گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز- روز گذشته و در جریان برگزاری نود و هفتمین دوره جوایز اسکار در سالن تئاتر دالبی هالیوود لس آنجلس انیمیشن کوتاه ایرانی «در سایه سرو» توانست برای نخستین بار به نمایندگی از ایران در این بخش شرکت کند و در کنار آثاری چون «مردان زیبا»، «آب نبات جادویی»، «سرگردان و شگفت انگیز» و «اوه!» برای کسب جایزه اسکار بهترین انیمیشن کوتاه رقابتی سخت داشته باشد که در کمال شگفتی اسکار بهترین انیمیشن کوتاه را از آن خود کرد.
این انیمیشن از تولیدات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که ساخت آن را شیرین سوهانی و حسین ملایمی که هردو دانشآموخته کارشناسی ارشد کارگردانی انیمیشن از دانشگاه هنر تهران هستند بر عهده داشتند.
سوهانی و ملایمی پس از دریافت تندیس اسکار طی صحبت هایی دو پهلو گفتند:
«حرفم را باور بکنید یا نکنید اتفاق سورئالی است. پرواز ما فقط سه ساعت پیش در لس آنجلس نشست. در حقیقت ما تا دیروز ویزا نگرفته بودیم بنابراین خیلی ناامید بودیم و حالا اینجا هستیم و مجسمه اسکار در دستمان است.
حقیقت این است که توانستیم این فیلم را تحت شرایط غیرعادی کشورمان بسازیم که این یک معجزه است و اگر ادامه دهیم و ایمان داشته باشیم معجزه اتفاق میافتد.
ما فیلممان و این جایزه با ارزش را تقدیم میکنیم به تمام کسانی که قهرمانانه هنوز در نبردهای درونی و بیرونی خود مبارزه میکنند و هیچکس درباره این نبرد نمیداند. همچنین این جایزه را تقدیم هموطنان ایرانی خود میکنیم که هنوز در رنج به سر میبرند.»
حالا اگر از بیحجاب ظاهر شدن شیرین سوهانی در مراسم که به نمایندگی از ایران برای دریافت اسکاری که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تولید شده بگذریم موضوع صادر نشدن ویزا تا یک روز قبل از مراسم اختتامیه و رسیدن به لس آنجلس تنها 3ساعت پیش از مراسم، موضوعیست که انگشت اتهام آن به دلیل وضع تحریم علیه کشورمان باید به سوی خود آمریکا روانه باشد.
از طرفی اشاره به شرایط غیرعادی کشور و معجزه خواندن ساخت انیمیشن در این شرایط موضوعیست که سازندگان این اثر باید درباره این صحبت خود شفاف سازی کنند که منظورشان کدام شرایط غیرعادی است؟ اگر منظور مشکلات اقتصادی در سایه تحریم هاست که بازهم انگشت اتهام به سوی خود آمریکاست.
همچنین سازندگان این انیمیشن کوتاه در مصاحبه با رسانههای معاند از جمله صدای آمریکا هزینهها و روند تولید و پخش این فیلم را کاملا مستقل و توسط خودشان بیان کردند و هیچگونه نامی از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نبردند.
از طرفی جای خوشحالی دارد که «در سایه سرو» پرچمدار دریافت تندیس اسکار به نمایندگی از ایران شد نه فیلم زیرزمینی «دانه انجیر معابد» ساخته محمد رسول اف که اگر چنین اتفاقی میافتاد ممکن بود وضعیت جریان اسفبار فیلمسازی در ایران اسفبارتر شود و فیلمسازان کشورمان دیگر به قوانین و دریافت مجوز اقدام نکنند و تولیدات خود را بدون توجه به قوانین برای شرکت در فستیوال های جهانی بسازند.
«در سایه سرو» یک انیمیشن صامت ۲۰ دقیقهای است که با تکنیک دو بعدی و کاملا دستی -نقاشیهای دستی- ساخته شده است؛ تکنیکی که یکی از دشوارترین تکنیکهای انیمیشن سازی است و زمان زیادی را برای تولید صرف میکند.
این انیمیشن کوتاه که در ابتدا «دختر جنوب» نام داشته مضمونی ضدّجنگ دارد و در نقد آسیبهای جنگ است. درباره پیچیدگی روابط عاطفی در یک خانواده آسیب دیده از دوران جنگ؛ خانوادهای متشکل از یک پدر و یک دختر که در منطقهای دورافتاده در حاشیهی خلیج فارس زندگی میکنند. پدر که در دوران جنگ ناخدای یک لنج غیرنظامی بوده است، در زمان حمله جنگندهها دچار اختلال استرس پس از سانحه یا بیماری پی تی اس دی میشود و همین اختلالات عصبی است که کل زندگی دخترک را تحت تاثیر قرار میدهد. پدر هر از گاهی دچار تشنج میشود و با تنها دخترش که مراقبت اوست ناخواسته بدرفتاری میکند تا جایی که یک روز دختر تصمیم به ترک او میگیرد، اما ورود مهمان ناخواندهای به زندگی آنها مسیرشان را تغییر میدهد…
«در سایه سرو» انیمیشنی صامت و بدون دیالوگ است اما با استفاده از موسیقی بومی و سازهای شرقی و به کارگیری و طراحی صداهای مختلف در فیلم، جای خالی دیالوگ را پر میکند و خیلی هم بر استعاره و تفاسیر فرامتنی تاکید دارد.
این انیمیشن در بیش از ۱۰۰ جشنواره بینالمللی حضور داشت و بیش از ۲۰ جایزه از جمله جوایز بهترین انیمیشن از جشنوارههای مورد تأیید آکادمی اسکار مانند ترایبکا، لسآنجلس، اسپارک و انیمایو را به دست آورد و با استقبال گسترده جامعه جهانی فیلم روبرو شده است.
همچنین فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در صفحه ایکس خود دریافت اسکار بهترین انیمیشن کوتاه برای این انیمیشن «در سایه سرو» را به تیم سازنده آن تبریک گفت و نوشت:
«افتخار بزرگی برای هنر و سینمای ایران! تبریک به تیم خلاق «زیر سایه سرو» برای درخشش در اسکار. این موفقیت نشاندهنده عمق فرهنگ و هنر ایرانی در عرصه جهانی است. به امید موفقیتهای بیشتر سینمای کشورمان.»
پیش از این اصغر فرهادی برای فیلمهای «فروشنده» و «جدایی نادر از سیمین» موفق به دریافت اسکار شده بود و فیلم «بچههای آسمان» مجید مجیدی از تولیدات کانون در سال ۱۹۹۹ جزو پنج نامزد نهایی اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد و فیلم «در آغوش درخت» به کارگردانی بابک خواجهپاشا نیز دیگر فیلم کانون بود که بهعنوان نماینده رسمی ایران برای اسکار ۲۰۲۵ معرفی شد.
هرچند که کسب یک افتخار و موفقیت در عرصه جهانی برای کشورمان موجب شادمانی و غرور همه ایرانیان خواهد شد اما خوب است تا شرکت کنندگان در عرصه رقابت های جهانی بیشتر نسبت به عرق وطن پرستی خود اهتمام داشته باشد و انگشت اتهام را به جای اشاره به خودی به سوی پدیدآورنده تحریمها و مشکلات یعنی آمریکا بگیرند.
کیانوش رضایی خبرنگار حوزه سینما و فعال رسانه*
انتهای پیام/
نظر شما