به گزارش باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)، یکی از لازمههای رشد اقتصادی، ضرورت تولید است. تولید محتوای بومی که شاید نتوان نمونه آن را در منابع بینالمللی یافت و علت آن هم محدود بودن برخی اطلاعات به زبان و جغرافیای خاص هر کشور است را میتوان زیر مجموعهای از این تولید دانست. تولید محتوای بومی به زبان فارسی در حوزه فضای مجازی همواره از دغدغههای مسوولان فناوری اطلاعات و همچنین بخش فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است.
البته چارههایی نیز برای آن اندیشیده شده که توسعه میزان استفاده مصرفکنندگان اینترنت از محتوای داخلی تا انتهای برنامه ششم، افزایش حجم تولید محتوای بومی دیجیتال با افزایش منابع حقیقی و حقوقی تولید محتوا و تسهیل فعالیتهای آنها از جمله آنهاست، اما هنوز هم راه زیادی برای طی کردن دارد. همچنین در حالی که زنگ آغاز شبکه ملی اطلاعات چند سالی است که زده شده، یکی از تکههای اصل این پازل، موضوع محتوای بومی است که مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز همواره به آن تاکید داشتند.
در این راستا به نقل از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، پنجاه و ششمین نشست نقد و اندیشه با موضوع «تولید محتوا در فضای مجازی» با حضور حافظ حکمی، عضو هیئتمدیره تلویزیون اینترنتی تیوا و جلال سمیعی، کارشناس و مشاور تولید محتوا و رسانه برگزار شد.
تولید محتوا در فضای مجازی چند لایه
حکمی در تعریف تولید محتوا در فضای مجازی گفت: تولید محتوا در فضای مجازی چند لایه متفاوت دارد. کسانی که ایدهپردازی و تولید میکنند، کسانی که محتوا را در بسترهایی توزیع میکنند و نهادهایی که نظارت میکنند. بنابراین نمیشود به مسئله تولید محتوا در فضای مجازی تکبعدی نگاه کرد. اینها زنجیرهای هستند که مجموعه این زنجیره چیزی است که ما در سند معماری شبکه ملی اطلاعات از آن بهعنوان «لایه محتوا» یاد میکنیم.
وی افزود: بنابراین اگر قرار است به موضوع تولید محتوا بپردازیم باید همه این کنشگران در این حوزه را در یک زنجیره ببینیم. فکر میکنیم که اگر به سمتی برویم که این زنجیره درست کنار هم قرار گیرد حتماً در لایه پایینی هرم که ایدهپردازان و تولیدکنندگان قرار دارند، فرصتهای کلان و جدی ایجاد میشود.
او با بیان اینکه محتوا اساساً در دنیای امروز انحصاربردار نیست گفت: جهان دیگر، جهان منولوگ نیست بلکه جهان ارتباط دوسویه، تعاملی و دوطرفه است. این فضایی است که اتفاقاً در کشور ما همه به سمت آن حرکت کردهاند. قطعا انحصار در حوزه صدا و تصویر شکسته شده است؛ اما باید مراقب باشیم این شکستن انحصار به سمت هرجومرج نرود، زیرا دود آن به چشم همه میرود. اگر حقوق مادی و معنوی یک تولیدکننده با پخش غیرقانونی فیلم در حال اکرانش تضییع شود هم یک نوع شکستن انحصار است اما از نوع هرجومرج؛ بنابراین باید مراقب باشیم خیلی هم برای شکستن انحصار درجایی که توان تنظیمگری نداریم، هورا نکشیم.
حکمی با بیان اینکه اولین کسانی که از بینظمی و هرجومرج متضرر خواهند شد، تولیدکنندگان محتوا هستند، افزود: حتماً پلتفرمها برای توزیع محتوا مزیت هستند و اگر در لایه تولید محتوا زنجیرهها به هم وصل شود، بستر تولید محتوا گستردهتر خواهد شد. یکی از لایههای مهم تولید محتوا در کشور لایه سینمای مستند است که اگر با فضای کرونایی حاکم بر کشور، متولیان این حوزه با پلتفرمها تشریک مساعی نکنند و در توزیع تولیدات خود از آنها کمک نگیرند، امسال یا سال آینده سینما مستند ما یا از بین میرود و یا دستکم ضربه جدی خواهد خورد.
وی با ذکر نکاتی برای هرکدام از اجزای زنجیره تولید محتوا بیان کرد: در لایه اول به دوستانمان در حوزههای حاکمیتی بگوییم که در سیاستگذاری بهطور عام، در حوزه فرهنگ بهطور خاص و در حوزه فضای مجازی بهطور ویژه دست از نگاه سلبی بردارید، برویم به سمت ایجاب و استفاده از ابزار نرم برای ایجاد سلیقه مناسب. برای مخاطبان با ایجاب سلیقه سازی و ذائقه سازی کنیم. هیچ جایی سلب جواب نخواهد داد بهخصوص در حوزه فضای مجازی.
پلتفرمها ذائقه مخاطب را بهتر میشناسند
وی افزود: لایه دوم نهادهایی هستند که از حوزه تولید محتوا حمایت میکنند. آقایان وزارت ارشاد، صداوسیما، صنایع خلاق، وزارت ارتباطات و... زنجیره ارزش را پاره نکنید. حمایتهایتان را هدفمند کنید و یک جاهایی دست از تولیگری بردارید. تولیگری را بسپارید به پلتفرمها، چراکه ذائقه مخاطب را بهتر میشناسند. آنها میتوانند به تولیدکننده محتوا راهنمایی بهتری کنند و در ضمن انحراف منابعی که شما تخصیص میدهید به صفر میرسد.
