به گزارش خبرنگار بین الملل ایسکانیوز، در روزهای گذشته بار دیگر نام منطقهای بهنام سومالیلند در کانون توجه تحولات سیاسی و رسانهای قرار گرفته است. منطقهای که سالهاست ادعای استقلال از سومالی را مطرح میکند و همواره محل مناقشه در معادلات شاخ آفریقا بوده است. در همین چارچوب، اعلام شناسایی تشکیل سومالیلند از سوی اسرائیل واکنشهای گستردهای را برانگیخته و در حالی که تلآویو این اقدام را گامی سیاسی تلقی میکند، بسیاری از کشورها آن را محکوم کرده و نسبت به پیامدهای آن بر ثبات منطقه هشدار دادهاند.
سومالیلند منطقهای با ادعای استقلال
سومالیلند در سال ۱۹۹۱ استقلال خود را از سومالی اعلام کرد و طی دههها برای کسب بهرسمیتشناسی بینالمللی تلاش کرده است؛ موضوعی که از زمان به قدرت رسیدن عبدالرحمن محمد عبداللهی در سال گذشته، به یکی از اولویتهای اصلی ریاستجمهوری او تبدیل شده است.
گفتنی است سومالیلند، از موقعیتی استراتژیک در خلیج عدن برخوردار است و پول، گذرنامه و ارتش خود را دارد، اما از زمان اعلام استقلال یکجانبه، از نظر دیپلماتیک منزوی شده است.
شناسایی اسرائیل و واکنش سومالی
اسرائیل روز جمعه اعلام کرد که سومالیلند را به عنوان یک «کشور مستقل و دارای حاکمیت» میبیند؛ اقدامی که موجب شد دولت سومالی این تصمیم را «حملهای عمدی» به حاکمیت خود بداند و نسبت به تضعیف صلح و ثبات منطقه هشدار دهد.
محکومیتهای بینالمللی و موضع اتحادیه آفریقا
در مقابل اقدام اسرائیل در به رسمیت شناختن سومالی لند، چندین کشور و نهاد بینالمللی تصمیم اسرائیل را محکوم کردند.
اتحادیه آفریقا این اقدام را رد کرد و هشدار داد که چنین تصمیمی خطر «ایجاد یک رویه خطرناک با پیامدهای گسترده برای صلح و ثبات در سراسر قاره» را به همراه دارد. محمود علی یوسف، رئیس این نهاد پانآفریقایی، تأکید کرد که سومالیلند «بخش جداییناپذیر» سومالی، عضو اتحادیه آفریقا، است.
تهدید الشباب و واکنش اسرائیل
گروه الشباب، شاخه مرتبط با القاعده در سومالی، روز شنبه اعلام کرد هرگونه اقدام اسرائیل برای حضور، تصرف یا بهرهبرداری از بخشهایی از سومالیلند را تحمل نخواهد کرد و با آن مقابله خواهد کرد.
الشباب در بیانیهای با تأکید بر مخالفت قاطع خود اعلام کرد که این تصمیم را نمیپذیرد و در برابر آن خواهد ایستاد. این گروه همچنین مدعی شد بهرسمیتشناسی سومالیلند از سوی اسرائیل نشاندهنده تلاش تلآویو برای گسترش نفوذ خود در سرزمینهای سومالی و حمایت از ساختار سیاسی حاکم بر مناطق شمالغربی این کشور است.
این در حالی است که بنیامین نتانیاهو معتقد است اقدام اسرائیل در راستای «روح توافق ابراهیم» انجام شده؛ توافقی که از سال ۲۰۲۰ زمینه عادیسازی تدریجی روابط رژیم صهیونیستی با شماری از کشورهای عربی را فراهم کرده است.
واکنشهای منطقهای؛ از یمن تا الجزایر
عبدالواحد ابورأس -معاون وزیر امور خارجه و مسئول امور مهاجران یمن- اعلام کرد آنچه در سومالی جریان دارد بخشی از طرح صهیونیستی موسوم به «خاورمیانه بزرگ» است. او افزود رخنههای نفوذ اسرائیل در منطقه، نتیجه سیاستهای وابستگی برخی رژیمهای عربی به آمریکا و اسرائیل است و تأکید کرد آمریکا شریک این توطئه به شمار میرود.
این مقام یمنی همچنین انفجارهای رخداده یا احتمالی در شهر حمص سوریه را بخشی از همین پروژه با هدف انحراف افکار عمومی و آمادهسازی بیشتر صحنه برای اسرائیل و شریک آمریکاییاش دانست.
وزارت امور خارجه الجزایر نیز در بیانیهای رسمی اعلام کرد: «الجزایر بهشدت بهرسمیت شناختن سومالیلند توسط مقامات دشمن اسرائیلی را محکوم میکند.» در این بیانیه آمده است که این اقدام غیرقانونی، نقض آشکار حاکمیت، تمامیت ارضی و وحدت جمهوری فدرال سومالی و تهدیدی مستقیم برای صلح و امنیت منطقه است.
خبرگزاری تسنیم به نقل از اسماعیل بقایی -سخنگوی وزارت امور خارجه ایران- از مواضع سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه آفریقا در محکومیت اقدامات اسرائیل حمایت کرد و خواستار اقدام قاطع جامعه بینالمللی برای مقابله با این اقدام توسعهطلبانه شد. وی تأکید کرد تلاش اسرائیل برای تجزیه سومالی، نقض صریح منشور سازمان ملل متحد و اصول حقوق بینالملل است.
مصر و ترکیه و شماری دیگر از کشورها نیز به اقدام اسرائیل واکنش نشان داده و آن را محکوم کردند.
نظر ترامپ در خصوص سومالی لند
دونالد ترامپ در پاسخ به پرسش روزنامه نیویورکپست درباره احتمال بهرسمیت شناختن سومالیلند از سوی آمریکا گفت: «خیر.» او افزود: «کسی واقعا میداند سومالیلند چیست؟».
دلایل استراتژیک اقدام اسرائیل
به گزارش فرانس ۲۴، برخی تحلیلها حاکی از آن است که ملاحظات امنیتی و راهبردی اسرائیل در سطح منطقهای نقش مهمی در این تصمیم ایفا کرده است. مؤسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل ماه گذشته در تحلیلی با اشاره به تهدید الانصار مورد حمایت ایران تأکید کرد که تلآویو به دلایل متعددی، از جمله احتمال درگیری نظامی با الانصار در آینده، به ایجاد و تقویت شبکهای از متحدان در منطقه دریای سرخ نیاز دارد.
بر اساس این گزارش، اسرائیل پس از آغاز جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳، در واکنش به حملات الانصار علیه اهداف اسرائیلی چندین بار مواضعی را در خاک یمن هدف قرار داده است؛ اقدامی که پیوند مستقیم تحولات شاخ آفریقا و دریای سرخ با محاسبات امنیتی اسرائیل را برجسته میکند.
انتهای پیام/
نظر شما