به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، مسئله «عفاف و حجاب» به عنوان یکی از ارزش‌های جامعه بشری، به یکی از موضوعات پر بحث و جدل این روزهای کشور تبدیل شده است. با گذشت ۴۰ سال از انقلاب اسلامی و به رغم انجام فعالیت‌های فرهنگی گسترده در حوزه حجاب، اما نسل امروزی با چالش‌های جدی در این حوزه مواجه است. نسلی که درحال حاضر بخشی از جامعه دانشگاهی کشور را تشکیل می‌دهد و چالش‌های ذهنی اش با مسئله حجاب باعث شده تا شاهد وضعیت چندان مناسبی در فضای دانشگاه‌های کشور نباشیم.
به همین روی برای ریشه یابی مسئله، نقش نهادهای ذی ربط و دلایل ضعف در اجرای آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های این حوزه با «سعید وحیدی مهر» معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به گفت‌وگو پرداختیم. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید:
*اصلی ترین چالش این روزهای دانشگاه‌های کشور در حوزه عفاف حجاب چیست؟ تعطیلی دانشگاه‌ها باعث نشده این موضوع مغفول بماند؟
بنظر می‌رسد در حوزه عفاف و حجاب، بیش از آن که اقدامات امنیتی و حراستی را در دستور کار قرار دهیم، باید به سمت معرف افزایی و فعالیت‌های معرفتی حرکت کنیم. در شرایط کرونایی کشور و نبود دانشجویان در فضای دانشگاه، باید در زمینه معرفت افزایی کارکنان و استادان در حوزه عفاف و حجاب، فعالیت‌های گسترده‌ای انجام شود.
موضوع پوشش و عفاف و آراستگی، مسئله‌ای فطری است و قوانین نقش چندانی در به وجود آوردن آن ندارند؛ به همین دلیل باید سعی کنیم در شرایط تعطیلی دانشگاه‌ها، ریشه‌های فطری مسئله عفاف و حجاب را برای کارکنان و استادان در قالب کلاس‌ها و نشست‌های تخصصی تبیین کنیم. البته متصدیان امر و افراد مقبول در فضای دانشگاه، باید به صورت چهره به چهره با ایجاد پیوند و رابطه دوستانه با کارکنان، به ترویج مسئله عفاف و حجاب بپردازند.
یکی از مشکلاتی که متاسفانه در کارکنان خانم دانشگاه‌های کشور وجود دارد، موضوع پروفایل‌های آن‌ها در فضای مجازی است که در برخی موارد دور از فضای اخلاقی و چارچوب‌های اسلامی است. البته ما به دنبال برخورد پلیسی نیستیم اما به افرادی این موضوع را رعایت نکنند، تذکرات لازم را با زبان نرم خواهیم داد.
برای حل این مشکل در واحد تبریز، مسابقه بهترین پروفایل را برای کارکنان و استادان برگزار کردیم و به برترین پروفایل‌ها، هدایای کوچکی به رسم یادبود داده شد. ما به دنبال تجسس در زندگی خصوصی افراد نیستیم اما کارکنان دانشگاه باید در فضای مجازی نیز در قالب شئونات و چارچوب‌های اخلاقی فعالیت داشته باشند.
*چرا با وجود آیین‌نامه‌های متعدد در حوزه حجاب، شاهد ضعف در اجرای آن‌ها هستیم؟ آیا تدوین آیین‌نامه و دستورالعمل به تنهایی برای این موضوع کافی است؟
قطعا تدوین آیین نامه به تنهایی برای ترویج فرهنگ عفاف حجاب کافی نیست بلکه عملکرد مسئولان مربوطه از اهمیت بیشتری برخوردار است. متاسفانه برخی با کج اندیشی، مشکلات مالی و اقتصادی را بهانه‌ای برای رعایت نکردن حجاب و شئونات اسلامی قلمداد می‌کنند. امکان دارد که خانمی از لحاظ دینی فردی متدین باشد، اما حجاب و عفاف خود را برای نشان دادن اعتراض خود نسبت به وضعیت اقتصادی رعایت نمی‌کند.
با این اوصاف تدوین آیین نامه به تنهایی نمی‌تواند راهگشا باشد چرا که برخی افراد موضوع حجاب را به صورت مبنایی و فلسفی قبول ندارند؛ به همین دلیل، انجام اقداماتی برای معرفت افزایی و آگاه سازی دانشجویان از اهمیت بیشتری برخوردار است.
متاسفانه برخی از ارکان دانشگاه برای اجرای آیین‌نامه‌های مرتبط با عفاف و حجاب پای کار نیستند و این موضوع سبب می‌شود که کار لنگ بماند. در آیین‌نامه پوشش و آراستگی دانشگاه آزاد اسلامی ذکر شده که حراست دانشگاه باید از ورود دانشجویانی که از لحاظ ظاهری بندهای این آیین‌نامه را رعایت نمی‌کنند، جلوگیری کند. اما این موضوع به دلایل مختلفی از سمت حراست دانشگاه انجام نمی‌شود.
