راحله رضاییان لنگرودی، نائب رئیس انجمن ام اس استان همدان و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان، در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار استانی ایسکانیوز در رابطه با بیماری ام اس گفت:
بیماری ام اس در سطح جهان یک بیماری خاص محسوب میشود. این بیماری، مزمن میباشد و متاسفانه راه پیشگیری، تشخیص و درمان آن هنوز به صورت قطعی شناخته نشده است. اما میتوان با داشتن سبک زندگی سالم، مثل مصرف ویتامین ها، دوری از دخانیات، ورزش و فاصله گرفتن از استرس و اضطراب، احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش داد.
در ادامه مصاحبه این عضو هیئت علمی با خبرنگار استان همدان را میخوانید:
آیا بیماری ام اس، از بیماری های خاص محسوب میشود؟
وزارت بهداشت بیماری های گوناگون و متعددی را در زمره بیماری خاص، صعب العلاج و یا لاعلاج قرار داده است. که یکی از این بیماری ها، ام اس ( مالتیپل اسکلروزیس ) میباشد.
علت اینکه بیماری ام اس عنوان بیماری خاص به خود میگیرد، چیست؟
این بیماری به دو دلیل در کل دنیا مورد توجه ویژه قرار گرفته است. دلیل اول اینکه این بیماری در سنین جوانی یعنی در بازه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال، در افراد ایجاد میشود که در اغلب موارد، بی انگیزگی و تضعیف روحیه فردِ بیمار را به دنبال دارد. تا جایی که بسیاری از مبتلایان، شغل خود را نیز رها میکنند و دست از اهداف خود میکشند.
دلیل دوم اینکه ام اس یک بیماری مزمن است. به این معنی که فردِ مبتلا، تا پایان عمر، درگیر این بیماری خواهد بود. البته ممکن است ام اس، یک دوره خاموشی داشته باشد اما هرگز به طور کامل و قطعی از بین نمیرود.
بیماری ام اس را به اختصار توضیح دهید.
مالتیپل اسکلروزیس یا همان ام اس، به معنی سفت شدن چندین بافت عصبی است. در این بیماری سیستم ایمنی به سیستم عصبی مرکزی یعنی مغز و نخاع حمله میکند.
با حمله سیستم ایمنی به سیستم عصبی مرکزی، در ابتدا میلین یا همان غلافی که از رشته های عصبی حفاظت میکند، ملتهب شده و به تدریج از بین میرود. اگر این حالت پیشرفت داشته باشد، در ادامه آکسون را هم درگیر میکند. بدیهی است که با از بین رفتن میلین، به تدریج عملکرد مغز و نخاع مختل میشود و ارسال پیام های الکتریکی در مغز با اختلال مواجه خواهد شد.
در صورت پیشرفت بیماری، فرد مبتلا چه علائمی خواهد داشت؟
باید توجه داشته باشیم که علائم و نشانه هایی که در بیماران مبتلا به ام اس بروز میکند، با یکدیگر بسیار متفاوت است و به میزان آسیب دیدگی و به منطقه درگیر، بستگی دارد.
اما به طور کلی میتوانیم به بی حسی یا ضعف که معمولا در یک سمت بدن ایجاد میشود، مشکلات عضلانی حرکتی، مشکلات گوارشی مانند یبوست، مشکلات مربوط به سیستم ادراری، اختلال عملکرد شناختی، مشکلات بینایی به صورت دو بینی طولانی مدت، تاری دید و حتی احساس درد در ناحیه چشم در زمان پلک زدن و اختلال در تکلم اشاره کنیم. اینها شایع ترین علائم در میان بیماران ام اس، هستند.
اما با توجه به شدت بیماری و ناحیه درگیر شده، در درجات مختلفی بروز پیدا میکنند.
به طور کلی چه عواملی در ابتلا به این بیماری، تاثیر دارند؟
تا امروز علت دقیق بروز و ظهور بیماری ام اس به طور قطعی، مشخص نشده است.
اما تحقیقات پژوهشگران و محققان مشخص کرده که ترکیبی از فاکتور های محیطی و ژنتیکی منجر به ابتلا به این بیماری، میشوند.
از عوامل محیطی میتوانیم به برخی عفونت های ویروسی، کمبود ویتامین و سیگار کشیدن اشاره کنیم.
در رابطه با تاثیر عوامل ژنتیکی نیز، باید بگویم که تفکر رایجی میان عموم مردم وجود دارد که میگویند ام اس یک بیماری ژنتیکی است. در حالیکه از دیدگاه علمی هر فرد نقش ژنتیکی خاص خود را دارد و بنابراین، نسبت به برخی بیماری ها حساس تر است. پس درباره بیماری ام اس نمیتوانیم به صورت مستقیم نقش وراثت را مطرح کنیم.
