به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ جمهوری آذربایجان در غرب دریای خزر و شمال ایران قرار دارد. پایتخت و بزرگترین شهر آن باکو و زبان رسمیاش ترکی آذربایجانی است. جمعیت این کشور در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۰/۱۴ میلیون نفر گزارش شده است. میانگین درآمد ماهانه در آذربایجان هشت هزار و ۲۷۹ منات آذربایجان (۴۸۶ دلار) است. قانون اضافهکاری در آذربایجان به این شکل است که هیچ کارمندی نباید بیشتر از ۲ روز کاری متوالی و در هر روز بیش از چهار ساعت اضافهکاری داشته باشد. کارمندان در مشاغل سخت و زیانآور هم نباید بیش از ۲ ساعت در روز اضافهکاری داشته باشند.
یکی از مهمترین مکانهای دیدنی «برجهای شعله» است. برجهای شعله، مجموعهای از سه برج است که در مرکز شهر باکو قرار دارند و به شکل شعله آتش طراحی شدهاند. ارتفاع بلندترین برج به ۱۸۲ متر میرسد. بعد از غروب آفتاب و با تاریک شدن هوا، برج شعله با نمایشی خیرهکننده، روشن میشود. رنگ نورپردازیهای برج بین نارنجی، زرد، آبی، قرمز و سبز متغیر است.
برجهای شعله، نمادی از باکوی مدرن است. این برجها در تپهای مشرف به شهر قرار دارند. بنابراین هر جایی از شهر که باشید میتوانید منظره زیبایی از برجها را ببینید. آتش، سمبل ملی آذربایجان است. به همیندلیل این برجها بهرنگ شعلههای آتش و رنگ پرچم آذربایجان نورپردازی شدهاند.
اینکه آتش سمبل ملی این کشور شده است، به «یانار داغ» برمیگردد. یانار داغ یا کوه سوزان یک آتش طبیعی معروف است که حداقل ۶۵ سال است در آذربایجان شعلهور است. این آتش طبیعی درخشان بر دامنه تپهای در امتداد دریای خزر میسوزد.
اقتصاد
اقتصاد کشور آذربایجان بر پایه صنعت و کشاورزی است و در سالهای اخیر توسعه فراوانی یافته است. به صورت کلی اقتصاد این کشور بر ۲ صنعت نفت و گاز طبیعی پایهگذاری شده و دولت نقش اصلی را در اقتصاد ایفا میکند.
هر چند صنایع بزرگ مانند نفت و گاز در این کشور اهمیت بالایی دارد، اما مهندسی، صنایع سبک و تولید مواد غذایی نیز جایگاه بسیار بالایی در اقتصاد کشور آذربایجان دارد. این کشور از اوایل دهه ۱۹۹۰ روند خصوصیسازی شرکتهای دولتی را آغاز کرده است. در سال ۲۰۰۷ از تعداد کل شاغلان در بخش اقتصادی ۷۰ درصد در بخش خصوصی مشغول به کار بودند و تعداد بیکاران ۲۸۱ هزار نفر بود. در سالهای اخیر با بهبود شرایط و زیرساختها، فرصتهای شغلی در این کشور افزایش یافته و از همین رو افراد زیادی از سراسر دنیا به منظور یافتن شغل مورد نظرشان به این کشور مهاجرت میکنند.
با این حال، بعد از استقلال این کشور، تورم فزاینده ناشی از آثار جنگ قرهباغ همراه با سیاستهای آزادسازی قیمتها و خصوصیسازی اقتصاد موجب شد که مردم جمهوری آذربایجان تحت فشارهای شدید اقتصادی قرار گیرند و قدرت خرید آنها بهسرعت کاهش یابد، ولی از سال ۱۹۹۶، افزایش درآمدهای حاصل از قراردادهای نفتی بینالمللی، روند رو به رشد سرمایهگذاری خارجی، اعتبارات صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی و مساعدت کشورهای اروپایی موجب شد تا اقتصاد نابسامان این کشور کمی رو به بهبود گذارد. به طوری که میزان تورم در این کشور از ۴۱۱ درصد در سال ۱۹۹۵ به ۲۰ درصد در سال ۱۹۹۶ و ۷/۳ درصد در سال ۱۹۹۷و صفر درصد در سال ۱۹۹۸ و منفی پنج درصد در نیمه نخست سال ۲۰۰۰ میلادی کاهش یافت.
