به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز، طرفداران مذاکره، تامین منافع ملی را در گرو مذاکره و مخالفان، تامین منافع ملی را در عدم مذاکره میدانند. بنابراین اختلاف بین طرفداران و مخالفان این مسئله اختلافی اساسی، مبنایی است.
بیشتر بخوانید؛
تاکید بر ظرفیتهای داخلی و روابط با همسایهها؛ راهبرد ایران پس از بازگشت ترامپ
علاوه بر این، مخالفان مذاکره به علت ترور شهید سلیمانی از سوی دولت ترامپ و نیز خروج یک جانبه از برجام، از اساس موضوع مذاکره با آمریکا را منتفی میدانند. یکی از چهرههای برجسته مخالف مذاکره سعید جلیلی است. وی گفته است: «طرف مقابل و حتی خود ترامپ هم ۱۵ بار گفت ایران تمام تعهدات خود را انجام داده است. مواد غنیسازی شده صلح آمیز چرا باید از کشور خارج شود و طرف مقابل هم تعهدات خود را انجام ندهد.»
این درحالی است که موافقان مذاکره اولا بر این باور هستند که دولت دوم ترامپ با دولت اول وی تفاوت دارد. ثانیا سیگنالهای مثبتی از درون حاکمیت برای مذاکره وجود دارد و ثالثا دولت پزشکیان فرصت تکرار نشدنی برای مذاکره با ترامپ است. هر چند این دیدگاه نگاه غالب دولت چهاردهم و حامیان آن به مذاکره با آمریکا است اما در دولت، افرادی نیز هستند که در لیست مخالفان مذاکره با دولت ترامپ قرار دارند.
یکی از این افراد اسماعیل خطیب وزیر اطلاعات دولت چهاردهم است. وی ۳ بهمن ماه در همایش سیاسی فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی گفته بود: «واشینگتن فشار برای ایجاد زمینه مذاکره تحمیلی را افزایش خواهد داد و هر روز با پیشنهادهای به ظاهر اغواکننده، چه از جنبه تطمیعی و چه تهدیدی، اقدام خواهد کرد.»
علاوه بر خطیب، محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی یکی دیگر از چهرههای دولت پزشکیان است که نظر متفاوتی درباره مذاکره با ترامپ دارد. وی در نشستی گفته است: «۲۰ سال همه دولتها با هر تفکری که بوده درباره موضوع هستهای مذاکره کردند و حاصل آن مذاکرات سند برجام شد که آنها خود سند برجام را هم طاقت نیاوردند. نه خودشان همکاری کردند و نه گذاشتند دیگران کار بکنند.»
اتخاذ مواضع متفاوت در دولت چهاردهم در حالی صورت می گیرد که رئیس جمهور پیش از این در گفتگو با شبکه آمریکایی NBC از مذاکره «اصولی» و «شرافتمندانه» با آمریکا در شرایط «برابر» سخن گفته بود. مصاحبه ای که موافقان و مخالفان زیادی به اظهار نظر درباره آن پرداختند. مهدی فضائلی، عضو دفتر نشر آثار رهبر انقلاب نوشت: «مذاکره ایران با آمریکا خیانتی است به کل جهان. افول ابرقدرتی واشنگتن تقریبا مورد اجماع است. آیا اشتیاق نشاندادن به مذاکره در این شرایط، تقویت انگاره دولتمردان آمریکا مبنی بر داشتن دستبرتر نیست؟»
پیشنهاد مذاکره با آمریکا از سوی دولت چهاردهم صرفا محدود به مسعود پزشکیان نماند و محمدجواد ظریف معاون راهبردی ریاست جمهوری نیز در حاشیه اجلاس داووس سوئیس اظهاراتی در این زمینه داشت که با مخالفتهای زیادی در مجلس شورای اسلامی روبرو شد. این مخالفتها سرانجام منجر به صدور بیانهای از سوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دوازدهم علیه معاون پزشکیان شد.
در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «در شرایط خطیر فعلی، طرح مسائل داخلی در مجامع بینالمللی، در راستای نقشه و طرحهای تفرقهافکنانه دشمن برای مخدوش نمودن وحدت و انسجام ملی بوده و جز جهالت یا خیانت چیزی نیست. سفر اخیر جناب آقای دکتر ظریف - که انتصابشان در جایگاه معاونت راهبردی برخلاف قانون است - و اظهارات خلاف امنیت و مصالح ملی ایشان را می توان یکی از مصادیق بارز وحدتشکنی، خلافگویی و گرا دادن به دشمن توسط برخی مسئولین دولتی دانست.»
