علی مرادی، معاون علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام آباد غرب در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز با بیان اینکه نکته مهمی که در بحث پژوهش وجود دارد، این است که ما چرخش نخبگان نداریم، اظهار کرد: دستگاه‌های دولتی ما، بودجه پژوهشی خود را در اختیار افراد تاثیرگذار قرار می دهندودر این حوزه نیازمند چرخش نخبگان در پژوهش هستیم. این موضوع باعث فساد در پژوهش و کسب و کار و تجارت پژوهشی هم می‌شود. ادارات ما باید هزینه‌های پژوهشی را به دانشگاه‌ها بدهند و با دانشگاه‌ها قرارداد ببندند. در اینجا طرح‌های برون دانشگاهی اولویت پیدا می‌کند نه اشخاص. اشخاص باید بتوانند با دانشگاه‌ها در قالب تدریس و فعالیت‌های پژوهش محورانه در ارتباط باشند. لذا باید تحقیقات برون دانشگاهی باشند و ارگان ها اگر تحقیقاتی دارند با دانشگاه ها آن را در میان بگذارند و با دانشگاه ها ها قراداد ببندند نه با یک دانشگاه خاص.
مرادی با بیان اینکه در استان کرمانشاه، دانشگاه‌های متعددی هستند که در این دانشگاه‌ها اشخاص نخبه زیادی هم وجود دارند، تصریح کرد: لذا ما نیاز به ایجاد یک نهاد مستقل کشوری و در سطح پایین استانی برای توزیع بودجه‌های پژوهشی توسط سیستم‌های راهبردی و تاثیرگذار کشوری و استانی داریم. بنابراین موضوعات پژوهشی ادارات هم شاید در خیلی مواقع در راستای نیازهای جامعه نباشد، پس چطور در این راستا مدیریت می شوند، باید آن بودجه برای پژوهش را هزینه کنند. یعنی این الزام برای پژوهش را در طول سال واقعا هزینه کنند نه اینکه آخر سال در اختیار چند نفر خاص قراربگیرد و آن هم در عرض یکی دوماه آن را جمع کنند. دستگاه‌ها باید در ابتدای سال اولویت‌ها را با هماهنگی دانشگاه‌ها و متخصصان و نخبگان پیدا کنند و در میان دانشگاه‌ها عادلانه آن را توزیع کنند.
پژوهش برای بسیاری سکوی پرواز و امتیاز گرفتن شده است
دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، درباره دلایل اینکه چارت های دانشگاهی ما پژوهش محور نیستند و بیشتر تئوری محور هستند، ادامه داد: یکی از دلایل زمینه‌ای این مساله، عدم این باور فرهنگی در جامعه ما است که پژوهش نمی‌تواند مسایل جامعه ما را حل کند یعنی حتی خیلی از مدیران و برنامه‌ریزان ما به این باور نرسیده و فکر می‌کنند مسیرهای دیگری برای حل مسایل وجود دارد. این نگرش در دانشگاه‌ها در سطوح پایین جامعه هم ورود پیدا کرده و اگر پژوهش زیرسوال است حتی برای برخی که در کار پژوهش هستند برای این است که پژوهش برای بسیاری سکوی پروازو امتیاز گرفتن شده است. این نگرش باعث شده خیلی از افراد صورت مساله را در برخورد با مساله حل کنند. خیلی‌ها هم ترجیح می‌دهند که خودشان را از این وضعیت آلوده بیرون بکشند و به آن بی تفاوت می‌شوند.
وی در ادامه تاکید کرد: ما حتی هنوز نتوانسته‌ایم، راه قطعی برای کنترل پژوهش‌فروشی، پایان‌نامه فروشی و رساله‌فروشی در بسیاری از دانشگاه‌ها پیدا کنیم و متاسفانه بسیاری از این رویه پژوهش برای امتیاز گرفتن استفاده می‌کنند. حتی در حوزه مقالات هم خیلی از مجلات برای پذیرش خارج ار عرف پول‌هایی را از نویسندگان و پژوهشگران می گیرند و به صورت آشنابازی مقالات آنها را چاپ می‌کنند که این موارد فرایند پژوهش را در جامعه از مسیر اصلی خود خارج می‌کند.
