به گزارش خبرنگار بین الملل ایسکانیوز، ترکیه و رژیم صهیونیستی تا قبل از سقوط اسد روابط دیپلماتیکی با سوریه نداشتند و موضع هر دو سرنگونی نظام سوریه بود؛ با به قدرت رسیدن الجولانی در این کشور معادلات سوریه هم برای اسرائیل هم آنکارا تغییر کرد و تعارض آنها آشکار شد. ترکیه در حال حاضر متحد بسیار نزدیک حکومت فعلی سوریه محسوب می‌شود اما در مقابل اسرائیل به صورت مستمر نقاط حیاتی این کشور را مورد حمله قرار می‌دهد. همین امر اختلافات جدی بین آنکارا و تل‌آویو ایجاد کرده که بر خلاف مواضع اعلامی از سوی اردوغان، دارای روابط پنهانی با هم هستند.

همین امر موجب شده که آنها به دنبال بر طرف کردن اختلافات بر سر سوریه باشند. ترکیه خود یکی از حامیانی بود که به سقوط اسد کمک کرده و پس از دسامبر 2024، با حمایت از دولت انتقالی الجولانی و افزایش حضور نظامی در سوریه، به دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه است. این اقدامات شامل ارزیابی پایگاه‌های هوایی سوریه برای یک پیمان دفاعی مشترک و تأسیس دو پایگاه هوایی در این کشور می‌شود. اما اسرائیل این تحرکات را تهدیدی برای امنیت خود می‌داند و با انجام حملات هوایی به پایگاه‌های سوریه که توسط ترکیه در حال گسترش بود، واکنش نشان داده است.

اسرائیل که پس از سقوط اسد بارها حضور خود در سوریه را به انواع مختلف اعلام کرده، در این حملات چندین سایت نظامی در سوریه از جمله پایگاه هوایی حماه و پایگاه هوایی تیاس -تی 4- را مورد حمله قرار دادند. گویا ترکیه درحال آماده شدن برای کنترل این مناطق و ایجاد پایگاه در سوریه بود.

مقامات ترکیه از اسرائیل به دلیل پیروی از «رویکرد سیاست خارجی تقابلی» انتقاد کردند. مقامات اسرائیل نیز این اقدام را «هشداری برای آینده» خواندند.

همزمان که این درگیری‌ها در حال شدت گرفتن بود نتانیاهو نیز سفری به آمریکا داشته و سعی نمود تا موضوع اختلافات با ترکیه را نیز مطرح نماید که در نهایت ترامپ در دیدار خود در کاخ سفید بدون اینکه جانب اسرائیل را نگه دارد خود را به عنوان میانجی بین اسرائیل و ترکیه در مبارزه آنها بر سر سوریه معرفی کرد.

نتانیاهو نیز در گفتگو در آنجا گفت: «ما نمی‌خواهیم در سوریه با ترکیه درگیری داشته باشیم. ترکیه رابطه خوبی با رئیس جمهور ترامپ دارد».

تنها چند روز پس از این سفر مقامات اسرائیلی و ترکیه در آذربایجان با یکدیگر دیدار کردند. منابع ترکیه‌ای به نقل از خبرگزاری رویترز گفتند که مذاکرات روز چهارشنبه در آذربایجان آغاز تلاش‌ها برای ایجاد یک کانال ارتباطی برای جلوگیری از درگیری‌ها یا سوء تفاهم های احتمالی بر سر عملیات نظامی در منطقه است.

همچنین الهام علی اف -رئیس جمهور آذربایجان- به نقش گذشته کشورش در تسهیل روابط اسرائیل و ترکیه اشاره و خاطرنشان کرد که «هر دو کشور دوستان نزدیک آذربایجان هستند». علی اف افزود: «ما امیدواریم که این روند به عادی سازی منجر شود».

یک مقام وزارت دفاع ملی ترکیه نیز به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که ارزیابی‌ها برای ایجاد پایگاهی برای آموزش مشترک ترکیه و سوریه ادامه دارد و افزود که این فعالیت‌ها «بدون هدف قرار دادن کشورهای ثالث» انجام گرفته و از قوانین بین المللی پیروی می‌کند.

همچنین منابع خبری اعلام کردند که در جریان این مذاکرات اسرائیل به صراحت اعلام کرد که هرگونه تغییر در استقرار نیروهای خارجی در سوریه - به ویژه استقرار پایگاه های ترکیه در منطقه پالمیرا - خط قرمز است و نقض قوانین تلقی خواهد شد.

این مقام می‌افزاید که اسرائیل به صراحت اعلام کرده است که جلوگیری از چنین فعالیتی «مسئولیت دولت دمشق است». هر گونه فعالیتی که اسرائیل را به خطر بیندازد، حاکمیت الشرع را تهدید خواهد کرد.

گفتنی است پس از این دیدار نیز در نشست آنتالیا که روز جمعه در ترکیه برگزار شده و بسیاری از سران کشورهای عربی حضور داشتند، اردوغان و وزیر امور خارجه ترکیه بار دیگر به انتقاد از اسرائیل پرداخته و ترکیه را به عنوان کشوری دارای منافع در منطقه معرفی کرده‌اند. اردوغان با متهم کردن اسرائیل به تلاش برای تحریک درگیری‌های فرقه‌ای-قومی در خاورمیانه گفت: ترکیه تلاش‌ها برای فرو بردن سوریه در موج دیگری از بی‌ثباتی را تحمل نخواهد کرد و به حمایت از دولت جدید دمشق ادامه خواهد داد.

در واقع ترکیه و اسرائیل هر دو به دنبال تأثیرگذاری بر آینده سوریه پس از اسد هستند، اما اهداف و منافع متضادی دارند که منجر به افزایش تنش‌ها و احتمال درگیری‌های نظامی می‌شود. ترکیه به دنبال تثبیت نفوذ بلندمدت خود در شمال و شمال‌غرب سوریه است، مخصوصا از طریق نیروهای متحد محلی (ارتش ملی سوریه) و ایجاد مناطق حائل امنیتی. در حالی که اسرائیل خواهان یک دولت مرکزی ضعیف در دمشق است که تهدیدی برای مرزهایش نباشد. احتمالا در آینده نیز شاهد اختلاف دو طرف در این منطقه خواهیم بود.

خبرنگار: ماری ملکی

انتهای پیام/