محمدمهدی همایون معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز درباره تحول ساختار دانشی دانشگاه‌ها در حوزه علوم انسانی دانشگاه آزاد اظهار کرد: من در بدو ورود به دانشگاه آزاد، این سوال برایم مطرح شد که چرا گروه‌های علمی دانشگاه آزاد فقط در کف واحدها هستند. ما ساختار اداری را از کف واحد تا معاون و رئیس دانشگاه بالا آوردیم؛ اما ساختار علمی فقط در سطح اتفاق می‌افتاد و این موضوع سبب می‌شود که گروه‌های علمی بدون ارتباط با گروه‌های متناظر خود در کشور، جریان علم را پیش ببرند. مثلا یک گروه علوم اجتماعی یا اقتصاد در واحدی در شیراز و واحدی در ابهر یکدیگر را نمی‌شناختند و نظام و سازوکاری نداشتند.

وی افزود: این ایده من با طرح دکتر طهرانچی همزمان شده و سبب شده که این موضوع را جدی‌تر پیگیری کنیم. در این راستا، نظام‌نامه نظام دانشی در شورای دانشگاه آزاد به بحث و بررسی گذاشته خواهد شد. هم‌اکنون مجموعه گروه‌های دانشی کلاسیک و سنتی متناظر با رشته‌هایی که داریم مثل مدیریت، علوم سیاسی و محیط زیست شکل گرفته است. در واحدها بر اساس تعداد اعضای هیئت علمی، دانشجو و امکانات تخصیص داده می‌شوند و ما به ازای آن در استان گروه استانی شکل گرفته و با همین نام در معاونت یک گروه کشوری شکل می‌گیرد. رشته به شکل هرمی اداره می‌شود. بالای سر این جریان هدایت رشته، دیگر دانشکده وجود ندارد. از این جهت به سمت یک دانشگاه گروه‌محور حرکت می‌کنیم. یکی از ویژگی‌های مهم تحول علمی در دانشگاه‌ها این است که گروه‌ها بتوانند حرف نهایی را بزنند و کار را جلو ببرند.

همایون خاطرنشان کرد: دانشکده‌ها در کنار گروه‌ها و با ماموریتی متفاوت‌ از گروه‌ها شکل می‌گیرند. هدف از این اقدامات عبارتند از حفظ تحولات رشته برای پرداختن به موضوع و مسئله جامعه و این که چه چیزی مسئله است و چکار باید کرد. دانشجو آموزش را در گروه می‌گذراند و وقتی در پایان‌نامه به سراغ مسئله می‌رود، به دانشکده منتقل می‌شود. دانشکده متولی مسئله است و فقط منحصر به یک گروه نیست. با توجه به مسئله گروه‌های مختلف را دعوت می‌کند. اینجا گروه‌ها همکار دانشکده می‌شوند؛ اما در رشته خودشان گروه‌ها صاحب اختیارند و کارشان را انجام می‌دهند با همان نظامی که گروه‌ها در واحد، استان و معاون سطح کشوری فعالیت می‌کردند، دانشکده‌ها هم فعالیت می‌کنند.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد تصریح کرد: بررسی ما از استان‌ها به اتمام رسیده، تشخیص این که هر استان چه قابلیت‌هایی دارد و ابلاغ آن انجام شده است. استان‌ها اسامی رئیسان دانشکده‌هایشان را فرستاده‌اند و نظامنامه دانشی تدوین خواهد شد. نظام‌نامه برای هر چهار معاونت تخصصی دانشگاه آزاد به تصویب خواهد رسید. یکی از جدی‌ترین اهداف این طراحی و این نظام هرمی برای رشته‌ها، تاسیس رشته‌های بین رشته‌ای بود. میان‌رشته‌ای نه تنها برای رشته‌های علوم انسانی و هنر، بلکه بین رشته‌های ذیل معاونت‌های مختلف دانشگاه آزاد.

وی تاکید کرد: هر گروهی باید بتواند در قالب دانشکده، برنامه‌های توسعه‌ای خود را پیش ببرد، یکی از جدی‌ترین آن برنامه‌ها ایجاد پیوند برنامه درسی میان رشته‌ای است. این توقع از علوم انسانی که متناظر با سایر علوم به محصول برسد، به جا نیست. فاصله علوم انسانی تا رسیدن به کاربرد، خیلی طولانی‌تر از سایر علوم است. به نظر من، کاربرد علوم انسانی می‌تواند از طریق سایر علوم خود را نشان بدهد. مثلا در فناوری تلفن همراه ۹۰ درصد علوم انسانی مشاهده می‌شود. از فلسفه این فناوری گرفته تا کارکردهای آن و قسمت فنی سهم کمتری دارد.

همایون گفت: علوم انسانی اینگونه خود را وارد علوم فنی و زندگی بشر کرده است. باید به علوم انسانی اینگونه نگاه کرد. باید بتوانیم در دانشگاه آزاد که با داشتن رشته‌های متنوع جامع است و گستره کشوری وسیعی دارد، باب همکاری علوم مختلف را باز کنیم. دانشگاه آزاد می‌تواند باب گفتگو علوم انسانی و سایر رشته‌ها را راه بیندازد. در حوزه علوم انسانی، رشته‌های کارشناسی باید به سمت کاربردی شدن برود و از طرف دیگر رشته‌های تحصیلات تکمیلی به سمت اسلامی و حکمی شدن برود. علوم انسانی ما هم‌اکنون وارداتی است و علوم انسانی وارداتی نمی‌تواند مشکلات کشور ما را حل کند.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد افزود: علل عقب‌ماندگی ما در علوم انسانی پیشینه تاریخی دارد. غربی‌ها وقتی به علوم انسانی اسلامی ایرانی دست پیدا کردند، فقط علوم مبنایی نبود بلکه علومی بود که به کاربرد هم رسیده بود. نحوه تلفیق و نزدیک کردن این علوم به یکدیگر را هم از ما گرفتند. ما در دوران تمدن اسلامی، توانسته بودیم علوم را به فناوری برسانیم. غربی‌ها همین مسیر را امتداد دادند. برخی مواقع به افراط رفتن عده‌ای به دیدن حقیقت کمک می‌کند. مانند نماهای ساختمان‌ها در شهر که به صورت افراطی به سمت غربی ها رفت.

وی در پایان اظهار کرد: در نظامی که برای مدیریت رشته‌ها در کشور فراهم کرده‌ایم، کم کم به سراغ رشته‌هایی می‌رویم که در حال حاضر امکان کاربردی شدن دارند. براین اساس دانشجویان گزینش شده و پس از فارغ‌التحصیلی می‌توانند در حرفه مرتبط با علوم انسانی مشغول به کار شوند. اگر بخواهند ادامه تحصیل دهند باید رشته مرتبط با علوم اسلامی تعریف کنیم.

انتهای پیام/