آشنایی با انواع مخازن‌ها

مخازن به عنوان سازه هایی حیاتی در صنایع مختلف، کشاورزی، سیستم های آب رسانی و حتی مصارف خانگی شناخته می‌شوند. این سازه‌ها برای ذخیره‌سازی مایعات، گازها، مواد شیمیایی و حتی جامدات پودری طراحی می‌شوند. انتخاب نوع مخزن به عواملی مانند ماهیت ماده ذخیره شونده، شرایط محیطی، بودجه و الزامات ایمنی بستگی دارد.

به گزارش ایسکانیوز، انواع مخازن بر اساس جنس مواد سازنده
بر اساس جنس مواد سازنده، انواع مخازن به شرح زیر است:

مخازن استیل (فولاد ضدزنگ)
مخزن استیل یا فولاد ضد زنگ یکی از پرکاربردترین انواع مخازن در صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و نفت و گاز است. این مخازن از آلیاژهای فولاد ضد زنگ مانند سری ۳۰۴ یا ۳۱۶ ساخته می‌شوند که مقاومت بالایی در برابر خوردگی، دماهای بالا و مواد اسیدی یا قلیایی دارند. کاربردهای مخازن استیل عبارتند از: صنایع غذایی مثل ذخیره شیر، آب میوه، روغن‌های خوراکی، داروسازی و نگهداری مواد اولیه حساس به آلودگی و صنایع شیمیایی و ذخیره اسیدها و حلال‌ها. مزایا و معایب مخزن استیل عبارتند از:
مقاومت فوق العاده در برابر خوردگی و زنگ زدگی.
قابلیت تحمل دماهای بالا (تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد).
سطح داخلی صاف که از تجمع باکتری ها جلوگیری می‌کند.
هزینه ساخت و نگهداری بالا.
وزن سنگین که حمل و نقل را دشوار می‌کند.

مخازن گالوانیزه
مخزن گالوانیزه از فولاد پوشش دار با لایه‌ای از روی ساخته می‌شود که از خوردگی جلوگیری می‌کند. این مخازن معمولاً برای ذخیره آب آشامیدنی، آبیاری و مصارف عمومی استفاده می‌شوند. فرآیند گالوانیزه سازی به روش غوطه وری گرم، دوام مخزن را در برابر رطوبت و شرایط جوی افزایش می دهد. کاربردهای مخزن گالوانیزه عبارتند از: سیستم های آب رسانی روستایی و شهری، مخازن ذخیره آب برای کشاورزی و صنایع سبک مانند رنگ سازی. مزایا و معایب مخازن گالوانیزه عبارتند از:
هزینه پایین تر نسبت به مخزن استیل.
مقاومت مناسب در برابر زنگ زدگی (تا ۲۰ سال در شرایط استاندارد).
نصب آسان به دلیل وزن متوسط.
مقاومت کم در برابر مواد شیمیایی خورنده.
احتمال ترک خوردگی پوشش روی در طول زمان.

مخازن پلی اتیلن (پلاستیکی)
این مخازن از پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) ساخته می‌شوند و برای ذخیره آب، مواد شیمیایی غیر خورنده و سوخت استفاده می‌شوند. آنها سبک، قابل حمل و مقاوم در برابر خوردگی هستند. مزایا و معایب مخازن پلی اتیلن عبارتند از:
قیمت بسیار مقرون به صرفه.
انعطاف پذیری در طراحی (اشکال عمودی، افقی و زیرزمینی).
عدم نیاز به رنگ آمیزی یا پوشش اضافی.
مقاومت کم در برابر دماهای بالا.
احتمال ترک خوردگی در برابر ضربات مکانیکی.

مخازن فایبرگلاس
فایبرگلاس ترکیبی از رزین‌های پلیمری و الیاف شیشه است که برای ذخیره مواد شیمیایی خورنده، آب و سوخت استفاده می‌شود. این مخازن سبک و مقاوم در برابر خوردگی هستند. مزایا و معایب مخازن فایبرگلاس عبارتند از:
مقاومت شیمیایی بسیار بالا.
عمر طولانی (بیش از ۵۰ سال).
قابلیت ساخت در ابعاد سفارشی.
هزینه بالاتر نسبت به پلی اتیلن.
حساسیت به آسیب های فیزیکی.

مخازن بتنی
این مخازن برای ذخیره حجم‌های بسیار بالای آب یا مواد شیمیایی غیرخورنده استفاده می‌شوند. آنها معمولاً به صورت زیرزمینی یا سطحی ساخته می‌شوند. مزایا و معایب مخازن بتنی عبارتند از: مقاومت در برابر آتش سوزی و تغییرات دما، هزینه نگهداری پایین، زمان بر بودن ساخت و احتمال ترک‌خوردگی در اثر نشست زمین.

