به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری ایسکانیوز، بازار سهام در نیمه نخست سال ۹۹ یکی از رویاییترین دورههای خود را سپری کرد، سود دهی بالا و ثبات این بازار باعث شد تا نقدینگی مردم به سمت بورس روانه شود؛ اما با گذشت زمانی این بازار دچار نوسانهای بسیاری شد که در نهایت منجر به ضرر هنگفت و کاهش سرمایههای کوچک مردم شد. پس از زیان دهی بازار سرمایه و اعتراضات گسترده سرمایهگذاران در بورس، کارشناسان این حوزه، نظرات متفاوتی را در این باره ارائه کردند.
در این ارتباط، علی محمدی در گفتوگو با ایسکانیوز درباره نوسانات بورس اظهار کرد: در حال حاضر نمیتوان بازار سرمایه را جدا از سایر بازارهای مالی کشور در نظر گرفت. وابستگی این بازار به سایر بازارها خود عاملی برای نبود ثبات در بورس است.
وی با اشاره به شرایط نا اطمینانی که در اقتصاد کشور وجود دارد، گفت: مواجهه دولتها در سالهای اخیر با نوسانات و سیاستهای بورس نادرست بوده است.
این کارشناس حوزه اقتصاد درباره مشکلات و چالشهای بورس برای بهبود فعالیت بیان کرد: بانک مرکزی مستقل به معنای این نیست که این بانک با دولت هماهنگ نباشد؛ اما وقتی سیاستهایی در حوزههای پولی و تورمی را به زیان اقتصاد ملی اتخاذ میکند، این پذیرش وجود داشته باشد که بپذیرد. ورود شرکتها ناکارآمد و سفارشی به بورس باعث شد که تنوع در عرضه به وجود نیاید.
باتوجه به سیاستهای نادرست مسئولان در بورس، نمیتوانیم از ظرفیتهای این بازار سرمایهای در بهبود اقتصاد کشور در سطح کلان بهره مند شویم.
وی با تاکید بر اینکه بورس بزرگترین بازار تامین سرمایه است، گفت: بورس در بسیج منابع و پساندازهای کوچک در همه کشورها نقش اساسی دارد که متاسفانه در ایران آنگونه که مناسب است از ظرفیتهای بورس استفاده نشد است. بنابراین این موضوع باعث شد، مردم که بسیار مشتاق بودند برای سرمایهگذاری در بورس، اعتماد خود را از دست بدهند.
محمدی ادامه داد: در برخی از برهههای زمانی که بازارهای دیگر برای جذب سرمایه مردم مناسب نبود، بورس بهترین فرصت برای جمع آوری این سرمایههای سرگردان در جامعه بود.
این استاد دانشگاه مطرح کرد: باتوجه به سیاستهای نادرست مسئولان در بورس، نمیتوانیم از ظرفیتهای این بازار سرمایهای در بهبود اقتصاد کشور در سطح کلان بهره مند شویم.
وی با اشاره به وعدههای دولت سیزدهم درباره بهبود شرایط بورس عنوان کرد: واقعیت این است که اقتصاد دستور پذیر نیست. به عنوان مثال مسئولان نمیتوانند وعده دهند که در یک بازه زمانی 10 یا 20 روز قادر هستند، اوضاع نابسامان بورس را اصلاح کنند چراکه برای بهبود اوضاع این بازار باید تغییر و بازارهای دیگر را نیز در نظر گرفت. همچنین انتظارات تورمی باید به سمت انتظارات مثبت و واقعبینانه حرکت کند.
شرایط برای بهبود بورس مهیا نیست
محمدی با بیان اینکه در حال حاضر شرایط برای اصلاح بورس مهیا نیست، گفت: البته تردیدی درعزم دولت برای بهبود بازار سرمایه وجود ندارد؛ اما شرایط و متغیرهایی که شکل دهنده محیط مناسب برای فعالیت بورس هستند، آماده نیست.
