به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز، هرچند در جریان جنگ ۱۲ روزه بخشی از زیرساختهای دفاعی کشور هدف حملات دشمن قرار گرفت، اما این جنگ سرآغازی برای تحولی بنیادین در ساختار قدرت نظامی جمهوری اسلامی ایران شد. تحولی که تمرکز آن نه صرفاً بر ترمیم خسارتها، بلکه بر بازآفرینی قدرت بازدارندگی و بازتعریف موازنههای امنیتی منطقه است.
بیشتر بخوانید؛
بازسازی «تاسیسات هستهای» باعث حمله دوباره میشود؟/ پارادوکس بهانهجوییهای ناتمام بیگانگان و منافع ملی
مسعود پزشکیان درباره مقایسه توان دفاعی ایران قبل و بعد از جنگ ۱۲ روزه گفته است: «کشورهای اسلامی باید در برابر دشمنان خود ید واحده باشند. جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه به دنبال جنگ و درگیری نیست، اما توان دفاعی امروز ما قابل مقایسه با پیش از جنگ ۱۲ روزه نیست و اگر دشمن مرتکب خطایی شود، پاسخی سریع، کوبنده و دردناک دریافت خواهد کرد.»
پس از جنگ ۱۲ روزه سخنان فرماندهان ارشد نیروهای مسلح نشان میدهد که عزم جدی برای بازسازی و ارتقای همهجانبه توان دفاعی در دستور کار قرار دارد.
در همین زمینه، سرلشکر سید یحیی صفوی، دستیار و مشاور عالی فرمانده کل قوا، در تشریح روند بازسازی پس از جنگ ۱۲ روزه بیان کرده است: «در بعد نظامی، در چند ماه که از این جنگ ۱۲ روزه گذشته، به فضل الهی دنبال بازسازی نقاط آسیبدیده هستیم.»
در ادامه گفتگوی ایسکانیوز با ناصر ایمانی کارشناس مسائل سیاسی و منصور حقیقتپور از فرماندهان پیشین سپاه و نماینده ادوار مجلس را میخوانید:
ایران در جریان درگیریها، نقاط ضعف خود را شناسایی و بلافاصله ترمیم کرد
ایمانی در پاسخ به این پرسش که توان دفاعی ایران چه تفاوتی با قبل از جنگ ۱۲ روزه کرده است گفت: دو اتفاق مهم پس از جنگ رخ داد. نخست آنکه جمهوری اسلامی ایران در جریان درگیریها، نقاط ضعف خود را بهخوبی شناسایی کرد و بلافاصله برای ترمیم آنها اقدام نمود. این اصلاحات هم در حوزه پدافند و هم در بخشهای داخلی ساختار دفاعی انجام شد. دومین اتفاق نیز مربوط به تقویت بنیه تجهیزاتی کشور بود، بهگونهای که ایران در ادامه، برای پوشش خلأهای فنی و ارتقای قدرت بازدارندگی، اقدام به خرید و بهروزرسانی برخی تجهیزات نظامی کرد؛ اخباری از این خریدها گاهی در فضای مجازی منتشر میشود.
این کارشناس مسائل سیاسی با تأکید بر اینکه تجربه جنگ ۱۲ روزه موجب ارتقای شناخت نسبت به تهدیدات نوین شد، تصریح کرد: این جنگ نشان داد که دشمن تلاش میکند از مسیرهای پیچیدهتر وارد عمل شود و به همین دلیل، ایران در بازسازی پس از جنگ، بخشهای پدافندی و کنترل داخلی خود را بهطور اساسی بازنگری کرد.
وی با اشاره به اقدام ایران برای خرید و بهروزرسانی برخی تجهیزات نظامی افزود: هدف از این خریدها صرفاً جایگزینی تجهیزات آسیبدیده نبود، بلکه تمرکز بر ارتقای سطح فناوری دفاعی کشور و هماهنگسازی آن با تهدیدات جدید بود.