تاثیر کرونا بر فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها
علی مرادی در ادامه درباره تاثیر کرونا بر فعالیت‌های پژوهشی دانشجویان اظهار کرد: کرونا یک فرصت برای پژوهشگران و فعالیت‌های پژوهشی پدید آورد. به هر حال خیلی ازپدیده‌های پژوهشی درهمه حوزه‌ها با پدید آمدن وضعیت کرونا و پیامدهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی روانی که برای جامعه به همراه داشت، تغییر کرد. اما اگر کسی دید پژوهشی داشته باشد، می توانست همین مساله یا تهدید را تبدیل به فرصت و از آن استفاده کند که به نظرم این فرصت در دانشگاه‌های ما پدید آمد. از طرف دیگر هم کرونا باعث شد که برخی تکنیک‌های گردآوری داده‌ها که قبلا به کار نمی‌رفت، امروز پررنگ‌تر شوند مثل نظرسنجی‌های الکترونیکی یا برخی روش‌های کیفی در مطالعات پژوهشی که شاید تاثیر و اولویت بیشتری پیدا کرد. کرونا ضعف‌هایی هم برای دانشجویان که به صورت غیرحضوری کلاس‌ها را به خصوص در مقطع تحصیلات تکمیلی دنبال می کردند، به دنبال داشت. به هر حال آن فرصت از دانشجو گرفته شد که از آن فضا و محیط آموزشی استفاده کند و با این فرایند به صورت ملموسانه درگیر شود.
دخالت دستگاه‌های دولتی در امر پژوهش
مرادی با بیان اینکه بنیاد پژوهش بر مبنای علاقه شخصی و تمایلات پژوهشی افراد هم در انتخاب موضوع و هم در فرایند انجام آن است، تاکید کرد: وقتی دستگاه‌های دولتی به این حوزه ورود می‌کنند، نوعی دخالت در امر پژوهش محسوب می‌شود چون علاقه شخصی افراد از میان می رود و محقق باید در مسیر اهداف آن ارگان پیش برود.
نباید به هدیه‌ها و لوح تقدیرها برای پژوهشگران برتر اکتفا کنیم
معاون علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام آباد غرب در مورد حمایت دانشگاه از پژوهشگران برتر گفت: دانشگاه بر اساس آیین‌نامه‌ها، یکسری منافع و مزایایی برای پژوهشگران در نظر گرفته است که این امر قابل قبول است، برای مثال در سطح پایین، متوسط و بالا این حمایت‌ها را داریم اما نباید صرفا به بحث هدیه‌ها و لوح تقدیرها برای پژوهشگران برتر اکتفا کنیم بلکه باید بودجه‌های آموزشی را به مراکز آموزشی و دانشگاهی تخصیص بدهیم که در قالب پژوهشگرانه به این افراد تخصیص می‌یابد. در این حوزه بخش‌نامه‌های حمایتی داریم که هم در حوزه فعالیت‌های پژوهشی و هم معادل کردن آن با بحث تدریس و مسایل دیگر است ولی با جدیت بیشتر این مساله باید دنبال شود. در میان پژوهشگران برتر بسیاری از افراد دچار رکود علمی هستند، یعنی کار پژوهشی انجام می دهند بدون اینکه بودجه‌ای در اختیار داشته باشد و از آن طرف افرادی که با رکود علمی مواجه هستند، خیلی فرقی با آنها ندارند، این موضوع باعث می‌شود، انگیزه کافی برای کار پژوهشی از افراد سلب شود.
این مسئول دانشگاه آزاد اسلامی درادامه خصوص بودجه‌های دانشگاهی حوزه پژوهش گفت: حدود 6 درصد بودجه دانشگاه به پژوهش تعلق می‌گیرد که این مبلغ برای حمایت از پژوهشگران و فرهنگ پژوهش باید بیشتر شود. ما دربحث حمایت از اختراعات و حمایت از چاپ کتاب‌های دانشگاهی، پرداخت مقالات مورد تایید سازمان یا مسابقاتی که به مناسبت‌های مختلف مثل هفته کتاب و تجهیزاتی که برای کلاس‌ها و آزمایش‌ها و کارگاه‌ها نیاز هست، در این حوزه ها هزینه می‌کنیم. برنامه‌ای که برای دانشگاه داشتیم نیز حدود 3 طرح است که برای یک سال اخیر، سه طرح برون دانشگاهی با ادارات مختلف قراداد بستیم و مجوز یک کیلینیک حقوق برای واحد دانشگاهی گرفتیم، همچنین نشریه پژوهشی در دست انتشار داریم که اکنون در مراحل اداری است. در سال 99 و یک سال اخیر، یک پژوهشگر برتر واحد دانشگاهی اسلام آباد در گروه علوم انسانی در استان داشتیم. یکی از اعضای هیئت علمی این دانشگاه نیز جزو 2 درصد دانشمندان برتر جهان در حوزه برق بوده است. تعدادی از همکاران ما نیز در رای گیری اخیر نظام مهندسی به عنوان نفرات برتر و برگزیده بودن انتخاب شدند.
انتهای پیام /
نظر شما