به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، امروز، در روز غمبار شهادت نخستین پیشوای شیعیان، امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام، فرصتی است تا به ریشه‌های شکوه شخصیتی آن امام همام بنگریم؛ شخصیتی که همچون خورشیدی فروزان، تاریخ اسلام را با نور عدالت، شجاعت و حکمت خویش روشن ساخت.

اما پشت این اقیانوس بی‌کران فضیلت، دست پرورده دامان پرمهر بانویی استثنایی است: فاطمه بنت اسد، مادری که نهال وجود مولی‌الموحدین را در خاکِ ایمان، آزادگی و عشق به خدا پرورش داد.

فاطمه بنت اسد، از نخستین بانوانی که به رسالت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله ایمان آورد، نه تنها پرورش‌دهنده جسم امام علیه السلام بود، بلکه جان او را با ارزش‌های نابِ توحید، ایثار و مسئولیت‌پذیری آبیاری کرد. او که خود در دامان بنی‌هاشم رشد یافته بود، فرزندش را با روحیه‌ای قوی، ذهنی پرسشگر و قلبی سرشار از محبت به انسان‌ها تربیت کرد. شاید همین آموزه‌ها بود که علی علیه السلام را به «انسان کامل» تبدیل نمود؛ کسی که در میدان نبرد، اسطوره شجاعت بود و در عرصه قضاوت، نماد عدالت، و در مناجات‌های شبانه، تجلی بندگیِ بی‌همتا.

در این روز، گرامی‌داشت یاد امیرالمومنین، تنها مرور رنج‌های شهادت او نیست، بلکه درسی است از نقش بی‌بدیلِ تربیت مادرانی که با آگاهی و عشق، فرزندانی آسمانی می‌پرورانند. فاطمه بنت اسد به جهان آموخت که مادران، نخستین معماران تمدن‌های جاودانه‌اند.

این گزارش را با اندکی تامل در زندگی بانوی قریش، فاطمه بنت اسد، و میراث تربیتی او پی می‌گیریم؛ میراثی که علی علیه السلام را نه فقط پرچمدار جنگ‌ها، که پرچمدار مهربانی و حکمت در تاریخ ساخت.

نقش فاطمه بنت اسد در تربیت حضرت علی علیه السلام

فاطمه بنت اسد، مادر حضرت علی علیه السلام، از بانوان بزرگ و با فضیلت تاریخ اسلام است که در راه اسلام فداکاری‌های بسیاری کردند.
وی از قبیله بنی‌هاشم و از خاندانی اصیل و با شرافت بود. ایشان از کودکی حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله را تحت سرپرستی خود داشتند و پس از بعثتش، از اولین کسانی بودند که به ایشان ایمان آوردند. این ایمان و فداکاری، تأثیر عمیقی بر تربیت حضرت علی علیه السلام گذاشت.

در منابع تاریخی چون اعلام الوری بأعلام الهدی، طبرسی، آمده است: پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله به فاطمه بنت اسد احترام بسیاری می‌گذاشتند و ایشان را به عنوان مادری مهربان و فداکار می‌ستودند که این محبت، نشان‌دهنده جایگاه والای این خانواده در اسلام است.
در کتاب مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب آمده است: حضرت علی علیه السلام از کودکی تحت تأثیر ایمان و اخلاق مادرش قرار داشتند و این تربیت، پایه‌های شخصیت والای ایشان را شکل داد.

فاطمه بنت اسد به حضرت علی علیه السلام آموخت که چگونه در زندگی، عدالت، مهربانی و فداکاری را سرلوحه کار خود قرار دهند.
پس از وفات فاطمه بنت اسد، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با دستان خود کفن ایشان را آماده کردند و در قبر ایشان خوابیدند تا از فشار قبر در امان بمانند. این واقعه نشان‌دهنده مقام والای فاطمه بنت اسد نزد پیامبر صلوات الله علیه است. منبع: بحار الانوار، مجلسی

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله حضرت علی علیه السلام را از کودکی تحت سرپرستی خود گرفتند و ایشان را به عنوان برادر و وصی خود معرفی کردند. حضرت علی علیه السلام در محیطی رشد کردند که محبت، ایمان و فداکاری در آن جریان داشت. این محیط، تأثیر عمیقی بر شخصیت ایشان گذاشت و ایشان را به الگویی برای خانواده‌دوستی و ساده‌زیستی تبدیل کرد.

حضرت علی علیه السلام از کودکی با ساده‌زیستی و قناعت آشنا شدند. مادر بزرگوارش به او آموخت که زندگی مادی را وسیله‌ای برای رسیدن به اهداف والای الهی بدانند.

در روایات آمده است که حضرت علی علیه السلام حتی در دوران خلافت، زندگی ساده‌ای داشتند و همواره به فقرا و نیازمندان کمک می‌کردند.
معروفی کارآموز: توصیه‌های امام علی علیه السلام در نامه ۳۱ نهج‌البلاغه درباره رفتار با خانواده، نشان‌دهنده تربیت او در دامان پر مهر مادری چون فاطمه بنت اسد و حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.

امیرالمومنین علی علیه السلام می‌فرمایند:
«وَ أَکْرِمْ عَشِیرَتَکَ فَإِنَّهُمْ جَنَاحُکَ الَّذِی بِهِ تَطِیرُ، وَ أَصْلُکَ الَّذِی إِلَیْهِ تَصِیرُ، وَ یَدُکَ الَّتِی بِهَا تَصُولُ...»، «و خویشاوندان خود را گرامی بدار؛ زیرا آنان بال‌های تو هستند که با آنها پرواز می‌کنی، و ریشه‌های تو هستند که به سوی آنها بازمی‌گردی، و دست‌های تو هستند که با آنها نیرومند می‌شوی...»

این بخش از نامه، نه تنها راهنمایی برای زندگی خانوادگی که نخستین مدرسه انسان سازی است، بلکه الگویی برای تحکیم روابط انسانی است.
ایشان تأکید می‌کنند که رفتار اخلاقی با اعضای خانواده، پایه‌های شخصیت فردی و اجتماعی را می‌سازد.

امیرالمومنین به امام حسن علیه السلام می‌فرمایند که با خانواده خود با محبت و دلسوزی رفتار کند، احترام به اعضای خانواده، به ویژه والدین، از وظایف اصلی هر فرد است و مسئولیت‌پذیری و عدالت در رفتار با اعضای خانواده نشان‌دهنده نگاه عمیق ایشان به نقش خانواده در تربیت انسان‌های والاست که نه تنها زندگی فردی را بهبود می‌بخشد، بلکه جامعه را نیز به سمت صلح و آرامش سوق می‌دهد.

در دنیای امروز که گاه روابط خانوادگی تحت تأثیر فشارهای زندگی مدرن تضعیف می‌شود، توصیه‌های امام علی علیه السلام همچون راهنمایی ارزشمند، ما را به بازنگری در رفتار خود با خانواده دعوت می‌کند.

در روز شهادت مولی‌الموحدین حضرت علی علیه‌السلام، که خود الگوی کامل عدالت، مهربانی و مسئولیت‌پذیری در خانواده و جامعه بودند، بر ماست که با تأسی به سیره‌ی ایشان، بیش از پیش به حفظ و تقویت بنیان خانواده اهتمام ورزیم.
باشد که با عمل به این آموزه‌های ناب، گامی در جهت تحکیم خانواده و گسترش مهر و محبت در جامعه برداریم. یاد و نام حضرت علی علیه‌السلام همواره راهنمای ما در این مسیر پربرکت باشد.

انتهای پیام/

خبرنگار: فاطمه معروفی