به گزارش خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز؛ می‌گویند مجلس خانه ملت است اما یازده نفر در خانه ملت پس از قریب به دو ماه از افتتاح دور دوازدهم آن همچنان بی‌خانمان هستند. شاید برای هر نماینده‌ای راه یافتن به کمیسیونی که با دانش و تجربه وی هم راستا باشد به معنی قرارگرفتن او در خانه‌ای کوچک در دل یک خانه بزرگ ۲۹۰ نفری است. بی‌خانمانی عجیب این یازده نفر، سه کمیسیون را در دل مجلس تبدیل به سرزمین‌های بی‌ساکن کرده است.
بیشتر بخوانید؛
باید و نبایدهای کابینه پزشکیان؛ از حضور اصول‌گرایان معتدل تا دوری از پیرمردها و لپ لپی‌ها
روز گذشته ۲ مرداد ۱۴۰۳ نمایندگان بخشی از وقت صحن علنی مجلس را به اصلاح آیین‌نامه داخلی خانه ملت اختصاص دادند تا مشکل به حد نصاب نرسیدن سه کمیسیون فرهنگی، قضائی و شوراها را برطرف کنند.
نمایندگان مجلس در جلسه علنی روز گذشته بعد از تصویب کلیات طرح اصلاح ماده ۳۸ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس، جزئیات این طرح را به تصویب رساندند و بنا بر این شد پس از تعیین کمیسیون‌های تخصصی مطابق فرایند مقرر در این قانون، چنانچه اعضای کمیسیون تخصصی به حداقل نصاب مذکور در این ماده نرسد، هیات مشترک متشکل از اعضای کمیسیون آیین‌نامه داخلی و هیات رئیسه مجلس مکلف است ظرف حداکثر یک هفته پس از این قانون حداقل اعضای آن کمیسیون را برای یک بار در همان دوره تعیین کند.
طبق ماده ۳۸ آیین‌نامه داخلی، مجلس دارای کمیسیون‌های تخصصی و کمیسیون‌های خاص با محدوده وظایف مشخص به‌شرح مذکور در آیین‌نامه داخلی مجلس می‌باشد. تعداد اعضای کمیسیون‌های تخصصی، حداقل ۱۹ و حداکثر ۲۳ نفر است.
اما با وجود تلاش‌هایی که دیروز در صحن علنی مجلس صورت گرفت؛ مسأله سرگردانی نمایندگان برای راه‌یابی به کمیسیون‌های تخصصی یک قصه تکراری است که در آغاز هر دوره گریبان نمایندگان تازه وارد را می‌گیرد و حالا این سوال مطرح است که آیا این نمایندگان دور سیزدهم مجلس نیز با این مشکل دست و پنجه نرم خواهند کرد یا پرونده این معضل عجیب برای همیشه در دور دوازدهم بسته خواهد شد؟
نکته حائز اهمیت علاوه بر بلاتکلیفی برخی نمایندگان جدید موقعیت بسیار حساس برخی کمیسیون‌هایی است که به حد نصاب نرسیده‌اند.
اهمیت کمیسیون فرهنگی مجلس در تصمیم‌گیری بسیاری از مسائل کلان کشور در حوزه فرهنگ و هنر بر کسی پوشیده نیست اما به نظر می‌رسد نمایندگان رغبت چندانی به حضور در این کمیسیون ندارند و کمیسیون قضائی نیز دیگر کمیسیونی است که به گفته رئیس آن (موسی غضنفرآبادی) با این که یک سوم مصوبات مجلس را به تصویب می‌رساند اما نمایندگان به عضویت در این کمیسیون نیز تمایلی ندارند و سرانجام کمیسیون شوراها گویا تبدیل به محلی شده که اگر نماینده‌ای نتوانست به کمیسیون مرتبط با تخصص و علاقه‌اش راه پیدا کند از سر ناچاری به این کمیسیون می‌رود!
