به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، امروز ۴ اسفند برابر با ۲۳ فوریه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.
بیشتر بخوانید:
رویداد ها:
۱۵۱۴ - ۲۲ سال پس ازرسیدن کریستوف کلمب (کریستوفر کلمبوس) به قاره غربی (آمریکا) و تصرف مناطقی را که به آنجا رسیده بود به نام پادشاه اسپانیا، این دولت به فرمانداران خود در نقاط متصرفه دستور داد به بومیان (اصطلاحا؛ سرخپوستان) هشدار دهند که اگر مسیحی نشوند اعدام خواهند شد.
۱۷۹۹ - آغاز حمله ارتش ناپلئون بُناپارت به سرزمین شام
در پی تصرف مصر در ژوئیه ۱۷۹۸م توسط ناپلئون بُناپارت فرمانده ارتش فرانسه، وی حمله به سرزمین شام که متشکل از سوریه، لبنان، اردن و فلسطین بود را آغاز کرد. تهاجم ناپلئون به مصر برای ضربه زدن به انگلیس در مستعمرات این کشور بود. اما دلیل حمله ناپلئون به شام که بخشی از قلمرو امپراتوری عثمانی به شمار میرفت، اعلان جنگ پادشاه عثمانی به فرانسه بود. در این حمله که در ۲۳ فوریه ۱۷۹۹م انجام شد، اگر چه ناپلئون درابتدا، پیروزیهایی به دست آورد، اما به دلیل حمایت انگلیس و روسیه از عثمانی و همچنین وخامت اوضاع در فرانسه، وی ناچار شد به کشورش بازگردد. از دیگر دلائل عقبنشینی فرانسه، عملکرد سلطان عثمانی بود که با آغاز دوره خلافت خود، دست به اصلاحات داخلی زده بود و به ویژه ضمن ساماندهی و تجهیز ارتش عثمانی، با ساخت کشتی و اسلحه و به ویژه توپخانه، ارتشی مجهز فراهم آورده بود. همچنین در زمان وی اولین دوره آموزش نظامی به سبک نوین نیز انجام شده بود. جنگ فرانسه و عثمانی در شام، در نهایت با عقبنشینی و شکست ارتش فرانسه به پایان رسید.
۱۹۲۱ - پیروزی کودتای رضاخان و رئیس الوزراء شدن سید ضیاء طباطبایی
چهارم اسفند۱۲۹۹ (۲۳ فوریه ۱۹۲۱) سلطان احمدشاه قاجار همراه با صدور اعلامیه ای حکم ریاست الوزرایی سید ضیاءالدین طباطبایی یزدی و سرداری سپه ژنرال رضاخان را صادر کرد. تیپ قزاق روز پیش از آن (سوم اسفند) تهران را متصرف شده بود و فتح الله اکبر (سپهدار رشتی) رئیس الوزراء به سفارت انگلستان که این دولت خود حامی کودتا بود پناه برده بود!.
تیپ قزاق پس از دیدار و مذاکرات ژنرال «آیرون ساید» انگلیسی با ژنرال رضاخان روانه تهران شده بود و نمایندگان احمد شاه را که برای مذاکره با رضاخان و انصراف تیپ از ورود به تهران به شاه آباد آخرین محل استقرار آن رفته بودند بازداشت کرده بود. واحدهای تیپ پس از شنیدن سخنان مهیج سید ضیاء و دریافت پولهایی را که باخود به شاه آباد (امامزاده حسن ـ نزدیک تهران وقت) برده بود وارد پایتخت شدند و شهررا که تنها در دو نقطه مختصر مقاومتی کرده بود متصرف شدند. مقاومت از سوی پلیس بود که با تحمل چند کشته کنار رفت.
احمدشاه که با صدور فرمان نخست وزیری سید ضیاء عملا به کودتا تسلیم شده بود در حکم نخست وزیری وی اعتراف به غفلت و لاقیدی کابینه های قبلی و عدم امنیت درکشور و بلاتکلبفی ملت کرده بود. سیدضیاء طباطبایی یزدی تحصیلکرده فرانسه قبلا در تهران روزنامه منتشر می کرد.
در همین روز ژنرال رضاخان اعلامیه «حکم می کنم» را صادر کرد که بر دیوارهای تهران الصاق شد و فهرستی از کسانی را که باید دستگیر شوند به قزاقها داده و شهررا جز نانوایی ها و قصابی ها به حالت تعطیل در آورده بود.
