شرکت دانش‌بنیان آزمونگران غیرمخرب دارکوب شرکتی دانش‌بنیان است که با هدف انجام آزمون‌های غیرمخرب تاسیس شده و تفاوت آن با شرکت‌های مشابه این است که آنها به آزمون‌های غیرمخرب فلزات و جوش معطوف هستند؛ اما این شرکت در تمام زمینه‌های غیرفلزات به ویژه در زمینه چوب و بتن فعالیت می‌کند.

خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز با مهران روح‌نیا مدیرعامل شرکت آزمونگران غیرمخرب دارکوب و استاد دانشگاه آزاد اسلامی گفت‌وگویی کرده است که در ادامه با هم می‌خوانیم.  

محصولات تولیدی شرکت خود را به صورت اجمالی معرفی کنید؟

یکی از تولیدات پژوهشی ما در شرکت دانش‌بنیان آزمونگران غیرمخرب دارکوب، دستگاه توموگرافی درختان است که با آن می‌توانیم درختان را سی تی اسکن کنیم، مقاطع مخفی آنها را ببینیم و نسبت به اینکه تنه درخت چقدر پوک شده اظهارنظر کنیم. با ارزیابی‌های مهندسی بیومکانیک می‌توان تعادل درخت، میزان خطرسازی و تحمل آن را با سرعت‌های باد متفاوت ارزیابی کنیم.

آزمون‌های غیرمخرب آزمون‌هایی هستند که بدون اینکه نمونه آزمایشی آسیب ببیند و قابلیت کاربری اولیه خود را از دست دهد، مورد آزمون قرار می گیرد و نتایج مقاومت‌های مکانیکی یا تصویربرداری از مقاطع مخفی‌شان رو می‌شود. 

دستگاه دوم دستگاه اندی تی لب یا دستگاه ارزیابی خواص دینامیکی و مکانیکی مواد به وسیله آزمون ارتعاش است که گستره وسیعی از پارامترهای مکانیکی مواد را فقط با یک ضربه و برداشت صدای آن بتن یا چوب می‌توانیم برداشت کنیم.

دستگاه سوم دستگاه دی ان تی تی است که یک دستگاه درجه‌بند چوب محسوب می‌شود و بر اساس استاندارد ای ان 338 چوب را درجه‌بندی می‌کنند. قبلا هیچکدام از این دستگاه‌ها در ایران وجود نداشت.  

  بزرگترین مشقت نقدینگی و بودجه پژوهشی است که درست به دست پژوهشگر نمی رسد

در مسیری که یک پژوهش طی می‌کند تا به صورت عملی و اجرایی درآید با چه مشقاتی روبه‌رو هستید؟ عمده مشکل در این مسیر چیست؟

پژوهش از یک مبدا برای حل یکی از مشکلات کلان جامعه که به پژوهش های ریزتر تقسیم می شود، شروع می‌شود.  تکیه بر دانش و انتشارت علمی پژوهشگران قبلی سکوی شروع مناسبی برای پژوهش است و از علوم پایه و علوم محض بهره گرفته می شود تا به صورت علوم کاربردی متبلور ‌شود و به صورت یک محصول فناورانه تجلی یابد.

این محصول فناورانه می‌تواند خدمت، دستگاه یا تجهیز فناورانه باشد که به عنوان ثبت اختراع یا رفع یکی از مشکلات صنعت و جامعه مطرح شود.

پژوهشگران اگر مبدأدار بودن پژوهش را رعایت کند و از کارهای تکراری پرهیز کنند معمولا در این زمینه به مشکلی برخورد نمی کنند؛ با این دید که یک طرف پژوهش شکست و طرف دیگر آن پیروزی است ولی اگر مبدأدار بودن پژوهش رعایت شده باشد و از سکوی تحقیقات گذشتگان درست استفاده شود، شانس پیروزی خیلی بیشتر است.

