صندلیهای دانشگاههای ایران، شاهد حضور دانشجویانی بوده که در حساسترین برهههای تاریخی کشور، نقشی تعیینکننده ایفا کردهاند. واقعه ۱۶ آذر ۱۳۳۲، نقطه عطفی در تاریخ جنبش دانشجویی ایران است؛ زمانی که دانشجویان دانشگاه تهران در اعتراض به حضور کرمیت روزولت و ریچارد نیکسون، عاملان کودتای ۲۸ مرداد، به پا خاستند و سه تن از آنها به شهادت رسیدند.
این حرکت آغازگر مسیری شد که در جریان انقلاب اسلامی به اوج خود رسید. تحصنهای تاریخی دانشجویان در دانشگاه تهران و مرکز دانشگاهی علوم پزشکی مشهد، نقشی کلیدی در پیروزی انقلاب داشت. پس از انقلاب نیز، دانشجویان با تأسیس خودجوش جهاد سازندگی، پیشگام خدمترسانی به مناطق محروم شدند و در دوران دفاع مقدس، چهرههای شاخصی چون شهید علمالهدی در هویزه و شهید احمد متوسلیان، نمونههای درخشانی از حضور موثر دانشجویان در عرصه دفاع از کشور را به نمایش گذاشتند.
این میراث غنی نشان میدهد که دانشجویان همواره در خط مقدم تحولات اجتماعی و سیاسی کشور بودهاند. اما امروز، جنبش دانشجویی با چالشها و آفتهای جدی روبروست. عدم اعتقاد به کار تشکیلاتی، یکی از مهمترین این آسیبهاست. رهبر معظم انقلاب همواره بر اهمیت تشکلهای دانشجویی تأکید کرده و آن را فرصتی برای کسب مهارتهای گوناگون سیاسی و اجتماعی دانستهاند. کار تشکیلاتی، بستری برای همافزایی و یادگیری از تجربیات یکدیگر فراهم میکند و میتواند به رشد و بالندگی جنبش دانشجویی کمک کند.
ناامیدی، آفت دیگری است که باید با آن مقابله کرد. تاریخ ایران مملو از چهرههای درخشان علمی از ابوعلی سینا تا شهید احمدی روشن و شهید شهریاری است. این میراث غنی باید الهامبخش نسل جدید دانشجویان برای تلاش و پیشرفت باشد. هر دانشجو با مطالعه و تلاش مستمر میتواند در رشته تخصصی خود به قلههای موفقیت دست یابد و برای جامعه مفید باشد.
سطحینگری، چالش دیگری است که جنبش دانشجویی امروز با آن مواجه است. دانشجو باید کنشگر، مطالبهگر و دغدغهمند باشد، اما این مطالبهگری باید همراه با آگاهی، مطالعه و ارائه راهکارهای عملی باشد. در کلاسهای درس، شنیدن حرفهای بدون منطق و اشتباه نباید بدون پاسخ بماند. دانشجو باید با مطالعه و آگاهی، به نقد منطقی و ارائه راهحل بپردازد.
برای احیای نقش تاریخی جنبش دانشجویی، باید از خودمان شروع کنیم. تقویت کار تشکیلاتی، مطالعه عمیق و مستمر، پرهیز از سطحینگری، و حفظ امید و انگیزه برای پیشرفت، میتواند جنبش دانشجویی را به جایگاه واقعی خود بازگرداند. نقد منصفانه همراه با ارائه راهکار، و تلاش برای اصلاح از درون، راه رسیدن به این هدف است.
امروز، میراث درخشان جنبش دانشجویی ایران، مسئولیتی سنگین بر دوش نسل جدید دانشجویان قرار داده است. تداوم این مسیر پرافتخار، نیازمند بازگشت به اصول اساسی کنشگری دانشجویی، یعنی آگاهی، تشکلگرایی، مطالبهگری هوشمندانه و امید به آینده است. با عنایت الهی و تلاش مستمر، میتوان این مسیر را ادامه داد و برگ زرین دیگری بر تاریخ پرافتخار جنبش دانشجویی ایران افزود.
فاطمه کلانتری - فعال دانشجویی
انتهای یادداشت/
نظر شما