به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، تغییر اقلیم، خشکسالی، مدیریت غیراصولی آب همه دست به دست هم داده تا شاهد افزایش تنش‌های آبی در گوشه و کنار کشور باشیم. خشکسالی در برخی از نقاط بلای جان مرده شده تا تن به مهاجرت اجباری بدهند و راهی استان‌های دیگر شوند. این موضوع در استان سیستان و بلوچستان پررنگ‌تر بوده و با وجود طوفان‌های متعدد شن و خشکسالی برخی از مردم به فکر ترک استان خود افتاده‌اند.
بیشتر بخوانید
نقش مصرف بی‌رویه انرژی در افزایش خشکسالی / لزوم کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی
رضا افلاطونی رییس سازمان امور اراضی در مورد آمار مهاجرت به مازندران گفت: حدود ۸۰۰ هزار نفر طی دو سال اخیر به مازندران مهاجرت کرده‌اند و اگر همینطور ادامه یابد شاهد مهاجرت‌های گسترده از استان‌های فارس و سیستان و بلوچستان که فرونشست‌های زیاد در آن صورت می‌گیرد، خواهیم بود. البته بنابرگفته سرپرست مرکز تغییر اقلیم و خشکسالی سازمان هواشناسی خشکسالی استان‌های شمالی را هم بی‌نسیب نگذاشته است.
بیش از ۴۰ هزار روستا خالی از سکنه شدند
محمد درویش فعال محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز در رابطه با تنش‌های آبی گفت: در همه جای دنیا خشکسالی باعث تشدید مهاجرت‌های اقلیمی می‌شود. در ایران هم بیش از ۴۰ هزار روستا خالی از سکنه شدند و دلیل این اتفاق هم در طول چند دهه گذشته خشکسالی و کمبود منابع آب بوده است. ما هرچقدر که بتوانیم از دانش روز اسفاده کنیم، مثلا کشاورزی را ارتقا دهیم، ضایعات را کم کنیم، به سمت پرماکالچر (نوعی از کشاورزی) برویم و از کسب و کارهای سبز استفاده کنیم، طبیعی است که میزان فشار به منابع آب کم می‌شود و تاب‌آوری افزایش پیدا می‌کند.
درویش توضیح داد: ایران در عرض جغرافیایی ۲۵ تا۴۰ درجه نیمکره شمالی واقع شده است. این عرض جغرافیایی را کمربند خشکی جهان می‌نامند. در این عرض جغرافیایی، مهم‌ترین و مشهورترین بیابان‌های جهان مستقر شده‌اند.
وی افزود: میانگین بارش‌های آسمانی دست‌کم یک سوم تا یک چهارم میانگین جهانی است و تبخیر دست‌کم دو تا سه برابر بیشتر از میانگین جهانی است. بنابراین، مهم‌ترین ویژگی که مردمی که در این عرض زندگی می‌کنند و کشورها و دولت‌هایی که حضور دارند باید رعایت کنند، این است که نباید به اصطلاح تمام تخم‌مرغ‌هایشان را در آن ظرفی بگذارند که چشمش به آسمان است.
اهمیت تغییر الگوی کشاورزی
درویش ادامه داد: نباید در واقع چیدمانی را برای پول و کارآفرینی ایجاد کنند که به شدت به آب و خاک وابسته است؛ زیرا این مولفه، در چنین مناطقی بسیار بسیار کم‌یاب است. یکی از اشتباهاتی که ما انجام دادیم، این بود که به سراغ کشاورزی، توسعه و استقرار صنایع آب‌بر و انرژی‌بر رفتیم و به این ترتیب بحران را دوچندان کردیم.
