سیدنصرالله ابراهیمی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز در خصوص ملزومات تحقق خیزش علمی در دانشگاه‌ها اظهار کرد: خیزش علمی نیازمند خودباوری است. اگر پژوهشگران، اساتید و دانشجویان به خود و اندوخته‌های علمی‌شان باور داشته باشند، می‌توانند نهضت علمی جدیدی راه بیاندازند.
وی با اشاره به صحبت‌های اخیر رهبر در خصوص خیزش‌های علمی افزود: رهبر معظم انقلاب همیشه در بحث توان علمی، خیزش علمی و حرکت آتش به اختیار جامعه علمی توصیه و تاکید دارند. این تاکید رهبری حکایت از ظرفیت و پتانسیل جامعه علمی به ویژه جوانان و دانشجویان دانشگاه‌ها دارد که اگر این استعداد و توانمندی نبود، مقام معظم رهبری آنقدر اصرار نمی‌کردند.
جامعه نیازمند انگیزه و پشتوانه حمایتی است
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران عنوان کرد: با توجه به سطح استعداد و بالندگی‌های فکری جوانان اگر جامعه ما محرک، انگیزه و پشتوانه حمایتی داشته باشد، می‌تواند شاهد نهضت‌ها و خیزش‌های علمی باشد. دانشگاه‌های کشور نه تنها از جهت استانداردهای علمی و برد موضوعات در مباحث علمی از دنیا عقب نیستند، بلکه حتی از دیگر کشورهای منطقه جلوتر نیز هستند.
ابراهیمی ادامه داد: نبود زیرساخت‌های حمایتی و مشوق‌های لازم باعث شده است که ما با یک دلسردی علمی مواجه شویم و نتوانیم از همه ظرفیت‌ها و استعدادها استفاده کنیم. دولت باید از نیروهای خلاق و نخبه حمایت کند. به طوریکه اکثر نیروهای علمی که از کشور خارج می‌شوند، حتی در کشورهای پیشرفته خوب می‌درخشند. پس اگر دولت مشوق‌های حمایتی لازم را انجام دهد می‌توانیم شاهد درخشش و استعداد جوانان باشیم و کشور را در عرصه فناوری و دانش بگذاریم.
وی گفت: وقتی نخبگان و نیروهای علمی کشور در بخش نظامی و تسهیلات ورود پیدا می‌کنند، به خلاقیت و ابتکاراتی می‌رسند که خیلی از کشورهای پیشرفته هم نمی‌توانند به آن دست پیدا کنند. اگر دولت با محرک‌های مادی و معنوی جامعه علمی را به آینده امیدوار کند، قطعا آینده پژوهشی بهتری خواهیم داشت و می‌توانیم شاهد یک کشور پیشرفته در حوزه علمی باشیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در خصوص نقش دانشجویان در تحقق خیزش‌های علمی بیان کرد: دانشجویان باید به وظایفشان عمل کنند و با استفاده از متون، اساتید و دیگر امکانات سطح علمی خودشان را بالا ببرند. هرچقدر دانشجویان خود را به امکانات پیشرفته مجهز کنند؛ در زمان کوتاه‌تر و هزینه کمتری به نتایج مطلوب علمی خواهند رسید.
ابراهیمی تصریح کرد: اساتید نیز مانند دانشجویان باید خود را از آخرین فناوری‌ها و رده علم مطلع کنند و پشتیبانی علمی داشته باشند. امروز دسترسی به دانش برتر در دنیا از طریق رسانه‌های مجازی آسانتر شده است و منابع علمی محدود نیست؛ بنابراین اگر اساتید خود را باور داشته باشند و علم خود را در سطح جهانی تعریف کنند، حضورشان در کنار دانشجویان قوت قلب و انگیزه خوبی است و دانشجویان می‌توانند از دانش آن‌ها استفاده کنند.
وی خاطرنشان کرد: دیگر ابزاری که دانشجویان باید استفاده کنند متون، اسناد و مستندات علمی و پژوهشی هستند. از طرفی باید با مراکز و انجمن‌های علمی و پژوهشی ارتباط داشته باشند. دسترسی دانشگاهیان به منابع علمی تولید شده در سطح بین‌الملل، می‌تواند برای دانشجویان یا پژوهشگران فرصتی ایجاد کند که با وجود تحصیل در دانشگاه داخلی از منابع علمی بین‌المللی استفاده کرده و خود را تنها در حد دانشگاهی که در آن درس می‌خواند تعریف نکنند.