سید ضیاء که درباطن از ژنرال رضاخان (میرپنج = سرتیپ) واهمه داشت، برای نشان دادن اقتدار خود و بدون جلب رضایت قبلی رضاخان، سرهنگ کاظم خان افسر ژاندارم را فرماندار نظامی تهران کرد و از همین لحظه آتش دشمنی ژنرال رضا خان را نسبت به خود روشن ساخت. سیدضیاء همچنین با انتصاب سرهنگ علی خان از افسران مورد اعتماد خود به فرماندهی ژاندارمری بر رنجش و دشمنی ژنرال رضاخان افزود. هدف سید ضیاء از این انتصابات، علم کردن نیرویی در برابر قوای قزاق بود که پادگان تهران (سربازان کم تجهیزات ارتش) را هم به خود ضمیمه کرده بود و نیرومندتر شده بود. ژنرال رضاخان با اعمال قدرت بعدا همه نیروهای مسلح را تحت فرمان خود در آورد و سید ضیاء در نقشه اش شکست خورد.
از تحلیل مورخان چنین بر می آید که انگلستان با هدف سلطه انحصاری بر ایران و ذخائر و منابع آن و بستن راه نفوذ روسیه شوروی که داشت جان می گرفت در جهت جنوب، نه تنها از اجرای طرح کودتا حمایت کرده بود بلکه از گسترش تفرقه و ایجاد دشمنی میان سران کودتا (رضاخان، سیدضیاء و ...) راضی بنظر می رسید و عملا به آن دامن می زد. روسیه شریک قبلی انگلستان در سلطه بر میهن ما در پی انقلاب بلشویکی اکتبر ۱۹۱۷ از میدان ایران خارج شده بود. بیم انگلستان در آن زمان همچنین از کمونیست شدن ایران و انتقال کمونیسم از طریق ایران به کشورهای عربی بود که پس از جنگ جهانی اول و انهدام عثمانی عمدتا به لندن سپرده شده بودند و فاصله غنی و فقیر در مناطق عربی و در نتیجه آمادگی برای پذیرش افکاری سوسیالیستی فراهم بود. انگلستان برای مبارزه با گسترش کمونیسم در ایران که به دلیل وجود طبقه و کلاس در جامعه و غیردولتی بودن تاسیسات و منابع تولید و درآمد هواداران فراوان هم پیدا کرده بود راهی جز احیاء نیم خیز ناسیونالیسم ایرانی نمی دید و برای این کار ژنرال رضاخان مناسب بنظر رسیده بود.
تنها رجلی که در آن زمان با این تحولات و انتصاب سید ضیاء به ریاست الوزرایی علنا مخالفت می کرد دکتر مصدق والی (استاندار) وقت فارس بود که سیدضیاء را عامل اجنبی خواند و کودتا را یک نقشه خارجی اعلام داشت. دکتر مصدق حاضر نشد حکم نخست وزیری سید ضیاء را به ادارات فارس ابلاغ کند و به همین سبب سید ضیاء چند روز بعد ضمن مخابره تلگرامی او را تهدید کرد. با وجود این تهدید، سید ضیاء از دکتر مصدق خواست که در سمت خود باقی بماند که وی نپذیرفت و به تهران آمد.
۱۳۰۳ - آیت الله سید حسن مدرس با لایحه نظام اجباری در مجلس به مخالفت برخاست.
۱۸۲۰ - توطئه قتل نخست وزیر انگلستان و همه وزیران کابینه او
پلیس لندن ۲۳ فوریه ۱۸۲۰ توطئه گروهی از رادیکالهای انگلیسی را کشف کرد که می خواستند «لیورپول» نخست وزیر و وزیران اورا در مهمانی خانه «لرد هاروبی» با ایجاد انفجار بکشند و انقلابی مشابه انقلاب فرانسه در انگلستان براه اندازند. پنج نفر از سران توطئه که دستگیر شده بودند اعدام و بقیه به زندان محکوم شدند. هدف از توطئه؛ تغییر ساختار دولت و نظام انتخابات بود. این گروه در پی شکست تظاهرات ۱۶ آگوست ۱۸۱۹ منچستر و قتل ۱۵ معترض به نظام انتخاباتی تشکیل شده بود. درپی کشف توطئه، پارلمان انگلستان بمنظور جلوگیری از تکرار آن یک رشته قوانین معروق به قوانین ششگانه تصویب کرد که با اجرای آنها خرید اسلحه، تمرین تیراندازی و جلسات زیرزمینی (محرمانه) محدودشد و روزنامه های عمومی (غیر حزبی) از انتشار صرفا مقاله و بدون چاپ اخبار روز منع شدند. طبق این مصوبات، روزنامه های انگلستان باید در کنار خبر و مطالب عام المنفعه دیگر، مقاله (نظر) چاپ می کردند نه فقط و صرفا مقاله و مطالب تفسیرگونه.
