امیر جباری عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز درباره نتایج پژوهشهای علوم انسانی اظهار کرد: ماهیت پژوهشهای علوم انسانی با پژوهش در حوزه علوم طبیعی و فنی که منجر به تولید محصول جدیدی می‌شود، متفاوت است. در حوزه علوم انسانی و اجتماعی ایده‌ای که منجر به حل مشکل سازمان، ارگان یا تسهیل یا اعمال سیاست‌گذاری مناسب شود؛ اهمیت پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید:
فراز و فرودهای آموزش عالی در سالی که گذشت
وی با اشاره به موانع تحقق شعار سال ۱۴۰۲ افزود: از نظر من مشکل اصلی مربوط به دانشگاهها نیست. اگر دانشگاه‌های ما تقاضا محور و بازار محور نشده‌اند و کالاهایی متناسب با نیاز روز جامعه نتوانستند عرضه کنند، مشکل بیشتر از سمت تقاضای ماست. بخش سیاست‌گذاری و اجرایی ما متقاضی علم برای رفع مشکلات به صورت واقعی نیستند. این همه پایان نامه، طرحهای تحقیقاتی و مقاله کاربردی در کشور انجام شده است ولی چند درصد از اینها، کاربردی و اجرایی شده‌اند؟ الان همین کار شما که واقعاً ارزنده است از همه پژوهشگران منتخب، مصاحبه و مشکلات و ایرادات کار را جمع‌آوری و در اختیار مسئولین ذی‌ربط قرار می‌دهید ولی چند درصد از این موارد مورد توجه آنان قرار می‌گیرد؟ یا ما در همین سال جاری طرح ارزنده‌ای با حمایت بنیاد ملی نخبگان استان زنجان و با همکاری دانشجویان نخبه انجام دادیم و شعار تیم خود را «گامی کوچک برای ما و قدمی بزرگ برای مسئولین» قرار دادیم حتی در نمایشگاه محصولات بنیاد ملی نخبگان کلی پوستر، بروشور و حتی فیلم سه دقیقه‌ای تهیه و پخش کردیم ولی متاسفانه هنوز اجرایی نشده است.
جباری خاطرنشان کرد: مشکلات تحقیق در کشور به خصوص در حوزه علوم انسانی و اقتصادی متعدد و پیچیده‌تر است و این موضوع در شهرهای کوچک نسبت به کلانشهرهایی همچون تهران خودش را بیشتر نشان می‌هد. اخذ یک پروژه ملی و در سطح کشوری برای اساتید شهرستانی بسیار سخت است چون روابط بر ضوابط مقدم است. یکی از مشکلات دیگر در حوزه علوم انسانی که طی سال‌های اخیر نمود پیدا کرده است، عدم همکاری و باور جامعه به اثربخشی این پروژه‌ها است. در محاسبه موجودی سرمایه که نوعی سرشماری در حوزهای بخش‌های کشاورزی، بخش معدن، بخش صنعت و بخش خدمات بود با دلسردی و عدم انگیزه و حتی گاهی طرد تیم آماری ما از سوی جامعه بودیم. قبلاً برای کارهای پیمایشی و مصاحبه، صنعتگران، کشاورزان و سایر بخش‌ها هم استقبال می‌کردند و هم خودشان نظرات کارشناسی بر اساس تجربه خود می‌دادند ولی طی چند سال اخیر این سرمایه اجتماعی به خاطر کم کاری برخی مسئولین و کم اثر بودن این‌گونه تحقیقات در واقعیات و عمل و اجرایی نشدن آنها، بسیار کم شده است.
اعمال بالاسری و مالیات بالا در پژوهشهای علوم انسانی توجیه‌پذیر نیست
عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان تصریح کرد: مشکلات پژوهش در کشور کم نیستند. از عدم حقوق مالکیت، عدم حمایت مادی و معنوی لازم، بروکراسی‌های بی‌مورد و پیچیده، کسب مجوزهایی که گاهاً در انحصار وزارت یا سازمانی است که به دلایل بی‌مورد ممانعت می‌کنند و رقیب بخش خصوصی هستند، می‌توان به عنوان برخی موانع اصلی بر کسب و کارها، شرکت‌های دانش بنیان و پژوهشهای بنیادین نام برد. همچنین، اعمال بالاسری و مالیات بالا در حوزه پژوهش در علوم انسانی توجیه‌پذیر نیست.
وی درباره راهکارهای حل مشکلات پژوهشگران تاکید کرد: اولین راه حل علم باوری است. باور کنیم که گره واقعی مشکلات همانند سایر کشورهای توسعه یافته بها دادن واقعی به علم است. در برابر علم گارد نگیریم. دوم رقابتی کردن پژوهش‌ها و ایده‌ها و به سمت بازاری بردن است. سامانه‌ای راه بندازیم که تمامی مشکلات سازمان‌ها و ارگانها آنجا ارائه و از دانشگاهها و پژوهشگران بخواهیم بهترین ایده و راه حل عملی را بیان و پیاده کنند و سومی، نتیجه و زحمت محققین را واقعاً پیاده و عملی کنیم و تنها بر کاغذ و متن باقی نماند.
گفتنی است جابری در حوزه علوم انسانی و اجتماعی و رشته علوم اقتصادی فعالیت می‌کند. پژوهشهای متعددی در این حوزه‌ها انجام داده است که شامل پژوهشهای ملی و استانی می‌شود. یکی از این پژوهش‌ها محاسبه موجودی سرمایه استان زنجان و نزدیک به سرشماری با فنون و متد به روز آماری و اقتصادسنجی برای اولین بار در ایران است. محاسبه موجودی سرمایه استان زنجان اولین کار تحقیقاتی در کشور است که با استفاده از طرح آمارگیری از بخش‌های اصلی اقتصاد در استان زنجان در بخش‌های کشاورزی، شکار، جنگلداری و ماهیگیری، بخش معدن، بخش صنعت و بخش خدمات انجام شده است.
وی درباره اهمیت این پژوهش گفت: در هر مکتب و نظام اقتصادی سرمایه نقش خود را به عنوان یکی از پایه‌های رشد و توسعه اقتصادی در قالب بنیان و اساس تولید، ایجاد اشتغال، بهبود فناوری، افزایش بهره‌وری، ایجاد ثروت و توسعه، توزیع درآمدها و کاهش فقر ملت‌ها حفظ کرده و کشورها در قالب انواع سرمایه‌ها به دنبال ایجاد و نگهداری آنها است. بسیاری از تحقیقات اقتصادی در زمینه‌های مختلف از جمله: برآورد توابع تولید و هزینه، اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل بهره‌وری فعالیت‌های اقتصادی، مطالعات رشد و توسعه اقتصادی و غیره نیازمند استفاده از داده‌های موجودی سرمایه هستند.
انتهای پیام/
نظر شما