به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز؛ تنوع قومی و مذهبی در شهر ارومیه یکی از ویژه‌گی این شهر کهن است که در کنار ایجاد پتانسیل‌های متنوع فرهنگی و اجتماعی برای رشد آن، مخاطراتی از جمله ایجاد گسل‌های اجتماعی را نیز در صورت عدم مدیریت کارآمد در پی دارد.
بیشتر بخوانید؛
ترکیبی از غفلت و خیانت در ارومیه اتفاق افتاد/ آموزش زبان مادری و افزایش اختیارات استاندارها «واگرایی» را تقویت می‌کند
زیرا در این شهر مرزی پان‌ترک‌ها و پان‌کردها همواره مترصد کوچک‌ترین غفلت‌ها هستند تا با آسیب به انسجام اجتماعی و وحدت جامعه موجب افزایش دخالت بیگانگان، سهم‌خواهی گروه‌های قوم‌گرا از نظام حکمرانی و درگیری‌های نظامی شوند. تعامل سازنده مسئولان استان با رهبران و بزرگان قومیت‌ها، گماردن مدیران توانمند، اجرای طرح‌های عمرانی-اقتصادی و مانور مسئولین بر نقاط مشترک میان اقوام ساکن در ارومیه برای نزدیک‌تر کردن بیشتر آن‌ها به یکدیکر از جمله راهکارهای خنثی‌سازی نقشه‌های بدخواهان داخلی و خارجی این شهر است.
در آغاز سال ۱۴۰۴ تقارن آیین‌های سالروز شهادت امیرالمومنین علی (ع) با آغاز بهار و آیین‌های نوروزی به عنوان دو مولفه دینی و ملی توانستند مردم را از مذاهب، طوایف و سلایق گوناگون در نقاط مختلف کشور دور هم جمع کنند و البته ارومیه نیز از این قاعده مستثنا نبود. اما برخی ناهنجاری‌هایی که در این شهر روی داد، نگرانی‌هایی را به دلیل شرایط خاص سیاسی و اقتصادی کشور و احتمال تسری آن به سایر نقاط ایجاد کرده است که هوشیاری و اقدامات لازم مسئولان دولتی بیشترین نقش را در پیشگیری از آن دارد.
تاکنون از بین مقامات دولت چهاردهم، صرفا وزیر ارشاد نسبت به حوادث ارومیه واکنش نشان داده است. سید عباس صالحی با اشاره به نقش وحدت در شرایط فعلی کشور نوشته است: «گسل‌های قومی و مذهبی در ایران را نباید تحریک کرد، خیلی زود می‌توانند به شعله گدازنده و تخریب‌گر تبدیل شوند. هر صدا و تحرک وحدت‌شکن می‌تواند چونان خطر و دلهره‌ای را داشته باشد، در شرایط جاری کشور بیش از گذشته مواظب باشیم.»
بنا بر آخرین اظهارات فرمانده انتظامی آذربایجان غربی تاکنون ۲۲ نفر از عناصر جریان‌های تجزیه‌طلب که قصد داشتند با انجام فراخوان‌هایی از جریان حضور مردم ارومیه در مراسم عزاداری شهادت امیرالمؤمنین امام علی (ع) در راستای نفرت‌پراکنی و ایجاد فتنه قومی و اهانت به اقوام ایرانی، سوءاستفاده کنند، دستگیر شده‌اند اما رصد برخی اظهارات سران کشورهای همسایه نشان می‌دهد عوامل تحریک گسل‌های قومی صرفا ماهیت داخلی ندارند. رئیس‌جمهور ترکیه که این روزها شهرهای کشورش درگیر ناآرامی است علاوه بر مصادره کردن نوروز، میراث کهن فرهنگی ایرانیان، در اظهارات شگفت‌انگیز تبریز را نیز در جغرافیای فرهنگی ترکیه قرار داده و مدعی شده است: «از سوریه تا غزه، از حلب تا تبریز، از موصل تا قدس، شهدا از چهار گوشه جغرافیای معنوی‌مان در چاناک‌قلعه در کنار هم آرمیده‌اند»!