۱۸۷۱ - برگزاری کنفرانس "لندن" با شرکت کشورهای اروپایی
در ۲۳ فوریه ۱۸۷۱م، کنفرانس لندن باشرکت نمایندگان دولتهای اروپایی در پایتخت انگلیس تشکیلشد. این کنفرانس به ابتکار انگلیس برپا گردید و علت اصلی تشکیل آن، بررسی مسئله پیروزی آلمان بر فرانسه و جلوگیری از قدرت روزافزون آن بود. در کنفرانس لندن، مهمترین مسایل کشورهای اروپایی و مستعمرات آنها در جهان، مورد بررسی قرار گرفت.
۱۸۸۴ - اختراع تیربار - ابزاری برای کشتن و برتری
۲۳ فوریه سال ۱۸۸۴ «هیرام ماکسیم» تکنیسین آمریکایی که در لندن کار می کرد اختراع خود «تیربار» را به معرض نمایش گذارد که می توانست هر دقیقه تا ۶۰۰ گلوله شلیک کند. اختراع ماکسیم که سلاح مرگبار نام گرفت تلفات در جنگ را بیش از گذشته کرد. بسیاری از دولتها پس از آگاه شدن از اختراع ماکسیم در صدد به دست آوردن تیربار شدند و مهندسان خود را وادار به ساختن آن کردند.
۱۸۸۶ - کشف فلز "آلومینیوم" توسط "مارتین هال" امریکایی
در ۲۳ فوریه ۱۸۸۶م پس از آزمایشهای مستمر، فلز آلومینیوم توسط مارتین هال، کاشف و شیمیدانِ امریکایی کشف شد. آلومینیوم، فلزی سفید و سبک است و به خوبی وَرق میشود. این فلز که دارای استحکام زیادی بوده و در مقابل خوردگی مقاومت دارد، حرارت و برق را به خوبی هدایت میکند و نسبت به آهن سبکتر است. آلومینیوم امروزه کاربردهای متعددی درفعالیتهای صنعتی و غیر صنعتی دارد و در ساختن هواپیما، اتومبیل، ظروف آشپزخانه و... استعمال میشود.
۱۲۸۱ - زادروز دکتر حسابی؛ فیزیکدان برجسته و دانشمند کم‌نظیر معاصر ایران
پروفسور محمود حسابی فیزیکدان برجسته و دانشمند کم‌نظیر معاصر ایران در تاریخ چهارم اسفندماه سال ۱۲۸۱ هجری شمسی زاده شد. پدرش (سیدعباس معزالسلطنه) و مادرش (گوهرشاد حسابی) هر دو اهل تفرش بودند. او چهار سال اول دوران کودکی‌اش را در تهران سپری نمود. سپس بههمراه والدین و برادرش عازم شامات شد. در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت با تنگدستی و مرارتهای دوری از میهن، در مدرسه کشیش‌های فرانسوی آغاز کرد.
در همان زمان، تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی را نزد مادرش فرا می‌گرفت. او قرآن و دیوان حافظ را از حفظ می‌دانست. او همچنین بر کتب بوستان، گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی و منشات قائم مقام فراهانی اشراف کامل داشت. حسابی با شعر و موسیقی سنتی ایران و موسیقی کلاسیک غرب بهخوبی آشنا بود و در نواختن ویولن و پیانو مهارت داشت. وی در چند رشته ورزشی نیز موفقیت‌هایی کسب کرد، از جمله کسب مدرک نجات غریق در رشته شنا در دوران نوجوانی در بیروت.
• شروع تحصیلات متوسطه او مصادف با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود. از اینرو، به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت. پس از آن در کالج آمریکایی بیروت به تحصیلات خود ادامه داد. در سن هفده سالگی، لیسانس ادبیات و در سن نوزده سالگی لیسانس بیولوژی را اخذ نمود. پس از آن در رشته مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فرانسوی مهندسی در بیروت فارغالتحصیل شد. در آن دوران با اشتغال در نقشهکشی و راهسازی، به امرار معاش خانواده کمک می‌کرد. او همچنین در رشته‌های پزشکی، ریاضیات و ستارهشناسی به تحصیلات دانشگاهی پرداخت.