ایمانی در ادامه گفت: مجموعه این اقدامات نشان میدهد که جنگ ۱۲ روزه نه یک حادثه مقطعی، بلکه فرصتی راهبردی برای بازتعریف توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران بود. امروز بخش قابلتوجهی از زیرساختهای دفاعی کشور نوسازی شده و توان پاسخدهی نیروهای مسلح بهمراتب بیش از گذشته است.
پس از پایان جنگ اولویت اصلی نیروهای مسلح، تقویت سامانههای پدافندی بود
وی در پاسخ به این پرسش که چه عواملی موجب شد ایران در مدت کوتاهی توان دفاعی خود را بازسازی کند، گفت: اولین مسئلهای که مسئولان کشور به آن پی بردند، ضعف در حوزه پدافند بود. دشمن در جنگ اخیر از امکانات و فناوریهایی استفاده کرد که در برخی موارد، سامانههای ما توان پاسخگویی کامل به آن را نداشتند. به همین دلیل، پس از پایان جنگ، یکی از اولویتهای اصلی نیروهای مسلح، بازطراحی و تقویت سامانههای پدافندی بود تا در آینده بتوانند با سرعت و دقت بالاتر به هرگونه تهدید پاسخ دهند.
ایمانی افزود: دومین نکته، شناسایی و مقابله با عوامل داخلی و نفوذی بود. در جریان جنگ ۱۲ روزه، مشخص شد که برخی از اختلالات و تأخیرها در واکنشها، ناشی از نفوذ الکترونیکی و اطلاعاتی دشمن از طریق ابزارها و ارتباطات داخلی بوده است. پس از آن، دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی کشور با جدیت وارد عمل شدند تا مسیرهای نفوذ بسته شود و سطح امنیت سایبری و الکترونیکی کشور بهطور چشمگیری ارتقا یابد.
این کارشناس مسائل سیاسی خاطرنشان کرد: بهطور کلی، تجربه جنگ ۱۲ روزه باعث شد ایران نهتنها نقاط ضعف خود را ترمیم کند، بلکه در بسیاری از زمینهها، مانند دفاع هوایی، جنگ الکترونیک و مدیریت میدانی، چندین گام از گذشته جلوتر رود. امروز ما شاهد یک بازسازی هوشمند در ساختار دفاعی کشور هستیم که بر پایه تجربیات واقعی میدان نبرد شکل گرفته است.
تشکیل شورای عالی دفاع برای هماهنگی بهتر میان ارتش، سپاه و سایر نهادهای دفاعی بود
وی در توضیح ضرورت تشکیل شورای دفاع و نقش آن در ارتقای توان نظامی کشور گفت: جنگ ۱۲ روزه نقطه عطفی در درک ما از ساختار تصمیمگیری امنیتی و نظامی بود. در جریان آن نبرد مشخص شد که هماهنگی میان نیروهای مختلف مسلح و نهادهای تصمیمگیر در شرایط بحران نیازمند یک سازوکار منسجمتر و سریعتر است. به همین دلیل، پس از بررسیهای انجامشده، تصمیم گرفته شد تا در ساختار شورای عالی امنیت ملی بازنگری شود و نهادی ویژه با عنوان «شورای عالی دفاع» برای تمرکز بر مسائل خاص دفاعی و نظامی تشکیل شود.
ایمانی در ادامه گفت: تشکیل این شورا بهمنظور هماهنگی بهتر میان ارتش، سپاه و سایر نهادهای دفاعی بود تا تصمیمات کلان در حوزه امنیت ملی با سرعت و دقت بیشتری اتخاذ شود. این شورا با هدف ارتقای انسجام، افزایش قدرت پاسخدهی و استفاده مؤثر از ظرفیتهای موجود، وارد مرحله عملیاتی شد.
