به گزارش گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز، این برنامه با محوریت موضوعاتی حیاتی چون کشاورزی، صنعت، اقتصاد، فناوری و ورزش، تلاشی است برای تلفیق سرگرمی با محتوای فکری و ملی. هدف اصلی این برنامه ایجاد فضایی پویا است که در آن شرکتکنندگان دانش خود را محک میزنند و باید با استفاده از مهارتهای استدلالی و توانایی تشخیص نقشهای پنهان در میان خود، به حل معماهای پیچیده بپردازند.
این تلفیق میان دانش تخصصی و تحلیل رفتار انسانی، وجه تمایز اصلی این مسابقه است. این مسابقه در ظاهر برنامهای شاد و سرگرمکننده برای تمام اعضای خانواده است اما در واقع در قسمتهای دیگر و عمیق خود تصویری از تحولات فرهنگی و اجتماعی جامعه ایرانی در دهه اخیر را به نمایش میگذارد. در واقع این مسابقه برخلاف بسیاری از رقابتهای تلویزیونی که بر فردمحوری و برد و باخت تأکید دارند، بر همدلی و هماهنگی اعضای خانواده تمرکز میکند. این ایده ساده اما هوشمندانه سبب شده که «چالش مسابقه خانه» به محیطی برای تقویت همبستگی خانوادگی تبدیل شود؛ امری که در فضایی از رسانههای امروزی که غالبا بر فرد و رقابت شخصی تأکید دارند، ارزش و تازگی خاصی دارد.
تولید، پخش و هویت بصریبرنامه «چالش مسابقه خانه» یک محصول فرهنگی_هنری مهم محسوب میشود که توجه ویژهای به جزئیات تولید و هویت بصری آن شده است. این برنامه محصولی از مرکز سیمرغ معاونت سیما است که از شبکه یک سیما پخش میشود. این انتخاب نشاندهنده تمایل سازمان صدا و سیما به ساخت تولیداتی ایرانی محور، سرگرمکننده و در عین حال تأثیرگذار بر آگاهی عمومی است.
شبکه یک بهعنوان شبکهای با مخاطب عام و تأکید بر برنامههای فاخر، بستر مناسبی برای نمایش ابعاد تخصصی و ملی این برنامه فراهم کرده است. در عین حال، جذابیت تصویری و طراحی صحنه بر پایه رنگهای گرم و فضاهای آشنا به بیننده حس نزدیکی و راحتی میدهد؛ گویی خود در گوشهای از همان خانه نشسته و به بازی بقیه نگاه میکند.
زبان، ریتم و شیوه اجرایکی از نقاط قوت برنامه ترکیب زبان عمومی و طنز ملایم با اجرای حرفهای است. مجری با لحنی خودمانی اما کنترلشده، ارتباطی نزدیک با مخاطب برقرار میکند و با تکیه بر ریتم متعادل برنامه اجازه میدهد که بخشهای رقابتی و نمایشی بدون تنش و هیاهو پیش روند. یکی از نکات قابل توجه در ساختار «چالش مسابقه خانه» بهویژه در فصل دوم که همچنان با اجرای امیرمحمد زند روی آنتن است، انتخاب مجری از میان چهرههای سینما و تلویزیون است.
زند با سابقه بازیگری خود توانسته است از نقش سنتی مجریهای مسابقات فاصله بگیرد و فضایی از تعلیق و درام را به برنامه تزریق کند که با ماهیت نقشآفرینی (Role-Playing) مسابقه همخوانی دارد. حضور یک بازیگر در جایگاه اجرا به درک بهتر و هدایت هنرمندانهتر تلاقی چالشهای اطلاعاتی (حوزههای کشاورزی، صنعت و…) با زوایای پنهان نقشهای انحرافی («هوچیگر» و «سوداگر») کمک کرده و به مخاطب این اطمینان را میدهد که محتوای تولیدشده، صرفا یک مسابقه دانشپایه نیست بلکه یک روایت منسجم با محوریت پیشرفت ایران در قالب یک تجربه تعاملی است.
«چالش مسابقه خانه» از تولید تا پخش نظارت بر کیفیت و هدایت فنی و محتوایی برنامه عاملی بسیار مهم محسوب میشود. تهیهکنندگی و کارگردانی این برنامه بر عهده ناصر عالمی و یاسر عالمی بوده است. این تیم با تجربه در حوزه تولیدات تلویزیونی، مسئولیت اجرای دیدگاه کلی برنامه را بر عهده داشتهاند. سیدمجتبی قافلهباشی به عنوان طراح و سردبیر در برنامه حضور دارد.
