گروه بین الملل ایسکانیوز- پیش از این مقاله ای نوشته بودم که در آن تأکید کردم تصمیم آمریکا، اسرائیل و ترکیه برای ایجاد تحولات و تغییر نظام در سوریه (شتاب زده) گرفته شده است. چه بسا دلیل آن نزدیک بودن تاریخ ورود رئیس جمهور جدید آمریکا (ترامپ) و ترس از بر هم خوردن گزینه ها از جهت های مختلف بود.

این (شتاب زدگی) باعث شد تا گروهی مسلح بنام هیئت تحریر الشام ـ متشکل از 16 گروه با رویکردهای مختلف ـ که از سوی همه کشورها در رده ی گروههای (تروریست) طبقه بندی شده است و هیچ تجربه ای در اداره (دولتی) ـ که بحران های آن به وسعت نقشه آن است ـ، ندارد، با تغییر ظاهر و بر تن کردن لباس جدیدی بر تن رهبر آن، مکلف به انجام این مأموریت شود.

کاملا روشن بود که این مرد (احمد الشرع) سر رشته ای از اصول و ساختار پایه های دولت ندارد و از عهده ی مقابله با چالش های بزرگی که سوریه از آن رنج می برد، بر نمی آید. به نظر می رسد که او دیدگاه های خود را بیان می کند، نه دیدگاه (رئیس یک دولت) را، چرا که اظهارات وی در روزهای نخست تحویل گرفتن اداره کشور به این گونه است:

1 ـ (ما دشمنی با اسرائیل نداریم) جمله ای که عموما احساسات ملتهای عربی و اسلامی و به نحو خاص ملت سوری را برانگیخته است، از آن رو که فرهنگ آنها دشمنی با اسرائیل و حمایت از مقاومت است.

2 ـ (ما آمدیم تا نفوذ ایران را از بین ببریم) و فراموش کرد که ایران کشوری بزرگ و تأثیرگذار و دارای عمق استراتژیک در منطقه است و مخالفت آشکار با آن درست نیست.

3 ـ (ما طرفدار سینه زنی و گریه زاری نیستیم) آئین و مناسکی که کاملاً روشن است توسط شیعیان ـ که در سراسر سوریه، عراق، لبنان و ترکیه پراکنده اند ـ انجام می شود (یعنی کشورهای اطراف سوریه( واین اعلام دشمنی و بیزاری جستن او از شعائر آنها است. که باعث تحریک دشمنی و چه بسا ترس و هراس شیعیان از این که جولانی با آموزه های داعش جلو آمده و قصد انتقام از آنها را دارد.

4 ـ ( آمده ایم تا جلوی نفوذ حزب الله را بگیریم) و این اعلام دشمنی و خصومت آشکار با یک جناح مقاومت است که بیش از یک سال، از مقاومت در غزه حمایت کرد و عزیزترین رهبران خود را در این راه قربانی کرد، و این سؤال در ذهن نقش می بندد که راز دشمنی با حزب الله چیست؟ به خصوص که حضور و حامیان آن در کنار سوریه هستند.

5 ـ بیان مفصل سوابق خود، و همکاری هایش با سازمان های تروریستی در عراق، و بیعت با رهبران ارشد تروریستی، و داشتن پست های عالی در همکاری با گروههای تروریستی، و سپس اظهار پشیمانی و ندامت. و این برای تبرئه و بی گناه بودن وی در ذهن جهانیان کافی نیست.

اینها ممکن است برخی از اظهارات رئیس جمهور جدید سوریه باشد و به طور قطع اظهارات دیگری نیز وجود دارد، اما اجازه دهید به عملکرد کلی ماه های نخست اداره این سازمان نگاه کنیم.

1 ـ به اسرائیل اجازه داده شد تا به تسلیحات ارتش سوریه حمله کند و دولت را «بی دندان» و بدون سلاح باقی گذاشت و فرصت کافی برای اسرائیل فراهم کرد تا مناطق جدیدی را بدون واکنش قابل توجهی اشغال کن

2 ـ ارتش سوریه را منحل کرد و آنها را بدون حقوق رها کرد. آنها چگونه نیازهای خانواده خود را تامین خواهند کرد؟

3 ـ اعضای نهادهای امنیتی را اخراج کرد.

4 ـ 60 درصد کارمندان دولت را اخراج کرد. این افراد چگونه زندگی خواهند کرد و سرنوشت خانواده های آنها چه خواهد شد؟

5 ـ تاکنون حقوقی به بازنشستگان پرداخت نشده است.

6 ـ بسیج فرقه ای، بدون فرهنگ و صحبت از همزیستی و باز کردن صفحه ای جدید، صحنه ی سوریه را شعله ور کرده است.

7 ـ مشارکت ندادن و عدم توجه به هیچ یک از شخصیت های سیاسی (اپوزیسیون) که در کنفرانس هایی علیه دولت منحله شرکت کرده اند.

