به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، دانشگاه آزاد اسلامی با ایجاد ساختارهای نوین و تحول‌آفرین، به دنبال تمرکز بر حل مسائل واقعی جامعه است. هم‌افزایی میان آموزش، پژوهش و فناوری از دیگر اهداف اقدامات تازه دانشگاه است. یکی از دانشکدگان موضوعی جدید دانشگاه، دانشکده صنعت ساختمان و محیط زیست است که ریاست آن را بهرنگ مرادی، عضو هیئت علمی واحد تهران جنوب بر عهده دارد.
مرادی پیش از این مشاور ارشد دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان بوده است و اکنون به عنوان عضو هیئت مؤسس گروه پژوهشی مطالعات محیط و انسان فعالیت می‌کند. رئیس دانشکدگان صنعت ساختمان و محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، به بررسی دقیق مأموریت‌ها، دستاوردها و برنامه‌های آینده این دانشکده‌ها می‌پردازد و چگونگی هماهنگی آن‌ها با رویکرد کلان نظام جدید دانشی دانشگاه آزاد اسلامی را توضیح می‌دهد که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید؛
دانشکدگان صنعت ساختمان و محیط زیست دقیقاً با چه مأموریتی شکل گرفتند؟ آیا ماموریت هر استان متفاوت است؟ هدف نهایی دانشکده‌گان صنعت ساختمان در سطح کلان چیست؟
دانشکدگان صنعت ساختمان و محیط زیست با هدف ایجاد، تحکیم و توسعه ارتباط بین حوزه دانشی و فناوری در دانشگاه آزاد اسلامی شکل گرفته است. این دانشکده‌گان به‌عنوان یک نهاد آموزشی و پژوهشی، مأموریت اصلی خود را در تربیت نیروی انسانی متخصص و توانمندسازی افراد در حوزه‌های مرتبط با صنعت ساختمان و محیط زیست قرار داده‌اند. این ساختار تحت معاونت‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفته که در ذیل هر معاونت، دانشکده‌گان‌هایی تعریف شده‌اند.
در این میان، دانشکده‌گان صنعت ساختمان و محیط زیست تنها دانشکده‌گان در این حوزه است که در سازمان مرکزی مستقر است، در حالی که دانشکده‌های صنعت ساختمان و محیط زیست در استان‌ها و واحدهای مختلف با مأموریت‌های خاص خود فعالیت می‌کنند. مأموریت‌های هر دانشکده بر اساس معیارهایی نظیر نیازهای محیط پیرامونی، توانایی واحد دانشگاهی از لحاظ منابع انسانی و فیزیکی، وجود آزمایشگاه‌ها و امکانات زیرساختی، و شبکه صنایع فعال مرتبط در هر منطقه تعیین می‌شود. به همین دلیل، در برخی استان‌ها این دانشکده‌ها تأسیس نشده‌اند، اما در صورت کسب حداقل امتیازات لازم، امکان دریافت مجوز برای تأسیس آن‌ها وجود دارد.
همچنین، در تعیین مأموریت‌های دانشکده‌های مختلف، مطالعات ملی و شبکه‌سازی در سطح کلان مدنظر قرار گرفته تا بتواند نیازهای هر منطقه را به‌صورت هدفمند پاسخ دهد. هدف نهایی دانشکده‌های صنعت ساختمان ایجاد یک ساختار منسجم برای توسعه پایدار، ارتقای دانش تخصصی، بهبود کیفیت زندگی، افزایش سطح سلامت اجتماعی و ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار است.
کارکردهای عملی دانشکدگان صنعت ساختمان چیست؟
دانشکدگان صنعت ساختمان و محیط زیست دارای نقش‌های متعددی است که در قالب فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و اجرایی طبقه‌بندی می‌شوند. این کارکردها شامل ارائه آموزش‌های عرصه‌محور برای آماده‌سازی دانشجویان جهت ورود به بازار کار، تشویق به تحقیقات کاربردی برای حل مسائل زیست‌محیطی و توسعه فناوری‌های نوین در صنعت ساختمان، برقراری تعامل مؤثر با صنایع مرتبط جهت ایجاد فرصت‌های کارآموزی و اشتغال، و ارائه راهکارهای نوین برای بهینه‌سازی مصرف انرژی و حفظ محیط زیست است. دانشجویان این دانشکده‌ها علاوه بر دریافت آموزش‌های نظری، در دوره‌های عملی و کارگاهی نیز شرکت می‌کنند تا آمادگی بیشتری برای ورود به بازار کار داشته باشند.