در راستای تحلیل چرایی پدید آمدن این چالش و تبیین راهکار عبور از آن با امیرحسین بانکی‌پور فرد و حسنعلی اخلاقی امیری؛ از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس و سید مرتضی محمودی گفتگو کرده‌ایم. بانکی‌پور فرد در مجلس یازدهم نیز در کمیسیون فرهنگی حضور داشت و اخلاقی امیری در دوره دوازدهم وارد این کمیسیون شده و محمودی نیز تاکنون به عضویت هیچ کمیسیونی درنیامده است. در ادامه گفتگو با این سه نماینده مجلس دوازدهم شورای اسلامی را می‌خوانید:
امیر حسین بانکی پور فرد، نماینده حوزه اصفهان
دلیل اصلی به حد نصاب نرسیدن کمیسیون‌ها، سهم آن‌ها از بودجه است
بانکی‌پور به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: متاسفانه در آغاز هر دوره جدید مجلس، با مشکل به حدنصاب نرسیدن برخی کمیسیون‌ها مواجه هستیم. دلیل اصلی این مسأله سهم کمیسیون‌ها از بودجه است، نماینده‌ها علاقمند هستند که به کمیسیون‌هایی بروند که سهم آن در بودجه قوی‌تر است. بودجه فرهنگ کشور برای سه وزارت‌خانه، صدا و سیما و هفتاد دستگاه فرهنگی کشور، فقط دو و نیم درصد بودجه کل کشور است البته این میزان نیم درصد بود که مجلس یازدهم آن را به دو و نیم درصد تبدیل کرد.
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس افزود: علاوه بر کمیسیون فرهنگی سهم بودجه کمیسیون قضائی نیز کم است اما هر دو کمیسیون بسیار پرکار هستند، اصلی‌ترین مصوبات مجلس در کمیسیون قضائی به تصویب می‌رسد و مهم‌ترین موضوعات کشور مثل مسائل جوانان، زنان، مطبوعات، صدا و سیما و ... به کمیسیون فرهنگی مرتبط است که همگی جزو مسائل اصلی کشور است.
نماینده مردم اصفهان در مجلس ضمن گلایه از سهم کمیسیون فرهنگی در بودجه کشور گفت: بخش فرهنگی از ابتدا چندان مورد توجه سازمان برنامه و بودجه نبود.
وی با ابراز تاسف از عدم سنخیت تخصص نمایندگان با کمیسیون‌هایی که در آن‌ها حضور دارند گفت: مثلا اگر به کمیسیون اقتصادی مراجعه کنید در کل بیش از پنج متخصص اقتصاد در آن حضور ندارند یا در کمیسیون آب و کشاورزی یک متخصص آب بیشتر نداریم!
بانکی‌پور افزود: وقتی به نمایندگانی که در کمیسیون‌های غیرمرتبط حضور پبدا کرده‌اند انتقاد می‌کنیم، می‌گویند در حوزه انتخابیه ما مثلا مشکلاتی در حوزه صنعت یا انرژی وجود دارد! در جواب این نمایندگان باید بگوییم اگر این‌گونه است باید از ابتدا یک متخصص صنعت یا انرژی از آن حوزه می‌آمد.
هیات رئیسه مجلس یازدهم برای اصلاح آیین‌نامه داخلی تعلل کرد
این نماینده مجلس در ادامه گفت: هیات رئیسه مجلس یازدهم در اواخر آن دوره برای اصلاح آیین‌نامه داخلی تعلل کرد در حالی‌که می‌توانست موضوع را به رای‌گیری بگذارد. در شروع دوره دوازدهم مجلس هم نتوانستند این کار را انجام دهند. همانطور که آقای قالیباف اعلام کرد ساز و کار برطرف شدن این چالش در مسیر به نتیجه رسیدن است.
وی ضمن ابراز امیدواری برای حل این چالش گفت: اگر شورای نگهبان به آن‌چه در مجلس رای آورد ایرادی نگیرد، چالش‌های این حوزه برطرف می‌شود زیرا سقف تعداد نمایندگان یک کمیسیون به طور کلی تغییر نکرد و بنا بر این شد که سقف کمیسیون‌هایی که اعضای آن‌ها به حد نصاب نرسیده است، پایین‌تر بیاید زیرا درست نیست کسانی که علاقه به حضور در این کمیسیون‌ها ندارند با اجبار وارد آن‌ها شوند. دوره قبل عزیزانی بدون علاقه و تخصص وارد کمیسیون فرهنگی شدند فلذا بیشترغیبت می‌کردند پس بهتر است افرادی که وارد یک کمیسیون می‌شوند کیفی باشند و نیازی نیست یک سقفی را پر کنیم.
