به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، پژوهشگران پسادکتری متخصصانی هستند که از تجربه کافی در زمینه پژوهش برخوردارند و می‌توانند در کنار اعضای هیئت علمی به حل مسائل کشور کمک کنند. جذب پژوهشگر پسادکتری روشی مرسوم در جهان برای بهره‌گیری از توانمندی این متخصصان است. این شیوه جذب به دلیل مزایایی که در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد، سبب مهاجرت نخبگان به کشورهای دیگر می‌شود و این موضوع زنگ خطری را برای مدیران دانشگاهی به صدا درمی‌آورد.
چندی پیش پیمان صالحی معاون پژوهشی وزیر علوم درباره کمبود پژوهشگر پسادکتری در کشور اظهار کرد که کمتر از یک درصد دانشجویان به عنوان محقق پسادکتری مشغول به کار می‌شوند. در حالی که در انگلستان به ازای هر ۴ دانشجو، یک نفر پسادکتری است.
صالحی توضیح داد که ۱۶۲ هزار و ۹۲۴ نفر دانشجوی دکتری در ایران وجود دارد و سالانه ۱۰ هزار نفر به تعداد دانشجویان دکتری ایران اضافه می‌شود. در حالیکه تنها هزار و ۲۰۰ نفر در ۱۰ سال گذشته در ایران به عنوان پژوهشگر پسادکتری مشغول به کار شده‌اند. با کمک دوره‌های پسادکتری، می‌توان نخبگان را در کشور ماندگار کرد.
تعداد کم پژوهشگران پسادکتری در ایران نشان می‌دهد که دانش و تجربه بخش عظیمی از فارغ‌التحصیلان دکتری در کشور، وارد صنعت و جامعه نمی‌شود. در این راستا، وزارت علوم دولت سیزدهم قصد دارد برنامه‌ای ویژه برای گسترش جذب پژوهشگران پسادکتری تدوین کند.
پژوهشگر پسادکتری؛ طرحی برای به تعویق انداختن مشکلات یا حل مسائل کشور؟
با وجود این که دوره‌های پسادکتری به عنوان یک شغل در جهان شناخته شده و افراد مشغول به تحصیل در این دوره‌ها از حقوق برخوردار می‌شوند، کارشناسان اجرای این طرح در ایران را منوط به رعایت شرایطی می‌دانند. در این راستا حمید هاشمی عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی در گفت‌وگو با ایسکانیوز تصریح کرد که اجرای نادرست طرح پژوهشگر پسادکتری منجر به هدررفت منابع و ایده‌ها می‌شود.
وی افزود: متاسفانه برخی طرح‌ها فقط به منظور به تعویق انداختن مشکلات تدوین می‌شوند. برای مثال چون امکان جذب و اشتغال افراد وجود ندارد، طرحی تدوین می‌شود تا بروز مشکل را تعویق بیندازد.
برخی کارشناسان معتقدند که اگر طرح پیشنهادی وزارت علوم برای برگزاری دوره‌های پسادکتری بودجه کافی درنظر گرفته نشود یا افراد شرکت‌کننده در این دوره‌ها آموزش‌های لازم را ندیده باشند، این طرح با شکست مواجه خواهد شد.
پروانه افشاریان معاون پژوهش و فناوری پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی در گفت‌وگو با ایسکانیوز، تاکید کرد که تحقق طرح پژوهشگر پسادکتری بدون آموزش متقاضیان امکان‌پذیر نیست. اگر پژوهشگران پسادکتری دوره آموزشی نبینند، یعنی بلد نباشند طرح‌نامه بنویسد، این طرح با شکست روبرو خواهد شد. راهکار رفع این مشکل این است که این افراد حداقل دوره‌ای ۳ تا ۴ هفته‌ای برای روش تحقیق بگذرانند. راهکار دیگر هم این است که پروژه‌ای ۶ ماهه را با کمک یک متخصص پیش ببرند.
مقایسه حقوق پژوهشگران پسادکتری در ایران و جهان
یکی دیگر از مسائل پژوهشگران پسادکتری، کافی بودن میزان حقوق دریافتی این افراد است. پژوهشگران پسادکتری دارای مدرک دکتری بوده و در اغلب موارد در سنی هستند که نیازمند داشتن شغل و درآمد هستند. به همین دلیل، مکفی بودن دستمزد برای این افراد ضروری است.
غلامرضا انصاری فر عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در گفت‌وگو با ایسکانیوز تاکید کرد که طرح پژوهشگر پسادکتری در صورتی می‌تواند به موفقیت برسد که پشتوانه مالی مناسبی داشته باشد. درآمد ۲ تا ۳ میلیون تومانی برای فارغ‌التحصیلان کم است.
بررسی‌های ایسکانیوز در مورد حقوق پژوهشگران پسادکتری در کشورهای اروپایی نشان می‌دهد که این پژوهشگران در کشورهای اروپایی بالاترین دستمزدها را دریافت می‌کنند. جدول زیر حقوق پژوهشگران پسادکتری در کشورهای منتخب اروپایی را نشان می‌دهد.
البته پژوهشگران پسادکتری در آمریکا با مشکلاتی روبرو هستند مانند این که حقوق پژوهشگران پسادکتری در آمریکا ۴۴ درصد کمتر از سایر موقعیت‌های شغلی است. بررسی حقوق این افراد در آمریکا نشان می‌دهد که حدود ۴۲ هزار دلار در سال درآمد دارند که تقریبا مشابه حقوق پژوهشگران در کشورهای اروپایی است.
بر اساس اعلام معاون پژوهشی وزیر علوم حقوق محققان پسادکتری در ایران تا ۷۰ درصد حقوق یک استادیار خواهد بود. ۷۰ درصد حقوق یک استادیار، در بهترین حالت حداکثر ۱۲ میلیون تومان است که در سال ۱۴۴ میلیون تومان می‌شود (رقمی از پایه حقوقی استادیار پایه یک در سال ۱۴۰۱ در دست نیست). اگر میانگین حقوق پسادکتری در آمریکا و اروپا را ۴۰ هزار دلار در نظر بگیریم، این افراد سالانه حقوقی معادل یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومان دریافتی دارند. این اختلاف چشمگیر در میزان حقوق دریافتی دوره پسادکتری در ایران و کشورهای اروپایی یا آمریکا، نشان‌دهنده دلایل اصلی محققان برای مهاجرت و موفقیت طرح‌های پسادکتری در کشورهای دیگر است.
انتهای پیام/
نظر شما