به گزارش خبرنگار بینالملل ایسکانیوز، ولادیمیر پوتین -رئیس جمهور روسیه- به دعوت نارندرا مودی -نخست وزیر هند- به دهلینو سفر خواهد کرد. این سفر دو روزه در 13 و 14 آذر انجام خواهد گرفت و پوتین ضمن گفتوگو با مودی، در بیست و سومین اجلاس سالانه هند و روسیه نیز شرکت خواهد کرد.
این سفر قریبالوقوع، اولین سفر پوتین به هند از سال ۲۰۲۱ خواهد بود. دو رهبر آخرین بار در اول سپتامبر امسال در حاشیه اجلاس سازمان همکاری شانگهای در چین حضوری با هم دیدار کردند.
موضوع گفتوگوهای مقامات هند و روسیه
کرملین تأکید کرد موارد مورد گفتگو در دیدار پوتین با مقامات هندی، حوزههای کلیدی مشارکت روسیه و هند، از سیاست، تجارت، اقتصاد گرفته تا همکاریهای علمی و فنی، فرهنگ و امور بشردوستانه را در بر خواهد گرفت. مسکو همچنین خاطرنشان کرد که مذاکرات بر مسائل جاری بینالمللی و منطقهای متمرکز خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
چابهار آسانترین راه اتصال هند به اروپا، آسیای غربی و مرکزی
همچنین پیش از سفر پوتین، مقامات هر دو طرف مذاکراتی در زمینههای مختلف از دفاع گرفته تا کشتیرانی و کشاورزی برگزار کردند. در ماه اوت، آنها توافق کردند که مذاکرات برای یک توافق تجارت آزاد بین هند و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به رهبری روسیه را آغاز کنند.
تحلیلگران هندی معتقدند که مقامات همچنین در حال مذاکره برای گسترش همکاری خود در زمینه انرژی هستهای غیرنظامی هستند. همچنین پیش از این سفر، اسبربانک روسیه اعلام کرد که علاقهمند به سرمایهگذاری در پروژههای زیرساختی هند با استفاده از روپیه -واحد پول هند- است، ارزی که بخش بزرگی از تجارت دو جانبه با آن انجام میشود.
به گزارش رویترز و به نقل از یک منبع صنعتی و یک منبع جداگانه دولتی هند، مسکو احتمالا برای تهیه تجهیزات فنی برای داراییهای نفتی خود از هند کمک خواهد گرفت، زیرا تحریمها دسترسی به تأمینکنندگان کلیدی را مسدود کرده است.
افزایش تعاملات تجاری در سایه تعرفهها
مقامات هندی نگرانند که هرگونه توافق جدید در حوزه انرژی و دفاعی با روسیه واکنش دونالد ترامپ -رئیس جمهور آمریکا- را برانگیزد که در ماه اوت، تعرفههای کالاهای هندی را به میزان دو برابر کرده و به ۵۰ درصد رساند تا به عنوان مجازاتی برای خرید نفت خام روسیه توسط دهلی نو باشد.
اما دیمیتری پسکوف -سخنگوی کرملین- روز سهشنبه گفت که هند و روسیه برای افزایش صادرات دهلی نو «با هم همکاری میکنند». او بار دیگر تأکید کرد که اگرچه ممکن است کاهش موقتی در حجم تجارت نفت بین دو کشور وجود داشته باشد اما روسیه همچنان یک تأمینکننده مهم انرژی برای هند است.
پسکوف در یک کنفراتس آنلاین همچنین به موضوع تعرفههایی اعلامی آمریکا علیه هند اشاره کرد و گفت: تعرفهها بیشتر یک مسئله مربوط به روابط دوجانبه بین هند و ایالات متحده است، آنچه ما را نگران میکند، نحوه ادامه و افزایش حجم تجارت دوجانبه ما با هند است، بدون اینکه به کسی اجازه دخالت بدهیم.
سخنگوی کرمیلن همچنین گفت: «ما باید حجم تجارت و تعامل تجاری خود را به گونهای سازماندهی کنیم که کشورهای ثالث نتوانند بر آن تأثیر بگذارند». او اشاره کرد تقریبا تمام حجم روابط تجاری بین روسیه و هند با ارزهای ملی پرداخت میشود که این بسیار مهم است.
اهمیت سفر پوتین به هند: مقابله با انزوای روسیه و افزایش قدرت چانه زنی هند
ملاقات پوتین و مودی در هند برای هر دو کشور روسیه و هند اهمیتی راهبردی دارد و نشاندهنده تداوم و پایداری روابط مسکو و دهلینو در شرایطی است. به خصوص که فضای بینالمللی علیه روسیه تنگتر شده است و کشورهای غرب خواستار منزوی کردن این کشور هستند. اکنون این سفر روشن میسازد که روسیه همچنان در عرصه بینالمللی فعال است و گزینههای متعددی برای پیشبرد سیاست خارجی خود در اختیار دارد.