شرکت راهسازی فرانسوی که وی در آنجا مشغول کار بود، به پاس قدردانی از زحماتش او را برای ادامه تحصیل به فرانسه اعزام کرد. همزمان با تحصیل در رشته معدن، در راهآهن برقی فرانسه مشغول بهکار گردید و پس از پایان تحصیل در این رشته، کار خود را در معادن آهن شمال فرانسه و معادن زغالسنگ ایالت سار آغاز کرد.
حسابی در دانشگاه سوربن فرانسه، در رشته فیزیک به تحصیل و تحقیق پرداخت. در سال ۱۹۲۷م در سن بیست و پنج سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را، با ارائه رساله‌ای تحت عنوان "حساسیت سلول‌های فتوالکتریک" با درجه عالی دریافت نمود. برخی مدعی‌اند محمود حسابی تنها شاگرد ایرانی آلبرت اینشتین بوده است.
حسابی در دانشگاه پرینستون آمریکا تحت نظر پروفسور انیشتین، فرضیاتی درباره "بینهایت بودن ذرات" و "عبور نور از مجاورت ماده" ارائه نمود. وی، با اندوختهای از دانش روز و کسب مدارج عالی تحصیلی و علمی در چندین رشته مهندسی و مطالعات جامع در علوم پایه بهعنوان اولین فردی که در ایران دارای دکترای فیزیک بود، به کشور بازگشت.
وی برای نخستینبار، موضوع پیشرفتهای اتمی جهان را در ایران مطرح و توجه افراد را به این مهم جلب کرد که ایران نباید در این رشته علمی، که ترقی آینده جهان بدان وابسته است، از سایر کشورها عقب بماند. بیشک میتوان پروفسور محمود حسابی را اولین پایهگذار انرژی اتمی ایران دانست.
حسابی علاوه بر زبان فارسی، به چهار زبان زنده دنیا یعنی عربی، فرانسوی، انگلیسی و آلمانی نیز تسلط داشت و همچنین در تحقیقات علمی خود از زبانهای سانسکریت، لاتین، یونانی، پهلوی (زبان ایرانیان باستان)، اوستایی، ترکی، ایتالیایی و روسی استفاده مینمود.
نشان "اوفیسیه دولالژیون دونور" و همچنین نشان "کوماندور دولالژیون دونور"، بزرگترین نشانهای کشور فرانسه، به وی اهدا گردید. پروفسور حسابی از سوی جامعه علمی جهان بهعنوان "مرد اول علمی جهان" در سال ۱۹۹۰م برگزیده و در کنگره شصت سال فیزیک ایران در سال ۱۳۶۶ش نیز ملقب به "پدر فیزیک ایران" گردید.
پروفسور سیدمحمود حسابی سرانجام در تاریخ دوازدهم شهریورماه سال ۱۳۷۱ هجری شمسی در بیمارستان دانشگاه ژنو به هنگام معالجه قلبی، در سن ۹۰ سالگی دار فانی را وداع گفت و بنا به خواسته خودش، در آرامگاه خانوادگی در شهر دانشگاهی تفرش به خاک سپرده شد.
۱۳۵۷ - جعفر شریف امامی؛ استاد اعظم لُژ فراماسونری تهران!
سوم اسفندماه ۱۳۵۷، کمیته انقلاب از کشف یک لُژ فراماسونری در ساختمانی در تهران ـ سه راه ژاله خبر داده بود. طبق این خبر، جعفر شریف امامی ـ قبلا چندبار وزیر و نخست وزیر و مقام های کلیدی دیگر استاد اعظم این لُژ بود. این لُژ دارای ۲ لِوِل بود: لُژ کسری و لُژ گراند. دکتر منوچهر اقبال ـ قبلا وزیر و نخست وزیر، مدیر عامل شرکت ملی نفت و رئیس دانشگاه و نیز عبدالله ریاضی رئیس پیشین مجلس از اعضای این لُژ و در نتیجه گوش به دستور دولت لندن بودند.
