به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، توجه به نقش دانشگاه در تعلیم و تربیت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان یکی از نیازهای اساسی جامعه در کنار پیشرفت‌های علمی _ آموزشی و وظایف دانشگاه‌ها به‌شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید:
اختصاص اعتبار برای فعالیت‌های فرهنگی دانشگاهیان
سیاست‌گذاری در حوزه‌های تبیین بینش‌ساز، کنش‌ساز، گرایشساز و درنهایت تعالی‌بخش دانشجویان موضوعی است که دانشگاه آزاد اسلامی آن را سال ۱۴۰۰ آغاز کرد. در این راستا نیز اقدام به تدوین و اجرای طرح «اساتید و جهاد فرهنگی» کرده است.
اثرگذاری فرهنگی دانشگاه بر ۲۰ درصد دانشجویان
در سند تحول دانشگاه آزاداسلامی، چرخش تحولی از ناکارآمدی فرهنگی و تربیتی به اجتماع تربیتی، فرهنگی و هویتی قید شده است. بنابراین جهت‌دهی فرهنگی در تدریس دروس تخصصی، هدف نهایی طرح «اساتید و جهاد فرهنگی» معرفی شده است. موضوعی که به عقیده برخی کارشناسان اهداف آن به صورت کامل محقق نشده است.
عنایت اله شیخ حسینی معاون فرهنگی-دانشجویی دانشگاه آزاداسلامی واحد کرمان یکی از این کارشناسان فرهنگی است. وی در گفت‌وگو با ایسکانیوز گفت: شخصیت اصلی و تربیتی افراد زمانیکه وارد دانشگاه می‌شوند، شکل گرفته و دوران تربیتی آنان گذشته است. بیشتر شخصیت و نظام فکری آنان نیز در مدارس و تحت نظارت آموزش و پرورش شکل گرفته است.
وی با بیان اینکه شالوده اصلی تفکر افراد در خانواده و مدارس گرفته شده است، گفت: بنابراین تغییر شخصیت شکل گرفته، در محیط دانشگاه و توسط مسئولان بسیار سخت است؛ چرا که بسیاری از تعالیم فرهنگی و تربیتی باید قبلا صورت می‌گرفت و در این زمینه کوتاهی شده است.
شیخ حسینی معتقد است که دانشگاه می‌تواند بر هویت و شخصیت دانشجویانی اثر بگذارد که آنان نقش استاد و دانشگاه را پذیرفته باشند؛ اما متاسفانه هم اکنون تعداد قابل توجهی از دانشجویان تقریبا این دید را به نهاد علمی _ فرهنگی ندارند. در نتیجه تاثیرگذاری و فعالیت در حوزه تعلیم و تربیت به‌شدت سخت است. بعضا موضوعاتی در ذهن آنان می‌گذرد که در ذهن من مسئول فرهنگی، تحت هیچ شرایطی وجود ندارد.
این مسئول افزود: ما با برگزاری کلاس‌های توجیهی و تربیتی و فعالیت‌های فرهنگی شاید فقط بر ۱۰ تا ۲۰ درصد دانشجویانی که زمینه لازم برای پذیرا شدن تعالیم جدید را دارند، اثرگذاری مثبتی داریم و تقریبا بر ۸۰ درصد دانشجویان کنترل و مدیریتی نداریم. فعالیت‌های تربیتی، تبینی و ایجابی برای بخش عمده‌ای از دانشجویان سخت است. مگر اینکه فعالیت سلبی و قانونی انجام شود که این دسته فعالیت‌ها نیز پاسخگوی حوزه فرهنگی نیست.
وی با اشاره به اثرگذاری اساتید بر شکل‌دهی شخصیت فرهنگی دانشجویان تصریح کرد: دانشجویان متولیان فرهنگی و اعضای معاونت فرهنگی را به چشم مسئول نگاه می‌کنند. به عنوان مثال دانشجویان، بنده را به عنوان استاد و سرکلاس درس بیشتر قبول دارند تا زمانیکه در جایگاه معاون فرهنگی باشم. اگر دانشجویان اساتید را به عنوان معلم قبول داشته باشند؛ با آنان ارتباط برقرار می‌کنند. البته این ارتباط بین آنها و معاون فرهنگی شکل نمی‌گیرد. متاسفانه دانشجویان ذهنیت مثبتی نسبت به مسئولان فرهنگی ندارد.
شیخ حسینی درباره موضوع عدم تاثیر گذاری دانشگاه بر تعلیم و تریبت دانشجویان عنوان کرد: بهترین راهکار برای حل این مشکل، کمک گرفتن از اساتید است. متاسفانه بخش قابل توجهی از اساتید با سیاست‌های دانشگاه آزاداسلامی همسو نیستند. اگر این جمعیت اساتید با ما همسو بودن، به طور قطع اثرگذاری سیاست‌های فرهنگی بیشتر بود. در حال حاضر به جای اینکه ما بر روی شخصیت دانشجویان تاثیر بگذاریم، باید درگیر پرورش شخصیت اساتید باشیم. به امید اینکه آنان بعدا تاثیر مثبتی بر دانشجویان داشته باشند.