مسئولان دانشگاه برای حل این مشکل باید میزان دستمزد متصدیان انتظامات دانشگاه و افراد دخیل در اجرای آیین نامه آراستگی را افزایش دهند. این موضوع باعث می‌شود هجرت کارکنان از بخش‌های دیگر به سمت انتظامات دانشگاه افزایش و انگیزه آن‌ها برای فعالیت بیشتر شود. در صورت تحقق این موضوع، بخش قابل توجهی از بندهای آیین‌نامه پوشش و آراستگی اجرایی خواهد شد.
البته این مسئله ارتباطی به دین و مذهب ندارد بلکه دانشجویان باید قوانین ورود به دانشگاه‌ها را بدانند و آن را رعایت کنند. به عنوان مثال قوانین ورود به برخی از کشورهای غربی، نداشتن حجاب است و دانشجویان ایرانی باید بدون حجاب و یا با کلاه گیس وارد دانشگاه شوند. با توجه به این موضوع، دانشگاه‌های ایران نیز باید قوانین خاص خودشان را داشته باشند و دانشجویان باید با ظاهری متناسب با فضای علمی و آموزشی وارد دانشگاه شوند.
*برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی و نقد و مناظره تا چه میزان در زمینه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب موثر خواهد بود؟
برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی تا حد بسیار زیادی در این زمینه موثر است. آیین‌نامه‌های موجود در حوزه عفاف و حجاب خوب است، اما معاونان فرهنگی نیز باید انگیزه کافی برای تبیین این آیین‌نامه با برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی و نظریه پردازی را داشته باشند. درواقع بدنه دانشگاه باید انگیزه و اعتقاد کافی را برای این موضوع داشته باشند.
البته برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی موجب شکل گیری فضایی آزاد و باز برای دانشجویان خواهد شد؛ لذا مسئولان مربوطه و فضای جامعه باید آستانه صبر و تحمل خود را افزایش دهند تا دانشجویان در فضایی آزاد بتوانند حرف بزنند و ابراز عقیده کنند. درواقع مسئولان نباید نسبت به اظهار نظر آزادانه دانشجویان ترس داشته باشند زیرا اگر دانشجو نتواند در دانشگاه حرف بزند، در جای دیگری ابراز عقیده خواهد کرد که شاید هزینه‌های بیشتری برای کشور به دنبال داشته باشد.
*جغرافیای منطقه تا چه حد در وضعیت حجاب مراکز علمی اثرگذار است؟ آیا دانشگاه می‌تواند در وضعیت فرهنگ جغرافیایی هر منطقه اثر گذار باشد؟
تغییر فرهنگ یک منطقه جغرافیایی به وسیله دانشگاه بسیار سخت است. به عنوان مثال آیین‌نامه پوشش و آراستگی برای برخی مناطق مانند استان سیستان و بلوچستان مشکلاتی را ایجاد کرده بود چرا که فرهنگ پوشش آن منطقه با بندهای ذکر شده در آیین نامه متفاوت بود.
به نظر بنده دانشگاه و تدوین آیین نامه، نمی‌تواند اثر چندانی را در تغییر فرهنگ یک منطقه جغرافیایی بگذارد. البته این امکان وجود دارد که با تلاش‌های مضاعف مسئولان مربوطه، دانشگاه بتواند در منطقه جغرافیایی پیرامونی خود اثر گذار باشد.
*مهم‌ترین ضعف مسئولان و متولیان فرهنگی کشور در زمینه ترویج فرهنگ عفاف وحجاب چیست؟
اصلی‌ترین مشکل این است که برخی مسئولان اعتقاد قلبی به مسئله عفاف و حجاب ندارند و مبیّن این موضوع نیستند. به عنوان مثال پروفایل برخی از همکاران ما در فضای مجازی به گونه‌ای است که حتی دانشجویان هم جرات گذاشتن چنین عکسی را در پروفایل خود ندارند. این موضوع نشان می‌دهد که باور قلبی بخشی از مسئولان مربوطه نسبت به مسئله عفاف و حجاب، آنطور که باید و شاید نیست.
ابلاغ آیین نامه به تنهایی کافی نیست بلکه کارمند و مسئولی که متولی اجرای آن است، از اهمیت بیشتری برخوردار است. در واقع اگر مسئول مربوطه از لحاظ اعتقادی مشکل داشته باشد، در اجرای مباحث مرتبط با عفاف و حجاب نیز تعلل خواهد کرد. به همین دلیل باید به دنبال معرفت افزایی کارکنان و کارمندان نسبت به این مسئله باشیم.
البته بخش دیگری از این موضوع به برخی انتصابات وابسته است؛ لذا انتظار داریم که در فرآیند انتصابات دقت عمل بیشتری انجام شود و مراحل طبیعی و قانونی خودش را طی کند.
انتهای پیام/
نظر شما