حکمی خطاب به ایدهپردازان و تولیدکنندگان محتوا اظهار کرد: وایرال شدن و لایک گرفتن ملاک نیست. آنچه برای تولیدکنندگان باید ملاک باشد خلاقیت و استمرار است. نکته دیگر اینکه در باب مسائل اقتصادی حریص نباشید. باور کنید بالا رفتن قیمت محتوا به ضرر تولیدکنندگان است و اقتصاد فیلم، سریال و محتوا هم جدا از اقتصاد سیبزمینی، دلار و سکه نیست.
وی تصریح کرد: یکلایه دیگر هم در کنار همه اینها وجود دارد و آن بستر ارتباطی کشور است که متولی آن اپراتورها هستند. اپراتورها خودشان و سازوکارشان را آماده تسهیم درآمد با تولیدکنندگان و توزیعکنندگان محتوا کنند. درک کنند که این حوزه دارای چه اقتصاد عظیمی است و چه کمک بزرگی به شبکه ملی اطلاعات با درونزا کردن محتوای میکند. اگر همه بپذیریم یکقدم از منافعمان، شامل منافع اقتصادی یا قدرت حاکمیتی و یا اعمال اختیاراتمان عقبنشینی کنیم تا زنجیره تولید محتوا بهطور کامل شکل بگیرد، بستری ایجاد میشود که همه برنده خواهیم بود.
بلاتکلیفی در نهادهای بالادستی نظارت و سیاستگذاری
همچنین جلال سمیعی گفت: با وجود اتفاقات خیلی مهمی که در حوزه تولید محتوا افتاده، بسیاری از نهادهای بالادستی نظارت و سیاستگذاری در این حوزه با یک نوع بلاتکلیفی روبرو هستند. یک نکته بسیار مهم در عرصه تولید محتوا بهویژه در فضای مجازی این است که عموماً کسانی که منابع سازمانی را برای تولید محتوا اختصاص میدهند، بیشتر حواشی را مدنظر قرار میدهند و درنهایت سهم و توجه کمتری به تولیدکننده دارند.
وی در ادامه در تعریف تولید محتوا در فضای مجازی و نقطه شروع آن گفت: نقطه شروع تولید محتوا در هر نوع رسانهای را چند سؤال استاندارد میدانم. اینکه چه میخواهیم بگوییم؟ برای چه کسانی میخواهیم بگوییم؟ و برای آن مخاطبان چه رسانهای مناسبتر است؟ تولید محتوا در فضای مجازی وابسته به نوع پیام و نوع مخاطب و شناخت مدل مصرف محتوا میتواند انواع مختلفی داشته باشد. البته از آن قالب مهمتر ایدهای است که به مخاطب و یا مشتری ارائه میشود.
این کارشناس و مشاور تولید محتوا و رسانه با اشاره به حلقه گمشده تولید محتوا در فضای مجازی گفت: حلقه گمشدهای که بین نظام حاکمیتی و سیاستگذاران ما در حوزه محتوا با رسانه و اجتماعی که کسبوکارها هم بخشی از آن هستند دیده میشود، مسئله تجاریسازی و یا کاربردی سازی تولید محتوا است. به نظر میرسد چیزی که این دو را به هم وصل نمیکند، رویکردها و نگرانیهای بعضاً اشتباه است. تا زمانی که نگاه حاکمیتی و دولتی به مسئله تولید محتوا سلبی باشد این شکاف هرروز بزرگتر هم میشود. خیلی وقتها به نظر میرسد تولید محتوا در فضای مجازی ایران مبتنی بر نگرانیهاست.
سمیعی ادامه داد: از سوی دیگر سختی تولید محتوا در ایران عموماً این است که شما با تنوع عجیب و ناشناختهای از قومیتها، مذاهب و فرهنگها روبرو هستید. وقتی در رادیو جوان کار میکردیم به ما تذکر داده میشد که فلان کلمه عادی را به کار نبرید چراکه در بخشی از ایران معنای بدی دارد؛ بنابراین خود این تنوع و همچنین دسترسی گسترده تولیدکنندگان حتی خانگی محتوا به ابزارهای تولید و انتشار، رقابت را هرروز برای حوزههای رسمی سختتر میکند.
وی با بیان اینکه فاکتور تعیینکننده در تولید محتوا مسئله ایجاد تعامل یا دادوستد پیام بین مخاطب پیام و تولیدکننده است، گفت: خیلی وقتها نظامهای حاکمیتی تمایل داشتند و دارند که با مخاطب ارتباط یکسویهای داشته باشند. خیلی از سازمان و شرکتها نیز چنین تمایلی دارند؛ این در حالی است که ارتباط احساسی و عقلانی دوسویه بسیار مسئله مهمی است. ابتکار عمل داشتن در تولید محتوا یعنی شما قصهتان را جوری که میخواهید تعریف میکنید وگرنه در بحرانها، رقابت و اتفاقات دیگران قصه شمارا جوری که میخواهند تعریف میکنند. اگر در تولید محتوا بازی خودتان را درست انجام ندهید دیگران جوری که دلشان میخواهد در زمین شما بازی میکنند.
منبع:ایسنا
انتهای پیام
نظر شما