معاون فرهنگی دانشگاه آزاداسلامی واحد کرمان بیان کرد: حرفی که من مسئول فرهنگی با برگزاری چندین برنامه فرهنگی، بیان می‌کنم یا گفتمانی را ایجاد و بسط می‌دهم، سرکلاس درس با خم ابرو یک استاد به باد خواهد رفت.
وی درباره دومین راهکار برای افزایش نقش تربیتی و فرهنگی دانشگاه‌ها بر دانشجویان عنوان کرد: استادان و متولیان فرهنگی شخصیت و هویت بیشتری برای دانشجویان به ویژه آنانی مشکل دارند، قائل باشند؛ یعنی ابتدا باید با آنان روابط دوستانه برقرار کنند؛ سپس به شخصیت آنان اعتبار دهی شود. در نهایت نیز به تربیت فرهنگی آنان جهت‌دهی شود.
شیخ حسینی با اشاره به طرح‌های «اساتید و جهاد فرهنگی» و «جهت‌گیری فرهنگی در تدریس دروس تخصصی» بیان کرد: این طرح‌ها گستره وسیعی از اساتید را در بر نمی‌گیرد. استادانی که خودشان علاقمند باشند؛ در این طرح شرکت می‌کنند. در واقع آنانی که همسو با سیاست‌های حاکم بر دانشگاه آزاداسلامی هستند.
این کارشناس فرهنگی خاطرنشان کرد: البته اشکال این طرح نیز این است که هر استادی را نمی‌توان به عنوان مشاور فرهنگی _ تربیتی انتخاب کرد. این طرح‌ها شکست خورده نیستند؛ ولی دامنه اثرگذاری کمی بین استادان و دانشجویان دارند.
همکاری ۲۵۰ استاد با معاونت فرهنگی علوم و تحقیقات
یعقوب زراعت کیش معاون فرهنگی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاداسلامی یکی از افراد است که اعتقاد دارد طرح «اساتید و جهاد فرهنگی» خروجی مناسبی داشته است. وی به در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز گفت: ما گروه‌های تاثیرگذار و تاثیرپذیر در حوزه فرهنگی و تربیت فرهنگی_اجتماعی را شامل بخش‌های دانشجویی، استادی، فضای مجازی، محیط دانشگاه و خانواده می‌دانیم. این پنج قطب بر شخصیت فرهنگی دانشجویان موثر است. بنابراین ما فعالیت‌های خود را بر این محورها متمرکز کرده‌ایم.
وی با اشاره به توانمندسازی اساتید یا استفاده از ظرفیت و توان تخصصی آنان در حوزه تعلیم و تربیت بیان کرد: بر اساس سند تحول و تعالی دانشگاه آزاداسلامی، مقوله‌های تعلیم و تربیت به عنوان مکمل یکدیگر شناخته شده‌اند. در این مسیر، اساتید نقش پررنگی برعهده دارند. به این معنا که وظیفه آنان در دانشگاه محدود به تعلیم نخواهد بود. بلکه علاوه بر آن، موضوعات فرهنگی و تربیتی هم باید دنبال کند.
زراعت کیش افزود: البته کارگاه‌های مختلفی برای توانمندسازی استادان برگزار می‌شود که در قالب طرح «اساتید همیار فرهنگی» است. در حال حاضر حدود ۲۵۰ نفر از اعضای هیئت علمی با معاونت فرهنگی همکاری دارند. برخی از این اساتید به عنوان استاد راهنما در کرسی‌های آزاداندیشی، مشاور کانون‌های فرهنگی، نشریات مشغول فعالیت هستند.
این مسئول ادامه داد: فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه آزاداسلامی به سمت و سوی برنامه‌محور بودن پیش می‌رود تا بتوان بر فعالیت فرهنگی و ابعاد اجتماعی_فرهنگی دانشجویان تاثیر گذاشت.
وی با رد برخی انتقادات وارده به طرح «اساتید و جهاد فرهنگی» مبنی بر اینکه این طرح فقط جمعیت محدودی از اساتید را شامل می‌شود، گفت: زمانیکه ۲۵۰ استاد در یک واحد دانشگاهی در این طرح شرکت می‌کنند، یعنی جمعیت قابل توجهی از استادان با تفکرات و طیف فکری مختلف با ما همکاری دارند. به عقیده بنده این طرح فقط شامل طیف خاصی از استادان نیست.
زراعت کیش بر این باور است که شاید در گذشته دانشگاه نمی‌توانست تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر شخصیت اجتماعی دانشجویان بگذارد؛ اما با تغییر سیاست‌های فرهنگی دانشگاه آزاداسلامی این مشکل حل شده است. دانشجویان کارشناسی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد جمعیت دانشجویی را تشکیل می‌دهند که به صورت مستقیم و غیر مستقیم با برنامه‌های فرهنگی در ارتباط هستند.
انتهای پیام/
نظر شما