به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، پس از شیوع کرونا از اوایل اسفندماه سال گذشته، بسیاری از فعالیت‌های آموزشی و غیرآموزشی تحت تاثیر این ویروس قرار گرفت؛ دانشگاه‌ها بسیاری از فعالیت‌های آموزشی از جمله کلاس‌ها و امتحانات را به صورت مجازی و غیرحضوری انجام دادند تا حرکت علمی کشور با وجود این ویروس، دچار کندی و رخوت نشود.

دانشگاه آزاد هم در این حوزه به خوبی وارد عمل شد و از همان ابتدای شیوع کووید19، فعالیت‌های علمی و آموزشی در بستر فضای مجازی و پلتفرم‌های مختلف تداوم بخشید؛ این دانشگاه درآخرین اقدام خود سامانه‌ای را با عنوان «آموزشیار» طراحی کرد تا کلیه امور مربوط به حوزه آموزش از جمله فرآیند انتخاب واحد، پرداخت شهریه، امتحانات و کلاس‌های درسی به صورت یکپارچه در تمامی واحدهای کشور، در بستر این سامانه انجام شود.

به بیان دقیق تر، شرایط به وجود آمده حاصل از کرونا اگرچه برخی از فعالیت‌های مرتبط با آموزش عالی را با کندی مواجه کرده است اما مراکز علمی و آموزشی تلاش کرده‌اند تا به هر راه و روشی برای جلوگیری از عقب ماندگی در این حوزه متوسل شوند. این موضوع نه تنها در کشور ایران، بلکه در تمامی کشورهای دنیا امری ضرروی قلمداد می‌شود.

در این میان اما عواملی مانند کم کاری برخی از مسئولان مربوطه یا نبود انگیزه سبب شده تا برخی از بخش‌ها نتوانند آنطور که باید و شاید خود را با شرایط کشور همراه کنند؛ نمونه این موضوع را می‌توانیم در کم کاری برخی از هیئت‌های اندیشه ورز دانشگاه آزاد اسلامی مشاهد کنیم که باتوجه به وظایفشان در حوزه تحول علوم انسانی و تاکیدات معاونت علوم انسانی دانشگاه در این موضوع، انگیزه چندانی برای انجام وظایف محول شده ندارند.

 این موضوع درحالی است فعالیت‌های هیئت‌های اندیشه ورز برای تحول ساختاری و محتوایی در علوم انسانی، مهم و اثرگذار است.

نقش هیئت‌های اندیشه ورز پژوهش محور شدن دانشگاه

16 تیرماه سال گذشته، آیین‌نامه اجرایی هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی تعالی علوم انسانی و هنر به رؤسای استان‌ها، واحدها، مراکز آموزشی و معاونت آموزش‌های عمومی و مهارتی دانشگاه از سوی عبدالحسین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ شد.

 مساعدت و مشاورت در قلمرو سیاست‌گذاری، گفتمان‌سازی، پایش علمی و تشخیص نیازهای استانی و کشوری، شناسایی ظرفیت‌های علمی استان و ارائه پیشنهادهای عملیاتی در راستای تعالی علوم انسانی و هنر جهت تبدیل دانشگاه آزاد اسلامی به مرجعیت علمی و پیوند علوم انسانی و هنر با نظام و جامعه اسلامی از جمله وظایف هیئت‌های اندیشه ورز در این آیین نامه عنوان شده است.

خسروپناه در سخنانی درباره وظیفه اصلی هیئت‌های اندیشه ورز می‌گوید:«وظیفه هیئت اندیشه ورز این است که برای پژوهش محور شدن واحدهای مختلف راهکار ارائه دهند. به عبارتی آن‌ها باید آموزش پژوهش محور را تبیین کنند. راهکارهای ارائه شده توسط این هیئت‌ها توسط معاونت‌های آموزشی و پژوهشی اجرایی می‌شود. یعنی این هیئت‌ها خود وارد حوزه اجرا نمی‌شوند، بلکه وظیفه آنها صرفاً اندیشیدن و طرح دادن است».

مجموع این وظایف نشان می‌دهد که نقش آفرینی هیئت‌های اندیشه ورز برای ایجاد تحول در علوم انسانی و پاسخ گویی به نیازهای جامعه و همچنین زمینه سازی برای برای بومی سازی آن، غیرقابل انکار است.

