به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، مناظره سوم انتخابات ریاست جمهوری با موضوع سیاست خارجی دوشنبه شب برگزار شد و نامزدهای ریاست جمهوری به بیان دیدگاه‌های خود در این حوزه و نقد رقبا پرداختند. همانطور که قابل پیش‌بینی بود این مناظره نسبت به جلسات قبلی داغ‌تر بود و دو گفتمان اصلی در حوزه سیاست خارجی یعنی گفتمان سیاست خارجی دولت سیزدهم و مقاومت و گفتمان سازش مورد بحث و بررسی قرار گرفت. دکتر یوسف عزیزی –تحلیلگر مسائل بین الملل- در گفتگو با ایسکانیوز به سوالاتی در خصوص مناظره چهارم پاسخ داد.

بیشتر بخوانید:

سیاست خارجی دولت سیزدهم ظرفیت بازیگری ایران در نظام بین الملل را افزایش داد

با توجه به اینکه در بخشی از این مناظره در مورد بازگشت احتمالی ترامپ به کاخ سفید و رویکرد هر یک از این دو گفتمان در قبال آن بحث شد، سوالی در خصوص اینکه در این صورت کدامیک از گفتمان‌های مقاومت یا سازش کارکرد بهتری خواهد داشت از دکتر عزیزی پرسیده شد. به اعتقاد وی، این دوگانه‌سازی‌ها در سیاست خارجی کار درستی نیست و دولت آقای روحانی و شخص آقای ظریف در 8 سال تصدی خود بر قوه مجریه و دستگاه دیپلماسی مدام بر این دوگانه‌های کاذب پافشاری می‌کردند.

عزیزی با بیان اینکه طیف مذکور هنوز از تجربیات قبلی درس نگرفته و همچنان از این دوگانه‌ها استفاده می‌کند، تصریح کرد: در سیاست خارجی هر کشور ابزارهایی برای پیشبرد اهداف و منافع ملی وجود دارد و این ابزار می‌تواند نظامی یا به اصطلاح میدان باشد یا دیپلماسی، ابزار اقتصادی، ابزار جاسوسی، سایبر، فرهنگی یا چیزهایی نظیر آن باشد. وی افزود: کشوری می‌تواند در سیاست خارجی و بهینه کردن منافع ملی موفق باشد که بتواند از همه این ابزار به صورت همزمان استفاده کند؛ لذا این نگاه این که کدامیک از این دوگفتمان می‌تواند کاکرد بهتری داشته باشد، از اساس غلط است.

از نظر این کارشناس مسائل آمریکا، برای پرداختن به مسئله ترامپ و نوع مقابله با آن چند بحث وجود دارد و یکی از آنها این است که رئیس جمهوری که در انتخابات تیر ماه پیروز شود احتمالا در شهریور مدیریت را به دست خواهد گرفت و در طرف مقابل انتخابات آمریکا در ماه آبان برگزار خواهد شد و در فاصله این دو یا سه ماه مذاکرات خاصی انجام نخواهد شد و حتی در صورت مذاکرات پشت پرده، توافقی حاصل نخواهد شد. وی افزود: رئیس جمهور آمریکا حدود 2 ماه بعد از انتخابات که اواخر آبان برگزار می‌شود، وارد کاخ سفید خواهد شد و اگر فرض کنیم ترامپ رئیس جمهور پیروز باشد، باید دید چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.

عزیزی با بیان اینکه ترامپ مخالف خیلی از سازمان‌های بین المللی از جمله سازمان‌های دوست آمریکا مانند اتحادیه اروپا، ناتو و ... است، خاطر نشان کرد: ما می‌دانیم که ترامپ با چین مشکل اساسی دارد و چالش این کشور با چین در حوزه‌های مختلف گسترده‌تر خواهد شد. وی افزود: این امر فرصت خوبی برای ایران به وجود خواهد آورد که بتواند از ظرفیت چین بیش از پیش استفاده کند؛ مانند اتفاقی که در جنگ اوکراین رخ داد و باعث شد مواضع روسیه در قبال ایران متعادل‌تر شود و وابستگی مسکو به تهران برای دور زدن تحریم‌ها بیشتر شد.

از نظر این کارشناس ساکن آمریکا، در صورتی که دعوای ابر قدرت بودن بین چین و آمریکا تشدید شود، نیاز پکن به جمهوری اسلامی ایران افزایش پیدا می‌کند و علاوه بر حوزه نفت این کشور مجبور خواهد بود در سایر حوزه‌ها با ایران همکاری بیشتری داشته باشد و امتیازات بیشتری بدهد. عزیزی در حوزه منطقه‌ای نیز گفت: ترامپ حداقل در ظاهر سیاست سختگیرانه‌تری در قبال ایران و منطقه دنبال خواهد کرد؛ هرچند که این سیاست یکجانبه خواهد بود و نمی‌تواند اروپایی‌ها و چین را همراه کند و در خصوص روسیه نیز سال‌ها طول می‌کشد تا روابط واشنگتن و مسکو ترمیم شود.