در ادامه گفتگوی تفضیلی ایسکانیوز با محمدرضا طورانی، کارشناس مسائل امنیتی و اجتماعی و مدرس دانشگاه را در زمینه علل ایجاد ناهنجاری اخیر ارومیه و نقش کلیدی دولت در مقابله با تهدیدات ناشی از فعالیت پان‌ها را می‌خوانید:
ایده افزایش اختیارات استانداران «ساده‌انگاری» است
محمدرضا طورانی با اشاره به طرح ایده «افزایش اختیارات استاندارها» در دولت چهاردهم به خبرنگار سیاسی ایسکانیوز گفت: وقایع اخیر ارومیه نشان داد، ایده «فدرالیسم» که از سوی دکتر پزشکیان کلید خورد و توسط سخنگوی دولت، خانم دکتر مهاجرانی نیز به اشتباه عنوان شد، پروژه قابل قبول و مطمئنی نیست. علاوه بر این در قانون اساسی «آموزش زبان مادری» را نداریم در حالی که دولت و به ویژه سخنگوی آن بر این مسئله پافشاری کردند. آقای پزشکیان و خانم مهاجرانی باید به پس‌زمینه طرح چنین مباحثی توجه کنند و بدانند با توجه به ثبت رکورد تاریخی قیمت ارز نمی‌توانند با طرح مسائل حاشیه‌ای، فرافکنی کنند.
وی تصریح کرد: با توجه به این که دولت چهاردهم تاکنون کارنامه قابل قبولی در مسائل اقتصادی نداشته و علاوه بر این شعار «وفاق» راهم نتوانسته به خوبی عملیاتی کند و دچار ریزش هواداران شده است، بایسته است که از طرح مسائل حاشیه‌ای خودداری می‌کرد. حوادث اشنویه و ارومیه بخشی از نوک کوه یخ پروژه‌ای با اسم رمز «گورباچف برای ایران» است. اتحادیه جماهیر شوروی با گورباچف از هم پاشید و وی نیز در آن زمان مسئله «فدرالیسم» را مطرح کرده بود.
طورانی با بیان این که اعطای اختیارات محلی یک طرح شکست خورده و کاملا بی‌ثمر است، تصریح کرد: متاسفانه اخیرا آقای پزشکیان تصمیماتی می‌گیرد که بیشتر هزینه‌ساز است البته وی می‌خواهد ابتکاراتی داشته باشند اما از رئیس‌جمهور کشور بعید است با توجه به ترکیب موزائیکی ایران وارد مسائل کلان و بالادستی از این دست شود. اساسا افزایش اختیارات استانداران بدون ظرفیت‌های لازم صرفا «ساده‌انگاری» است زیرا این کار فقط از عهده یک دولت مقتدر و توسعه یافته برمی‌آید و قطعا در حال حاضر چنین شرایطی را نداریم.
شاهد چند دسته‌گی و کم‌کاری در مدیریت آذربایجان غربی بودیم
وی در پاسخ به پرسشی درباره نحوه مدیریت شهر ارومیه و استان آذربایجان غربی در روزهای منتهی به نوروز ۱۴۰۴ و اوایل آن گفت: پس از ماجرای قتل امیرمحمد خالقی، دانشجوی دانشگاه تهران، گویی هوش هیجانی رئیس دانشگاه تهران مختل شده بود و به جای این‌که اطلاعات درست درباره وضعیت دانشگاه وایرال شود اخبار نادرست از این دانشگاه منتشر می‌شد اما نیروی انتظامی توانست اصل قضیه را برای مردم شفاف کند، همین وضعیت را اکنون در ارومیه نیز می‌بینیم.