پیش از آغاز سفر پوتین به هند، دنیس مانتوروف -معاون اول نخست وزیر روسیه و رئیس مشترک کمیسیون بین دولتی هند و روسیه- نیز در مصاحبه با خبرگزاریهای هندی گفت: این اولین سفر رئیس جمهور ما به کشور دوست هند، پس از مدتها خواهد بود. این ما را به سنت اجلاسهای سالانه سطح بالا بازمیگرداند که نشان دهنده یک موفقیت غیرقابل انکار است. ما به همراه همکاران هندی خود، دستور کار این سفر را به طور کامل آماده کردهایم و انتظار داریم که تمام جلسات و مذاکراتی که قرار است برگزار شود، مثمر ثمر باشد و به همکاری استراتژیک دو کشور در همه زمینهها شتاب جدیدی ببخشد.
مانتوروف در عرصه جهانی، نقش فزایندهای را برای اقتصادهای نوظهور پیشبینی کرد و خاطرنشان کرد که همکاری بین مسکو و دهلینو به طور قابل توجهی به تقویت نفوذ کشورهای جنوب جهان کمک خواهد کرد.
از سوی دیگر، این ملاقات برای هند نیز مهم است. این کشور با حفظ روابط نزدیک با روسیه، موقعیت چانهزنی خود را در تعامل با دیگر قدرتها چه در حوزه تجارت و فناوری و چه در بخش همکاریهای دفاعی تقویت میکند. دهلینو با دنبال کردن سیاستی متوازن، تلاش دارد ضمن پرهیز از قرار گرفتن در یک بلوک خاص، نقش مستقلی در معادلات جهانی ایفا کند. این رویکرد، به هند امکان میدهد در رقابتهای قدرتهای بزرگ، دست بازتری برای تصمیمگیری داشته باشد و منافع ملی خود را با انعطاف بیشتری دنبال کند.
کوگلمن از اندیشکده شورای آتلانتیک در واشنگتن نیز معتقد است: «سفر پوتین فرصتی برای دهلی فراهم میکند تا با وجود تحولات اخیر، روابط ویژه خود با مسکو را دوباره تثبیت و در معاملات تسلیحاتی جدید پیشرفت کند». او افزود، احتمالا ابتکارات جدیدی نیز در این سفر اعلام خواهد شد.
رتبه سوم هند در تجارت با روسیه
در ماه اگوست معاون نخست وزیر روسیه پس از دیدار با اس جایشانکار -وزیر امور خارجه هند- گفت که گردش مالی تجاری روسیه و هند در 5 سال گذشته 700 درصد افزایش یافته و دهلینو اکنون در بین 3 شریک تجاری برتر روسیه قرار دارد.
معاون نخست وزیر روسیه خاطرنشان کرد که تجارت دوجانبه کالا بین هند و روسیه بیش از پنج برابر شده و از ۱۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ به ۶۸ میلیارد دلار در سالهای ۲۰۲۴-۲۰۲۵ رسیده است و البته عدم تعادل تجاری بین دو کشور نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
کاهش صادرات هند در برابر واردات از روسیه
اندی تیوی طبق اعلام وزارت بازرگانی و صنایع هند گزارش داد که صادرات هند به روسیه همچنان بسیار پایین است و در طول نه سال مالی گذشته به طور مداوم حدود 0.7٪ تا 1.1٪ از کل صادرات هند را تشکیل میدهد. در مقابل، واردات از روسیه به ویژه پس از 2020 و 2021 به شدت افزایش یافته است و از 1.4٪ به 6.5٪ در سال 2022و 2023 رسیده و در سالهای مالی( 2023-2024) و (2024-2025) تقریبا 9٪ شده است. در حالی که در طول سال مالی جاری نیز واردات 8.6٪ است در حالی که صادرات به میزان 1٪ ثابت باقی مانده است.
کاهش وابستگی همراه با علاقه هند به سلاحهای روسی
در خصوص مبادلات تسلیحاتی بین هند و روسیه، اندی تیوی بر اساس گزارش موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم نوشت: روسیه بیش از ۷۰ درصد از تسلیحات متعارف اصلی هند را در اوایل دهه ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ تأمین میکرد و این رقم در سال ۲۰۰۲ به ۸۹ درصد رسید. افزایش مشابهی در سال ۲۰۱۲ مشاهده شد، زمانی که روسیه ۸۷ درصد از واردات تسلیحات هند را تأمین کرد.
