همه این مقالات عالی هستند، ممکن است از این تعداد فقط 2 مقاله در راستای برنامه‌های کشور باشد.

وی آماده نبودن بستر فرهنگی-اجتماعی را دلیل استفاده نادرست از بانک‌های اطلاعاتی دانست و گفت: برخی افراد بر اساس داده‌های ISI، رتبه‌ها را به صورت کلی می‌بینند. به همین دلیل فقط می‌گویند؛ رتبه ایران بهتر شده است و توجهی به موضوعات مهم کشور ندارند.

نوروزی با تاکید بر این که اطلاعات پایگاه‌های جهانی مانند اسکوپوس نباید به عنوان نتیجه‌ در نظرگرفته شود، افزود: اسکوپوس نمی‌تواند داده‌ها را تحلیل کرده و بررسی کند که آیا مقالات در راستای اولویت‌های کشور است یا نه. وظیفه اسکوپوس نمایه‌سازی مقالات منتشرشده در مجلات معتبر است با این هدف که همه در منبعی قابل جستجو جمع شوند.

عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد در پایان با بیان این که وظیفه پژوهشگران، تحلیل و بررسی داده‌ها است، اظهار کرد: نباید فقط با جستجو صرف در این پایگاه‌ها به نتیجه رسید بلکه باید با تحقیق، داده‌های این پایگاه‌ها را تحلیل کرد و وضعیت علم بر اساس اهداف کشور مشخص شود. Search به معنای جستجو و research فراتر از جستجو و به معنای پژوهش است. شرایط انجام پژوهش این است که ابتدا باید جستجو انجام شود و سپس جستجو مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.

انتهای پیام/