بنا به گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۰۸ جمهوری آذربایجان برترین کشور از نظر اجرای برنامههای اصلاحات اقتصادی بین ۱۰ کشور محاسبه شده (۱۰ کشوری که جزئیات اطلاعات اقتصادی خود را در اختیار بانک جهانی قرار دادند) بوده است و در رتبه نخست قرار گرفت.
تولید ناخالص داخلی جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۱۹ معادل ۴۵ میلیارد دلار بوده و از این رو، کشوری در حال توسعه به شمار میآید و در شاخص توسعه انسانی در رتبه ۹۱ قرار دارد. این کشور از رشد اقتصادی بالایی برخوردار است و نرخ بیکاری پایینی دارد.
نرخ سواد
همانطور که در نمودار زیر مشاهده میکنید، براساس گزارش «استاتیستا»، نرخ سواد در جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۱۹ معادل ۹۹/۸ درصد است و در این میان، شکاف جنسیتی فقط یک دهم درصد است.
وضعیت اینترنت و شبکههای اجتماعی
براساس گزارش «دیتا ریپورتال»، ضریب نفوذ اینترنت جمهوری آذربایجان در ابتدای سال ۲۰۲۲ به ۸۱/۱ درصد از کل جمعیت رسید. این آمار نشان میدهد که کاربران اینترنت در این کشور بین سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ به میزان ۶۵ هزار نفر یا هشت دهم درصد افزایش یافته است.
در آغاز سال ۲۰۲۳ ضریب نفوذ اینترنت جمهوری آذربایجان به ۸۶ درصد و تعداد کاربران اینترنت آن به ۸/۹۳ میلیون نفر رسید.
دادههای منتشر شده توسط Ookla نشان میدهد که کاربران اینترنت در آذربایجان میتوانستند در ابتدای سال ۲۰۲۲ با سرعت متوسط اتصال به اینترنت همراه ۲۸/۲۵ مگابیت بر ثانیه و متوسط سرعت اتصال به اینترنت ثابت ۱۶/۴۷ مگابیت بر ثانیه وصل شوند. بر این اساس، میانگین سرعت اتصال به اینترنت تلفن همراه در این کشور در ۱۲ ماه منتهی به آغاز سال ۲۰۲۲ به میزان ۳/۰۲ مگابیت در ثانیه (۱۲ درصد) و سرعت اتصال اینترنت ثابت ۴/۵۶ مگابیت در ثانیه (۳۸/۳ درصد) افزایش یافته است.
براساس این گزارش، در ژانویه ۲۰۲۲ حدود ۵/۲۰ میلیون کاربر رسانههای اجتماعی در آذربایجان وجود داشت و اینستاگرام محبوبترین شبکه اجتماعی کاربران این کشور محسوب میشود.
سیستم آموزشی
آموزش و پرورش در آذربایجان به عنوان حوزه فعالیتی تلقی میشود که اساس توسعه جامعه و دولت را تشکیل میدهد. نظام آموزشی دارای ویژگی دموکراتیک، سکولار بوده و اساس آن ارزشهای ملی و بین المللی است. همه شهروندان از ۹ سال آموزش عمومی اجباری برخوردارند. حق تحصیل حق اساسی شهروندان جمهوری آذربایجان است. تحصیل برای کودکان بین ۶ تا ۱۵ سال رایگان و اجباری است. دوره آموزش به سه دوره ابتدایی، متوسطه عمومی و متوسطه کامل تقسیم میشود.