با این حال، پس از سال ۲۰۱۴، این سهم شروع به کاهش کرد و در سال ۲۰۱۴ به ۴۹ درصد و در سال ۲۰۱۹ به ۳۸ درصد کاهش یافت. در آخرین دوره پنج ساله (۲۰۱۹-۲۰۲۳)، سهم روسیه به حدود ۳۶ درصد کاهش یافت که پایینترین میزان در بیش از ۶۰ سال گذشته است. در این سالها واردات هند بیشتر از طریق تأمینکنندگان غربی، به ویژه فرانسه و ایالات متحده، بوده است.
البته کارشناسان معتقدند این کاهش به این معنی نیست که روسیه اهمیت خود را از دست داده است. مسکو به دلایلی همچنان تأمینکننده اصلی هند است. ابتدا اینکه بسیاری از سیستمهایی که هند استفاده میکند ریشه در دوران شوروی دارند و برای نگهداری و تعمیر آنها به پشتیبانی روسیه نیاز است.
علاوه بر این، زیردریاییهای هستهای و سامانههای دفاع هوایی از جمله پلتفرمهای گرانقیمت و پیشرفتهای هستند که تنها شمار محدودی از کشورها قادر به تولید آنها هستند. همچنین علاقه هند به سیستمهای موشکی نسل جدید و سلاحهای هایپرسونیک باعث شده که روسیه در این حوزهها نسبت به بسیاری از تأمینکنندگان غربی برتری داشته باشد.
در سفر پیش روی مقامات روسیه به هند نیز انتظار میرود تمرکز اصلی بر سیستمهای دفاع هوایی نسل بعدی، از جمله بحثها پیرامون اس-500 روسیه باشد، که نشان میدهد حتی با وجود تنوع بخشیدن به تأمینکنندگان سلاح توسط هند، روابط نظامی همچنان در مرکز توجه روابط دهلی و مسکو قرار دارد. گفتنی است اس-400 روسی برای محافظت از هند در برابر حملات پهپادی پاکستان در طول عملیات سیندور استفاده شد.
سهم 30 درصدی هند در بازار انرژی روسیه
در حالی که آمارها نشان میدهد که وابستگی دفاعی هند به روسیه در سالهای اخیر کاهش یافته است، اما وابستگی اقتصادی به شدت روند افزایش را نشان میدهد که تقریبا به طور کامل ناشی از انرژی است و هند اکنون بیش از هر زمان دیگری از روسیه نفت میخرد.
پس از تحریمهای غرب علیه مسکو در سال ۲۰۲۲، روسیه شروع به ارائه نفت خام با تخفیفهای زیاد کرد. هند، که سومین واردکننده بزرگ نفت در جهان است، از این فرصت استفاده کرد.
در ماه نوامبر دنیس آلیپوف -سفیر روسیه در هند- اعلام کرد که مسکو همچنان بزرگترین تأمینکننده نفت برای دهلینو با سهم بیش از ۳۰٪ از بازار است. بر اساس گزارش یک اندیشکده اروپایی، هند همچنین در ماه اکتبر ۲۰۲۵ حدود ۲.۵ میلیارد یورو برای خرید نفت خام از روسیه هزینه کرده که مشابه میزان خرید در سپتامبر بوده است.
در ماه سپتامبر علیرغم افزایش فشار آمریکا بر دهلی نو برای توقف خرید نفت از روسیه، اما همچنان این کشور با سهم 33 درصدی، بزرگترین تأمینکننده نفت خام هند بود. طبق دادههای ارائه شده توسط کپلر، ارائهدهنده دادههای آنی و تحلیلی جهانی، هند در ماه اوت ۱.۶ میلیون بشکه در روز نفت روسیه وارد کرد.
مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک نیز در گزارش ماهانه خود اعلام کرد که هند در ماه اکتبر پس از چین، دومین خریدار بزرگ سوختهای فسیلی روسیه باقی مانده است. مجموع خرید هند از سوختهای فسیلی روسیه ۳.۱ میلیارد یورو بود که از این میان: نفت خام ۸۱٪ (۲.۵ میلیارد یورو)، زغالسنگ ۱۱٪ (۳۵۱ میلیون یورو)، فرآوردههای نفتی ۷٪ (۲۲۲ میلیون یورو) را تشکیل میدادند. مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک تأکید کرده که نفت خام بخش غالب واردات انرژی هند از روسیه را تشکیل میدهد.
خبرنگار: ماری ملکی
انتهای پیام/
نظر شما