به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، اصطلاح بازماندگی از تحصیل برای گروه سنی بین ۶ تا ۱۷ سال به کار می‌رود که یا هرگز به مدرسه نرفته‌اند یعنی در زمان ساعات کار مدارس، خارج از مدارس هستند و به هر دلیل وارد چرخه آموزش نشده‌اند. تفاوت بازماندگی و ترک تحصیل در این است که در ترک تحصیل افراد خودخواسته از چرخه آموزش خارج می‌شوند.

افزایش ۲ درصدی در سال ۱۴۰۲ در مقایسه با ۱۴۰۱

آمار منتشر شده در گزارش مرکز آمار ایران که به بررسی شاخص‌های اجتماعی پرداخته است، نشان می‌دهد که در سال تحصیلی گذشته (۱۴۰۱-۱۴۰۲) در مقاطع تحصیلی مختلف ۹۲۹ هزار و ۷۹۸ نفر از تحصیل بازماندند.

مرکز پژوهش‌های مجلس هم پیش از این آمار بازماندگی از تحصیلی در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ را ۹۱۱ هزار و ۲۷۲ نفر اعلام کرده بود. بر این اساس، آمار بازماندگی از تحصیل در سال تحصیلی گذشته نسبت به سال قبل از آن، حدود ۲ درصد افزایش داشته است.

بازماندگی از تحصیل در نوجوانان بیشتر است

بررسی آمار بازماندگی از تحصیل در ۲ سال اخیر نشان می‌دهد که بیشترین بازماندگی از تحصیل بیش از آنکه در کودکان باشد، در میان نوجوانان است. در واقع بیشترین تعداد بازماندگان از تحصیل در گروه سنی ۱۵ تا ۱۷ سال قرار دارند.

بازماندگی از تحصیل در دختران ۱۲ تا ۱۴ ساله بیش از پسران

در سنین ۱۲ تا ۱۴ سال آمار ترک تحصیل دختران در هر ۲ سال مورد بررسی بیشتر از پسران است اما در سنین ۶ تا ۱۱ سال و ۱۵ تا ۱۷ سال تعداد پسران بازمانده از تحصیل بیشتر است.

افزایش آمار بازماندگی از تحصیل در میان پسران

در مجموع تعداد پسران بازمانده از تحصیل در هر ۲ سال مورد بررسی بیش از دختران است و در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ تعداد پسران بازمانده ۴۶۱ هزار و ۳۱۷ نفر و تعداد دختران ۴۴۹ هزار و ۹۵۵ نفر بود. در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ این تعداد در مورد پسران به ۴۸۹ هزار و ۵۷۴ نفر و تعداد دختران به ۴۴۰ هزار و ۵۲۸ نفر رسید به این معنا که آمار بازماندگی از تحصیل در میان پسران در سال ۱۴۰۲ در مقایسه با سال قبل افزایش داشته اما تعداد دختران بازمانده کاهش یافته است.

سیستان و بلوچستان در صدر

آمار بازماندگی به تفکیک پسر و دختر در هر استان به صورت مجزا برای سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ و ۱۴۰۱-۱۴۰۲ در دسترس نیست اما گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که بیشترین بازماندگی از تحصیل بین سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۱ به ترتیب مربوط به استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، تهران، خوزستان و آذربایجان غربی است.

۷۰ درصد از کودکان بازمانده از تحصیل در دهک یک تا پنج قراردارند

براساس گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ۷۰ درصد از کودکان بازمانده از تحصیل در دهک یک تا پنج قراردارند و از این میان دهک دوم با ۲۲ درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. در این گزارش آمده که سیستان و بلوچستان با ۱۶/۷۳ درصد بیشترین نرخ فقر را در میان کودکان بازمانده دارد و یزد با ۲۰/۲۲ درصد کمترین درصد را به خود اختصاص داده است.

احتمال بازماندن از تحصیل در دختران روستایی بیش از پسران

برمبنای سرشماری سال ۱۳۹۵ بررسی بازماندگی از تحصیل در سنین مختلف به تفکیک شهر و روستا چند نکته مهم را نشان می‌دهد. تفاوت چندانی در سنین کودکی یا به عبارت دیگر در مقطع ابتدایی (سنین کمتر از ۱۲ سال) در بازماندن از تحصیلِ دختران و پسران چه در شهر و چه در روستا وجود ندارد اما در سنین نوجوانی و مقطع متوسطه (سنین بیش از ۱۲ سال) بازماندگی از تحصیل در میان دختران و پسران شهری و روستایی با افزایش سن، افزایش پیدا می‌کند اما شدت این افزایش در گروه‌های مختلف متفاوت است. بازماندگی از تحصیل در سنین نوجوانی در میان دختران در مقایسه با پسران و در جمعیت روستایی در مقایسه با جمعیت شهری با شدت بیشتری افزایش پیدا می‌کند. به عبارتی احتمال بازماندن از تحصیل در دختران روستایی بیش از پسران است.

بازماندگی از تحصیل بیش از آنکه مسئله شهر باشد مسئله روستا است

بررسی پراکندگی جغرافیای بازماندگی از تحصیل در میان کودکان ۷ تا ۱۶ سال به تفکیک دختر و پسر و همینطور شهر و روستا نشان از تمرکز بیشتر این پدیده در برخی از مناطق کشور دارد. بررسی نقشه‌های بازماندگی از تحصیل نشان می‌دهد که بازماندگی از تحصیلِ «دختر روستایی» به صورت کلی در جنوب شرقی، غرب، شمال غربی و تا اندازه‌ای در شمال شرقی بیشتر از سایر نقاط کشور است. بازماندگی از تحصیلِ «دختر شهری» به صورت کلی در جنوب شرقی بیشتر از سایر نقاط کشور است. بازماندگی از تحصیلِ «پسر روستایی» به صورت کلی در جنوب شرقی و تا اندازه‌ای در غرب، شمال غربی و بعد شمال شرقی بیشتر از سایر نقاط کشور است. بازماندگی از تحصیلِ «پسر شهری» به صورت کلی در جنوب شرقی و تا اندازه‌ای در شمال غربی و بعد شمال شرقی بیشتر از سایر نقاط کشور است. در مجموع بازماندگی از تحصیل در روستا بیش از شهر به چشم می‌خورد.

۱۰ شهرستان دارای بیشترین بازماندگی از تحصیل

در هر یک از موارد بالا، ۱۰ شهرستان دارای بیشترین بازماندگی از تحصیل در میان کودکان ۷ تا ۱۶ سال در جداول زیر آمده است:

به گزارش ایسکانیوز، یکی از ضعف‌های آماری در این حوزه نبود آمار دقیق از کودکان دارای معلولیت است چراکه ممکن است این مورد هم منجر به بازماندگی از تحصیل شود اما در مجموع آمارها نشان می‌دهند که بازماندگی از تحصیل در ۲ سال اخیر اگرچه با شیب کم اما افزایش داشته است که باید بررسی شود که چرا سیاست‌گذاری درستی در راستای کاهش آمار صورت نگرفته است.

در مجموع آمار بالای بازماندگی در استان‌های محروم و روستاها حکایت از این دارد که فقر و بی‌عدالتی آموزشی نقش مهمی در بازماندن از تحصیل دارند. از جهتی شدت بازماندگی از تحصیل در دختران روستایی در مقایسه با پسران این فرضیه را مطرح می‌کند که احتمالا به دلیل کمبود مدارس دخترانه متوسطه در روستاها و دشواری رفت و آمد به روستاهای اطراف باعث شده تا این موضوع در دختران روستایی بیش از پسران باشد.

انتهای پیام /