دانشکدگان در چه زمینه‌هایی فعالیت می‌کنند؟
فعالیت‌های دانشکدگان صنعت ساختمان و محیط زیست در چندین حوزه متمرکز شده است، ازجمله آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و اجتماعی، فناوری و نوآوری، و اقتصادی. در حوزه آموزشی، ارائه دوره‌های تخصصی و کاربردی متناسب با نیاز صنعت ساختمان در دستور کار قرار دارد. در زمینه پژوهشی، توسعه تحقیقات بین‌رشته‌ای در حوزه ساختمان و محیط زیست انجام می‌شود. در حوزه فرهنگی و اجتماعی، این دانشکده‌گان اقدام به برگزاری نشست‌های علمی و کارگاه‌های آموزشی می‌کند. در بخش فناوری و نوآوری، اجرای پروژه‌های فناورانه در زمینه هوش مصنوعی، نانوتکنولوژی و انرژی‌های تجدیدپذیر دنبال می‌شود و در زمینه اقتصادی، این دانشکده‌گان تلاش دارد از طریق تعامل با صنعت و اجرای پروژه‌های درآمدزا، فرصت‌های شغلی بیشتری برای دانشجویان فراهم کند.
تعامل دانشکدگان با صنعت چگونه است؟
تعامل با صنعت یکی از اولویت‌های اصلی دانشکده‌های صنعت ساختمان است. این ارتباط از طریق جذب اعضای هیئت علمی متخصص، همکاری با سازمان‌های دولتی و غیردولتی مانند شهرداری‌ها، ادارات راه و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی ساختمان و بنیاد مسکن، اجرای دوره‌های کارورزی و شبکه‌سازی برای تبادل تجربه میان دانشگاه و فعالان صنعتی شکل گرفته است. در برخی واحدها، دوره‌های آموزشی مشترک با صنعت و پروژه‌های کارگاهی نیز تعریف شده است تا دانشجویان ضمن تحصیل، مهارت‌های عملی لازم را کسب کنند.
آیا نتایج این برنامه‌های ارتباط با صنعت تاکنون عملی شده‌اند؟
بله، برخی از مهم‌ترین دستاوردهای این تعامل عبارتند از ایجاد آتلیه‌های تخصصی در برخی دانشکده‌ها که در آن‌ها اعضای هیئت علمی و دانشجویان به‌طور مشترک فعالیت‌های طراحی، نظارت و اجرای پروژه‌ها را انجام می‌دهند، عقد قراردادهای پژوهشی و اجرایی با بخش خصوصی و دولتی که به اشتغال‌زایی و افزایش تجربه عملی دانشجویان کمک کرده است، و برگزاری دوره‌های تخصصی و کارگاهی در محیط‌های صنعتی که دانشجویان را با چالش‌های واقعی صنعت آشنا می‌کند.
در حال حاضر چند دانشکده در کشور فعال شده است؟ آیا برنامه‌ای برای افزایش تعداد دانشکده‌ها وجود دارد؟
در حال حاضر، ۳۲ دانشکده صنعت ساختمان و محیط زیست در کشور فعال هستند. این دانشکده‌ها با مأموریت‌های متنوعی مانند مدیریت ساخت، ساختمان‌های اکولوژیک، صنعتی‌سازی ساختمان، نانوتکنولوژی در صنعت ساختمان و حقوق ساخت و ساز فعالیت می‌کنند. اگرچه برنامه‌ای برای افزایش اجباری این تعداد وجود ندارد، اما در صورت کسب امتیازات لازم، واحدهای دانشگاهی جدید می‌توانند برای دریافت مجوز تأسیس دانشکده اقدام کنند. شبکه‌سازی بین دانشکده‌های موجود موجب شده است که در صورت نبود دانشکده‌ای در یک استان، واحدهای همجوار بتوانند نیازهای آموزشی آن منطقه را پوشش دهند.
چه برنامه‌هایی برای آینده دانشکدگان صنعت ساختمان و محیط زیست دارید؟
در خصوص آینده دانشکده صنعت ساختمان، چیزی که متصور هستیم این است که این دانشکده‌ها بتوانند به‌عنوان نهادهای اجتماعی جایگاه خود را در جامعه پیدا کنند. به معنای واقعی کلمه، این دانشکده‌ها باید بتوانند سازوکاری منظم برای همکاری ساختارمند بین کلیه عوامل مرتبط با ساختمان و محیط زیست ایجاد کنند. گروه‌های مختلف اجتماعی در سطوح مختلف، از سطح فردی و خانوادگی تا سطح محلی و ملی، باید بتوانند ارتباط موثری با این دانشکده‌ها برقرار کنند و از آن‌ها به‌عنوان نهادهایی منظم که در راستای ارتقای شاخص‌های مختلف اجتماعی فعالیت می‌کنند، بهره ببرند.