زبان آذربایجانی زبان اصلی آموزش در مدارس جمهوری آذربایجان است. با این حال، مدارس بسیاری وجود دارند که ۹ سال آموزش عمومی، سه سال آموزش عالی و مدرک لیسانس را به زبان روسی ارائه میدهند. زبانهای ارائه شده فقط به روسی محدود نمی شود و گاهی به زبان انگلیسی نیز تدریس میشود.
برای مقطع لیسانس، انتخاب گستردهتر میشود: سه زبان اصلی (آذربایجانی، روسی و انگلیسی) به عنوان رسانه آموزشی وجود دارد. با این حال، برای کسانی که قصد دارند دورههای مطالعات منطقهای را بگذرانند، کلاسها به زبانهای مربوط به تحصیلشان ارائه میشود.
آذربایجان از زمان به دست آوردن استقلال، روی بازسازی، بهبود و توسعه آموزش عمومی کار کرده است. تعدادی برنامه و پروژه برای انجام اصلاحات آموزشی اجرا شده است. در این راستا، یک پروژه مشترک با بانک جهانی - پروژه توسعه بخش دوم آموزش (۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶) برنامهریزی شد که شامل حمایت از اجرای برنامه درسی آموزش عمومی و اصلاحات بیشتر برنامه درسی برای مشارکت موفقیتآمیز معلمان، دانشآموزان و مدیران آموزش و پرورش در تحقق برنامه درسی جدید آموزش عمومی و توسعه مواد آموزشی جدید و کتابخانههای مدارس، نوسازی آموزش ضمن خدمت معلمان برای حمایت از اصلاحات آموزشی، استفاده از ارزیابی دانشآموز برای بهبود کیفیت آموزش برای ایجاد فرهنگ ارزیابی و ارزیابی جدید در آذربایجان میشود.
سیستم آموزش عالی
در دورههای کارشناسی در جمهوری آذربایجان معمولا به زبان انگلیسی تدریس میشود؛ به ویژه در دانشگاههای تازه تاسیس یا محبوب مثل آکادمی دیپلماتیک آذربایجان (ADA)، دانشکده عالی نفت باکو، دانشگاه مهندسی باکو (دانشگاه قفقاز سابق).
موسسات آموزشی بدون در نظر گرفتن مالکیت یا هویت موسس، دارای وضعیت مساوی هستند. دولت توسعه همه موسسات آموزشی، از جمله موسسات آموزشی خصوصی را از طریق اعطای اعتبار به آنها، تخصیص کمکهای مالی و اعطای امتیاز به موسسات آموزشی دولتی مطابق با قوانین تضمین میکند.
آموزش عالی توسط کابینه وزیران و وزارت آموزش و پرورش جمهوری آذربایجان اداره میشود.
هیات وزیران در مورد استراتژی آموزش تصمیم میگیرد، بر اجرای قانون آموزش و پرورش و مصوبات و اسناد قانونی مربوط نظارت میکند و همچنین مقررات تاسیس، تجدید ساختار و انحلال موسسات آموزش عالی را تعریف میکند. به علاوه، هیات وزیران موسسات حرفهای را تاسیس، تجدید ساختار و تعطیل میکند و فهرست صلاحیتها، مقررات و قوانین آموزشی را تائید میکند. همچنین پیشنهادهای خاصی در مورد توسعه بودجه و بودجهگذاری برای توسعه آموزش ارائه میدهد و استانداردهای دولتی برای بودجه آموزش و پرورش و همچنین مقررات پرداخت بورسیه و حقوق را تعریف میکند.
شرایط تحقیقات
نمودار زیر نشان میدهد که میزان انتشار مقاله توسط محققان جمهوری آذربایجان در پایگاه Web of Science یا WoS - بزرگترین و معتبرترین پایگاه استنادی علمی جامع و مهمترین پایگاه مقالات برای دانشجویان سراسر جهان- و همچنین در «اسکوپوس» - یکی از محصولات الزویر که استفاده از اطلاعات آن نیاز به اشتراک و پرداخت هزینه دارد و یکی از نمایههای استنادی معتبر و شناختهشده که اطلاعات محصولات حدود پنج هزار ناشر علمی را از سراسر جهان در خود جای داده- چگونه روند صعودی را از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ طی کرده است.
