ابراهیم صالحی عمران رئیس انجمن آموزش عالی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز درباره تناسب برنامه‌های درسی با نیازهای بازار کار اظهار کرد: این تناسب در دانشگاه‌های نظری زیر ۱۰ درصد بوده و در دانشگاه‌های مهارتی اندکی بیشتر است. این موضوع هم به اهمیت ندادن به صاحبان صنعت و کارفرمایان بر می‌گردد.
بیشتر بخوانید:
بی‌توجهی سیاستگذاران به تناسب رشته‌های دانشگاهی و نیاز بازار
وی با تاکید بر توجه به نیازهای بازار کار، کارفرمایان و استفاده از نظرهای آنان در تعیین دروس و رشته‌های دانشگاهی عنوان کرد: این موضوع در آموزش عالی ایران مفقود است. در حال حاضر بهایی به مصرف کنندگان تولیدات نظام آموزشی داده نمی‌شود. این در حالی است که فارغ التحصیلان دانشگاهی، نیروی کار صنعت هستند.
صالحی عمران با اشاره به اینکه برخی از رشته‌های دانشگاه جایگاهی در بازار کار ندارند، بیان کرد: این موضوع ضعف بزرگی در کشور محسوب می‌شود، در حالیکه نباید فراموش کرد که دانشگاه در قبال اشتغال فارغ‌التحصیلان خود مسئولیت دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مسئولیت پذیری شغلی در بسیاری از دانشگاه‌ها دنیا که جزو دانشگاه‌های نسل پنجم بوده، لحاظ شده است، گفت: در حال حاضر دانشگاه‌ها باید کارکرد اقتصادی داشته باشند. بنابراین این سوال مطرح است که آیا دانشگاه‌های ما در رشد اقتصادی و تولید تاثیر دارند؟
وی افزود: اگر بخواهیم بین شاخصه‌های اقتصادی و صنعت و دانشگاه‌ها تناسب برقرار کنیم باید برنامه‌ها، سرفصل‌ها یا رشته‌های درسی تغیر اساسی کنند. البته این موضوع را در آموزش عالی کشور مشاهده نمی‌کنیم.
تحولات آموزش نیاز جامعه کنونی
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه تناسب بین نیازهای بازار کار و رشته‌های تحصیلی در دانشگاه‌ها دنیا چگونه است، گفت: تحولات آموزش عالی لازمه عصر کنونی است. در حال حاضر بسیاری از دانشگاه‌های دنیا رشته‌های خود را تغییر می‌دهند. به این معنا که یک رشته تحصیلی را حدود ۵۰ سال حفظ نمی‌کنند. بنابراین تناسب مناسبی برقرار است.
صالحی عمران با اشاره به اینکه دانشگاه‌های جهان به ویژه در دوران تحصیلی کاردانی یا کارشناسی اصرار بر نگهداری رشته تحصیلی ندارند، ادامه داد: تامین نیروی انسانی کارآمد برای بخش‌های خصوصی و دولتی در گرو تحولات آموزشی است. این موضوع در دانشگاه‌های مطرح دنیا دیده می‌شود.
رئیس سابق دانشگاه فنی و حرفه‌ای با بیان اینکه رنکینگ جهانی نباید صرفا بر اساس تولید مقاله و دانش نظری باشد، تصریح کرد: مسئولیت پذیری اشتغال برای فارغ‌التحصیلان، توجه به اقتصاد و پیاده‌سازی اهداف دانشگاه نسل پنجم در رنکینگ جهانی حائز اهمیت دارد. به عنوان مثال حدود ۶۰ درصد دانشگاه‌های فنلاند به علت سیاست‌های آموزش این کشور، مهارتی هستند.
وی اضافه کرد: حرفه گرایی در آموزش عالی به معنای سوق دادن رشته‌های دانشگاهی به سمت نیازهای بازار کار است. این موضوع در کشورهای سویس، آلمان و اتریش به صورت مناسب اجرایی شده است.
توجه به نیازهای جامعه و صنعت کلیدواژه تاسیس رشته تحصیلی
صالحی عمران با بیان اینکه ایجاد رشته تحصیلی و بعد از آن ادامه تحصیل در آن رشته علت و تاریخچه‌ای دارد، گفت: شکل‌گیری و تاسیس یک رشته دانشگاهی، سرفصل و مبانی تحصیلی در آموزش عالی ایران به موضوع دانش بر می‌گردد. به این معنا که نحوه انتقال این دانش یا همان رشته دانشگاهی وابسته به نظر اعضای هیئت علمی و جامعه دانشگاهی است.
رئیس انجمن آموزش عالی ایران اضافه کرد: برای تاسیس رشته تحصیلی در دانشگاه باید استادان و فارغ‌التحصیل دانشگاهی گرد هم جمع شده و تصمیم بر ایجاد آن رشته در آموزش عالی بگیرند. همچنین شورای گسترش و برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و استادان سرفصل های آن رشته را تدوین می‌کنند. اگر دقت کنید، اسمی از کارفرمایان و صاحبان صنعت نیست.
وی ادامه داد: بنابراین از نظر تاریخی، شکل‌گیری یک رشته تحصیلی در ایران فقط به جامعه دانشگاهی بر می‌گردد. این موضوع در ادبیات امروز آموزش عالی دنیا جایی ندارد. هر چند که این روش با توجه به ظهور نسل‌های مختلف دانشگاهی دیگر پاسخگو نیست.
صالحی عمران گفت: شاید این مدل از طراحی رشته‌ها یا سرفصل‌ها برای نسل اول دانشگاه‌ها مناسب بود؛ چون قرار بود دانش یا اطلاعات در یک موضوع خاص به نسل جوان یعنی دانشجویان انتقال یابد؛ اما اکنون پاسخگو نیست.
این استاد دانشگاه مطرح کرد: در حال حاضر نسل‌های مختلف دانشگاه پژوهشی، کارآفرین، ارتباط با جامعه، مسئولیت پذیر در قبال اشتغال به وجود آمده‌اند. بنابراین نمی‌توان برای آموزش عالی با روش‌های قدیمی تعیین دروس یا تاسیس رشته سیاست گذاری کرد.
وی با بیان اینکه با توجه به تحولات جهان بیرون از آموزش عالی، دانشگاه‌ها هم باید تغییر کنند، گفت: خلاصه کنم، در گذشته فقط استادان و افرادی ذی نفع آموزش عالی تصمیم گیر بودند؛ اما اکنون باید باتوجه به نیازهای مختلف جامعه و صنعت و کارفرمایان تصمیم گیری شود.
صالحی عمران درباره پیشنهاد راهکارهایی برای حل مشکل ارتباط بین دانشگاه و نیازهای بازار بیان کرد: در مرحله اول، شوراهای برنامه ریز مانند شورای برنامه ریزی وزارت علوم و شوراهای گسترش باید به سیاست گذاری کلان در اسناد نظام آموزش عالی بپردازند. جهت گیری حرفه‌ای گرایی یا حرفه‌ای سازی باید در ایران اجرایی شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه فنی و حرفه‌ای در پایان خاطرنشان کرد: همچنین هیئت امنا دانشگاه‌های کشور نیز باید به نیازهای بازار کار توجه کنند و بر اساس آنها تصمیم گیری کنند.
انتهای پیام/
نظر شما