وی درباره تاثیرگذاری این شورا بر توان نظامی کشور گفت: البته میزان و نحوه تأثیرگذاری شورای عالی دفاع بر مسائل امنیتی کشور موضوعی محرمانه است و طبیعتاً نباید در اختیار افکار عمومی قرار گیرد. اما بهطور کلی میتوان گفت که این شورا نقش مهمی در بهروزرسانی ساختار تصمیمگیری دفاعی کشور ایفا کرده و تجربه جنگ ۱۲ روزه زمینهساز شکلگیری آن بود.
بیتردید ارتقای توان دفاعی کشور موجب افزایش بازدارندگی میشود
این کارشناس مسائل سیاسی در پاسخ به پرسشی درباره میزان تأثیر افزایش توان دفاعی ایران بر ایجاد بازدارندگی در نبردهای احتمالی آینده گفت: بیتردید ارتقای توان دفاعی کشور بهطور مستقیم موجب افزایش بازدارندگی میشود. در جنگهای طولانیمدت، دشمن پیش از هر اقدامی، قدرت بازدارندگی طرف مقابل را میسنجد و بر اساس آن تصمیمگیری میکند. هرچه این قدرت بالاتر باشد، احتمال آغاز جنگ از سوی دشمن کاهش مییابد.
وی افزود: در واقع یکی از دلایل اصلی شکست رژیم صهیونیستی در جنگ ۱۲ روزه همین مسئله بود. آنها در محاسبات خود، توان بازدارندگی ایران را دستکم گرفتند و تصور نمیکردند که ایران بتواند در مدت کوتاهی با چنین انسجام، دقت و قدرتی پاسخ دهد.
ایمانی در ادامه با تأکید بر اهمیت مؤلفههای غیرفیزیکی بازدارندگی اظهار داشت: اولین و مهمترین قدرت بازدارنده ایران، انسجام و همبستگی مردم است. این وحدت ملی حتی از تجهیزات نظامی و تسلیحات پیشرفته نیز تأثیرگذارتر است. دشمن زمانی دچار اشتباه محاسباتی میشود که تصور کند میتواند میان مردم و حاکمیت فاصله ایجاد کند؛ درحالیکه تجربه جنگ ۱۲ روزه نشان داد این انسجام از هر سلاحی کارآمدتر است.
ایران پس از جنگ، بازسازی ساختارهای دفاعی را در دستور کار قرار داد
منصور حقیقتپور نیز در پاسخ به پرسشی درباره عواملی که موجب شد ایران در مدت کوتاهی توان دفاعی خود را بازسازی کند، گفت: جنگ ۱۲ روزه نقاط ضعف مشخصی را برای ما آشکار کرد. ما در حوزه جنگ الکترونیک و همچنین پدافند، کاستیهایی داشتیم که در جریان درگیریها بهخوبی نمایان شد. طبیعی است که وقتی کشوری در معرض خطر قرار میگیرد، باید در سریعترین زمان ممکن ایرادات خود را برطرف کند.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران بلافاصله پس از جنگ، بازسازی ساختارهای دفاعی و رفع نواقص فنی را در دستور کار قرار داد گفت: این رویکرد باعث شد نقاط ضعف شناساییشده نهتنها جبران شوند، بلکه به نقاط قوت تبدیل گردند. دشمن هم طبیعتاً چنین روندی را دنبال میکند، اما تفاوت در این است که ایران در مسیر بازسازی خود به توان داخلی و دانش بومی تکیه دارد. با توجه به ارتقای قابلتوجه توان دفاعی در سالهای اخیر، جمهوری اسلامی ایران امروز بهمراتب قدرتمندتر و آمادهتر از گذشته است. تجربه جنگ ۱۲ روزه ثابت کرد که ایران در برابر هرگونه تهدید، توانایی بازسازی سریع و تقویت زیرساختهای نظامی خود را دارد.