براساس این نمودار، تعداد مقالات منتشر شده در سال ۲۰۱۹ در اسکوپوس هزار و ۵۱۲ و در Wos هزار و ۷۶۵ مقاله گزارش شده است.
در نمودار زیر نیز تعداد مقالات پراستناد محققان جمهوری آذربایجان را از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ مشاهده میکنید. در سال ۲۰۱۰ فقط سه مقاله پراستناد در پرونده علمی محققان این کشور وجود داشت، در حالی که این تعداد در سال ۲۰۲۰ به ۱۹ مقاله افزایش یافته است.
بهترین دانشگاهها
۳۸ دانشگاه دولتی و ۱۱ دانشگاه خصوصی در آذربایجان وجود دارد. گزارشهای منتشر شده از سوی این وزارتخانه حاکی از آن است که در سال ۲۰۱۶ حدود ۳۴ هزار و ۲۰۰ دانشجو وارد دانشگاهها شدند. در همان سال ۱۱ هزار و ۵۶۶ استاد و ۱۲ هزار و ۶۱۶ هیات علمی در کشور فعال بودند.
محبوبترین موسسات آموزش عالی عبارتند از آکادمی دیپلماتیک آذربایجان، دانشگاه دولتی باکو، آکادمی دولتی نفت آذربایجان، دانشکده عالی نفت باکو، دانشگاه مهندسی باکو (دانشگاه قفقاز سابق)، دانشگاه خزر، دانشگاه گردشگری و مدیریت آذربایجان و دانشگاه فنی آذربایجان.
دانشگاه دولتی باکو که در سال ۱۹۱۹ تاسیس شده، شامل بیش از ۱۲ بخش، از فیزیک تا شرقشناسی است و دارای بزرگترین کتابخانه در آذربایجان است. این موسسه مهندسان و دانشمندانی را در صنعت پتروشیمی، زمین شناسی و حوزههای مرتبط تربیت میکند.
پنج دانشگاه برتر جمهوری آذربایجان و رده آنها در جهان به شرح زیر است:
مرکز علوم و نوآوری کشاورزی
نیروی کار آذربایجان همچنان به شدت در کشاورزی مشغول است و نیاز به بهبود بهرهوری کشاورزی و حرکت به سمت تولیدات کشاورزی با ارزش افزوده بالا از طریق نوسازی و کسبوکارهای کشاورزی وجود دارد. هدف مرکز علوم و نوآوری کشاورزی، توسعه کشاورزی بر مبنای علمیتر از طریق حمایت و مشاوره علمی و نوآورانه از کشاورزان است. این مرکز با دانشگاه دولتی کشاورزی آذربایجان در شهر گنجه برای ترویج راهکارهای نوآورانه از جمله حمایت از استارتاپهای دیجیتال همکاری نزدیک دارد.
بیشتر بخوانید:
کویت؛ کشوری متکی بر درآمد نفتی / جوانان کویتی عشق تحصیل در انگلیس را دارند
هدف مرکز علوم و نوآوری کشاورزی تضمین بهرهوری، کیفیت غذا، امنیت غذایی پایدار، توسعه اقتصادی، حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست و فناوریهای نوآورانه کشاورزی است. علاوه بر این، کارکنان مرکز در نظر دارند مطالعه عمیقی انجام دهند و راندمان تولید محصولات کشاورزی را افزایش دهند.
در سال ۲۰۱۹، مرکز علوم و نوآوری کشاورزی اولین مسابقه نوآوری AgroX را برگزار کرد که یک مسابقه استارتاپی با مشارکت وزارت کشاورزی، استارتاپ آذربایجان و اینولند بود. هدف AgroX حمایت از نوآوری در کشاورزی، ترویج استارتاپهای کشاورزی و بهبود بهرهوری کشاورزی از طریق نوآوری و فناوری دیجیتال است. در مجموع ۵۲ پروژه برای مسابقه ارسال شد که ۱۲ پروژه برای مرحله آزمایشی انتخاب شدند.
