گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز- در هیاهوی بازار کتاب، «آرمان عزیز» نوشته مجید محمدولی به‌عنوان کتابی مستند درباره زندگی و شهادت طلبه‌بسیجی آرمان علی‌وردی منتشر شده و انتشارات ۲۷ بعثت آن را منتشر و عرضه کرده است.

ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که در قالب حدود ۲۵ روایت، روایت‌هایی پراکنده اما پیوسته از مسیر زندگی آرمان را گردآوری و ارائه می‌کند؛ از تولد و زمینه‌های خانوادگی و مذهبی گرفته تا حضور او در حوزه علمیه و عضویت در یگان بسیج محل. نویسنده تلاش کرده با تکیه بر منابع محلی و خاطرات اعضای خانواده از جمله مادر و سایر دوستان و نزدیکان، تصویری مستند از زندگی او بسازد.

آرمان علی وردی در شامگاه چهارم آبان ۱۴۰۱ در منطقهٔ شهرک اکباتان تهران مورد ضرب‌وشتم وحشیانه اغتشاشگران و مهاجمین موسوم به «زن، زندگی، آزادی» قرار گرفت. فیلم‌ها و گزارش‌هایی که پس از این حادثه منتشر شد، نشان‌دهنده شدت جراحات او و واکنش‌های اجتماعی پیرامون این موضوع بودند که نویسنده روایت نخستین و پایانی کتاب را بر اساس رویت فیلم دوربین های مداربسته محا شهادت و فیلم های ضبط شده در تلفن های همراه متهمین پرونده از صحنه های ضرب و شتم شهید و همچنین اظهارات آنان در جریان بازجویی ها و روایت شاهدان میدانی به رشته تحریر درآورده است.

«آرمان عزیز» به‌طور مشخص بخش‌های گوناگونی از زندگی آرمان علی وردی و جزئیات مربوط به شهادت وی می‌پردازد و روایت‌های شاهدان، خانواده و هم‌رزمان را مستند می‌سازد. محمدولی در کتابش کوشیده است تصویری مستند و روایی از انگیزه‌ها، رفت‌وآمدها و فعالیت‌های اجتماعی و روحانی آرمان ارائه دهد تا خواننده بداند چگونه یک طلبه جوان به عضویت یگان بسیج درآمد و چگونه تربیت خانوادگی و محیط پیرامونی وی، زندگی‌اش را در مسیر شهادت قرار داده است.

نویسنده در این کتاب با زبانی صمیمی و در عین حال آمیخته می‌کوشد فاصله‌ی میان روایت داستانی و روایت مستند را کم کند. در نتیجه متنی شکل گرفته است که خواننده را هم‌زمان درگیر پیش‌برد داستان و مواجهه با شیوه تربیتی و منش جوانی دهه هشتادی می‌کند که با وجود سن کم به سرعت راه های تعالی شخصیتی را طی کرده است.

نخستین ویژگی برجسته در سبک نگارش محمدولی، ساختار جملات نرم و گفت‌وگویی است. او برخلاف رویکردی که بسیاری از نویسندگان اتخاذ می‌کنند (یعنی حرکت به‌سوی ایجاز یا زبان بیش از حد استعاری) سعی می‌کند نثر عامیانه‌ای داشته باشد. جملات نه آن‌چنان کوتاه‌اند که خشکی روایت را القا کنند، و نه آن‌چنان طولانی و پیچیده که خواننده را خسته سازند. همین ویژگی باعث می‌شود خوانش کتاب ریتمی ملایم و پیوسته داشته باشد.

یکی از نقاط قوت کتاب، فضاسازی دقیق و توصیف‌ لحظه شهادت آرمان به دست اغتشاشگران از لحظات ابتدایی ورود به شهرک اکباتان تا دوبار مورد ضرب و شتم قرار گرفتن این شهید بزرگوار به وحشیانه ترین شکل ممکن توصیف شده است. محمدولی در این توصیف چنان دقیق به جزئیات شهادت آرمان می پردازد که خواننده می تواند خود را در آن محیط تصور کرده و ناخودآگاه اشکش جاری شود.

در مجموع، «آرمان عزیز» اثری است که از نظر زبانی و ساختاری تجربه‌گرا و جسور محسوب می‌شود. قوت اصلی کتاب در صمیمیت نثر، توانایی ایجاد همذات‌پنداری با شخصیت اصلی، و فضاسازی تأثیرگذارش نهفته است. کتاب چه در مقام یک اثر در ژانر بیوگرافی و زندگینامه و چه در مقام انعکاس ذهنیات یک نسل، ارزش خواندن دارد و می‌تواند مخاطب را وارد جهانی کند که در آن مرز میان واقعیت و آرمان به‌نرمی جابه‌جا می‌شود.

کیانوش رضایی-خبرنگار*

انتهای پیام/