همچنین در این اطلاعیه با تاکید بر ضرورت برخورد با ظریف تاکید شده است: «انتظار مردم ایران اسلامی از ریاست محترم جمهور، عمل به قانون و لغو انتصاب غیر قانونی دکتر ظریف به عنوان معاون راهبردی رئیس جمهور است. از سوی دیگر اهتمام و پیگیری جدی از سوی همه نهادهای نظارتی از جمله دادستان محترم کل کشور، دیوان عدالت اداری و سازمان بازرسی کل کشور جهت اجرای قانون مصوب، امری ضروری است.»
همچنین اظهارات ظریف درباره مذاکره با آمریکا مورد اعتراض شدید ائمه جمعه و نمایندگیهای ولی فقیه نیز قرار گرفت. عبدالله حاجی صادقی، نماینده ولی فقیه در دوره توانمندسازی خواهران بسیجی حوزههای علمیه کشور در مشهد اظهار کرد: «امروز هم عدهای میگویند با آمریکا به طور مستقیم مذاکره نمائیم، باید مراقب خطر نفوذ آدمها و نفوذ فکر و جریانها باشیم.»
در ادامه با سه تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به عنوان نمایندگان سه جریان سیاسی در خانه ملت گفتگو کردهایم و نظرات آنها را درباره مذاکره با آمریکا جویا شدهایم. مشروح این گفتگو به شرح زیر است:
درخواست مکرر برای مذاکره پالس ضعف است
قاسم روانبخش، عضو جبهه پایداری با بیان این که مذاکره با آمریکا شرط دارد به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: ایالات متحده آمریکا باید به تعهداتی که از قبل داده عمل کند و قانون راهبردی مجلس یازدهم باید مبنانی کار قرار گیرد. متاسفانه آمریکاییها برجام را پاره کردند و اساسا برجام برای ما هیچ عایدی نداشت است. اما برای این که این توافق از سر گرفته شود باید علاوه بر آمریکاییها، اروپاییها هم به انجام تعهدات ملزم بشوند. ولی کشوری که به هیچ تعهدی عمل نمیکند چه تضمینی وجود دارد که دوباره بدعهدی نکند؟
نماینده مردم قم در مجلس دوازدهم تصریح کرد: هیات مذاکره کننده دولت آقای روحانی ۸ سال شدیدا پای مذاکرات ایستاد و نظام برای این هیات هزینه زیادی کرد اما آن مذاکرات بیحاصل ماند حالا با چه اعتمادی دوباره با آمریکا وارد مذاکره بشویم؟ علاوه بر این، ما صرفا به صورت یکجانبه خواهان مذاکره شدهایم و آن طرف اصلا حرفی از ضرورت مذاکره نمیزند و این برای ما نقطه ضعف بزرگی است. دولت به زبان های مختلف پیوسته میگوید ما آماده مذاکره با ترامپ هستیم اما این ترامپ کیست؟ او کسی است که شهید سلیمانی را ترور کرده است و درخواست مکرر برای مذاکره پالس ضعف و سم برای ایران است.
عضو جبهه پایداری در ادامه افزود: وقتی پالس ضعف میفرستیم، جایگاه کشور در جهان تنزل پیدا میکند والا ما مخالف مذاکره نیستیم. مذاکره اصولی دارد و عبارت از این است که طرفین باید تعهداتشان ملتزم باشند و گرنه اگر دوباره دور هم بنشینیم و قراردادی را امضاء کنیم اما طرف مقابل عمل نکند، آوردهای برای ما نخواهد داشت. باید به جای سوزاندن فرصتها با بحث درباره مذاکره د راستای بهبود شرایط زندگی مردم تلاش کنیم. به نظر من این تفکر آزموده را آزمودن، خطاست.
پیشنهاد مذاکره با غرب به علت بیبرنامگی در اداره کشور است
وی در پاسخ به این پرسش که آیا بحث مذاکره با آمریکا در دولت چهاردهم از حد زمزمه فراتر میرود و به مرحله واقعیت میپیوندند یا خیر؟ گفت: به نظر من حتی زمزمه این کار نیز غلط است. دولت ابتدا باید تعهد بگیرد و از آمریکا و اروپا بخواهد که تعهدات پیشین خود در برجام را اجرایی کنند. اگر این کار را کردند در مرحله بعد وارد مذاکره جدید بشوند. طرف داخلی چون برنامه برای اداره کشور ندارد، دنبال مذاکره با غرب است. آقای پزشکیان قول داده برنامه هفتم را اجرا کند اما الان میگوید، قابل اجرا نیست یعنی چون این کار سخت است به دنبال کار سادهای مثل مذاکره رفتهاند.