این تحلیگر بورس عرضه محصولات بورسی را متنوع ندانست و گفت: شرکتهای بورسی نسبت به بورس سایر کشورهای پیشرفته جهان، شفافیت و کارآیی لازم را ندارند و گاهی تصور میشود که در سمت عرضه، بازار سرمایه یک بازار انحصاری است. که این پدیده باعث میشود تصمیمات کلان بورس تحت تاثیر کارکرد این شرکتها قرار گرفته یا تصمیماتی که هیئت مدیره شرکتها اتخاذ میکنند در بورس نیز اجرا شود.
وی اضافه کرد: تحولات و نوسانات بورس در چند ماه اخیر نشان میدهد که تا چند ماه آینده بعید است اتفاق خاصی در این بازار رخ دهد. مسئولان و سیاست گذاران بورس باید تمام تلاش خود را به کار گیرند تا شرایط و عملکرد این بازار از وضعیت فعلی بدتر نشود. انتظار جهش مثبت چشمگیر در بورس با توجه به تغییر دولت و روسای شرکتهای بورسی در کوتاه مدت، امری دور از ذهن است.
رمز ارزها رقیب جدی بورس
محمدی درباره جریاناتی که سرمایههای سرگردان و نقدینگی را به سمت رمز ارزها سوق میدهند، گفت: اگر در حال حاضر بازار را رقابتی یا نزدیک به رقابتی در نظر بگیریم، مردم دنبال سیگنالهای سود خودشان هستند. حال اگر مردم احساس کنند در بازاری دیگر غیر از بورس احتمال بازدهی منابع آنها بیشتر است، سرمایه خود را به آن بازار منتقل میکنند.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه بازار رمز ارزها رقیب جدی بورس است، گفت: درباره رقابت بورس با رمزارزها سوالات بسیاری از جمله اینکه آیا زیر ساختهای لازم برای رقابت این دو بازار با یکدیگر فراهم است یا خیر، مطرح است.
وی ادامه داد: اطمینان بخشی و کارآمدی بورس و مخابره سیگنال سودهی سرمایههای مردم مولفههایی است که باعث جذب سرمایه و نقدینگی میشود. در حال حاضر بازارهای رمز ارزها و میانرها به مردم اطمینان بیشتری برای جذب سرمایه میدهد.
افزای نرخ سود بانکی، مسکنی برای بهبود بورس
محمدی در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش سود بانکی راه تنفسی برای ترمیم ساختار بورس است یا خیر، گفت: سیاستهای پولی و مالی باید راستای یکدیگر اجرا شوند. اقتصاد ایران نسبت به سایر کشورها از نظر نرخ سود بانکی استثنا است. به فرض اگر نرخ بهره بانکی افزایش یابد، در آینده سود ناشی از فعالیت در سایر بازارها مثل رمزارزها بیشتر بود، آیا دولت توان دارد باز هم این سود را افزایش دهد؟
رویکرد تسکینی برای بورس در طولانی مدت پاسخگو نخواهد بود.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: افزایش سود بانکی در بازار سرمایه تاثیر گذار باشد؛ اما در بازارهای دیگر تاثیرات منفی داشته باشد. از سوی دیگر سیاست گذاری در حوزه اقتصاد باید در سطح کلان وضع شود، در نتیجه برای بهبود شرایط بورس نباید به سایر بازارها آسیب وارد کرد.
وی مطرح کرد: بازارهای پولی مالی، سرمایهای و سیاستهای اقتصادی باید در یک شبکه مورد بررسی قرار گیرد. رویکرد تسکینی برای بورس در طولانی مدت پاسخگو نخواهد بود.
محمدی درباره راهکارهای موجود برای بهبود شرایط بورس اظهار کرد: بورس مانند سایر بازارها دارای ویژگی های عرضه و تقاضا است، در نتیجه باید در مرحله نخست ریشههای ناکارآمدی این بازار مشخص شوند. در گام بعدی در میدان عرضه، شرکتهایی وارد بورس شوند که با عملکرد و کارآیی مناسب، سرمایه جذب کنند. همچنین این شرکتها باید در چارچوب یک قاعده اقتصادی فعالیت کنند؛ اگر این امر محقق شد، چالشهای بورس در عرضه تا حدودی حل خواهد شد.
انتهای پیام/
نظر شما