این کارشناس مسائل امنیتی و اجتماعی در ادامه افزود: انتظار می‌رفت مسئولان شهر با آمادگی ذهنی و روانی مدیریت فضا را در دست می گرفتند و با آگاهی‌بخشی از اوایل اسفندماه به پیشواز این تحولات می‌رفتند. در حالی که متاسفانه شاهد چند دسته‌گی، کم‌کاری و موازی‌کاری در حوزه مدیریت استانداری آذربایجان غربی بودیم به گونه ای که وحدت تصمیم‌گیری وجود نداشت اما نیروی انتظامی باز هم جور این کم‌کاری را کشید. با این حال تجربه حوادث ارومیه می‌تواند یک پیش درآمد ذهنی برای مدیران در روز طبیعت باشد.
«ستون پنجم» روی گسل‌های قومی و مذهبی متمرکز شده است
وی با اشاره به سوءاستفاده بیگانگان از اختلافات قومی و مذهبی کشور بیان کرد: «ستون پنجم» دشمن روی گسل‌های قومی و مذهبی متمرکز شده و به دنبال چینش پازل‌های خود است. تقریبا دو سال قبل تحولات و ناهنجاری‌های خاصی را در منطقه سیستان و بلوچستان داشتیم که با تدبیر حاکمیتی و تلاش‌های نیروهای مسلح به نوعی پایان یافت. اما حالا این عملیات قومی و مذهبی برای ارومیه و کردستان در دستور کار قرار گرفته است با این تفاوت که در این شهرها علاوه بر مسائل شیعه و سنی، موضوع فرهنگ و تمدن ایرانی هم وجود دارد.
طورانی با این که ما از گسل‌های قومی و مذهبی غفلت کرده‌ایم، گفت: درحالی که مجموعه نیروهای امنیتی و انتظامی در فکر شب چهارشنبه سوری بودند، سال نو با آشوب و تنش روی گسل‌های قومی و مذهبی استان آذربایجان غربی آغاز شد. نکته دیگر این است که مسئولان نیز نباید به این تنش‌ها دامن بزنند. دشمن از طریق پروژه «نفوذ» و «بی‌اعتمادسازی» در حال پیشبرد «عملیات روانی» و«جنگ روانی» در کشور است.
وی در ادامه افزود: آن‌ها ابتدا با عملیات روانی شروع می‌کنند و سپس به جنگ روانی دست می‌زنند. با آغاز ماه مبارک رمضان پخش سریال معاویه از شبکه‌های سعودی آغاز شد و کشتار بی‌رحمانه جولانی در سوریه علیه علویان کلید نیزخورد و هم زمان شاهد عملیات جنگ روانی ارسال نامه از سوی ترامپ و مهلت ۲ ماهه وی بودیم و همه این جنگ‌های موازی در قالب عملیات روانی در حال انجام است.
در جنگ «ترکیبی» همه کسانی که مقابل ایران ایستاده‌اند، شرکت دارند
این کارشناس مسائل امنیتی و اجتماعی با اشاره به آشفتگی‌های اخیر در ترکیه گفت: اردوغان با توجه به طرح‌های بلند پروازانه‌ای که داشت هرگز تصور نمی‌کرد پس از رفتن اسد خود نیز دچار چالش‌های درونی شود. چه بسا بخشی از تحرکاتی که در ارومیه و اشنویه انجام شد ناشی از تحریکات کشورهای خارجی برای تحت‌الشعاع قرار دادن مشکلات و ناامنی‌های خودشان باشد. پس باید نسبت به هر نوع زمینه‌سازی برای جنگ قومیتی هشیار باشیم زیرا آن‌ها با ایجاد بی‌ثباتی منجر به تجزیه ایران خواهد شد. به نظر می‌رسد در شرایط فعلی با جنگی «ترکیبی» مواجه هستیم و همه کسانی که مقابل ایران ایستاده‌اند، در این جنگ شرکت دارند.
