به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، امروز ۲۴ دی برابر با ۱۴ ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید:

۲۳ دی؛ در تاریخ چه گذشت؟

رویدادها:

۵۳۲ - شورش بزرگ قسطنطنیه

شورش نیکا NIka (برنده مسابقه) در قسطنطنیه (استانبول) ۱۴ ژانویه سال ۵۳۲ میلادی و در دومین روز خود شدت بیشتری یافت و مذاکرات صلح ایران و روم مربوط به جنگهای سال ۵۲۷ تا سال ۵۳۱ را که در این شهر آغاز شده بود متوقف ساخت. در این جنگها رومیان شکست خورده و حاضر به ازدست دادن بخشی از قلمرو خود و باج سالانه به ایران شده بودند. مذاکرات ژانویه ۵۳۲ برای روشن ساختن نکات مبهم موافقتنامه قبلی بود.

شورش قسطنطنیه بر سر اعلام برنده مسابقه ارابه رانی آغاز شده بود. شورشیان مدعی بودند که داوران مسابقه تیم مورد علاقه امپراتور ژوستی نین (ژوستی نی ان یکم - Justinian I)را بخاطر خوشنودکردن او برنده اعلام کرده اند حال آنکه تیم دیگر (تیم معروف به پرچم آبی) برنده بود. این مدعیان ۱۳ ژانویه به صورت اعتراض وارد میدان اصلی شهر شده بودند و چون پاسخ نشنیدند از روز بعد به شورش دامن زدند ـ شورشی که پنج روز طول کشید و نیمی از شهر ازجمله کلیسای ایاصوفیه و گوشه ای از کاخ سلطنتی ویران شد. ناراضیان از مالیات سنگین ـ مالیاتی که وضع شده بود تا باج سالانه ۲هزار و چهارصد کیلوگرمی طلا به ایران داده شود ـ از روز سوم و دو سناتور مخالف امپراتور از روز چهارم به شورشیان پیوستند. شورشیان خواهان اعدام ژنرال بلیساریوسBelisarius و ژنرال موندوسMundus بودند که از ایران شکست خورده بودند. در این روز «تئودورا» بانوی امپراتور و این دو ژنرال ضمن منصرف ساختن «ژوستی نی ان» از ترک شهر و رفتن به دژ نظامی مجاور خواستند که اجازه دهد ارتش وارد عمل شود و چنین اجازه ای به آنان داده شد و ارتش در پنجمین روز شورش وارد عمل شد و با کشتن هزاران شورشی به ناآرامی پایان داد. هزینه تعمیر خرابی وارده به شهر و ازجمله نوسازی کلیسای ایاصوفیه سبب شد که امپراتور نتواند باج سالانه را به ایران بپردازد و در سال ۵۴۰ ارتش ایران به دستور خسروانوشیروان از چند ناحیه قلمرو امپراتوری روم را مورد حمله قرارداد. یک بهانه «ژوستی نی ان» از تعلل درپرداخت باج مقرر این بود که دولت ایران به کمک خود به ژرمن های آریایی ـ به عنوان همنژاد ـ ادامه می دهد و آنان با این کمک و وعده های دیگر اعلام استقلال کرده و از روم (بخش غربی به پایتخی شهر رم) جدا شده اند. ارتش ایران در تعرض سال ۵۴۰ ضمن تصرف حلب (آلپو)، انتاکیه، دارا (امروزه؛ اوقوز) و ادسا، لازیکا Lazika (گرجستان غربی ـ گرجستان ساحلی امروز) و ... دولت قسطنطنیه را مجبور به قبول برتری ایران و پرداخت باج کرد. در نبرد لازیکا ۳۰ هزار رومی کشته شدند. خسروانوشیروان بعدا مبلغ سنگین باج را کاهش داد و پارسیان را تشویق کرد که به گرجستان غربی (لازیکا در ساحل دریای سیاه) مهاجرت کنند تا نفوس ایرانی منطقه در اکثریت باشد. جنگ ایران و روم پنج سال بعد بر سر ناحیه «پترا» ازسر گرفته شد که باز ایران برنده جنگ بود.

۱۸۳۱ - رمان گوژپشت نتردام اثر نویسنده فرانسوی ویکتور هوگو منتشر شد.

۱۹۸۰ - ایندیرا گاندی به نخست‌وزیری هند منصوب شد.

۱۹۷۶ - خشم ایرانیان از یک نامگذاری تحریک آمیز

خشم ایران نسبت به هفت کشور عربی منطقه خلیج فارس که از ۱۷ دیماه سال ۱۳۵۴ (هفتم ژانویه ۱۹۷۶) آغاز شده بود بیست و چهارم دیماه به اوج خود رسید و بعدا هم ادامه یافت. این برانگیخته شدن احساسات و واکنش افکار عمومی ایرانیان پس از نامگذاری یک سرویس خبری به نام «خبرگزاری خلیج عربی!» صورت گرفته بود که متعاقب آن دولت ایران سفیران خود را از این کشورها فراخواند و در نشست این سفیران در تهران این نامگذاری یک دسیسه تازه اعلام شد و اخطار گردید که احدی حق ندارد نام دو هزار و پانصد ساله خلیج فارس را تغییر دهد. حساسیت و واکنش ایرانیان نسبت به نام تاریخی خلیج فارس از آن زمان ادامه داشته است.