عزیزی تاکید کرد: گفتمان سازش و تفکری که فکر می‌کند مذاکره بدون داشتن هیچ‌گونه اهرم فشار و ایجاد کارت استراتژی بازی برای مذاکره می‌تواند امتیاز کسب کند، نمی‌تواند آورده‌ای برای کشور داشته باشد. وی افزود: نگاهی که به همه ابزارها و ظرفتی‌های سیاست خارجی دید معقولی داشته باشد و با اهرم سازی و ایجاد کارت‌های بازی و ظرفیت‌های متفاوت حوزه سیاسیت خارجی به سر میز مذاکره برود، بدون تردید با دست پر تری باز خواهد گشت. وی خاطر نشان کرد: ایران نباید عناصر قدرت خود در منطقه و تکنولوژی‌های داخلی را از دست بدهد و با این اهرم‌ها می‌تواند در مذاکرات هم امتیاز بیشتری بگیرد.

این کارشناس مسائل بین الملل با انتقاد از اطرافیان دکتر پزشکیان برای ایجاد دوگانه مردم و میدان گفت: بحث نهایی آنها این است که مقاومت منطقه‌ای و ابزار قدرت نرم و قدرت سخت ایران را کنار بگذارند و آنها را به عنوان دلایل برخی نارضایتی‌های داخلی عنوان می‌کنند. عزیزی در پاسخ به این سوال که کدامیک از دو گفتمان مطرح در مناظره چهارم می‌تواند منافع ملی را در 4 سال آتی محقق کند، اظهار کرد: حداقل سه نفر از نامزدها یعنی آقایان پزشکیان، پورمحمدی و قالیباف بر این باور بودند که دستیابی به اهداف بالادستی مانند برنامه‌های توسعه و مسائلی که بتواند رفاه عمومی برای مردم ایجاد کند، منوط به رفع تحریم است و سه نامزد دیگر چنین اعتقادی نداشتند.

از نظر وی، سیاست خارجی دولت شهید رئیسی نشان داد در کنار مذاکره جدی برای رفع موثر تحریم‌ها و اطمینان از عدم تکرار رفتار ترامپ در خصوص برجام، مسائل داخلی به مذاکرات گره زده نشد و همچنین مسائل منطقه معطل مذکرات نبود و به همین دلیل شاهد بودم در حوزه بریکس، شانگهای و روابط منطقه‌ای تغییرات گسترده‌ای به وجود آمد که البته شرایط جهانی و درگیری چین و آمریکا در این روند بی‌تاثیر نبود. به اعتقاد این کارشناس، اگر نامزدهای انتخاباتی از اکنون که کاملا تحت رصد کشورهای غربی و سایرین قرار دارند بخواهند همه مسائل را به مذاکره گره بزنند، خود را در موضع ضعف قرار داده‌اند.

عزیزی تاکید کرد: الگوی شهید رئیسی و شهید امیرعبداللهیان الگوی مناسبی برای سیاست خارجی بود که هم پروپاگاندای بین المللی علیه ایران را کنار می‌زد و هم کشور را معطل مذاکرات قرار نمی‌داد. وی افزود: باید توجه کرد که ایران مجبور است در حوزه منطقه‌ای روابط خود را بیش از پیش تقویت کند و برای تبدیل شدن به قدرت اول منطقه باید روابط خود را با کشورهای آن تقویت کرده و مناسبات حوزه انرژی، اقتصاد، امنیت، سیاست، فرهنگ را در اولویت سیاست‌های خود در منطقه قرار دهد و مسلما نگاه به شرق، نگاه به چین و کشورهای عضو بریکس مثل هند، آفریقای جنوبی، برزیل و سایر ظرفیت‌ها در آفریقا، اوراسیا، جنوب شرقی آسیا و ... را مورد توجه قرار دهد که در دهه‌های اخیر مورد غفلت قرار گرفته است.

این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه خاطر نشان کرد: مسائل مربوط به کریدورها بسیار مهم است و به نظر می‌رسد اگر رئیس جمهور آتی از تجربیات گذشته به خوبی آگاه و آنها را تحلیل کرده باشد، می‌تواند منافع کشور را در مسیری خرج کند که امنیت، اقتصاد و ثبات بلندمدت کشور را محقق کند. وی افزود: در مناظره چهارم یک ادبیات جدید از آقای جلیلی شنیدیم، بحث پشیمان کردن تحریم‌کنندگان بود که طرف مقابل در صورت تحریم کردن مطمئن شود نه تنها تحریم‌ها به اقتصاد ایران لطمه نمی‌زند بلکه باعث ضربه مقابل به خودشان می‌شود.

وی با بیان اینکه رسیدن طح تجارت ایران به قبل از دوران تحریم‌های کمرشکن امری بسیار مثبت است، گفت: در ادامه باید به جایی برسیم که مردم در برابر تحریم‌های آمریکا علیه شرکت‌های حقوقی و افراد حقیقی صرفا لبخند بزنند.

انتهای پیام/