لزوم کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی
احد وظیفه سرپرست مرکز تغییر اقلیم و خشکسالی سازمان هواشناسی معتقد است که برای کاهش اثرات گرمایش زمین و خشکسالی باید مصرف سوخت‌های فسیلی را کاهش دهیم. وی در این باره به ایسکانیوز گفت: کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی یکی از راه‌ها است تا در نهایت بتوانند مقدار گاز کربن دی اکسید، متان و غیره را به صفر برسانند. در واقع باید میزان گاز تولیدی با گازی که در طبیعت از بین می‌رود برابر باشد. بسیاری از کشورها اینطور سیاست‌گذاری کرده‌اند که تا سال ۲۰۵۰ به این شرایط برسند.
وظیفه با اشاره به اهمیت توجه به حق آبه محیط زیست در سدسازی‌ها توضیح داد: اگر سدها نباشند، مدیریت منابع آب امکان‌پذیر نیست اما نباید تعداد سدها بیش از توان طبیعت باشد.بستن هر رودخانه‌ای به مناطق پایین‌دست آسیب می‌زند. سدسازی‌ها باید براساس اصول علمی باشد و پتانسیل‌های محیط طبیعی مدنظر قرار گیرد.
وی ادامه داد: در اثر سدسازی‌ها عوارضی حاصل می‌شود. وقتی با سدسازی کشاورزی هم در بالادست توسعه پیدا می‌کند، هرچه آب هست، صرف کشاورزی می‌شود و محیط طبیعی از آب محروم مانده و در اثر خشک شدن تبدیل به کانون گرد و غبار می‌شود. سدسازی اصولی فی نفسه بد نیست اما باید با مطالعه علمی ومطابق ظرفیت منطقه باشد. در سدسازی‌ها باید سهم محیط زیست را لحاظ کنیم. با احداث سد نباید کشاورزی بی‌مهابا افزایش پیدا کند. به بهای آسیب‌زدن به محیط زیست نباید به محیط زیست آسیب بزنیم.
بی‌توجهی به خشکسالی بخش عمده مرزهای غربی و شرقی کشور را خالی از سکنه می‌کند
محمد الموتی دبیر شبکه‌های مردم نهاد محیط زیست و منابع طبیعی کشور و فعال محیط زیست درباره تبعات بی‌توجهی به خشکسالی به ایسکانیوز گفت: در دو دهه آینده مهاجرت از مرکز به سوی کوهپایه‌ها به وجود خواهد آمد. بخش عمده مرزهای غربی و شرقی کشور ما خالی از سکنه خواهد شد. این بزرگ‌ترین مشکلات امنیتی را به وجود خواهد آورد. از طرفی کلونی‌های جمعیتی را در مناطقی خواهیم داشت که منابع به اندازه کافی پاسخگوی جمعیت نخواهند بود.
وی افزود: سلسه زنجیرواری از بحران‌های دومینووار اتفاق می‌افتند که دیگر هیچ قدرتی یارای مقابله با آن را ندارد. امروز در واقع برنامه آخری است که ما می‌توانیم چاره اندیشی کنیم و اگر در دو سه سال آینده برنامه‌ای برای ایجاد این جراحی بزرگ نداشته باشیم این سرزمین را با همه قابلیت‌هایآن بر باد خواهیم داد ومردم فقیر و فقیرتر خواهند شد زیرا چندین برابر بودجه فعلی باید صرف مبارزه با خشکسالی سنگینی شود که در کشور به وجود آمده است. در دو دهه آینده اوضاع از این هم سخت تر خواهد شد.
به گزارش ایسکانیوز، با توجه به اینکه ما هر سال شدت بیشتری از خشکسالی را تجربه می‌کنیم و مشکلات کمبود آب هم در گوشه و کنار کشور وجود دارد، مهاجرت ساکنان روستا به شهرها بیشتر شده و علاوه بر این تورم و هزینه بالای زندگی در شهرها هم مهاجرت از مرکز به حاشیه را رقم زده است. گسترش حاشیه‌نشینی و ایجاد سکونت‌گاه‌های غیررسمی متعدد در اطراف شهرها به افزایش آسیب‌های اجتماعی دامن خواهد زد.
انتهای پیام /
نظر شما