به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، سال‌هاست که جمهوری اسلامی ایران در شرایطی کاملا شفاف و در راستای حقوق طبیعی خود به دنبال دستیابی به فناوری هسته‌ای بوده و با وجود همکاری کامل با قدرت‌های جهانی و نهادهای بین‌المللی سال‌ها تحت تحریم‌های ظالمانه غربی‌ها قرار داشته است. این شرایط در حالی رخ داد که جمهوری اسلامی ایران با حسن‌نیت کامل سال‌ها با طرف‌های بین المللی در این زمینه مذاکره کرده که منجر به توافق هسته‌ای موسوم به برجام در سال 2015 شد. اما پس از چند سال همکاری یک طرفه، ایالات متحده آمریکا در سال 2018 از این توافق خارج شد و سیاست فشار و تحریم مجددا از سر گرفته شد.

پس از گذشت چند سال از این ماجرا و با توجه به فشار غربی‌ها و تهدیدات رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران، تحلیل‌هایی از سوی برخی کارشناسان در زمینه لزوم تغییر دکترین هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران مطرح می‌شود. از نظر این طیف ار کارشناسان، جمهوری اسلامی ایران در سال‌های گذشته هزینه بسیار زیادی در این زمینه متحمل شده و علیرغم همکاری کامل چشم انداز روشنی در خصوص تغییر رویکرد خصمانه غربی‌ها وجود ندارد؛ لذا جمهوری اسلامی ایران باید به منظر افزایش قدرت بازدارندگی، دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهد.

در هفته‌های اخیر اظهار نظراتی توسط برخی کارشناسان و شخصیت‌های مطرح از جمله نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران نیز مطرح شد. از همین رو، سرویس بین الملل ایسکانیوز در گفتگو با نوذر شفیعی -عضو هیئت علمی دانشگاه، کارشناس مسائل بین الملل و نماینده سابق مجلس- به بررسی این موضوع پرداخت.

بیشتر بخوانید:

اسرائیل فقط زبان زور را می‌فهمد / آشکار شدن ضعف‌های دفاعی اسرائیل و شکست‌ناپذیری موشک‌های هایپرسونیک ایران

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نهم در پاسخ به این مسئله گفت: ابتدا این سوال مطرح است که اساسا چرا برخی کشورها می‌توانند دارای سلاح هسته‌ای باشند و برخی کشورها این اجازه را ندارند، چه کسی این معیار را وضع کرده و بر اساس چه منطقی این شرایط ایجاد شده است. وی افزود: بسیاری از کارشناسان که در حوزه پسااستعمار نظریه پردازی می‌کنند، این رویکرد دوگانه را که برخی کشورها حق برخورداری از سلاح هسته‌ای را دارند و برخی دیگر از آن محروم هستند را زیر سوال می‌برند.

شفیعی با اشاره به اینکه برخی کشورها از جمله هند تا همین اواخر این مسئله را نوعی تبعیض در عرصه بین المللی قلمداد می‌کرد، اظهار کرد: همین امر موجب شد که هند به معاهده «ان پی تی» نپیوندد و به سمت هسته‌ای شدن حرکت کرد. این عضو هیئت علمی دانشگاه دو دلیل را برای کشورهایی که به سمت هسته‌ای شدن حرکت کرده‌اند، بیان کرد: دلیل اول کسب امنیت و دیگر اعتبار و پرستیژ بوده است.

وی افزود: تفکیک این دو دلیل امری بسیار دشوار است و کشورهایی مانند آمریکا و شوروی سابق هم به دلیل اعتبار و هم امنیت دست به آزمایشات هسته‌ای زدند اما کشورهایی مانند فرانسه و انگلیس بیشتر به دلیل اعتبار به این سمت حرکت کردند و یا پاکستان به دلیل اینکه رقیب دیرینه‌اش -یعنی هند- هسته‌ای شد، به سمت تسلیحات اتمی حرکت کرد؛ کره شمالی نیز به دلایل امنیتی و تهدیداتی که از سوی آمریکا حس کرد، به ایت سمت حرکت کرد.

نماینده دوره نهم مجلس با بیان اینکه اکنون باید دید که ایران می‌تواند با تسلیحات متعارف امنیت خود را تامین کند، تصریح کرد: نوع تسلیحات یک کشور بستگی به ارزیابی آن کشور از تهدیداتی دارد که ارزش‌هایش را هدف قرار می‌دهد؛ از این منظر آمریکا و اسرائیل تهدیدات هسته‌ای برای ایران محسوب می‌شوند و بنابراین، ایران برای اینکه آنها را از تهاجم بازدارد، چاره‌ای جز هسته‌ای شدن ندارد. وی افزود: حتی اگر محیط بین المللی را ناامن تصور کنیم، کشوری مثل پاکستان که در همسایگی ایران قرار دارد و یا کشوری مثل روسیه که در شمال ایران قرار دارد، یک نگرانی بلندمدت برای ایران قلمداد می‌شود.

از نظر این استاد دانشگاه، کشورها برای محاسبه امنیت صرفا به شرایط فعلی نگاه نمی‌کنند و آینده را مدنظر قرار می‌دهند که اصطلاحا به آن «سایه آینده» گفته می‌شود. لذا به اعتقاد شفیعی، محیط پیرامونی ایران مملو از کشورهای هسته‌ای است و به عبارت دیگر ما توسط کشورهای هسته‌ای محاصره شده‌ایم؛ اسرائیل با کمی فاصله در غرب ما قرار دارد، در شمال روسیه و در شرق هم پاکستان به عنوان همسایه و در جنوب هم حضور نظامی آمریکا وجود دارد.

وی افزود: بنابراین کشوری که در چنین محیطی قرار گرفته، برای حفظ بقا و ارتقای امنیت خود ناچار است به انواع تسلیحات از جمله تسلیحات اتمی مبادرت بورزد. هر چند که از نظر این کارشناس، دستیابی به سلاح‌های اتمی صرف نظر از دانش که موضوع پیچیده‌ای است، به دلیل تعارض با رژیم‌های حقوق بین المللی کار دشواری محسوب می‌شود و بسیاری از کشورها در دوره‌ای به این سمت حرکت کردند که قطب‌های متعارض در سطح جهان وجود داشت و دستیابی بسیاری از کشورها به تسلیحات اتمی در دوران جنگ سرد اتفاق افتاد.

شفیعی علاوه بر شرایط بیرونی، اجماع داخلی را نیز یکی از ملزومات برای حرکت ایران به سمت تسلیحات هسته‌ای دانست و تاکید کرد: جامعه استراتژیکی یک کشور و محافل داخلی آن باید در این زمینه به یک اجماع برسند؛ لذا ایران باید برای حرکت به این سمت شرایط داخلی را در کنار شرایط بین المللی ارزیابی کند اما به نظر می‌رسد همه شرایط هسته‌ای شدن برای ایران از نظر تهدیدات بیرونی فراهم شده و در داخل هم می‌تواند اجماع در این زمینه شکل بگیرد.

انتهای پیام/