تدوین حکمرانی در دوران پساکرونا

شرایط کشور به موجب شکل گیری برخی بحران‌های اجتماعی درپی شیوع کرونا و تغییر در سبک زندگی مردم جامعه، سبب شد تا لزوم تحقیق و پژوهش‌های کاربردی برای ارائه یک مدل نظام مند برای حکمرانی در دوران پساکرونا، بیش از گذشته احساس شود. هیئت‌های اندیشه ورز نیز به عنوان روزنه‌های اصلی در مسیر بومی سازی علوم انسانی، نقش مهمی را در این راستا دارند.

به همین روی معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی طرحی را با عنوان «طرح گفت وگو و نوشتاری حکمرانی پساکرونا» را تدوین و به هیئت‌های اندیشه ورز ارسال کرد. به گفته خسروپناه، هیئت‌های اندیشه ورز تدوین حکمرانی را در دوران پساکرونا در قالب 40 بسته تحقیقاتی در دستور کار قرار دادند که جزو بزرگترین فعالیت‌های تحقیقاتی کشور در محسوب می‌شود.

همچنین در مرکز مطالعات، تعالی و برنامه ریزی معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی‌ کارگروه‌های20 گانه برای بررسی ابعاد زیست اجتماعی در زمان پساکرونا تشکیل شد و اعضای این کارگروه‌ها در زمینه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، مذهبی، اقتصادی، فرهنگ و هنر و... فعالیت خودشان را آغاز کردند.

جلساتی که در سایه کرونا تعطیل شدند

باوجود اهمیت فعالیت‌ هیئت‌های اندیشه ورز که بخش کوچکی از آن در مطالب گذشته ذکر شد، شاهد تعطیلی جلسات این هیئت‌ها در برخی از استان‌ها هستیم.

در همین راستا، حبیب الله کریمیان مسئول هیئت اندیشه ورز دانشگاه آزاد اسلامی سمنان در گفت وگو با خبرنگار کرونا-بر-فعالیت-هیئت-های-اندیشه-ورز-تحول-ساختاری">ایسکانیوز، از تعطیلی چندین ماهه جلسات این هیئت بعد از آغاز شیوع کرونا خبر می‌دهد.

کریمیان مهم ترین دلیل برگزار نشدن این جلسات را شیوع کرونا و استقبال نکردن اعضای این هیئت برای برگزاری جلسات می‌داند. این موضوع درحالی مطرح می‌شود که بعضی از هیئت‌های اندیشه ورز جلسات خود را به صورت مجازی و یا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار کرده‌اند.

وی با انتقاد از رئیس دانشگاه آزاد استان سمنان به دلیل حمایت نکردن از فعالیت هیئت اندیشه ورز گفت: انتظار ما این بود که رئیس استان حداقل یک بار تماس بگیرد و فعالیت‌های هیئت اندیشه ورز را پیگیری کند؛ اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد.

کریمیان تاکید: سختی رفت و آمد اعضای هیئت و پرداخت نشدن حق الجلسات اعضا، از دیگر عوامل تعطیلی فعالیت‌های هیئت اندیشه ورز دانشگاه آزاد سمنان است.

علاوه بر این ماجرا به غیر از چند واحد محدود، در دیگر واحدها شاهد فعالیت ملوس و قابل ذکری از سوی هیئت‌های اندیشه ورز نیستیم گویی در یک سکوت خبری قرار گرفته‌اند.

لزوم نظارت بر فعالیت هیئت‌های اندیشه ورز

شرایط کشور و لزوم شکل گیری گفتمان جدید در حوزه علوم انسانی و تاکیدات فراوان مقام معظم رهبری مبنی بر بومی سازی علوم انسانی، وظایف هیئت‌های اندیشه ورز را دوچندان کرده است. حال باید ببینیم مسئولان معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، چه برنامه ای را برای نظارت دقیق بر فعالیت این هیئت‌ها و تدوین برنامه دقیق برای حمایت از آن‌ها تدوین خواهند کرد. در عین حال اما شرایط به وجود آمده برای برخی از هیئت‌های اندیشه ورز، وعده تحول در علوم انسانی کشور را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

انتهای پیام/