مسئله مهم اینکه، اگر فردی، درگیر بیماری خود ایمنیِ دیگری مثل دیابت باشد، همین بیماری میتواند زمینه ساز ابتلا به بیماری ام اس شود.
اما تحقیقات به یک نکته جالب رسیده است. درصد شیوع این بیماری میان افراد سفید پوست و همچنین میان افراد ساکن در مناطق دارای آب و هوای معتدل، بیشتر است.
به طور کلی چه عواملی در ابتلا به این بیماری، تاثیر دارند؟
تا امروز علت دقیق بروز و ظهور بیماری ام اس به طور قطعی، مشخص نشده است.
اما تحقیقات پژوهشگران و محققان مشخص کرده که ترکیبی از فاکتور های محیطی و ژنتیکی منجر به ابتلا به این بیماری، میشوند.
از عوامل محیطی میتوانیم به برخی عفونت های ویروسی، کمبود ویتامین و سیگار کشیدن اشاره کنیم.
در رابطه با تاثیر عوامل ژنتیکی نیز، باید بگویم که تفکر رایجی میان عموم مردم وجود دارد که میگویند ام اس یک بیماری ژنتیکی است. در حالیکه از دیدگاه علمی هر فرد نقش ژنتیکی خاص خود را دارد و بنابراین، نسبت به برخی بیماری ها حساس تر است. پس درباره بیماری ام اس نمیتوانیم به صورت مستقیم نقش وراثت را مطرح کنیم.
مسئله مهم اینکه، اگر فردی، درگیر بیماری خود ایمنیِ دیگری مثل دیابت باشد، همین بیماری میتواند زمینه ساز ابتلا به بیماری ام اس شود.
اما تحقیقات به یک نکته جالب رسیده است. درصد شیوع این بیماری میان افراد سفید پوست و همچنین میان افراد ساکن در مناطق دارای آب و هوای معتدل، بیشتر است.
چه نوع درمان و سبک زندگی میتواند منجر به بهبود بیماری ام اس شود؟
با توجه به اینکه علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نشده، بنابراین نمیتوانیم یک درمان مشخص و دقیق، برای آن مطرح کنیم. ولی با توجه به اینکه این بیماری یک ماهیت پیش رونده دارد و هر چقدر دیرتر تشخیص داده شود، حجم بیشتری از غلاف میلین تخریب خواهد شد، و با تحلیل رفتن میلین، خود رشته های عصبی هم آسیب خواهند دید و در صورت تشدید بیماری، علائم هم شدید تر خواهند شد، بنابراین بیمار باید هر چه سریع تر تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرد. در این مرحله، از درمان های چند گانه مثل داروهای متفاوت، فیزیوتراپی، درمان های مکمل، مسکّن ها، شل کننده های عضلانی، آموزش برای شیوه زندگی سالم و پشتیبانی بیمار برای عدم بروز اختلالات خلقی مانند افسردگی و یا اضطراب، استفاده میشود. البته فعالیت های ورزشی مانند یوگا، تاثیرات بسیار زیادی بر روی جلوگیری از پیشرفت بیماری و حتی درمان آن، دارند.
در جهت پیشگیری از ابتلا به ام اس چه اقداماتی موثر خواهد بود؟
باید به این موضوع اشاره کنم که از آن جایی که علت قطعی این بیماری هنوز مشخص نشده، ما در حوزه پیشگیری هم نمیتوانیم توصیه های جدی داشته باشیم. اما با این حال کاهش استرس های اجتماعی، داشتن سبک زندگی سالم به لحاظ داشتن فعالیت های ورزشی مناسب، استفاده از ویتامین ها و همچنین، نکشیدن سیگار، از مواردی هستند که درصد احتمال ابتلا به بیماری ام اس را کاهش میدهند.
سخن پایانی؟
با توجه به مزمن بودن ام اس، طبیعتاً این بیماری بار اقتصادی، روانی، شغلی و اجتماعی بسیار زیادی را به شخص بیمار، خانواده، اطرافیان و حتی نظام سلامت کشور، وارد میکند.
با توجه به تمام این نکات، باید به افراد مبتلا به این بیماری، نگاهی ویژه داشت و همواره تلاش کنیم تا شرایط مناسبی برای درمان و نگهداری آنها فراهم شود.
خبرنگار: نازنین مولائی منظر
انتهای خبر/
نظر شما