حسنعلی اخلاقی امیری، نماینده حوزه انتخابیه مشهد
اخلاقی به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: نمایندگان محترم به سه نکته توجه ندارند. یکی از این نکات اهمیت حوزه فرهنگ است زیرا همه مسائل به این حوزه برمی‌گردد. مثلا اگر امروزه در حوزه آب مشکل داریم این مشکلات به مدیریت و مصرف آب برمی‌گردد بر همین اساس اگر در حوزه فرهنگ مشکل داریم، این مشکلات از حوزه مدیریت و مصرف فرهنگی ناشی می‌شود. بنابراین نمایندگان در وهله اول باید اهمیت و وسعت حوزه فرهنگ را دریابند.
نمایندگان نباید نگاه محلی و منطقه‌ای داشته باشند
نماینده مشهد در ادامه گفت: نکته دوم این است که نمایندگان نباید نگاه محلی و منطقه‌ای داشته باشند مثلا برخی تصور می‌کنند اگر به کمیسیون عمران و بودجه بروند می‌توانند در آبادانی منطقه خودشان مفید باشند. نکته سوم این است که اعضای کمیسیون فرهنگی باید در صحن مجلس حضور فعال داشته باشند و بتوانند با سایر نمایندگان تعامل داشته باشند و اهمیت حوزه فرهنگ را تبیین کنند.
وی اصرار نمایندگان بر حضور در کمیسیون‌های اقتصادی را ناشی از انتظارات مردم دانست و گفت: با وجود چنین انتظاراتی به عنوان یک عضو مجلس شورای اسلامی این توقع را دارم که نگاه نماینده ملی باشد.
این عضو کمیسیون فرهنگی تاکید کرد: امروز مصوبه‌ای با قید دو فوریت به صحن مجلس آمد و انشاءالله این مشکل کمیسیون فرهنگی نیز حل شود. بخشی از مشکلات فعلی ما ناشی از آیین‌نامه ای است که در دوره قبل مصوب شده بود و چاره کار این است که آیین‌نامه قبلی اصلاح شود نه این که بگوییم اجرا نشود. من نیز به عنوان یک عضو تازه وارد به مجلس به آیین‌نامه نقد دارم زیرا نماینده‌ای که دور قبل در کمیسیونی بوده که الان خواهان آن است هفتصد و پنجاه امتیاز نسبت به نماینده دیگر دارد و عملا متخصصی که تازه وارد مجلس شده و هر چقدر هم تلاش کند نمی‌تواند این امتیاز را بدست آورد.
اعضای هیات رئیسه مجلس از کمیسیون‌های پرمتقاضی خارج شوند
اخلاقی افزود: بهتر است اعضای هیات رئیسه مجلس که وقتشان پر است از برخی کمیسیون‌های تخصصی که تقاضا برای آن‌ها زیاد است خارج شوند و به کمیسیون‌های که ظرفیت دارند بروند. برای پایان یافتن این مشکل نقش مرکز پژوهش‌های مجلس بسیار پررنگ است تا به ساز وکاری برسد که این چالش به مجلس سیزدهم منتقل نشود.
سید مرتضی محمودی، نماینده حوزه انتخابیه تهران
محمودی به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: ریشه این مشکل را باید در معایب آئین‌نامه داخلی مجلس جستجو کرد زیرا مبنای تشکیل کمسیون‌ها مبنای درستی نیست یا حداقل در یکی دو دوره مجلس این مبنا دچار تغییراتی شده و با اعمال سلایق شخصی و گروهی تغییراتی در این مبنا شکل گرفته که کار نمایندگان را برای تشکیل و چینش اعضای کمیسیون‌ها دچار مشکل کرده است.