مفسر رادیو دولتی ایران در همان روز این اقدام ضد تاریخی و ضد فرهنگی را «تحریک ایران به دست شماری از حاکمان عربی، طبق نقشه و سیاست دولتهای خارج از منطقه» خواند و از این «حاکمان» خواست که فریب دولتهای دوردست را نخورند و با آتش بازی نکنند.

مرور زمان نشان داده است که این تحریکات همچنان ادامه دارد. بااینکه دولت و رسانه های آمریکا، هنوز جز خلیج فارس لفظ دیگری بکار نبرده اند جورج دبلیو بوش رئیس جمهور وقت ایالات متحده در آخرین نطق سالانه خود در این مقام در ۲۸ ژانویه ۲۰۰۸گفته بود: "آمریکا با آنهایی که (اشاره به دولت ایران) نیروهای نظامی مارا تهدید کنند برخورد خواهد کرد، و ما در کنار متحدان خود در خلیج فارس خواهیم ایستاد و از منافع حیاتی خود در منطقه خلیج فارس دفاع خواهیم کرد."، و جمله آخر او تکرار دکترین کارتر در ۲۸ سال پیش از آن بود (استقرار نظامی در خلیج فارس و حضور در منطقه). رسانه های آمریکا این قسمت از نطق بوش را اخطار به دولت جمهوری اسلامی ایران تلقی کرده بودند.

۱۶۹۰ - کلارینت (نوعی ساز بادی ــ قره نی) اختراع شد.

۱۹۲۹ - امان الله پادشاه افغانستان که به یک دژ نظامی پناهنده شده بود به سود برادرش که تنها سه روز پادشاه بود کناره گیری کرد.

۱۹۴۳ - تشکیل کنفرانس "کازابلانکا" در جریان جنگ جهانی دوم

کنفرانس کازابلانکا در ۱۴ ژانویه ۱۹۴۳م و در هنگامه جنگ جهانی دوم در بندری به همین نام واقع در کشور مراکش برگزار گردید و فرانکلین روزولت رئیس جمهور امریکا و چرچیل نخست وزیر انگلستان به عنوان سران دو دولت اصلی متفقین در آنها شرکت داشتند. این کنفرانس در حالی برگزار گردید که دو کشور نسبت به عملکرد یک‏دیگر اعتراض داشتند. انگلستان از این‏که امریکا اولویت در شکست آلمان را کنار گذاشته است گله‏مند بود و امریکا نیز از عدم حملات وسیع انگلستان علیه ژاپن شاکی بود. با این همه، کنفرانس در یک موقعیت خاص زمانی برگزار می‏شد و هدف مشترک آنها در نهایت پیروزی بر متحدین بود. در این کنفرانس نقشه حمله به سیسیل از جزایر مهم ایتالیا، بمباران کشورهای جبهه متحد توسط امریکا و دیگر مسایل جنگ مورد بررسی قرار گرفت. هم‏چنین نحوه کمک رسانی و تدارک تجهیزات برای روسیه و نیز نحوه حمله به فرانسه مورد بحث و موافقت قرار گرفت. در پایان این کنفرانس که به مدت ده روز به طول انجامید، نمایندگان کشورهای شرکت کننده اعلامیه مشترکی صادر کردند که به موجب آن متعهد شدند، جنگ را تا تسلیم بدون قید و شرط دولت‏های متحد ادامه دهند. خواسته نهایی متفقین، باعث شد تا برخی کشورها، مسئولیت ادامه جنگ و طولانی شدن آن را متوجه متفقین بدانند. بیش از ۲ سال بعد از این کنفرانس، جنگ دوم جهانی با شکست و تسلیم آلمان و ژاپن به پایان رسید.

۲۰۰۶ - کناره گیری قاضی دادگاه صدام

رزگر امین که صدام حسین و تنی چند از همکارانش را محاکمه می کرد ۱۴ ژانویه ۲۰۰۶ استعفای خود را از ریاست دادگاه تسلیم داشت. وی که یک «کُرد» است پس از این که دلسردی مردم از جریان محاکمه و نیز دلخوری دولتهای آمریکا و عراق را از رفتار نرم خود با صدام مشاهده کرد کناره گیری خودرا اعلام داشت زیرا که هر دو طرف را از کار خود ناراضی دید. محاکمه صدام ادامه یافت و اعدام شد.

۲۰۱۱ - پیروزی انقلاب مردمی تونس و سقوط رژیم دیکتاتوری زین العابدین بن علی در این کشور.

۲۰۱۳ - به نوشته خبرگزاری فارس، "به‌رغم تاکیداتی که برای اطلاع‌رسانی به افکار عمومی در مسیر برخورد با مفسدان اقتصادی وجود دارد، در دور دوم برگزاری دادگاه فساد مالی ۳ هزار میلیارد تومانی امکان حضور خبرنگاران در این جلسات فراهم نشده است."

انتهای پیام/