بزرگ‌ترین مشقت در این مسیر تامین بودجه پژوهشی است؛ چون در سازمان‌های مختلف، دولت‌ها و کارخانجات که بودجه پژوهشی دارند، درست به دست پژوهشگر نمی رسد. با ضوابط دیگری بین پژوهشگران تقسیم می شود و یا کسانی که فهرست پژوهش‌های مورد نیاز سازمان‌ها را می نویسند، وقتی بررسی می کنیم می‌بینیم این پژوهش ها بیشتر به درد اروپا و آمریکا می‌خورد تا اینکه بتواند مشکل یک شهری مثل کرج را برطرف کند. مثلا در زمینه‌های تحقیقاتی‌شان، ارزیابی‌ها نیاز روز شهرداری نیست و جمع‌آوری یا دفع زباله در گوشه‌ای از اولویت‌های پژوهشی شهرداری قرار گرفته در صورتی که معضل اصلی همین است. در هر صورت اولویت‌های پژوهشی سازمان‌ها درست تعریف نمی‌شود و بودجه‌های هرچند اندک پژوهشی به پژوهشگر صحیح نمی رسد و با ضوابط دیگری به افراد غیرحرفه ای می‌رسد. نتیجه آن پژوهش هم به درد جامعه نخواهد خورد. بزرگترین مشقت نقدینگی و بودجه پژوهشی است که درست به دست پژوهشگر نمی رسد.

 در جشنواره‌های مختلف برایمان کف می‌زنند؛ اما کارآفرین به اینها نیاز ندارد 

آیا در کشور به اندازه کافی از کارآفرینان و پژوهشگران حمایت صورت می‌گیرد؟

بله؛ خوب برایمان کف میزنند! در جشنواره‌های مختلف برایمان کف می‌زنند و بعضا جایزه ریالی ارزشمند هم می‌دهند؛ اما کارآفرین به اینها نیاز ندارد، بلکه نیاز دارد بستر کارآفرینی برایش هموار شود، جلوی راهش سنگ قرار نگیرد و بتواند افراد بیشتری جذب کنند. اگر در کارآفرینی بخواهیم کاری نو ایجاد کنیم و تعداد زیادی افراد مشغول این شغل شوند؛ همانطور که از اسمش معلوم است که کار نو است، بیشتر افراد متوجه آن نمی شوند و به همین دلیل از آن حمایت نمی کنند. روزهای اول گاهی در جلسات بابت این کار نو ما را مسخره می‌کردند؛ اما الان همان افراد متقاضی کار هستند. 4 سال طول کشید تا متوجه شوند توموگرافی درختان و خطرسازی درختان که روی سر مردم سقوط می کند و فرزندان ما در پارکها را تهدید می‌کند چه اهمیتی دارد. 4 سال برای این حرف زدیم و فرهنگ‌سازی کردیم تا این را یاد بگیرند. متاسفانه مسئولین سخت متوجه می شدند اما الان با فرهنگ‌سازی‌هایی که انجام شده متوجه شدند.

 ضعف دانش آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های بالادستی در حمایت از دانش بنیان‌ها

دانشگاه آزاد اسلامی از فعالیت‌های فناورانه ما حمایت‌های خوبی انجام داده‌اند. در حوزه معاونت پژوهشی، حوزه معاونت تحقیقات فناوری، شبکه‌های آزمایشگاهی، معاونت
‌های مختلف، ریاست دانشگاه و اداره کل حقوقی استان خوب حمایت می کنند؛ اما در حوزه خزانه‌دار و امور مالی نه‌تنها حمایت نمی‌کنند بلکه تاخیر و کندی هم ایجاد می کنند. علتش هم این است که فعالیت‌های دانش‌بنیان را بلد نیستند ولی چون کار مالی است اصرار دارند که آنقدر متوقفش کنند تا یک روزی از آن سردربیاورند. سخت است که متوجه شوند فعالیت دانش‌بنیان فعالیتی چابک است. ما برای اینکه بتوانیم نقدینگی را از دست خزانه‌دار واحد خارج کنیم گاهی حقوقی استان به کمک ما می‌آیند تا با تکیه بر بخشنامه کار را تسریع کنند هرچند اینکار هم 6 ماه زمانبر است. در امور مالی و خزانه داری به علت ضعف دانش آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های بالادستی در زمینه دانش بنیان نه‌تنها حمایت نمی‌کنند، بلکه کار ما را به تعویق می اندازند.                        