نقش سردبیر در برنامههای چالشی با محوریت محتوایی، حیاتی است زیرا او مسئول طراحی ساختار سؤالات، تطبیق آنها با اهداف ملی برنامه و مدیریت جریان اطلاعات در طول مسابقه است. برای دستیابی به بالاترین سطح کیفی بصری و ایجاد فضایی درخور محتوای مسابقه، سرمایهگذاری قابل توجهی در بخش فنی صورت گرفته است. ناگفته نماند تولید این برنامه در سال ۱۴۰۲ آغاز شد که نشاندهنده یک برنامه نسبتا جدید در عرصه تولیدات تلویزیونی ایران بود که تولید آن به فصل دوم هم رسید. برای پوشش کامل و ایجاد دینامیک بصری مناسب در محیط پیچیده مسابقه، ضبط با ۱۶ دوربین انجام شده است.
این تعداد دوربین امکان ثبت جزئیات واکنشهای شرکتکنندگان و اجرای صحنهها از زوایای مختلف را فراهم میآورد. دکور مسابقه با بهرهگیری از فضای ۳۶۰ درجه طراحی شده است. این طراحی از نظر فنی پیچیده است و به شرکتکنندگان اجازه میدهد در هر لحظه با محیط تعامل داشته باشند و از هر سمتی توسط دوربینها پوشش داده شوند. این نکات برگرفته از صحبتهای تهیهکننده برنامه است که در فصل نخست بیان کرده بود و البته در فصل دوم هم ادامه دارد و مشاهده میشود.
المانهای ایرانی و هویت ملییکی از مهمترین ویژگیهای برنامه، تکیه بر هویت بومی و ملی است. این برنامه برنامه به خوبی از عناصر بصری ایرانی بهره میبرد. فضای اصلی مسابقه در یک خانه سنتی با عناصری بهروز طراحی شده است. این ترکیب متضاد (سنتی و مدرن) نمادی از تلاش برای پیوند گذشته و حال در مسیر پیشرفت است. این معماری، هویت ملی را در بستری مدرن به نمایش میگذارد و محیطی گرم و آشنا اما در عین حال چالشبرانگیز ایجاد میکند.
معنا و کارکرد فرهنگی مسابقه«چالش مسابقه خانه» را میتوان گامی جلوتر از سرگرمی صرف دید. این برنامه از خلال رقابت خانوادگی، ارزشهایی همچون همکاری، مشورت، اعتماد متقابل و تقسیم کار را بازنمایی میکند. مفاهیمی که شاید در روزمرگی زندگی شهری کمرنگ شدهاند، در بستر برنامه بهصورت نمادین احیا میشوند؛ به طوری که مخاطب در روند تماشای برنامه ناخودآگاه درمییابد که قدرت خانواده نه در مهارت فردی بلکه در همافزایی و مشارکت نهفته است. این همان پیام اجتماعی است که برنامه با بیانی نرم و غیرشعارگونه منتقل میکند.
تنوع در طراحی چالشهایکی از ویژگیهای برجسته «چالش مسابقه خانه» تنوع در بخشهای رقابتی است. سازندگان برنامه تلاش کردهاند تا هر قسمت ضمن حفظ فضای خانوادگی از الگوهای تکراری بپرهیزد. گاهی یک آزمون هوش و حافظه است و گاهی بازی فکری یا بدنی و گاه موقعیتی طنزآمیز که واکنش طبیعی اعضای خانواده را در برابر همکاری یا بحران نشان میدهد.
این تنوع از یکسو ریتم برنامه را زنده نگه میدارد و از سوی دیگر امکان مشاهده جنبههای مختلف شخصیت افراد را فراهم میکند به همین علت برنامه نه فقط سرگرمکننده که از نظر روانشناختی نیز قابل تحلیل است.
خانه بهعنوان صحنه زندگیتأکید فصل دوم بر «هویت و پیشرفت ایران» این برنامه را به یک ابزار فرهنگی_آموزشی در قالب مسابقه تبدیل کرده است که مخاطب را به تفکر وادار و حس ملیگرایی مبتنی بر دانش و واقعیت را نیز در آنها تقویت میکند. «چالش مسابقه خانه» را باید نمونهای از برنامهسازی هوشمند در تلویزیون دانست؛ برنامهای که به مردم یادآوری میکند ارزشهای کلیدی زندگی خانوادگی چقدر حیاتیاند.
در عصری که صفحههای مجازی، جمعهای واقعی را تهدید میکنند، تلویزیون با چنین برنامههایی میتواند نقش پیونددهنده و الهامبخش خود را بازیابد. خانه در این مسابقه فقط مکان اجرای بازی نیست و نمادی از زیستن در کنار هم است. زیستنی که بر پایه محبت، همدلی و همکاری شکل میگیرد و شاید راز موفقیت این برنامه دقیقا در همین سادگی نهفته باشد؛ یعنی بازگرداندن شادی به خانهها از مسیر رسانه.
انتهای پیام/
نظر شما