8 ـ اعطای مناصب و درجات عالی نظامی به عناصر مسلح خارجی و ظاهر شدن آنها در لباس افغانی و با سابقه تروریستی شناخته شده، باعث شد تا "تغییر ظاهر" هویت خود را از دست بدهد واین گروه را نسخه ای از (داعش) معرفی کند!

9 ـ فراخواندن تعداد زیادی از مهاجران سوری به بازگشت بدون ایجاد فرصت شغلی و معیشت موجب گسترش فقر و نارضایتی شده است.

10 ـ مشکل کردها حل نشده است، زیرا حتی اگر دولت جدید بخواهد به کردها منطقه خود مختاری بدهد، این مسأله با عدم رضایت ترکیه مواجه خواهد شد، بنابراین بحران را بدتر می کند.

11 ـ بسیج فرقه ای علیه شیعیان، دروزی ها را که خود را مدیون اسماعیلیان و دولت فاطمی (شیعه) مصر می دانند، تحت تأثیر قرار داد.

12 ـ دولت جدید نتوانست هویتی مدنی از خود ارائه دهد تا سایر کشورها بتوانند به آن کمک کنند، چرا که آنها همچنان با چیزی که بیشتر شبیه یک "جناح مسلح" است روبرو هستند .

13- استقبال ترکیه از تحولات سوریه و ظاهر شدن وزیر امور خارجه ترکیه در حال تردد با خودروی جولانی، خشم و ناراحتی دیگر کشورها را به همراه داشت، زیرا ترکیه هویت اخوان المسلمینی دارد که مصر، اردن، عربستان سعودی و امارات را آشفته می کند. و این مسأله صحنه را در سوریه دشوارتر می کند.

14 ـ وقتی برخی اطراف مانند مناطق علوی، دروزی و حتی کردها، احساس خطر کرده و از خود واکنش نشان دادند و ارتش (منحل شده) و قشر فقیر به آنها ملحق شدند، نیروهای امنیتی دولت جدید به دلیل تعدد اعتقادات نتوانستند به طور حرفه ای بحران را کنترل کنند و گروههای زیادی از جوانان با عقاید طائفی تندگرایی به آنها پیوسته تا درگیری به یک درگیری مذهب گرایی و کشتار بر اساس عقیده مبدل شد نه ایجاد امنیت لذا خونهای زیادی در سوریه ریخته شد.

15 ـ دولت جدید پوشش رسانه ای مناسبی برای خود فراهم نکرد و به این مسأله بی توجهی نمود لذا شاهد تقابل اراده ها و فراافکنی های فرقه ای شدیم .

16 - عدم هماهنگی و انسجام اسرائیل و آمریکا با تحولات جدید در سوریه موجب شد تا حتی کشورهای هم سو با آمریکا نیز در حمایت از دولت جدید سوریه به اتفاق نظر واحدی دست نیابند .

به طور خلاصه، آنچه در سوریه اتفاق افتاد در واقع به جای حل بحران ، عوامل تنش را در منطقه بیشتر کرد و ما را در چاله ای عمیق از درگیریهای فرقه ای، قومی و دخالت خارجی انداخت ، که بیشترین سود را از تحولات جدید سوریه فقط رژیم صهیونیستی کسب کرد.

تا این رژیم بواسطه حاکمان تازه به دوران رسیده دمشق ، به اهداف شوم خود در سوریه و شاید در منطقه دست یابد.

بخصوص در شرایطی که سوریه از بحران های زیادی رنج میبرد . از بحران مالی گرفته ، تا بحران بی هویتی و ضعف دفاعی و ترکیه که خود از مهره های اصلی بحران سوریه است بدون شک به زودی به بزرگترین بازنده بحران خواهد شد و چه بخواهد یا نه مجبور خواهد شد برای حفظ امنیتش ، ارتش خود را وارد سوریه کند، و برخی دیگر از کشورهای همسایه سوریه همچون اردن نیز برای جلوگیری از هرج و مرج داخلی مجبور به واکنش نشان دادن خواهد شد.

با این حال متأسفانه، میزان محکومیت ها از سوی بسیاری از کشورهای عربی در قبال قتل‌های مبتنی بر هویت مذهبی در مناطق علوی نشین الساحل سوریه بسیار اندک و (متواضع) است که این مساله باعث افزایش کشتار بیشتر بی گناهان شده است.

اجلاس کشورهای همسایه سوریه در عمان که با حضور عراق برگزار شده بود نیز به دلیل اختلاف دیدگاه ها و تلاش ترکیه برای «کسب انحصاری نمایندگی امور» در دولت انتقالی جدید سوریه، سود چندانی به دنبال نداشت.

ناگفته نماند ابو محمد الجولانی در مصاحبه قبلی با الجزیره اشاره کرده بود که علویان منطقه ساحل سوریه (لاذقیه) هیچ ارتباطی با اسلام ندارند و بنابراین کشتن آنها جایز است.

صادقانه بگویم، برای برخورد با تحولات سوریه ، منطقه نیاز به عقل رشید و منطقی حکیم دارد که این در حال حاضر در کشورهای عربی ما وجود ندارد.

*رییس مرکز پروژه های راهبردی الاتحاد در عراق

انتهای پیام/