۱۳۵۸ - انتخاب آیت اللَّه بهشتی به عنوان ریاست دیوان عالی کشور از سوی امام خمینی
به دنبال تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تشکیل مجلس شورای اسلامی، طی حکمی از جانب حضرت امام خمینی، آیت اللَّه دکتر سید محمد حسینی بهشتی به عنوان اولین رییس دیوان عالی کشور، بالاترین مقام قضایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی برگزیده شد تا برای این تشکیلات حیاتی که نقش مهم و تعیین کنندهای در جامعه دارد، با درک و درایت والای ایشان زمینه اجرای قوانین اسلام فراهم شود و عدل و قسط در جامعه رواج یابد. ایشان نیز در طول مدت عهدهداری این مسؤولیت خطیر و شریف، منشأ خیر و خدمت فراوانی گشت، امور قضایی کشور را سامان بخشید و با به کارگیری قضات عادل و عالم، نظام قضایی را دگرگون ساخت. همچنین در این روز، آیتاللَّه سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی نیز به دادستانی کل کشور تعیین شد. این انتخاب، همزمان با تثبیت نظام جمهوری اسلامی به منظور تشکیل و ساماندهی قوه قضاییه، متناسب با اهداف و ارکان نظام اسلامی انجام گردید.
۱۹۴۲ - تعرض زیردریایی های ژاپنی به ساحل غربی آمریکا
۲۳ فوریه ۱۹۴۲ و نزدیک به سه ماه پس از آغاز جنگ ژاپن و آمریکا، زیردریایی ژاپنی I - ۱۷ به فرماندهی کوزو نیشینو Kozo Nishino در ساعت ۷ بعد ازظهر به وقت محلی وارد کانال سانتا باربارا در کالیفرنیا شد و تاسیسات نفت الوود Ellwood را در کنار این پیشرفتگی آب اقیانوس آرام مورد حمله قرارداد. در حمله این زیر دریایی ۱۱۱ متری مجهز به شش اژدرافکن و توپ به الوود، به چند تانکر نفت و ساختمان یک هتل آسیب رسید. این زیردریایی سپس در جهت جنوب (لس آنجلس) به حرکت درآمد که پلیس سانتا باربارا جریان را تلفنی به پلیس لس آنجلس خبر داد، که در این شهر آژیرها به صدا درآمد، هواپیماهای نظامی به پرواز درآمدند، گارد ساحلی آماده شد ولی از حمله زیردریایی خبری نشد.
انتشار این اخبار در رسانه ها باعث شد که برخی از ساکنان ساحل غربی آمریکا خانواده های خودرا از مناطق ساحلی دور سازند و بهای مستغلات در سه ایالت کالیفرنیا، ارگون (اورِگانOregon) و واشنگتن کاهش یابد.
هفت زیر دریایی ژاپنی، پس از شبیخون نیروی دریایی امپراتوری ژاپن به «پرل هاربر» در دسامبر سال ۱۹۴۱، به ساحل غربی ایالات متحده نزدیک شده و راه را بر کشتی های تجاری بسته و به چند کشتی از این دست آسیب زده و یا غرق کرده بودند. این زیردریایی ها دو بار نیز با کشتی ها نظامی آمریکا درگیر شده بودند و یکی از همین زیر دریایی ها وارد کانال سانتا بربارا شده و تاسیسات نفتی الوود را مورد حمله قرارداده بود.
زیردریایی I - ۲۵ یکی دیگر از زیردریایی ها این گروه در ژوئن ۱۹۴۲ (تقریبا سه ماه پس از حمله به سانتا باربارا) وارد ساحل ایالت ارگون Oregon شد و در امتداد رودخانه کلمبیا به پایگاه نظامی استیونس Fort Stevens حمله بُرد. این گروه زیردریایی ژاپنی جزیره ونکوور کانادا را هم مورد حمله قراردادند.
۱۹۴۵ - اعلام شد که ۹۰۰ سرباز ژاپنی در جبهه ظرف دو روز توسط تمساحها کشته و خورده شده اند.
۱۹۶۳ - دولت شوروی رسما اعلام کرد که هرگونه حمله نطامی به کوبا را به منزله حمله به خاک خود تلقی خواهد کرد و واضح است که اگر بر این پایه جنگی روی دهد هرگونه اسلحه را که در اختیار داشته باشد بکار خواهد بُرد . همان روز نسخه ای از این اعلامیه به دولت آمریکا تسلیم شد.
۲۰۱۰ - دستگیری عبدالمالک ریگی، رهبر گروهک تروریستی جند الله.
۲۰۱۰ - ثبت جهانی نوروز در مجمع عمومی سازمان ملل متحد
انتهای پیام/
نظر شما