به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کرمان، مراسم عزاداری شب عاشورای حسینی در شهر کرمان، به‌عنوان یکی از آیین‌های برجسته مذهبی و فرهنگی این منطقه، با حضور گسترده مردم و عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) برگزار شد.

شب عاشورا در کرمان، که مصادف با ۱۴ تیر ۱۴۰۴ بود، با شور و حال خاصی در مساجد، حسینیه‌ها، تکایا و معابر عمومی برگزار شد. بر اساس گزارش‌های محلی، بیش از ۴ هزار و ۴۰۰ مسجد، تکیه و حسینیه در سطح استان میزبان مراسم عزاداری بودند که از این تعداد، حدود ۱ هزار و ۲۰۰ مورد در شهر کرمان فعالیت داشتند. مراسم در میدان شهدا (مشتاق) و بازار بزرگ کرمان از مهم‌ترین نقاط تجمع عزاداران بود، جایی که دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی با نوای مداحان محلی و با حضور بیش از ۱۰ هزار نفر برگزار شد. به گفته یکی از ساکنان محله قدیمی شهر، شب عاشورا در کرمان حس و حال دیگری دارد؛ انگار همه شهر در غم کربلا یکدل می‌شوند.

پلیس راهور استان نیز اعلام کرد که برای تسهیل تردد عزاداران، محدودیت‌های ترافیکی از ساعت ۱۶ در خیابان‌های منتهی به گلزار شهدا و میدان امام حسین (ع) اعمال شد. علاوه بر این، ۸۵۰ موکب و ایستگاه خدماتی در سطح شهر به توزیع غذای نذری، به‌ویژه آبگوشت سنتی امام حسینی، پرداختند که قدمتی دیرینه در فرهنگ عزاداری کرمانی‌ها دارد.

اهمیت این مراسم در تقویت همبستگی اجتماعی و حفظ هویت فرهنگی و مذهبی شهر کرمان برجسته است. از منظر اجتماعی، حضور اقشار مختلف، از کودکان تا سالمندان، و حتی مشارکت زرتشتیان کرمان در این آیین، نشان‌دهنده عمق تأثیر فرهنگ عاشورایی بر جامعه محلی است. از نظر فرهنگی، آیین‌هایی مانند «چهل منبر» که در آن عزاداران با پای برهنه و شمع به دست به ۴۰ تکیه و مسجد سر می‌زنند، به حفظ سنت‌های بومی کمک کرده است. مقایسه با شهرهایی مانند یزد، که مراسم عزاداری آن‌ها بیشتر بر تعزیه‌خوانی متمرکز است، نشان می‌دهد که کرمان با تنوع آیین‌های عزاداری، از جمله علم‌گردانی و توزیع نذورات سنتی، جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ محرم ایران دارد. با این حال، چالش‌هایی مانند کمبود فضاهای مناسب برای تجمعات بزرگ و مشکلات ترافیکی در مرکز شهر، برگزاری مراسم را با دشواری‌هایی مواجه کرده است.

مراسم عزاداری شب عاشورا در کرمان، فراتر از یک آیین مذهبی، به‌عنوان جلوه‌ای از هویت جمعی و انسجام اجتماعی این شهر عمل می‌کند. تحلیل ساختاری نشان می‌دهد که این مراسم با مشارکت گسترده نهادهای مردمی، هیئت‌های مذهبی و حمایت‌های دولتی، به یک رویداد فراگیر تبدیل شده است. حدود ۷۰ درصد از هیئت‌های عزاداری در کرمان به‌صورت خودجوش توسط مردم محلی سازمان‌دهی می‌شوند، که این امر نشان‌دهنده ریشه عمیق فرهنگ عاشورایی در میان ساکنان است. با این حال، کمبود فضاهای مناسب برای تجمعات بزرگ، به‌ویژه در مناطق مرکزی مانند میدان شهدا، باعث ازدحام و مشکلات ایمنی شده است.

گزارش‌ها حاکی از آن است که در شب عاشورای ۱۴۰۴، بیش از ۲۰ مورد گزارش جزئی از حوادث ناشی از ازدحام در خیابان‌های باریک اطراف بازار ثبت شد. مقایسه با شهرهایی مانند اصفهان، که با ایجاد فضاهای باز و مدیریت‌شده برای عزاداری، مشکلات ایمنی را کاهش داده‌اند، نشان‌دهنده نیاز کرمان به بهبود زیرساخت‌های شهری برای این مراسم است.

حضور بیش از ۱۰ هزار نفر در مراسم میدان شهدا، از جمله اقلیت‌های دینی مانند زرتشتیان، نشان‌دهنده ظرفیت عزاداری حسینی در ایجاد وحدت است. در بلندمدت، این مراسم می‌تواند به جذب گردشگران مذهبی و تقویت اقتصاد محلی کمک کند، مشابه تجربه موفق مشهد در ایام محرم. با این حال، چالش‌هایی مانند مدیریت ناکافی پسماندهای ناشی از توزیع نذورات و فشار بر زیرساخت‌های شهری، مانند سیستم حمل‌ونقل عمومی، می‌تواند به نارضایتی ساکنان منجر شود. ریشه این مشکلات به نبود برنامه‌ریزی جامع شهری برای مدیریت تجمعات بزرگ و عدم هماهنگی کافی بین نهادهایی مانند شهرداری، نیروی انتظامی و سازمان اوقاف بازمی‌گردد.

ابتدا نقشه‌ای جامع برای مدیریت تجمعات در نقاط کلیدی شهر، مانند میدان شهدا و بازار، تدوین شود که شامل مسیرهای مشخص برای دسته‌های عزاداری و استقرار تیم‌های امدادی باشد. تقویت زیرساخت‌های شهری، مانند ایجاد فضاهای باز و ایمن برای عزاداری، می‌تواند ازدحام را کاهش دهد. همچنین، استفاده از فناوری برای اطلاع‌رسانی دیجیتال درباره زمان‌بندی مراسم و مسیرهای تردد، مشابه مدل موفق شهر قم، می‌تواند به مدیریت بهتر کمک کند. در نهایت، تشکیل کارگروهی با حضور نمایندگان هیئت‌ها و نهادهای شهری برای برنامه‌ریزی و نظارت بر مراسم، هماهنگی و کیفیت برگزاری را افزایش خواهد داد.

خبرنگار: زهرا اسکندری

انتهای پیام/