وی در پاسخ به پرسشی درباره میزان تاثیرگذاری همسایگان شمالی در وقایع اخیر ارومیه گفت: رسانه‌های این کشورها در حال ترویج پان‌ترکیسم هستند که رقابت تنگاتنگی با پان‌کردیسم دارد. قطعا اردوغان از این فرصت برای فرافکنی مشکلات خود استفاده می‌کند و جمهوری باکو نیز با توجه به روابط حسنه‌ای که با رژیم صهیونیستی دارد جزئی از یک پازل ضد ایرانی است و پتانسیل خرابکاری علیه ایران را دارد. فراموش نمی‌کنیم که سران آذربایجان و ترکیه ایده «آذربایجان بزرگ» را مطرح کرده بودند بنابراین ترویج ایده پان‌ترکیسم قطعا بی‌ارتباط با کشور ترکیه و باکو و البته شخص اردوغان نیست.
یکی از اهداف دامن زدن به اختلافات قومیتی فرار سرمایه است
طورانی با اشاره به گسترش تحرک‌پذیری ایران در خارج از منطقه خاورمیانه و به طور خاص شاخ آفریقا و کشورهای مانند سودان، جیبوتی و... بیان کرد: حضور ایران در این مناطق نگرانی‌هایی را برای آمریکا، رژیم صهیونیستی و ترکیه ایجاد کرده است و آن‌ها در تلاش هستند تا ایران را در سال ۱۴۰۴ که رهبر انقلاب سال «سرمایه‌گذاری در تولید» نامیده‌اند، ناامن جلوه دهند. وقتی ایشان مسئله سرمایه‌گذاری را مطرح می کنند، سرمایه جایی می‌رود که امنیت و آرامش وجود داشته باشد. یکی از اهداف دامن زدن بیگانگان به پان‌کردیسم و پان‌ترکیسم ایجاد یک جو ناامن روانی برای سرمایه‌گذاری در ایران و تحت‌الشعاع قرار دادن نام‌گذاری سال هستند.
وی در ادامه افزود: پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا امکان تغییر نام وزارت دفاع به وزارت جنگ را مطرح کرده است و نشان می‌دهد آن‌ها درحال ایجاد ظاهر تهاجمی برای خود هستند و رژیم صهیونیستی نیز حملات خود را به غزه از سر گرفت که این اقدامات حاکی از ایجاد یک منطقه ناامن به طور عام برای خارمیانه به طور خاص برای ایران است تا سرمایه از کشور فرار کند.
این کارشناس مسائل امنیتی و اجتماعی، گفت: تاب‌آوری اجتماعی مردم ما به علت مشکلات معیشتی کاهش پیدا کرده است. اگر افراد جامعه چشم‌انداز روشنی اقتصادی در پیش روی خود ببینند طبیعتا وارد گسل‌های اجتماعی نمی‌شوند. امسال اولین سالی است که نوروز بدون وزیر اقتصاد آغاز می‌شود و هیچ توضیحی درباره انتخاب وزیر اقتصاد جدید نیز از سوی تیم رسانه‌ای یا اقتصادی دولت داده نمی‌شود.
تیم رسانه‌ای دولت، محافظه‌کار است
وی در ادامه ضمن انتقاد از تیم رسانه‌ای ریاست‌جمهوری در مواقع بحرانی گفت: تیم رسانه‌ای آقای پزشکیان پیر و محافظه‌کار است. هنگامی که اردوغان نوروز را مصادره می‌کند، آقای عراقچی باید وارد عمل شود یا وقتی تحولات تحرکیه رقم می‌خورد، دیپلماسی رسانه‌ای سخنگوی وزارت امور خارجه باید فعال شود اما به نظر می‌رسد مسئولان دولت زودتر از مردم به تعطیلات رفته‌اند. این موارد در کنار انباشت غیرعقلانی اخبار منفی باعث می‌شود تا شاهد برجسته شدن اخباری مانند وقایع ارومیه باشیم.
این کارشناس مسائل امنیتی و اجتماعی در پایان با یادآوری پیام نوروزی رهبر انقلاب درباره «مذاکره» گفت: پس از اتمام حجت رهبر انقلاب با ترامپ و نامه‌نگاری وی شاهد تحرکاتی از این دست در آغاز سال جدید هستیم!
انتهای پیام/
نظر شما