   در بدنه وزارت علوم افرادی دوست ندارند یک پژوهشگر دانشگاه آزاد در موضوع مورد علاقه‌اش تحقیق کند

چه تبعیض‌هایی از طرف وزارت علوم میان پژوهشگران دانشگاه آزاد با دانشگاه‌های دولتی اعمال می‌شود؟ فکر می‌کنید علت این تبعیض‌ها در چه چیزی ریشه دارد؟

من تبعیضی بین وزارت علوم و دانشگاه آزاد ندیدم؛ اما افرادی شاید خوششان نیاد که یک پژوهشگر دانشگاه آزاد در موضوعی که خودش به آن علاقه دارد تحقیق کند. معمولا داوران اعمال نظر می‌کنند و روی دانشگاه آزاد حساسیت دارند؛ اما با خود سازمان وزارت علوم مشکلی نداشتیم. داوران و استادانی که در دانشگاه دولتی هستند به عنوان بدنه کارکنان وزارت علوم این حساسیت‌ها را به وجود می‌آورند. امیدواریم با تعامل سازنده‌ای که وجود دارد در آینده شاهد این مسائل نباشیم.

 در سال 99بیش از 200میلیون تومان برای دانشگاه آزاد درآمدزایی داشتیم

درآمدزایی شرکت به چه صورت است؟ چقدر فروش داخلی و صادرات خارجی داشته اید؟

خیلی روی صادرات فکرنکردیم چون شرایط مناسب نبود؛ به عنوان مجموعه و شرکت نوپا درست هم نیست که وارد بازار بین‌المللی شویم. بازاری که  شناختی روی آن نداریم. حتی بازار داخل کشور هم نمی‌شناختیم؛ اما بعد این دو سال تازه داریم می‌شناسیم. اگر مجموعه دیگری به کمک ما بیاید به صورت انحصاری محصول را برای صادرات در اختیار آنها می‌گذاریم. طوری که بازار داخل برعهده خودمان باشد و صادرات بر عهده آنها باشد. ضمن اینکه دستگاه‌های منحصر به‌فردی داریم. درآمدزایی سالی حدود 100 تا 200 میلیون تومان است. سال 1399 سهمی که به دانشگاه آزاد دادیم بیش از 200 میلیون تومان به صورت نقدی و غیرنقدی بوده است. ضمن اینکه کلیات درآمدزایی برای شرکت‌ها حالت محرمانه است و نمی شود راجع به آن مفصل حرف زد.

برای اینکه دانشگاه‌ها بخواهند علم‌شان به محصول تبدیل شود و به سمت دانشگاه‌های نسل چهارم حرکت کنند چه پیشنهادی دارید؟

برای واحدهای استانی بستر کاملا فراهم است؛ اما یک تغییر نیاز است و آن این است که مسئولان خزانه‌داری را بردارند و افرادی روی آن سمت بگذارند که پژوهشگر بوده و می‌شناسد فعالیت دانش‌بنیان چه هست. در غیر اینصورت این گلوگاهی است که نمی شود از آن عبور کرد. فعالیت دانش بنیان احتیاج به چابکی عملیات مالی دارد که متاسفانه این افراد اصلا آمادگی ذهنی ندارند و سهم مالکیت معنوی را متوجه نمی‌شوند. گاهی مجبوریم از بودجه‌های دیگر استفاده کنیم. که بازپس‌گیری آن بسیار مشکل است.

    اول عاشق شوید بعد پژوهشگر

در آخر برای افرادی که ابتدای راه هستند و شاید نکته‌ای کلیدی مسیر زندگی‌شان را تغییر دهد چه صحبتی دارید؟

راه پژوهش راهی بسیار شیرین است؛ اما به شرطی که فقط به پژوهش و دستاوردهای آن توجه کنیم. در این مسیر خیلی‌ها هستند که پروبال پژوهشگر را می شکنند؛ اما نباید به آنها توجه کنند. عزیزانی که در این مسیر می آیند نباید به آنها توجه کنند. باید عاشق پژوهش باشیم. به خاطر لذت پژوهش و به دست آوردن نتایجی که دیگران از آن خبر ندارند، همه این مشکلات را به جان می خریم. لذا اگر در مسیر پژوهش می آیید ببینید عاشق هستید یا خیر.

انتهای پیام/