استاد دانشگاه تهران تشریح کرد: وقتی دانشجویی حس رقابت پیدا می‌کند، گام‌های بلندتری برداشته و با انگیزه بیشتری حرکت می‌کند. برخی از دانشجویانی که این فرصت در اختیارشان قرار داده می‌شود، وقتی وارد عرصه رقابت واقعی می‌شوند، خیلی راحت می‌توانند در سطوح بالای علمی بدرخشند و صاحب افتخارات و مدال‌های علمی شوند.
ابراهیمی تاکید کرد: ما زمانی می‌توانیم از دانشجو انتظار خیزش علمی داشته باشیم که هدف دانشگاه همکاری با جامعه، صنعت و بازار باشد. یعنی دانشگاه با صنعت تعاملی تنگاتنگ داشته و خود را برای نیازهای جامعه تعریف کند. در این صورت دانشگاه حالت خیزش و رشد پیدا کرده و از کارهای تکراری که هیچ ارزش علمی، اقتصادی و تجاری ندارند؛ خارج می‌شود.
وی افزود: پس بنابراین صنعت، بازار، دولت، پروژه‌ها، طرح‌های اقتصادی، تجاری و شرکت‌ها باید به دانشجویان مراجعه کرده و مطالبه گری کنند. از طرفی در مواقع ضروری از دانشجویان و اساتید درخواست کمک کرده و صعنت را علمی سازی کنند. وقتی دانشگاهیان با این حجم از مطالبه‌گری از جامعه دانشگاه و صنعت مواجه شوند و ببینند که جامعه برای حل مشکلاتش به آن‌ها متکی است، دیگر خودشان را در سطح کتابخانه‌ای، تئوری و متن تعریف نمی‌کنند و حرکتشان را میدانی می‌کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تبیین کرد: اگر پل ارتباطی بین صنعت و دانشگاه نباشد، نمی‌توانیم از دانشگاه انتظار پژوهش‌های کاربردی و عملیاتی داشته باشیم. اگر دانشگاه از حمایت‌های صنعت و پروژه‌های صنعتی برخوردار نباشد؛ نمی‌توان از استاد دانشگاه انتظار تدریس کاربردی عملیاتی و میدانی داشت.
دولت باید اولین مشتری دانشگاه باشد
وی گفت: اولین مشتری دانشگاه باید دولت و شرکت‌های دولتی باشند که برای طرح‌ها و اجرای علمیات و برنامه‌هایشان از پتانسیل و ظرفیت دانشگاه استفاده کنند. ممکن است در ابتدا پروژه دانشگاه آن چیزی که بازار و صنعت انتظار دارد نباشد؛ اما همین که دانشگاه در راستای برآورده کردن نیازهای جامعه گام برمی‌دارد باعث می‌شود کم کم بر اساس تجربه و خطا خودش را با نیازهای جامعه هماهنگ کند.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: در این حالت کلاس‌ها رنگ بازار پیدا می‌کنند. کشور در حال حاضر برای دو چیز هزینه می‌کند. یک هزینه برای تجربه و خطای مکرری که به دلیل علمی سازی نکردن صنعت در جامعه داریم و هزینه دیگری را صرف آموزش و پژوهش کشور می‌کنیم درحالی که به صنعت و بازار کانالیزه نشده است.
فارغ‌التحصیلان به درد بازار نمی‌خوردند
ابراهیمی بیان کرد: فارغ‌التحصیلان به درد بازار نمی‌خوردند و نیاز بازار را درک نمی‌کنند. رشته‌هایی در دانشگاه‌ها آموزش داده می‌شود که بازار به آن نیازی ندارد. به کرّات تجربه و خطای بازار و صنعت را در سطح داخلی و بین‌المللی مشاهده می‌شود اما کسی برای حل این مشکلات به دانشگاه مراجعه نمی‌کنند.
وی افزود: این خطاها به دلیل عدم ارتباط صنعت با دنیای علم است. دانشگاهیان باید مشکلات جامعه را بشنوند، تحلیل کنند و راه‌حل بدهند. تنها در این صورت است که در یک تعامل و همکاری دو سویه بین دانشگاه، جامعه،بازار، صنعت و دولت می‌توان ظرفیت دانشگاه را بالفعل کرد. در این صورت می‌توان از ظرفیت دانشجو، پژوهشگر و استاد برای نهضت علمی و فناوری که کشور را به رده دانش برساند استفاده کرده و خطاها را کم کنیم.
وی افزود: با ارتباط بین صنعت و دانشگاه می‌توان هزینه‌ها را کاهش داد، صنعت را علمی سازی کرده و کشور را در سطح پیشرفته در بازار و صنعت داخلی و بین‌المللی معرفی کرد. وقتی این اتفاق بیافتد،آن زمان به اهداف خود خواهیم رسید.
انتهای پیام/
نظر شما