وقتی از صنعت ساختمان و محیط زیست صحبت می‌کنیم، در واقع به محیط انسان‌ساخت اشاره داریم، محیطی که تأثیر عمیقی بر رفتارهای اجتماعی دارد. از این منظر، نگاه ما به آینده، یک نگاه اجتماعی نیز هست. اگر به دنبال ارتقای سطح سلامت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در کشور هستیم، این دانشکده‌ها می‌توانند نقشی کلیدی ایفا کنند.
این مراکز باید به محفلی تبدیل شوند که ارتباط میان دانشگاه و صنعت را تسهیل کرده و در عین حال، نگاه دانشی، فناورانه و اجتماعی به صنعت ساختمان داشته باشند. برای تحقق این هدف، برنامه‌های متعددی در دست اقدام است. شبکه‌سازی داخلی و خارجی از جمله این برنامه‌هاست. همچنین، آگاهی‌رسانی یکی از مهم‌ترین محورهایی است که بخشی از آن بر عهده رسانه‌ها قرار دارد.
توسعه نشریات تخصصی مرتبط، برگزاری دوره‌های آموزشی و تولید محتوای علمی از دیگر اقدامات کلیدی محسوب می‌شود. این محتواها می‌توانند از طریق برگزاری کنفرانس‌ها، نشست‌های تخصصی و کرسی‌های نظریه‌پردازی ارائه شده و در بخش‌های مختلف به تولید محصول منجر شوند. محصولی که می‌تواند یک اثر ساخته‌شده، یک طراحی صنعتی یا یک مدل برنامه‌ریزی‌شده برای بهبود صنعت ساختمان باشد.
از برنامه‌ریزی تا طراحی، اجرا، نظارت و نگه‌داری، تمامی این مراحل نیازمند حضور دانشجویان و پژوهشگران در فرآیندهای علمی و عملی است. در حال حاضر، گروه‌های فکری متعددی تشکیل شده‌اند که قوانین و آیین‌نامه‌های مرتبط با صنعت ساختمان را بررسی می‌کنند. این گروه‌ها با همکاری معاونت پارلمانی دانشگاه، ارتباطی مؤثر با مرکز پژوهش‌های مجلس و کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی برقرار کرده‌اند تا در راستای اصلاح قوانین و آیین‌نامه‌ها گام بردارند.
این هماهنگی بین دانشگاه و صنعت، علاوه بر افزایش کیفیت ساخت‌وساز در کشور، باعث می‌شود که ارتباطات ساختارمندی برای توسعه صنعت ساختمان و محیط زیست شکل بگیرد. علاوه بر این، برنامه‌های توسعه‌ای دیگری نیز در دست اقدام است. از جمله این برنامه‌ها، افزایش عرصه‌های همکاری میان دانشگاه و سازمان‌های دولتی و غیردولتی است که می‌توانند در قالب قراردادهای علمی و پژوهشی تعریف شوند. همچنین، ساختار آموزش در دانشکده‌های ساختمان در حال به‌روزرسانی است تا دروس بر اساس تخصص و تجربه اساتید عرصه، به‌صورت بهینه تدریس شوند.
در این راستا، طرحی به نام "استاد عرصه" در حال اجراست که مشخص می‌کند هر استاد، متناسب با تخصص خود، چه درس‌هایی را باید تدریس کند و چگونه می‌تواند بخش عملی آن را در کارگاه‌ها و عرصه‌های صنعتی مشخص‌شده در خارج از دانشگاه ارائه دهد. هم‌زمان با این برنامه‌ها، ایجاد گروه‌های میان‌رشته‌ای در دانشکده‌های صنعت ساختمان و محیط زیست در حال پیگیری است.
تجاری‌سازی پایان‌نامه‌ها نیز یکی از محورهای اصلی فعالیت‌هاست که در این راستا، ارتباط با صنایع مختلف تقویت شده است. طرح‌های پژوهش‌محور از این پس به‌صورت هدفمند به سمت حل مسائل جامعه هدایت خواهند شد و سامانه پژوهشی دانشگاه نیز به گونه‌ای تغییر خواهد کرد که تمامی پروژه‌های علمی به سمت نیازهای صنعت و جامعه سوق داده شوند.
تمام تلاش ما بر این است که با برنامه‌ریزی صحیح، دانشجویان بیشتری را در این فرآیندها درگیر کنیم. همچنین، از ظرفیت اساتیدی که در حوزه‌های مرتبط توانمند هستند، برای پیشبرد این اهداف استفاده خواهیم کرد تا روند توسعه علمی و عملی دانشکده‌های صنعت ساختمان و محیط زیست، با دقت و انسجام بیشتری ادامه پیدا کند.
خبرنگار: کوشا ساسانیان
انتهای پیام/
نظر شما