یوسف نیکفام صاحب نظر فرهنگی و نویسنده کتاب سینما دنیا اراک در گفت‌وگو با ایسکانیوز، ضمن بررسی سطح فرهنگی اراک در گذر زمان، اظهار کرد: اراک از دهه ۴۰ شروع به صنعتی شدن کرد و پیش از آن فقط فرشبافی کاملاً رونق داشت.

وی افزود: داشتن ویژگی‌های هنری و باغی و همچنین قدمت روستاهایی بالاتر از شهر اراک باعث شده که هنر و فرهنگ در گذشته بسیار بالاتر است باشد. در ۵۰ سال اخیر و صنعتی شدن اراک به خودی خود امتیاز مثبت و منفی ندارد.

نیکفام با بیان این که شکل شهر با ورود صنعت به لحاظ فیزیک، ساختار و فرهنگ دستخوش تغییر شد و زیست و زندگی مردم تحت تاثیر قرار گرفت، گفت:  فرهنگ شامل آداب و رسوم، هنرها و پوشش‌ها بخشی از شیوه زیستی مردم یک منطقه است.

نویسنده کتاب سینما دنیا اراک با اشاره به این که پیشینه اراک از لحاظ زیست بهتر از امروز است، یادآور شد: شاید دچار تغییرات مثبتی مانند کار، مهاجرت و  شهرنشینی شده باشد؛ اما از لحاظ سطوح دیگر مانند سطح فرهنگی هنری و امید زندگی مردم رو به افول است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: شاخص صنعت دچار پیشرفت شهر نشده؛ اما شاید از لحاظ مالی مثبت‌تر شده باشد. به نظر می‌رسد نمای کلی همچنان از دهه ۴۰ به بعد شهر صنعتی به حساب بیاوریم که معضلاتی را به وجود آورد و حتی لهجه اراکی هم از بین رفته است.

نیکفام همچنین درخصوص ریشه مشکلات فرهنگی اراک افزود: شهر مانند انسان سیستم بدنی دارد که همه با هم منجر به حرکت می‌شود. به نظر می‌رسد که توازن شهر از دست‌رفته فاکتورهایی از قبیل دغدغه‌مندی جوان‌ها و مردم، از دست دادن تعصب مردم و حاکمیت، حاکمیت موجود در حفظ فرهنگ شهر در جهت حفظ پیشرفت حرکت نکرده است.

نویسنده کتاب سینما دنیا اراک با تصریح بر این که مدرنیسم شیوه زیستی جدیدی است که با خود شیوه جدیدی را به وجود آورده، گفت: تلویزیون فرهنگ خودش را می‌آورد که خط و مشی‌اش برنامه‌های ارزشمند مردم را دستخوش تغییر کرده، تلویزیون خود گاهی ابزاری در جهت تخریب گذشته و پیشینه بوده و این در همه شهرها تغییراتی را به وجود آورده است.

وی با تاکید بر این که شهر نیاز به تناسب دارد، یادآور شد: طبق استانداردهای بین المللی ایکس مقدار جمعیت نیاز به کتابخانه، سینما، مدرسه، مکان فرهنگی و سالن دارد که طبق شواهد موجود و گفته خود مسئولین فاصله بین آنچه که باید باشد و آنچه که هست بسیار زیاد است.

نیکفام در ادامه خاطرنشان کرد: از طرفی بخش زیادی از مراکز فرهنگی برای پنجاه سال پیش است و دچار فرسودگی شدند. در نتیجه امکان استفاده و بهره‌مندی از آنها به صفر نزدیک شده بخشی از این مراکز دولت برای آن‌ها برنامه ندارند. تا جایی که می‌توان گفت سیستم دولتی دچار گیجی فرهنگی است حتی مانع بخش‌های غیردولتی و خصوصی برای امور فرهنگی می‌شود. فاصله های زیاد باعث شده که جوان‌ها برای دنبال کردن صدا و توانایی‌هایشان از شهر خارج شوند.

 نویسنده کتاب سینما دنیا اراک با بیان این که بسیاری از مسئولین که در امور فرهنگی دست دارند، مطالبه‌گری ندارند، افزود: وقتی مسئولان مطالبه‌گری نداشته باشند، یعنی دغدغه ندارند و وقتی دغدغه نداشته باشند، دانش و آگاهی ندارند چون سرمایه هر کاری تعهد و تخصص مدیرمسئول آن بخش است. 

وی همچنین پیشنهاد داد: جوان‌های امروزی مطالبه‌گری بیشتری دارند و باید با توجه به زمان، شرایط کنونی و وجود امنیت و آرامش نسبی این شرایط را توسعه دهیم.

نیکفام با اشاره به این که جوان‌های امروزی به راحتی و بدون منطق و استدلال حرف کسی را نمی‌پذیرند، گفت: بهترین مراکز برای پیشرفت بخش فرهنگی شهر انجمن‌های غیردولتی، سمن‌ها و NGOها در جهت مطالبه‌گری هستند البته به شرط شنوا بودن بخش دولتی و اجراگری آن‌ها.

 نویسنده کتاب سینما دنیا اراک افزود: انجمن‌ها، بخش‌های فرهنگی را با جدیت و انرژی بیشتری دنبال کنند. نبود زیرساخت‌های لازم حتی در نهاد و ادارات فرهنگی باعث شده ما از لحاظ فرهنگی خیلی از شهرهای دیگر عقب باشیم.

وی یادآور شد: نبود احترام در این ادارات و نبود دغدغه و اشتیاق و قطع ارتباط بین افراد فرهنگی جامع با ادارات باعث کاهش نشاط و انرژی فرهنگی جامعه شده است.

 نویسنده کتاب سینما دنیا اراک در پایان خاطرنشان کرد: مطالعه بالای جمعیت یک شهر صرفاً به معنی کتابخوانی نیست. ما از لحاظ فرهنگی سیاست مشخصی نداریم، چه در دولت و چه در مجلس. سیاست و اجتماع با هزینه‌های هنگفت اجرا می‌شود؛ اما نه تنها به فرهنگ کشور بها  نمی‌دهند، بلکه به چشم هزینه نگاه می‌کنند نه سرمایه. امید است که در مجلس، این طرح فرهنگی ارائه شود و در رابطه با آن تصمیمات خوبی اتخاذ شود.

انتهای پیام/