مبانی فعلی هیچ تناسبی با توزیع عادلانه نمایندگان در کمیسیون‌ها ندارد
وی با بیان این که بعضا در کمیسیون ها افرادی حضوری دارند که هیچ تناسبی با آن کمیسیون ندارند، تصریح کرد: الویت من اصلاح آئین‌نامه داخلی در تشکیل کمیسیون‌ها است چون مبانی و شاخص‌های فعلی هیچ تناسبی با توزیع عادلانه و کارشناسی نمایندگان در کمیسیون‌های مختلف ندارد. چیدمان کمیسیون‌های مجلس علاوه بر این که منطبق با تخصص‌های همه اعضاء و سوابق شغلی آن‌ها نیست اما در هیات رئیسه کمیسون هم قرار دارند و افرادی با سوابق اجرایی بسیار قوی و دانش و مدارک علمی بسیار بالا بیرون از کمیسیون مانده‌اند و حتی بیان این مسأله برای افکار عمومی ممکن است نوعی تضعیف مجلس باشد و کسانی که از آن مطلع شود به وضعیت ما تاسف بخورد.
نماینده مردم تهران گفت: معتقدم نقدی هم به خود هیات رئیسه مجلس وارد است. افرادی که در جایگاه هیات رئیسه مجلس قرار دارند و از چنین فرصت ممتازی حتی برای یک سال در مجلس برخوردار هستند باید یک مطلوب دیگری مثل عضویت در کمیسیون دلخواهشان را کنار بگذارند و به کمیسیون های بلاتکلیف بروند البته من شاهد تلاش موثر آقای قالیباف برای حل این مشکل در روزهای گذشته بودم اما متاسفانه همکاران عزیز در صحن علنی همکاری جدی نکردند و با یک تفاوت رای بسیار ناچیزی مصوبه‌ای که می‌توانست مشکل را به صورت موقت حل کند، رای نیاورد و هنوز تعدادی از همکاران بلاتکلیف هستند.
وی ضمن ابراز امیدواری برای حل این مشکل افزود: انشاءالله با اصلاح کلی آیین‌نامه و رفع شبهاتی که برای انتخاب اعضای کمیسیون وجود دارد، مشکل افرادی مانند بنده برطرف شود.
یازده نماینده بلاتکلیف هستند و سه کمیسیون به حد نصاب نرسیده‌اند
محمودی با بیان این که یازده نماینده بلاتکلیف و فاقد کمیسیون هستند گفت: سه کمیسیون قضائی، فرهنگی و شوراها به حد نصاب نرسیده‌اند و برخی نمایندگان هم اجباری و بدون تخصص وارد این کمیسیون‌ها شده‌اند.
نماینده تهران گفت: امیدواریم فعلا تدابیری برای حل مشکل به حد نصاب نرسیدن این سه کمیسیون اندیشیده شود تا اصل آئین‌نامه داخلی هم سرفرصت اصلاح شود. اگر همکاران ما در مجلس برای اصلاحی که گفتم اهتمام داشته باشند، با یک معیارگذاری قوی که مبتنی بر عدالت باشد برای همیشه این معضل رفع می‌شود. خبرهایی که بنده دارم حاکی از این است یکی از دوستان در کمیسیون آیین‌نامه داخلی به شدت به دنبال برگزاری جلساتی جهت اصلاح بسیاری از موارد آیین‌نامه داخلی است. اگر این تلاش زودتر به نتیجه برسد، حتی در همین آغاز مجلس هم می‌توانیم برای سال‌های بعد ریل‌گذاری کنیم و مجلس سیزدهم دچار چنین چالشی نشود.
وی تاکید کرد: واقعا شایسته نیست که افراد فقط بواسطه امتیاز نمایندگی در دوره‌های گذشته بتوانند در هر کمیسیونی حضور پیدا کنند و بدون این که فاقد صلاحیت لازم باشند به کمیسیون‌هایی بروند که نمی‌توانند در آن جایگاه تاثیرگذار باشند و از سوی دیگر افراد شایسته از حق مسلم خودشان محروم بمانند.
محمودی در پایان گفت: من داوطلب کمیسیون عمران بودم اما اکنون جزو جاماندگان و بلاتکلیف‌های یازده نفر هستم و اگر تلاش‌ها در دو یا سه روز آینده که قرار است تعیین تکلیف شود، به نتیجه نرسد، باید کمیسیون دیگری را انتخاب کنم که احتمالا به کمیسیون شوراها خواهم رفت.
انتهای پیام/
نظر شما