به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از نجف‌آباد، به نقل از وبگاه نوبل پرایز؛ هر سال در ماه اکتبر، توجه جامعه علمی جهانی به استکهلم معطوف می‌شود تا برندگان جایزه نوبل پزشکی را معرفی کند. این جایزه، یکی از معتبرترین افتخارات علمی به شمار می‌رود و به پژوهش‌هایی تعلق می‌گیرد که درک ما از بدن انسان و سلامت را متحول کرده‌اند.

در سال ۲۰۲۵، جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی به سه دانشمند برجسته اهدا شد که موفق به کشف رازهای مهمی از سیستم ایمنی بدن شدند. این کشف نشان می‌دهد که چگونه بدن قادر است تشخیص دهد به چه چیزی حمله کند و از چه چیزی باید محافظت نماید. این یافته‌ها نه‌تنها نگرش ما به عملکرد دستگاه ایمنی را تغییر داده، بلکه زمینه‌ساز روش‌های درمانی نوینی برای بیماری‌های خودایمنی و سرطان شده است.

برندگان این جایزه شامل ماری برانکو و فرد رمسدل از ایالات متحده و شیمون ساکاگوچی از ژاپن هستند. ماری برانکو، متولد ۱۹۶۱ و دارای دکتری از دانشگاه پرینستون، در حال حاضر مدیر ارشد برنامه در مؤسسه زیست‌شناسی سامانه‌ها در آمریکا است. فرد رمسدل، متولد ۱۹۶۰ و دارای دکتری از دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس، به عنوان مشاور علمی در سونوما بایوتراپوتیکز فعالیت می‌کند. شیمون ساکاگوچی، متولد ۱۹۵۱ و دارای دکتری از دانشگاه کیوتو، استاد برجسته مرکز تحقیقات مرزی ایمونولوژی دانشگاه اوساکا است.

این سه دانشمند به خاطر کشف سازوکارهایی که مانع از حمله دستگاه ایمنی بدن به بافت‌های خودی می‌شود، موفق به دریافت این جایزه شدند. آن‌ها پیشگامان مطالعه‌ای به نام «تحمل ایمنی محیطی» هستند که بررسی می‌کند چگونه بدن بین دفاع در برابر عوامل بیماری‌زا و حفاظت از سلول‌های خودی تعادل برقرار می‌کند.

ماری برانکو درباره کشف خود اظهار داشت: وقتی اولین بار از سوئد تماس گرفتند، واقعاً فکر کردم یک شوخی است! اما وقتی فهمیدم که برنده شده‌ام، باورم نمی‌شد. او همچنین اشاره کرد که این کشف نشان‌دهنده اهمیت همکاری‌های تیمی و ژنتیک در توسعه درمان‌های جدید برای بیماری‌های خودایمنی و سرطان است.

شیمون ساکاگوچی نیز گفت: این جایزه نمادی از مسیری طولانی است که کشفیات می‌تواند علم را به شیوه‌ای غیرمنتظره و زیبا پیش ببرد.

اعطای این جایزه در مراسمی رسمی در مؤسسه کارولینسکا در استکهلم سوئد در تاریخ ۶ اکتبر برگزار شد. اولِه کِمپ، رئیس کمیته نوبل، در بیانیه‌ای اعلام کرد: یافته‌های این سه پژوهشگر نقش تعیین‌کننده‌ای در درک ما از عملکرد دستگاه ایمنی و دلایل عدم ابتلای همه انسان‌ها به بیماری‌های خودایمنی داشته است.

دستگاه ایمنی بدن مانند نگهبانی بیولوژیک عمل می‌کند که وظیفه‌اش تشخیص تفاوت میان سلول‌های خودی و مهاجمان خارجی است. پژوهش‌های این برندگان نوبل نشان داد که بدن برای حفظ این تعادل از نوعی سلول ویژه به نام سلول‌های T تنظیم‌کننده استفاده می‌کند که مانع از واکنش‌های بیش‌ازحد سیستم ایمنی می‌شود.

این برندگان با کشف جهش در ژن Foxp3 در موش‌ها، بخشی دیگر از معماهای مرتبط با بیماری‌های خودایمنی را روشن کردند. این جهش موجب بروز بیماری‌های خودایمنی در موش‌ها می‌شد و نشان داد که تغییر در همین ژن در انسان‌ها می‌تواند منجر به بروز سندرمی نادر به نام IPEX شود که نوعی اختلال خودایمنی شدید است.

ساکاگوچی نیز در سال ۲۰۰۳ اثبات کرد که ژن Foxp3 نقش کلیدی در شکل‌گیری سلول‌های T تنظیم‌کننده دارد. این کشفیات نه تنها به درک بهتر از سیستم ایمنی کمک کرده، بلکه راه را برای توسعه درمان‌های نوین در زمینه سرطان و بیماری‌های خودایمنی هموار کرده است. مطالعه درباره تحمل ایمنی محیطی اکنون به یکی از حوزه‌های فعال و پررونق علوم زیستی تبدیل شده و به پژوهشگران و پزشکان کمک می‌کند تا نحوه فعالیت متعادل سیستم ایمنی را بهتر بشناسند.

جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۵ صد و شانزدهمین جایزه‌ای است که در این رشته اهدا می‌شود و بار دیگر اهمیت دانش در زمینه کارکرد سیستم ایمنی برای سلامت بشر را مورد تأکید قرار می‌دهد. این جایزه هر ساله توسط مؤسسه کارولینسکا در استکهلم سوئد اعطا می‌شود و شامل ۱۱ میلیون کرون سوئد (معادل ۱.۲ میلیون دلار)، یک مدال طلای ۱۸ عیار و یک دیپلم افتخار است. جوایز نوبل در تاریخ ۱۰ دسامبر، مصادف با سالگرد درگذشت آلفرد نوبل، اهدا خواهد شد.

خبرنگار: مهشید ترکیان

انتهای پیام/