پارک فناوریهای پیشرفته ANAS
پارک فناوریهای پیشرفته ANAS در محوطه آکادمی ملی علوم آذربایجان بر اساس به دستور ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۶ تأسیس شد. هدف اصلی تأسیس آن تأمین توسعه اقتصادی پایدار از طریق استفاده از فناوریهای نوین و تحقیقات علمی است.
پارک فناوریهای پیشرفته آناس با در اختیار داشتن منابع مختلف فنی و مادی، شرایط مناسبی را برای توسعه زمینهها و مشاغل مختلف اقتصادی مانند صنعت، خدمات و کشاورزی ایجاد میکند. در عین حال تحقیقات علمی انجام میدهد و نتایج آنها را در اقتصاد اعمال میکند.
اهداف کلی این مرکز به شرح زیر است:
- به کارگیری سیستمهای تحقیقات علمی و نوآوری در تجارت به منظور کاهش وابستگی به نفت و گاز در اقتصاد
- تشویق تحقیقات علمی، نوآوری و تجاریسازی محصولات نوآورانه در آذربایجان
- توسعه نظام اقتصادی در کشور از طریق تبادل تجربیات نوآورانه با کشورهای مختلف
- ایجاد یک جامعه مبتنی بر نوآوری
این پارک که محصولات علمی، رقابتی و نوآورانه ایجاد میکند و مستقیماً در تجاری سازی علم در آذربایجان دخیل است، با جامعه تجاری برای راهاندازی سرمایهگذاریهای پیشرفته ارتباط برقرار میکند. این پارک همچنین روی مفاهیم کسبوکار خلاق با دانشگاهها و کارآفرینان نوظهور کار میکند.
آژانس نوآوری و پارک فناوری پیشرفته پیراللهی
آژانس نوآوری و پارک فناوری پیشرفته پیراللهی توسط دولت آذربایجان در سال ۲۰۱۲ تاسیس و در منطقه پیراللهی باکو واقع شده است. هدف این پارک تضمین توسعه اقتصادی پایدار و افزایش رقابتپذیری، گسترش و نوسازی بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات و انجام تحقیقات و ایجاد مجتمعهای بهروز برای توسعه فناوریهای جدید اطلاعات است.
ماموریت آن توسعه اقتصاد با فناوری پیشرفته در آذربایجان و منطقه از طریق مشوقهای اقتصادی، شرایط مساعد برای تجارت و تجهیزات پیشرفته است. پارک فناوری پیشرفته پیراللهی برای دستیابی به این اهداف، استراتژی مبتنی بر بهترین تجربیات بینالمللی، از جمله تبدیل اکوسیستم موجود به یک قدرت منطقهای از طریق همکاری با نهادها و سازمانهای بینالمللی را دنبال میکند.
بخشهای کلیدی شامل فناوریهای اطلاعات، مهندسی نرمافزار، فناوری موبایل، کسبوکار الکترونیک، انیمیشنهای گرافیکی، رباتیک و مکانیک، انرژیهای جایگزین و تجدیدپذیر، بهرهوری انرژی، فضا و مخابرات، بیوتکنولوژی، راهحلهای نرمافزار پزشکی و فناوری LED است.
شرکتهای مقیم در این مرکز میتوانند به آزمایشگاههای متخصص در تحقیق و توسعه، روباتیک و انرژی و همچنین یک استودیوی چند رسانهای FabLab، و همچنین به خانه نوآوری برای پروژههای فناوری اطلاعات و نوآوری و استارتآپها در مرکز شهر دسترسی داشته باشند.
آژانس نوآوری از چندین شتابدهنده تجاری و مراکز نوآوری، از جمله مرکز نوآوری و کارآفرینی Barama (در حال حاضر با سه مرکز) پشتیبانی میکند.
انتهای پیام/
نظر شما