کشور با استفاده از تجربه جنگ ۱۲ روزه به سطح بالایی از بازدارندگی رسیده است
نماینده پیشین مجلس در پاسخ به پرسشی درباره میزان تغییر و تحول در توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران پس از جنگ ۱۲ روزه گفت: در جریان آن جنگ، ضعفهایی در بخش جنگ الکترونیک، پدافند و حوزههای مربوط به حفاظت شناسایی شد. این کاستیها در واقع زنگ هشداری برای نهادهای مسئول بود تا ساختار دفاعی کشور را بازبینی کنند.
وی افزود: قطعاً مسئولان شورای عالی امنیت ملی، ستاد کل نیروهای مسلح و سایر نهادهای مرتبط، پس از پایان درگیریها، این ضعفها را بهصورت دقیق بررسی و نسبت به رفع آنها اقدام کردند. امروز میتوان گفت که جمهوری اسلامی ایران با استفاده از تجربه جنگ ۱۲ روزه، در بسیاری از حوزههای دفاعی نهتنها نواقص خود را برطرف کرده، بلکه به سطح بالایی از آمادگی و بازدارندگی رسیده است.
این کارشناس مسائل سیاسی در توضیح ضرورت تشکیل شورای عالی دفاع و نقش آن در ارتقای توان نظامی کشور گفت: شورای عالی دفاع پس از جنگ ۱۲ روزه و در پی بررسی نتایج آن، تشکیل شد و زیر نظر شورای عالی امنیت ملی فعالیت خود را آغاز کرد. فلسفه تشکیل این شورا ایجاد هماهنگی میان نیروهای مسلح و تمرکز تصمیمگیریهای کلان دفاعی در یک ساختار منسجم بود.
وی با اشاره به اهمیت تشکیل شورای عالی دفاع افزود: تأسیس این شورا کمک کرد تا کشور بتواند نقاط ضعف خود را بهصورت دقیقتر شناسایی کند و برای رفع آنها برنامهریزی منسجمتری داشته باشد. در واقع، شورای عالی دفاع به نوعی به اتاق فکر دفاعی کشور تبدیل شد که از طریق بررسی مستمر تهدیدها و تحلیل عملکرد نیروهای مسلح، به ارتقای آمادگی و بازدارندگی ملی کمک میکند.
افزایش توان دفاعی باعث ایجاد بازدارندگی نظامی خواهد شد
حقیقتپور در پاسخ به پرسشی درباره نقش افزایش توان دفاعی در ایجاد بازدارندگی نظامی گفت: این افزایش توان دفاعی یاعث ایجاد بازدارندگی نظامی در کشور خواهد شد و آمریکا و اسرائیل باید بداننند که ضربه دوم ایران از ضربه اول بسیار شدیدتر خواهد بود.
وی با اشاره به تحولات راهبردی در ساختار دفاعی کشور افزود: تقویت توان نظامی تنها به توسعه تجهیزات محدود نمیشود، بلکه نشانگر تغییر رویکردی اساسی در سیاست دفاعی جمهوری اسلامی است. ایران امروز نهتنها قادر است به هرگونه حمله احتمالی واکنش نشان دهد، بلکه ظرفیت پاسخ دوم و متقابل آن بهگونهای طراحی شده است که دشمن را از هرگونه اقدام نسنجیده بازمیدارد.
به گزارش اسکانیوز؛ جنگ ۱۲ روزه به نقطه عطفی در تحول دفاعی ایران بدل شد و ضعفهای موجود در پدافند و جنگ الکترونیک را آشکار کرد. پس از آن، بازسازی ساختارها و توسعه فناوریهای بومی با سرعتی بیسابقه آغاز شد. این روند موجب ارتقای توان بازدارندگی و افزایش آمادگی نیروهای مسلح شده است. اکنون توان دفاعی ایران در سطحی قرار دارد که میتواند تهدیدات احتمالی را با پاسخی درخورتر از گذشته روبهرو کند.
انتهایپیام/
خبرنگار: علیرضا همتی بهار
نظر شما