آشنای با انواع مخازن‌ها

مقایسه مخازن استیل و گالوانیزه

مخازن استیل و گالوانیزه هر دو از جنس فلز هستند و برای ذخیره سازی مایعات و گازها استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های کلیدی در جنس، مقاومت، هزینه و کاربرد دارند. از لحاظ جنس، مخزن استیل، آلیاژی از آهن، کروم و نیکل است. وجود کروم در استیل باعث ایجاد خاصیت ضد زنگ بودن آن می‌شود. مخزن گالوانیزه هم از جنس فولاد است که با لایه‌ای از فلز روی پوشانده شده است. این لایه روی از فولاد در برابر خوردگی محافظت می‌کند.
از لحاظ مقاومت هم مخزن استیل، مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی، زنگ زدگی و حرارت دارد. به همین دلیل برای ذخیره سازی مواد شیمیایی و غذایی مناسب است. مخزن گالوانیزه نیز مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارد، اما به اندازه استیل نیست. در صورت خراشیدگی یا آسیب دیدن لایه روی، فولاد زیر آن در معرض زنگ زدگی قرار می گیرد.
همچنین از لحاظ هزینه، مخزن استیل به دلیل جنس و فرآیند تولید خاص خود، گران تر از مخازن گالوانیزه است. مخزن گالوانیزه به دلیل استفاده از فولاد و پوشش روی، ارزان تر از مخازن استیل است.
از لحاظ کاربرد، مخزن استیل به دلیل مقاومت بالا و خاصیت ضد زنگ بودن، در صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و نفت و گاز کاربرد دارد. همچنین برای ساخت مخازن تحت فشار و مخازن ذخیره آب آشامیدنی نیز استفاده می‌شود. مخزن گالوانیزه هم به دلیل قیمت مناسب و مقاومت قابل قبول در برابر خوردگی، در ساختمان سازی، کشاورزی و سیستم های آب رسانی استفاده می‌شود.

در کل، انتخاب بین مخازن استیل و گالوانیزه به نوع کاربرد، شرایط محیطی و بودجه شما بستگی دارد. اگر نیاز به مخزنی با مقاومت بالا و طول عمر طولانی دارید، مخزن استیل گزینه مناسبی است. اما اگر بودجه محدودی دارید و مخزن در معرض شرایط خوردنده قرار ندارد، مخزن گالوانیزه می تواند انتخاب خوبی باشد.

نکاتی در مورد طراحی و نصب مخازن

طراحی و نصب مخازن نیازمند رعایت نکات مهمی است تا از عملکرد صحیح، ایمنی و طول عمر آنها اطمینان حاصل شود.

طراحی

ابتدا باید نوع مخزن مورد نیاز خود را با توجه به نوع ماده ذخیره شده، شرایط محیطی و کاربرد آن مشخص کنید. مخازن می توانند از جنس های مختلفی مانند فولاد، بتن، پلاستیک و یا مواد کامپوزیت ساخته شوند. سپس باید ظرفیت مخزن باید با توجه به میزان ماده ای که قرار است در آن ذخیره شود و همچنین با در نظر گرفتن نوسانات احتمالی در میزان ورودی و خروجی ماده محاسبه شود. محل نصب مخزن نیز باید با توجه به عواملی مانند دسترسی آسان، شرایط محیطی (دما، رطوبت، باد و زلزله)، فاصله از منابع آتش زا و سایر تاسیسات و همچنین قوانین و مقررات مربوطه انتخاب شود.

از طرف دیگر سازه مخزن باید به گونه ای طراحی شود که بتواند بارهای وارده از جمله وزن ماده ذخیره شده، فشار داخلی (در صورت وجود)، بارهای باد و زلزله و سایر بارهای احتمالی را تحمل کند. جنس و ضخامت دیواره‌های مخزن نیز باید با توجه به نوع ماده ذخیره شده، فشار داخلی، شرایط محیطی و خوردگی احتمالی انتخاب شود. همچنین نوع و نحوه اتصال لوله ها و سایر تجهیزات به مخزن باید به گونه ای باشد که از نشتی و آسیب دیدن آنها جلوگیری شود. البته در صورت نیاز، مخزن باید دارای دریچه ها و راهروهایی برای بازرسی، تعمیر و نگهداری باشد. همچنین در صورت نیاز به کنترل دمای ماده ذخیره شده، مخزن باید عایق کاری شود.

نصب

آماده‌سازی محل نصب مهم است. محل نصب مخزن باید کاملاً صاف و تراز باشد و در صورت نیاز فونداسیون مناسب برای آن ساخته شود. حمل و نقل مخزن نیز باید با دقت و با استفاده از تجهیزات مناسب انجام شود تا از آسیب دیدن آن جلوگیری شود. همچنین نصب لوله ها، شیرآلات، پمپ‌ها و سایر تجهیزات باید مطابق با نقشه و دستورالعمل‌های سازنده انجام شود. پس از نصب، مخزن باید از نظر نشتی، عملکرد صحیح و ایمنی مورد آزمایش و بازرسی قرار گیرد.

نتیجه گیری

انتخاب مخزن مناسب به نیازهای خاص هر پروژه بستگی دارد. مخزن استیل برای صنایع حساس و مخزن گالوانیزه برای مصارف عمومی تر، گزینه‌های مناسبی هستند. با پیشرفت فناوری، مخازن هوشمند و پایدارتر جایگزین مدل‌های سنتی خواهند شد.

انتهای پیام/

کد خبر: 1260157

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =