به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از نجف‌آباد، به نقل از وایِد؛ فناوری ویرایش ژن با استفاده از کریسپر (CRISPR) در سال‌های اخیر به عنوان یک انقلاب در علم پزشکی و کشاورزی شناخته شده است. این ابزار نوآورانه به محققان این امکان را می‌دهد که ژن‌ها را تغییر دهند و از آن برای درمان بیماری‌های نادر، سازگاری محصولات کشاورزی با تغییرات اقلیمی و حتی تغییر ویژگی‌های بیولوژیکی موجودات زنده استفاده کنند. یکی از بزرگ‌ترین امیدها در این زمینه، یافتن درمانی مؤثر برای دیابت نوع اول، یک بیماری خودایمنی است.

در یک مطالعه جدید و نوآورانه، محققان برای نخستین بار موفق شدند سلول‌های پانکراس ویرایش‌شده با کریسپر را در یک مرد مبتلا به دیابت نوع ۱ پیوند بزنند. این بیماری به دلیل حمله سیستم ایمنی به سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس، موجب اختلال در تنظیم قند خون می‌شود و می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند.

در این آزمایش، سلول‌های ویرایش‌شده توانستند به مدت چندین ماه انسولین تولید کنند بدون اینکه نیاز به داروهای سرکوب‌کننده ایمنی باشد. با استفاده از فناوری کریسپر، این سلول‌ها به گونه‌ای تغییر یافتند که سیستم ایمنی بیمار قادر به شناسایی آن‌ها نبود.

مراحل تحقیق شامل برداشت سلول‌های جزایر پانکراس از یک اهداکننده متوفی بدون دیابت و ویرایش آن‌ها با تکنیک (Crispr-Cas12b) بود. این سلول‌ها که به نام "هیپوایمیون" شناخته می‌شوند، به عضله ساعد بیمار پیوند زده شدند و پس از ۱۲ هفته، هیچ نشانه‌ای از رد پیوند مشاهده نشد. همچنین، این سلول‌ها توانستند به سطوح گلوکز پاسخ دهند و انسولین ترشح کنند، که نشان‌دهنده پیشرفتی مهم در کنترل دیابت بدون نیاز به تزریق انسولین است.

هدف نهایی محققان این است که ویرایش‌های ژنی را بر روی سلول‌های بنیادی اعمال کنند تا این سلول‌ها بتوانند به تولید انسولین ادامه دهند و در عین حال از حملات سیستم ایمنی فرار کنند. این رویکرد می‌تواند خطرات ناشی از سرکوب سیستم ایمنی را کاهش دهد.

با این حال، باید توجه داشت که این تحقیق تنها شامل یک شرکت‌کننده بود و دوز سلول‌های پیوندی برای او کافی نبود تا دیگر نیازی به کنترل قند خون با انسولین تزریقی نداشته باشد. همچنین، برخی گروه‌های تحقیقاتی مستقل هنوز نتوانسته‌اند تأیید کنند که آیا روش مورد استفاده در این مطالعه واقعاً می‌تواند سلول‌های ویرایش‌شده را از سیستم ایمنی محافظت کند یا خیر.

شرکت Sana Biotechnology اعلام کرده است که فازهای گسترده‌تر کارآزمایی بالینی از سال آینده آغاز خواهد شد. با وجود انتقادات و محدودیت‌های موجود در مطالعه فعلی، امیدها برای پیوند موفقیت‌آمیز سلول‌های ویرایش‌شده همچنان زنده است. این پیشرفت می‌تواند افق‌های جدیدی را در زمینه پزشکی بازساختی و درمان دیابت نوع ۱ باز کند و نویدبخش درمان‌های مؤثری برای بیماری‌ها باشد.

مترجم: مهشید ترکیان

انتهای پیام/