روانبخش با انتقاد از پافشاری دولت بر مذاکره گفت: فکر میکنند اگر مذاکره کنند تحریمها برداشته میشود و قیمت دلار پایین میآید و تجارت نیز با سایر کشورها آزاد میشود درحالی که به جای این فکرها باید برنامه هفتم را مبنای کار قرار دهیم و با کشورهای مستقل منطقه ارتباط برقرار کنیم تا تحریمها کماثر شود. اگر این اتفاق افتاد خودشان تحریمها را برمیدارند.
با احساسی کردن فضا میخواهند دوقطبی ایجاد کنند
مجتبی یوسفی، عضو هیات رئیسه مجلس و از اعضای فراکسیون انقلاب اسلامی به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: به علت عدم برنامهریزی برای کشور چنین زمزمههایی شنیده میشود. مردم با دلار ۸۴ هزار تومانی مواجه هستند و کسی چارهای برای آن نمیاندیشد و در عوض میگویند برخی معاهدات از جمله FATF را بپذیرید تا این مشکلات حل شود. اما کسی به ما نمی گوید آیا تحریمها برداشته میشود؟ برخی میخواهند با چنین سخنانی فضا را احساسی و دوقطبی کنند تا یک عده تحصن کنند که مذاکره باید انجام شود و عده دیگری بر خلاف آن تحصن کنند.
نماینده اهواز در مجلس دوازدهم تصریح کرد: این که آیا قرار بود برجام مشکلات ما را حل کند. آیا اتفاق افتاد؟ خیر. امروز هم دوباره بحث مذاکره را مطرح میکنند اما کسی به ما نمیگوید ضمانت اجرایی تعهدات چیست؟ اگر آن کشورها تعهداتشان را انجام ندادند، چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ چه کشوری در این چهل سال تحریمهای ظالمانه علیه ایران، بویژه بیماران پروانهای تحمیل کرد؟ به عقب برگردیم چه کشوری دولت مصدق را سرنگون کرد؟ سرنگونی مصدق اصلا ربطی به نظام جمهوری اسلامی ایران ندارد. اینها بخشی از واقعیات نحوه مواجهه آمریکا با کشور ایران است. بنابراین آمریکا صرفا با جمهوری اسلامی مشکل ندرد بلکه با ایران مشکل دارد.
مشروح گفتگو با مجتبی یوسفی را اینجا بخوانید
چشمانداز مذاکره با آمریکا از زاویهای دیگر
بیتالله عبدالهی نماینده اصلاحطلب مجلس دوازدهم با بیان این که رهبر انقلاب با مذاکره مخالفت نکرده است، به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: در مذاکره باید دقت داشته باشیم که آمریکا به تعهداتش پایبند نیست و این مشکل دولت آقای پزشکیان خواهد بود اما باید دولت آمریکا را ملزم به انجام تعهداتش کنند. آمریکا در غزه و لبنان به افراد زیادی ظلم کرد و بسیاری را به شهادت رساند. این را هم بدانیم مذاکرات بدون نظر مقام معظم رهبری به سرانجام نمیرسد. خطوط اصلی سیاست خارجی ما را رهبر انقلاب تعیین میکند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه تصریح کرد: اگر سخن گفتن درباره مذاکره هیچ فایدهای هم نداشته باشد حداقل این سود را دارد که فضای روابط بینالمللی ما را تلطیف میکند و دولت این پیام را به جهان مخابره میکند که ما اهل مذاکره و گفتگو هستیم. به نظر من این پیام آقای پزشکیان به دنیا برای ما خوب است.
مبنای مذاکره منافع ملی است نه غیر منافع ملی
وی در ادامه با بیان این که اگر در دولت قبل صحبت از مذاکره میشد مخالفان امروزی از آن استقبال میکردند، گفت: مبنای مذاکره منافع ملی است نه غیر منافع ملی. سخنان اعضای هیات دولت درباره مذاکره را قطعا آقا میبیند ولی همیشه هشدار داده است که در مزاکرات با آمریکا مراقب باشید زیرا زیر تعهداتش میزند.
عبداللهی در واکنش به این انگاره که دولت نمیتواند مشکلات داخلی را حل کند و به مذاکره متوسل شده است، گفت: مشکلات اقتصادی در این ۵ ماه ایجاد نشده بلکه از قبل نیز وجود داشت. اگر این پالسی که گفتم ارسال شود به حل مشکلات اقتصادی کمک شایانی میشود. دولت برای این که بتواند چنین فضایی ایجاد کند نباید وارد حاشیهها شود.
انتهای پیام/
نظر شما